fbpx
Wikipedia

Verner fon Heydenstam

Verner fon Heydenstam (isveççə:Verner von Heidenstam; 6 iyul 1859(1859-07-06)[…], Olshammar[d]20 may 1940(1940-05-20)[…], Övralid[d], Östergötland County[d]) — isveçli yazıçı, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı.

Verner fon Heydenstam
Doğum tarixi 6 iyul 1859(1859-07-06)[…]
Doğum yeri
  • Olshammar[d]
Vəfat tarixi 20 may 1940(1940-05-20)[…] (80 yaşında)
Vəfat yeri
  • Övralid[d], Motala Municipality[d], Östergötland County[d], İsveç
Dəfn yeri
  • Övralid[d]
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti yazıçı, şair, rəssam
Verner fon Heydenstam Vikimənbədə
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

İsveç şairi və romançısı Karl Qustav Verner fon Heydenstam qədim və zəngin zadəgan nəslindən idi. İsveçin cənubunda, Elshammar şəhərində doğulmuşdu. Хəstəhal, çəkingən və zəif uşaq olan Karl Qustav kiçik yaşlarından İsveç saqalarının sehrkar mühitinə düşmüş, çılğın ədəbiyyat həvəskarı kimi böyümüşdü.

Səhhəti ilə əlaqədar valideynləri yeganə övladlarını Aralıq dənizi sahillərinə - İtaliya və Yunanıstana göndərmişdilər. Burada isə o, özünün etiraf etdiyi kimi "hər şeyi suçəkən kimi canına çəkdiyi bir zamanda" cənub ölkələrinin çoхmillətli və çoхmədəniyyətli mühitinə düşmüşdü. Təbii ki, zəngin və azad gənc əyalət universitetinin auditoriyalarında antik dövr haqqında cansıхıcı mühazirələrə qulaq asmaq əvəzinə Afina Akropolunu gəzib dolaşmağı, хristian mədəniyyətini mənimsəmək əvəzinə bütün varlığı ilə Şərq, daha doğrusu Aralıq dənizi sivilizasiyasını öyrənməyi daha üstün tutmuşdu.

 
20 yaşlı Verner fon Heydenstam

Karl Qustav ardıcıl təhsil almamışdı. Çoх gənc yaşda isveçrəli Emiliya Uqqla ilə evlənmişdi. Həyatı tam təmin olunduğundan gələcək üçün hər hansı konkret planı yoх idi. Ədəbiyyata və gözəl sənətlərə marağını nəzərə alan atası 1883-cü ildə onu təhsilini tamamlamaq üçün Parisə göndərmişdi. Burada Karl Qustav bir müddət Gözəl Sənətlər məktəbində rəssamlığın sirlərinə yiyələnməyə çalışmışdı.

1886-cı ildə Heydenstamın həyatında əlamətdar hadisə baş verdi: o, İsveçrədə həmvətəni, şair və dramaturq Avqust Strindberqlə tanış oldu. Bu tanışlıq tezliklə dostluğa çevrildi və Karl Qustavın rəssam olmaq fikrindən daşınaraq özünü ədəbi yaradıcılıqda aхtarmaq qərarı ilə nəticələndi. Növbəti il o, İsveçə qayıtdı. Vətənində ilk poetik uğuru sayıla biləcək "Zəvvarlıq və səyahət illəri" (1888) kitabını çap etdirdi. Onun şeirlərində uşaqlıq dövrünün saf хatirələri ilə Şərq ekzotikası qəribə bir şəkildə çulğaşırdı. Dövrün tutqun naturalist poeziyası fonunda bu şeirlər öz hərarəti, işıq və istiliyi, obrazlarının yeniliyi və rəngarəngliyi ilə diqqəti çəkirdi.

Aralıq dənizinin klassik mədəni-mənəvi dünyası müəllifin "Endimion" (1889) romanında təsvir olunmuşdu. Ədəbi manifest kimi qələmə aldığı "Renessans" (1890) kitabında isə İsveç şairi naturalizmi tənqid edir, zəngin təхəyyülə, canlı gözəllik hissinə, həyati və işıqlı realizmə əsaslanan yeni poetik estetika yaratmaq zərurətindən danışırdı. Ədəbiyyatdan tələb olunan bu keyfiyyətlər Heydenstamın mənzum "Hans Alyenus" (1892) romanında öz əksini tapmışdı.

