fbpx
Wikipedia

Zaysan gölü

Zaysan gölü (monq. Зайсан, həmcinin Jaysan) — Qazaxıstannın şərqində yürləşən göl. Müxtəlif silsilələrin əhatəsində qərarlaşır. Şimal-şərqdən Altay dağları, şimalqərbdən Kalbinski silsiləsi, cənubdan Tarbaqaray dağları ilə əhatələnmişdir. Gölün şərqi sahili ilə Çin sərhədi arasında 60 km nəsafə vardır. Çin ərazisindən göl istiqamətiə axaraq ona tökülən çayın adı Qara irtışdır. Göl dəniz səviyyəsindən 420 metr yüksəklikdə qərarlaşır. Onun uzunluğu 105 km, eni isə 22–48 km arasında dəyişir. Maksimal dərinliyi 15 metr təşkil edir. Orta dərinliyi 4-6 metr arasında dəyişir. Zaysan gölü 47°60' və 48°30' ş. e. və 83° və 85° ş. u. arasında qərarlaşır. Gölün sahəsi 1810 km²-dir. Gölün suyu şirindir

Zaysan
qaz. Зайсан

Zaysan gölü
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 420 m
Eni 48 km
Uzunluğu 105 km
Sahəsi
  • 1.860 km²
Həcmi 53 km³
Dərin yeri 15 m
Orta dərinliyi 4-6 m
Tökülən çay Qara İrtış
Axan çay İrtış
Yerləşməsi
48°00′00″ şm. e. 84°00′00″ ş. u.
Ölkə Qazaxıstan Qazaxıstan
Zaysan
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi və təsviri

 
Zaysanda qürub

Gölün sahəsi indikindən daha böyük olmuşdur. Üstəlik dərinlik və uzunluq baxımındanda indikindən üstülüyə malik idi. Gölün sahillərində hətta aralıda bunun islərini açıq-adın müşahidə etmək mümkündür. Gölün suyu şirin olması ilə yamaşı yumşaq və təmiz sudur. İçməli su kimi istifadəsində bir maneə yoxdur. Göl qış ayları donmaya məruz qalır. Əsasən noyabr ayında donur və aprel ayının sonları buzdan azad olur. Gölün dibi lillidir. Bəzi hissələr qumsaldır. Kiçik bir hissəai isə gillidir. Sahilləri dayazdır. Böyük hissəsi qamışla örtülüdür. Qamışlar hətta sahildən olduqca aralı sahələrə belə yayılmışdır. Bircə Baklanyaq və Barxos burunlarında yerləşın sahillər təmizdir. Bəzi hissələrdə dağları çıxıntıları göl sahilində burun əmələ gətirir. Bunlar arasında Verşinin, Qolodaevski, Topolevı, Pesçanı, Qolıy burunlarıdır. Gölün daxili hissəsində ada yoxdur. Ancaq Qara İrtışın gölə töküldüyü hissədə iki kiçik ada mövcuddur. Saysan gölünə şərqdən - Qara İrtış, Kedırlık, qərbdən - Kokpektinka, Buqaz çayı və Bazar, şimalda - Çerqa, Arasan, Ters-Arlık və s. tökülür. Göl özünün zəngin balıq ehtiyatları ilə tanınır. Burada Adi sudak, Esox lucius, Lota lota, Leuciscus idus və Carassius kimi balıqlar yaşayır. 24 noyabr 1798-ci il qərarı ilə İrtış çayında balıq tutmaq Sibir kazak qüvvələrinə həvalə edilir. Bu qərar kazakların Zaysan gölündə ov etmələrinə şərait yaradırdı. Ancaq göl gələ Sin imoeriyasının tərkibi sayılırdı. Artıq 1825 ildə kazaklar Sin imperiyasından icazə almaqla Qara İrtışın mənbəyinə qədər olan əraxilərdən balıq tuturdular.

 
Saysanın sahili

Buxtarmin SES tikintisinə qədər gölün sahəsi 1800 km², uzunluğu 111 km, eni 30 km, orta dərinliyi 4-6 metr təşkil edirdi. Bu su anbarınln tikintisindən sonra gölün səviyyəsi 7 metr qalxmışdır. Buxtarmin su anbarınln sahəsi 5,5 min km² təşkil edir.

