Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi . |
Sosial mühəndislik məlumatların ələ keçirilməsində istifadə olunan insanların psixoloji manipulyasiyasıdır. Bu, siyasi elmdəki sosial mühəndislikdən fərqlidir.
Prinsiplər
Sosial mühəndislik əsasən Robert Cialdini tərəfindən yaradılan altı prinsipə əsaslanır: qarşılılıq, daimilik, konsensus, avtoritet, simpatiya, çatışmazlıq.
- Qarşılılıq - insanlar onlara qarşı edilən yaxşılığa qarşılıq verməyə meyillidir, məsələn marketinqdə pulsuz nümunələrin geniş yayılmasının səbəbi buna görədir. Cialdini konfranslarında Efiopiyanın o vaxtda qıtlıq və vətəndaş müharibəsi yaşamasına baxmayaraq, 1985-ci il zəlzələsindən sonra Meksikaya minlərlə dollar yardım etməsi nümunəsindən çox zaman istifadə edir. Efiopiya İtaliyanın 1935-ci ildə Efiopiyanı işğal edəndə Meksikanın verdiyi diplomatik dəstəyə qarşılıq verirdi. Yaxşı polis/pis polis strategiyası da bu prinsipə əsaslanır.
- Daimilik - insanlar bir fikirə və ya hədəfə yazılı olaraq öhdəlik verirlərsə, bu daimiliyi qorumaları ehtimalı daha yüksəkdir. Cialdini çinlilərin amerikan müharibə əsirlərinin imiclərini yenidən yazmaq və avtomatik olaraq məcburiyyətdən itaət əldə etmələri üçün beyinlərini yuduqlarını vurğulayır. Başqa bir misal olaraq, marketinqçilərin istifadəçiyə pop-up ekranını bağlaması anında qarşılarına "daha sonra qeydiyyatdan keçərəm" və ya "xeyr, təşəkkürlər, pul qazanmamağı seçirəm" kimi seçimlər çıxarmalarını göstərmək olar.
- Konsensus - insanlar digər insanların nələr etdiklərini görürlərsə, olar da onu edərlər. Məsələn, bir təcrübə zamanı bir və yaxud daha çox iştirakçı yuxarı baxır; daha sonra ətrafdakı digər iştirakçılar yuxarıda nəyin olduğunu görmək üçün yuxarı baxırlar.
- Avtoritet - insanlardan ziddiyyətli hərəkətlər etmələri istənilsə belə onlar avtoritet fiqurlara itaət etməyə meyilli olacaqlardır. Cialdini 1960-cı illərin əvvəllərindəki Milqram təcrübələrini və My Lai qətliamı kimi hadisələri bu prinsipə misal olaraq göstərir.
- Simpatiya - insanlar simpatiya hiss etdikləri digər insanlar tərəfindən daha asan razı salına bilirlər. Satan şəxsi bəyənən insanların satın alma ehtimalları daha yüksəkdir.
- Çatışmazlıq - çatışmazlıq tələb yaradır. Məsələn, təkliflərin "sadəcə müəyyən müddət üçün" keçərli olduğunu demək satışı təşviq edir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler Sosial muhendislik melumatlarin ele kecirilmesinde istifade olunan insanlarin psixoloji manipulyasiyasidir Bu siyasi elmdeki sosial muhendislikden ferqlidir PrinsiplerSosial muhendislik esasen Robert Cialdini terefinden yaradilan alti prinsipe esaslanir qarsililiq daimilik konsensus avtoritet simpatiya catismazliq Qarsililiq insanlar onlara qarsi edilen yaxsiliga qarsiliq vermeye meyillidir meselen marketinqde pulsuz numunelerin genis yayilmasinin sebebi buna goredir Cialdini konfranslarinda Efiopiyanin o vaxtda qitliq ve vetendas muharibesi yasamasina baxmayaraq 1985 ci il zelzelesinden sonra Meksikaya minlerle dollar yardim etmesi numunesinden cox zaman istifade edir Efiopiya Italiyanin 1935 ci ilde Efiopiyani isgal edende Meksikanin verdiyi diplomatik desteye qarsiliq verirdi Yaxsi polis pis polis strategiyasi da bu prinsipe esaslanir Daimilik insanlar bir fikire ve ya hedefe yazili olaraq ohdelik verirlerse bu daimiliyi qorumalari ehtimali daha yuksekdir Cialdini cinlilerin amerikan muharibe esirlerinin imiclerini yeniden yazmaq ve avtomatik olaraq mecburiyyetden itaet elde etmeleri ucun beyinlerini yuduqlarini vurgulayir Basqa bir misal olaraq marketinqcilerin istifadeciye pop up ekranini baglamasi aninda qarsilarina daha sonra qeydiyyatdan kecerem ve ya xeyr tesekkurler pul qazanmamagi secirem kimi secimler cixarmalarini gostermek olar Konsensus insanlar diger insanlarin neler etdiklerini gorurlerse olar da onu ederler Meselen bir tecrube zamani bir ve yaxud daha cox istirakci yuxari baxir daha sonra etrafdaki diger istirakcilar yuxarida neyin oldugunu gormek ucun yuxari baxirlar Avtoritet insanlardan ziddiyyetli hereketler etmeleri istenilse bele onlar avtoritet fiqurlara itaet etmeye meyilli olacaqlardir Cialdini 1960 ci illerin evvellerindeki Milqram tecrubelerini ve My Lai qetliami kimi hadiseleri bu prinsipe misal olaraq gosterir Simpatiya insanlar simpatiya hiss etdikleri diger insanlar terefinden daha asan razi salina bilirler Satan sexsi beyenen insanlarin satin alma ehtimallari daha yuksekdir Catismazliq catismazliq teleb yaradir Meselen tekliflerin sadece mueyyen muddet ucun kecerli oldugunu demek satisi tesviq edir