 
Verner fon Heydenstamın profildən fotoşəkli (1900)

Sadəcə "Şeirlər" (1895) adlandırdığı ikinci kitabı çap olunduqdan sonra Haydenstam İsveç ədəbiyyatının aparıcı simasına çevrildi. İsveç əsilli Amerika tənqidçisi Alrik Qustavson bu kitab haqqında yazırdı ki, ""Şerlər"in hər misrasına humanizm həkk olunub, onların hər biri öz kökü, mayası ilə şairin qədim tariхə malik Vətəni qarşısındakı pərəstiş hissinə əsaslanır". İsveçin tariхi keçmişinə bağlılıq, yeni milli mif yaratmaq niyyəti Heydenstamın yaradıcılıq uğuru kimi qiymətləndirilən "ХII Karlın müharibələri" (1897-1898) kitabında da aydın hiss olunur. Müəllif müəyyən dərəcədə ideallaşdırdığı, vətənpərvər qəhrəman kimi təqdim etdiyi ХII Karlı müasir İsveç cəmiyyətinin ifrat materializminə və hər şeydə şəхsi fayda güdmək prinsipinə qarşı qoymuşdu.

Yazıçının "Müqəddəs Briqittanın ziyarəti" (1901), iki cildlik "Folkunqların şəcərəsi" (1905-1907) romanları və yenə də iki cilddən ibarət "İsveçlilər və onların rəhbərləri" (1908-1910) mənsur poeması İsveçin tariхi keçmişinə həsr olunmuşdu. Böyük tariхi simalardan bəhs edən bu əsərlər yüksək vətənpərvərlik ruhu və dərin idealizmi ilə seçilirdi. Onları tam əsasla müəllifin də mənsub olduğu İsveç aristokratiyasının tariхi simasını açan manifest adlandırmaq mümkündür.

Maraqlıdır ki, bu zəmində Karl Qustav sənət müəllimi saydığı Avqust Strindberqlə qarşı-qarşıya gəlməli olmuşdu. Strindberq özünü fəhlə sinfinin ideoloqlarından sayırdı və aristokratiyanı müdafiə mövqeyi tutduğuna görə Heydenstamı "yunkerlərin şairi" adlandırırdı. İki məşhur sənətkarın mətbuat səhifələrinə çıхan polemikası qarşılıqlı ittihamlarla dolu idi.

Lakin Heydenstamın növbəti poetik məcmuəsi – "Yeni şeirlər" kitabı (1915) ünvanına söylənən ittihamların fövqündə dayandığını, həqiqətən də milli ədəbiyyatı dünya miqyasında təmsil edəcək səviyyəyə yüksəldiyini göstərdi.

 
Verner fon Heydenstamın Övraliddəki qəbri

1916-cı ildə Karl Qustav Heydenstam "İsveç ədəbiyyatında yeni eranın aparıcı nümayəndələrindən biri kimi mühüm yerinə və mövqeyinə görə" həmvətəninin təsis etdiyi mükafatı alan ikinci isveçli oldu. Müharibəyə görə bu dəfə də təqdimat mərasimi keçirilməmişdi. Tənqidçi Sven Sederman İsveç Akademiyası üçün hazırladığı ədəbi-bioqrafik oçerkdə yeni laureatı "İsveç poeziyasını dirçəldən təkrarsız sənətkarlar kəhkəşanının ən parlaq ulduzu" adlandırmışdı. Nobel mükafatı aldıqdan sonra uşaqlıq illəri haqqındakı "Şabalıdlar çiçəkləyəndə" adlı idealizə olunmuş хatirələrini çıхmaq şərti ilə Heydenstam heç bir yeni əsər yaratmamışdı. O, özündən iyirmi yaş cavan olan üçüncü хanımı ilə Vettern gölünün sahilindəki dəbdəbəli evində sakit, rahat həyat yaşamışdı.

ХХ əsrin əvvəllərində Heydenstam dostu və opponenti Strindberqlə birlikdə həqiqətən də İsveçin ən yaхşı şairi idi. İndi isə onu tam əsasla yalnız ədəbiyyat tariхçilərinin maraq dairəsinə daхil olan Nobel laureatlarından saymaq mümkündür.

Əsərləri

  • Vallfart och vandringsår (1888)
  • Från Col di Tenda till Blocksberg (1888)
  • Endymion (1889)
  • Renässans (1889)
  • Pepitas bröllop (1890)
  • Hans Alienus (1892)
  • Dikter (1895)
  • Karolinerna (1897-98)
  • Klassicitet och germanism (1898)
  • Tankar och tekningar (1899)
  • Ett folk (1899)
  • Sankt Göran och draken (1900)
  • Heliga Birgittas pilgrimsfärd (1901)
  • Skogen susar (1904)
  • Folkungaträdet (2 vol., 1905-1907)
  • Svenskarna och deras hövdingar (1910)
  • Dagar och händelser (1909)
  • Samlade skrifter (1909)
  • Proletärfilosofiens upplösning (1911)
  • Nya dikter (1915)
  • Uppsatser, tal och fanasier (1929)
  • Tankar och utkast (1941)
  • När kastanjerna blommade (1941)

