Yelbeğen - türk ve altay mifologiyasında nəhəng. Celbeğen və ya Cilbegen də deyilir. "Yeken / Yegen" formasıyla qısaldılmış olaraq da istifadə edilər. Çox böyük nağıl varlığı. İnsan formalıdır. Üç, yeddi və ya 12 başı vardır. Qara ya da sarı rəngdədir. Günəş və ayın tutulması Yelbeğenin bu göy cisimlərinə yeməsi kimi izah edilər. Nəhənglər, atlara düşməndir. Bundan başqa insanları yerlər. Böyük qulaqlı, böyük dişli, böyük ağızlı dəyişik növləri vardır. Böyük qulaqlı nəhənglər yer altında yaşayırlar. Temir Qulaq, Ay Qulaq, Qan Qulaq, Kün Qulaq, Çoğın Qulaq kimi adlar mövcuddur. Ana Yelbeğen deyilən dişi nəhənglər də mövcuddur. Bəzən alt dodağı yerdə, üst dodağı göydə bir zənci olaraq görünürlər. Dəmir, mis kimi müxtəlif mədənlərlə xarakterizə edilən növləri ola bilər. Məsələn Dəmir Yalmavuz, qara şam boylu, qara atlıdır. Əlində çox vaxt heyvan başlı bir çubuğu və ya toppuzu tapılar. Bu topuza çokmar deyilir. Bundan başqa rənglərinə görə də müxtəlif Yelbeğenler vardır. Məsələn Sarı Yelbeğen. Macar əfsanələrinə Moroğut adlı nəhəng ilə onun soyundan gələn Manumoroğut adlı dəvə rast gəlinir. Yelbeğen, meşədə və ya doksandokuz bucaqlı yurdunda (ölkəsində və ya çadırında) yaşayır. Yelbeğen gələrkən əvvəl göy gürlər, sonra şimşəklər çakar, yer sarsılır sonra da qara bir bulud görünür. Bəzən yelbeğen bunun içindən çıxar. Yeraltında qaranlıqlar içində, dağlardakı böyük mağaralarda və sularda oturarlar. Nəhəng anaları bir sinələrini çiyinlərinə atarlar. İnsan və qoyun yeməyi sevərlər. Ruhları başqa bir yerdəki bir şüşədə və ya sandıqda blogçuya məxsusdur. Bolqar mədəniyyətində Çelen adlı bir əjdaha vardır. Macarlarda isə Sarkany adında bir əjdaha iştirak edər. Bəzən Yalpagan adlı bir əjdaha tanrısından bəhs edilir ki, sözün Yelbeğen ilə əlaqəsi, hətta fərqli bir söyleyişi olduğu açıqdır.
Yalpağan xan
Yalpağan xan - türk və altay mifologiyasında əjdaha ilahı. Bütün əjdahalar (Yelbeğenler) onun əmrindədir. Özü də istədiyi zaman yeddi başlı bir əjdaha qılığına bürünər. Divlərin ilahı olaraq da görülər.
Etimologiya
Yel "ruh, canlı" ve Büke "güclü, qüvvətli" sözlərinin birləşmiş halıdır.
Mənbə
Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
"Cilbegän/Җилбегән". Tatar Encyclopaedia. Kazan: The Republic of Tatarstan Academy of Sciences. Institution of the Tatar Encyclopaedia. 2002. (tatar.)
yelbeğen, türk, altay, mifologiyasında, nəhəng, celbeğen, cilbegen, deyilir, yeken, yegen, formasıyla, qısaldılmış, olaraq, istifadə, edilər, çox, böyük, nağıl, varlığı, insan, formalıdır, üç, yeddi, başı, vardır, qara, sarı, rəngdədir, günəş, ayın, tutulması,. Yelbegen turk ve altay mifologiyasinda neheng Celbegen ve ya Cilbegen de deyilir Yeken Yegen formasiyla qisaldilmis olaraq da istifade ediler Cox boyuk nagil varligi Insan formalidir Uc yeddi ve ya 12 basi vardir Qara ya da sari rengdedir Gunes ve ayin tutulmasi Yelbegenin bu goy cisimlerine yemesi kimi izah ediler Nehengler atlara dusmendir Bundan basqa insanlari yerler Boyuk qulaqli boyuk disli boyuk agizli deyisik novleri vardir Boyuk qulaqli nehengler yer altinda yasayirlar Temir Qulaq Ay Qulaq Qan Qulaq Kun Qulaq Cogin Qulaq kimi adlar movcuddur Ana Yelbegen deyilen disi nehengler de movcuddur Bezen alt dodagi yerde ust dodagi goyde bir zenci olaraq gorunurler Demir mis kimi muxtelif medenlerle xarakterize edilen novleri ola biler Meselen Demir Yalmavuz qara sam boylu qara atlidir Elinde cox vaxt heyvan basli bir cubugu ve ya toppuzu tapilar Bu topuza cokmar deyilir Bundan basqa renglerine gore de muxtelif Yelbegenler vardir Meselen Sari Yelbegen Macar efsanelerine Morogut adli neheng ile onun soyundan gelen Manumorogut adli deve rast gelinir Yelbegen mesede ve ya doksandokuz bucaqli yurdunda olkesinde ve ya cadirinda yasayir Yelbegen gelerken evvel goy gurler sonra simsekler cakar yer sarsilir sonra da qara bir bulud gorunur Bezen yelbegen bunun icinden cixar Yeraltinda qaranliqlar icinde daglardaki boyuk magaralarda ve sularda oturarlar Neheng analari bir sinelerini ciyinlerine atarlar Insan ve qoyun yemeyi severler Ruhlari basqa bir yerdeki bir susede ve ya sandiqda blogcuya mexsusdur Bolqar medeniyyetinde Celen adli bir ejdaha vardir Macarlarda ise Sarkany adinda bir ejdaha istirak eder Bezen Yalpagan adli bir ejdaha tanrisindan behs edilir ki sozun Yelbegen ile elaqesi hetta ferqli bir soyleyisi oldugu aciqdir Mundericat 1 Yalpagan xan 2 Etimologiya 3 Menbe 4 Xarici kecidlerYalpagan xan RedakteYalpagan xan turk ve altay mifologiyasinda ejdaha ilahi Butun ejdahalar Yelbegenler onun emrindedir Ozu de istediyi zaman yeddi basli bir ejdaha qiligina buruner Divlerin ilahi olaraq da goruler Etimologiya RedakteYel ruh canli ve Buke guclu quvvetli sozlerinin birlesmis halidir Menbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Cilbegan Җilbegәn Tatar Encyclopaedia Kazan The Republic of Tatarstan Academy of Sciences Institution of the Tatar Encyclopaedia 2002 tatar Xarici kecidler RedakteTurkish Mythology Dictionary Multilingual Azeri dili Menbe https az wikipedia org w index php title Yelbegen amp oldid 4619537, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