İstinadlar

  1. . 2014-01-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-12.
  2. Казахстан. Общегеографическая карта (масштаб 1:3 000 000). — Роскартография, 2011
  3. Бурштейн Е. Ф.: «Песошное золото» в России: путешествие Матвея Снегирева в 1790 году. — журнал «Природа» № 6, 2012

Mənbə

  • Zaysan gölü — Qazaxıstan — Lake Zaysan
  • Zaysan (Kazaxıstan SSR) 2006-09-12 at the Wayback Machine
  • PaleoKazakhstan.info: Zaysan gölü

zaysan, gölü, monq, Зайсан, həmcinin, jaysan, qazaxıstannın, şərqində, yürləşən, göl, müxtəlif, silsilələrin, əhatəsində, qərarlaşır, şimal, şərqdən, altay, dağları, şimalqərbdən, kalbinski, silsiləsi, cənubdan, tarbaqaray, dağları, ilə, əhatələnmişdir, gölün,. Zaysan golu monq Zajsan 1 hemcinin Jaysan 2 Qazaxistannin serqinde yurlesen gol Muxtelif silsilelerin ehatesinde qerarlasir Simal serqden Altay daglari simalqerbden Kalbinski silsilesi cenubdan Tarbaqaray daglari ile ehatelenmisdir Golun serqi sahili ile Cin serhedi arasinda 60 km nesafe vardir Cin erazisinden gol istiqametie axaraq ona tokulen cayin adi Qara irtisdir Gol deniz seviyyesinden 420 metr yukseklikde qerarlasir Onun uzunlugu 105 km eni ise 22 48 km arasinda deyisir Maksimal derinliyi 15 metr teskil edir Orta derinliyi 4 6 metr arasinda deyisir Zaysan golu 47 60 ve 48 30 s e ve 83 ve 85 s u arasinda qerarlasir Golun sahesi 1810 km dir Golun suyu sirindirZaysanqaz ZajsanZaysan goluUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 420 mEni 48 kmUzunlugu 105 kmSahesi 1 860 km Hecmi 53 km Derin yeri 15 mOrta derinliyi 4 6 mTokulen cay Qara IrtisAxan cay IrtisYerlesmesi48 00 00 sm e 84 00 00 s u Olke Qazaxistan QazaxistanZaysan Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi ve tesviri Redakte Zaysanda qurub Golun sahesi indikinden daha boyuk olmusdur Ustelik derinlik ve uzunluq baximindanda indikinden ustuluye malik idi Golun sahillerinde hetta aralida bunun islerini aciq adin musahide etmek mumkundur Golun suyu sirin olmasi ile yamasi yumsaq ve temiz sudur Icmeli su kimi istifadesinde bir manee yoxdur Gol qis aylari donmaya meruz qalir Esasen noyabr ayinda donur ve aprel ayinin sonlari buzdan azad olur Golun dibi lillidir Bezi hisseler qumsaldir Kicik bir hisseai ise gillidir Sahilleri dayazdir Boyuk hissesi qamisla ortuludur Qamislar hetta sahilden olduqca arali sahelere bele yayilmisdir Birce Baklanyaq ve Barxos burunlarinda yerlesin sahiller temizdir Bezi hisselerde daglari cixintilari gol sahilinde burun emele getirir Bunlar arasinda Versinin Qolodaevski Topolevi Pescani Qoliy burunlaridir Golun daxili hissesinde ada yoxdur Ancaq Qara Irtisin gole tokulduyu hissede iki kicik ada movcuddur Saysan golune serqden Qara Irtis Kedirlik qerbden Kokpektinka Buqaz cayi ve Bazar simalda Cerqa Arasan Ters Arlik ve s tokulur Gol ozunun zengin baliq ehtiyatlari ile taninir Burada Adi sudak Esox lucius Lota lota Leuciscus idus ve Carassius kimi baliqlar yasayir 24 noyabr 1798 ci il qerari ile Irtis cayinda baliq tutmaq Sibir kazak quvvelerine hevale edilir Bu qerar kazaklarin Zaysan golunde ov etmelerine serait yaradirdi Ancaq gol gele Sin imoeriyasinin terkibi sayilirdi 3 Artiq 1825 ilde kazaklar Sin imperiyasindan icaze almaqla Qara Irtisin menbeyine qeder olan eraxilerden baliq tuturdular Saysanin sahili Buxtarmin SES tikintisine qeder golun sahesi 1800 km uzunlugu 111 km eni 30 km orta derinliyi 4 6 metr teskil edirdi Bu su anbarinln tikintisinden sonra golun seviyyesi 7 metr qalxmisdir Buxtarmin su anbarinln sahesi 5 5 min km teskil edir Istinadlar Redakte Zajsan tolgoj n domog 2014 01 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 12 Kazahstan Obshegeograficheskaya karta masshtab 1 3 000 000 Roskartografiya 2011 Burshtejn E F Pesoshnoe zoloto v Rossii puteshestvie Matveya Snegireva v 1790 godu zhurnal Priroda 6 2012Menbe RedakteZaysan golu Qazaxistan Lake Zaysan Zaysan Kazaxistan SSR Arxivlesdirilib 2006 09 12 at the Wayback Machine PaleoKazakhstan info Zaysan goluMenbe https az wikipedia org w index php title Zaysan golu amp oldid 5710003, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.