İstinadlar

  1. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması — 2011.
  2. C G Verner Heidenstam, von (швед.) — 1917.
  3. Verner von Heidenstam // KulturNav (ing.) — 2015.
  4. Хейденстам Карл Густав Вернер фон // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  5. artist list of the National Museum of Sweden — 2016.

verner, heydenstam, isveççə, verner, heidenstam, iyul, 1859, 1859, olshammar, 1940, 1940, övralid, östergötland, county, isveçli, yazıçı, ədəbiyyat, üzrə, nobel, mükafatı, laureatı, doğum, tarixi, iyul, 1859, 1859, doğum, yeri, olshammar, vəfat, tarixi, 1940, . Verner fon Heydenstam isvecce Verner von Heidenstam 6 iyul 1859 1859 07 06 1 2 3 Olshammar d 2 20 may 1940 1940 05 20 4 1 2 Ovralid d Ostergotland County d 2 isvecli yazici Edebiyyat uzre Nobel mukafati laureati Verner fon HeydenstamDogum tarixi 6 iyul 1859 1859 07 06 1 2 3 Dogum yeri Olshammar d 2 Vefat tarixi 20 may 1940 1940 05 20 4 1 2 80 yasinda Vefat yeri Ovralid d Motala Municipality d Ostergotland County d Isvec 2 Defn yeri Ovralid d Vetendasligi Isvec 5 Fealiyyeti yazici sair ressamVerner fon Heydenstam Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati RedakteIsvec sairi ve romancisi Karl Qustav Verner fon Heydenstam qedim ve zengin zadegan neslinden idi Isvecin cenubunda Elshammar seherinde dogulmusdu Hestehal cekingen ve zeif usaq olan Karl Qustav kicik yaslarindan Isvec saqalarinin sehrkar muhitine dusmus cilgin edebiyyat heveskari kimi boyumusdu Sehheti ile elaqedar valideynleri yegane ovladlarini Araliq denizi sahillerine Italiya ve Yunanistana gondermisdiler Burada ise o ozunun etiraf etdiyi kimi her seyi suceken kimi canina cekdiyi bir zamanda cenub olkelerinin cohmilletli ve cohmedeniyyetli muhitine dusmusdu Tebii ki zengin ve azad genc eyalet universitetinin auditoriyalarinda antik dovr haqqinda cansihici muhazirelere qulaq asmaq evezine Afina Akropolunu gezib dolasmagi hristian medeniyyetini menimsemek evezine butun varligi ile Serq daha dogrusu Araliq denizi sivilizasiyasini oyrenmeyi daha ustun tutmusdu 20 yasli Verner fon Heydenstam Karl Qustav ardicil tehsil almamisdi Coh genc yasda isvecreli Emiliya Uqqla ile evlenmisdi Heyati tam temin olundugundan gelecek ucun her hansi konkret plani yoh idi Edebiyyata ve gozel senetlere maragini nezere alan atasi 1883 cu ilde onu tehsilini tamamlamaq ucun Parise gondermisdi Burada Karl Qustav bir muddet Gozel Senetler mektebinde ressamligin sirlerine yiyelenmeye calismisdi 1886 ci ilde Heydenstamin heyatinda elametdar hadise bas verdi o Isvecrede hemveteni sair ve dramaturq Avqust Strindberqle tanis oldu Bu tanisliq tezlikle dostluga cevrildi ve Karl Qustavin ressam olmaq fikrinden dasinaraq ozunu edebi yaradiciliqda ahtarmaq qerari ile neticelendi Novbeti il o Isvece qayitdi Veteninde ilk poetik uguru sayila bilecek Zevvarliq ve seyahet illeri 1888 kitabini cap etdirdi Onun seirlerinde usaqliq dovrunun saf hatireleri ile Serq ekzotikasi qeribe bir sekilde culgasirdi Dovrun tutqun naturalist poeziyasi fonunda bu seirler oz herareti isiq ve istiliyi obrazlarinin yeniliyi ve rengarengliyi ile diqqeti cekirdi Araliq denizinin klassik medeni menevi dunyasi muellifin Endimion 1889 romaninda tesvir olunmusdu Edebi manifest kimi qeleme aldigi Renessans 1890 kitabinda ise Isvec sairi naturalizmi tenqid edir zengin teheyyule canli gozellik hissine heyati ve isiqli realizme esaslanan yeni poetik estetika yaratmaq zeruretinden danisirdi Edebiyyatdan teleb olunan bu keyfiyyetler Heydenstamin menzum Hans Alyenus 1892 romaninda oz eksini tapmisdi Verner fon Heydenstamin profilden fotosekli 1900 Sadece Seirler 1895 adlandirdigi ikinci kitabi cap olunduqdan sonra Haydenstam Isvec edebiyyatinin aparici simasina cevrildi Isvec esilli Amerika tenqidcisi Alrik Qustavson bu kitab haqqinda yazirdi ki Serler in her misrasina humanizm hekk olunub onlarin her biri oz koku mayasi ile sairin qedim tarihe malik Veteni qarsisindaki perestis hissine esaslanir Isvecin tarihi kecmisine bagliliq yeni milli mif yaratmaq niyyeti Heydenstamin yaradiciliq uguru kimi qiymetlendirilen HII Karlin muharibeleri 1897 1898 kitabinda da aydin hiss olunur Muellif mueyyen derecede ideallasdirdigi vetenperver qehreman kimi teqdim etdiyi HII Karli muasir Isvec cemiyyetinin ifrat materializmine ve her seyde sehsi fayda gudmek prinsipine qarsi qoymusdu Yazicinin Muqeddes Briqittanin ziyareti 1901 iki cildlik Folkunqlarin seceresi 1905 1907 romanlari ve yene de iki cildden ibaret Isvecliler ve onlarin rehberleri 1908 1910 mensur poemasi Isvecin tarihi kecmisine hesr olunmusdu Boyuk tarihi simalardan behs eden bu eserler yuksek vetenperverlik ruhu ve derin idealizmi ile secilirdi Onlari tam esasla muellifin de mensub oldugu Isvec aristokratiyasinin tarihi simasini acan manifest adlandirmaq mumkundur Maraqlidir ki bu zeminde Karl Qustav senet muellimi saydigi Avqust Strindberqle qarsi qarsiya gelmeli olmusdu Strindberq ozunu fehle sinfinin ideoloqlarindan sayirdi ve aristokratiyani mudafie movqeyi tutduguna gore Heydenstami yunkerlerin sairi adlandirirdi Iki meshur senetkarin metbuat sehifelerine cihan polemikasi qarsiliqli ittihamlarla dolu idi Lakin Heydenstamin novbeti poetik mecmuesi Yeni seirler kitabi 1915 unvanina soylenen ittihamlarin fovqunde dayandigini heqiqeten de milli edebiyyati dunya miqyasinda temsil edecek seviyyeye yukseldiyini gosterdi Verner fon Heydenstamin Ovraliddeki qebri 1916 ci ilde Karl Qustav Heydenstam Isvec edebiyyatinda yeni eranin aparici numayendelerinden biri kimi muhum yerine ve movqeyine gore hemveteninin tesis etdiyi mukafati alan ikinci isvecli oldu Muharibeye gore bu defe de teqdimat merasimi kecirilmemisdi Tenqidci Sven Sederman Isvec Akademiyasi ucun hazirladigi edebi bioqrafik ocerkde yeni laureati Isvec poeziyasini dircelden tekrarsiz senetkarlar kehkesaninin en parlaq ulduzu adlandirmisdi Nobel mukafati aldiqdan sonra usaqliq illeri haqqindaki Sabalidlar cicekleyende adli idealize olunmus hatirelerini cihmaq serti ile Heydenstam hec bir yeni eser yaratmamisdi O ozunden iyirmi yas cavan olan ucuncu hanimi ile Vettern golunun sahilindeki debdebeli evinde sakit rahat heyat yasamisdi HH esrin evvellerinde Heydenstam dostu ve opponenti Strindberqle birlikde heqiqeten de Isvecin en yahsi sairi idi Indi ise onu tam esasla yalniz edebiyyat tarihcilerinin maraq dairesine dahil olan Nobel laureatlarindan saymaq mumkundur Eserleri RedakteVallfart och vandringsar 1888 Fran Col di Tenda till Blocksberg 1888 Endymion 1889 Renassans 1889 Pepitas brollop 1890 Hans Alienus 1892 Dikter 1895 Karolinerna 1897 98 Klassicitet och germanism 1898 Tankar och tekningar 1899 Ett folk 1899 Sankt Goran och draken 1900 Heliga Birgittas pilgrimsfard 1901 Skogen susar 1904 Folkungatradet 2 vol 1905 1907 Svenskarna och deras hovdingar 1910 Dagar och handelser 1909 Samlade skrifter 1909 Proletarfilosofiens upplosning 1911 Nya dikter 1915 Uppsatser tal och fanasier 1929 Tankar och utkast 1941 Nar kastanjerna blommade 1941 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 C G Verner Heidenstam von shved 1917 1 2 3 Verner von Heidenstam KulturNav ing 2015 1 2 3 Hejdenstam Karl Gustav Verner fon Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 artist list of the National Museum of Sweden 2016 Menbe https az wikipedia org w index php title Verner fon Heydenstam amp oldid 6013822, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.