Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Urvan rayonu (kab.-çərk. Аруан куей, qaraç.-balk. Урван район) - Rusiya Federasiyası, Kabarda-Balkariyanın tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Nartkala şəhəridir.
| Urvan rayonu | |
|---|---|
 | |
|
| |
| Ölkə | |
| İnzibati mərkəz | Nartkala |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Yaradılıb | 1 sentyabr 1921 |
| Sahəsi |
|
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi sayt | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiyası
Urvan rayonu Kabarda-Balkariya Respublikasının mərkəzi hissəsində yerləşir. Aşağıdakı ərazilərlə həmsərhəddir: şimalda Proxladnenski və Baksan rayonları, şərdə Mayski rayonu, cənub-şərqdə Leskenski rayonu, cənubdan Çerek rayonu, , qərbdən isə Çeqem rayonu. Rayonun sahəsi 458,10 km²-dir.
Tarixi
Kabardin Muxtar Vilayətinin yaradılması haqqında Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin 1 sentyabrın 1921-ci il fərmanı ilə həmçinin Urvan daireəsidə təşkil olunur. 12 avqust 1926-cı ildə rayon aşağıdakı kənd sovetliklərindən ibarət idi: Staro-Çerekski, II Leskenski , Staro-Leskenski, Uruxski, Arqudanski, Staro-Uruxski, Jemtalinski, Psıqansuevski, Kaxunski, Nijne-Çerekski, Ozrekovski.
24 sentyabr 1926-cı ildə II Leskenski kənd sovetliyindən Erokkovski (Erokko kəndi), Psıqansuevski kənd məclisindən isə Zaraqijski (Zaraqij kəndi) ayrılır.
Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin 30 sentyabr 1931-ci il tarixli qərarı ilə Urvan dairəsi Urvan rayonuna çevrildi.
1937-ci ildə Urvan rayonu iki hissəyə bölünür. Nəticədə ərazisinin bir hissəsində Leskenski rayonu qurulur.
1944-cü ildə Jemtalinski və Zaraqijski kənd sovetlikləri Urvan rayonundan ayrılaraq Sovetski rayonuna birləşdirilir.
1962-ci ildə Urvan, Leskenski və Sovetski rayonlarının torpaqlarını, həmçinin Çeqem rayonunun Qermençik və Nartan kənd sovetliklərini özündə birləşdirən Urvan kənd rayonuna çevrildi.
1964-cü ilin sonunda Urvan kənd rayonu yenidən Urvan rayonuna çevrildi. Sovet rayonu əvvəlki sərhədlərinə qaytarılmış, Nartan kənd sovetliyi isə Çeqem rayonuna verilmişdir.
8 avqust 2003-cü ildə Kabarda-Balkariya Respublikası Parlamenti inzibati mərkəzi Anzorei kəndində olan Leskenski rayonunu yenidən təsis etdi.
2005-ci ildə rayonda yerli idarələr ləğv edildi. Nəticədə isə 1 şəhər və 11 kənd yaşayış məntəqəsi statusu daşıyan 12 bələdiyyə quruldu.
Əhali
- Urbanizasiya
2019-cu il 1 yanvar tarixinə əsasən şəhər şəraitində ( ş.) rayon əhalisinin 41.47 % yaşayır.
- Milli tərkib
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir:
| Xalq | Say, nəf. | Ümumi əhaliyə olan nisbəti, % |
|---|---|---|
| Kabardinlər | 57 795 | 80,51 % |
| ruslar | 8 160 | 11,37 % |
| türklər | 3 685 | 5,13 % |
| digərləri | 2 093 | 2,92 % |
| milliyyətini bildirməyənlər | 49 | 0,07 % |
| ümumi | 71 782 | 100,0 % |
- Cins tərkibi
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasına olan məlumat:
| Yaş | Kişilər, nəf. | Qadınlar, yaş. | Ümumi say. | ümumi əhaliyə olan nisbət, % |
|---|---|---|---|---|
| 0 — 14 yaş | 7 250 | 6 892 | 14 142 | 19,70 % |
| 15 — 59 yaş | 23 450 | 25 535 | 48 985 | 68,24 % |
| 60 yaşdan yuxarı | 3 071 | 5 584 | 8 655 | 12,06 % |
| ümumi | 33 771 | 38 011 | 71 782 | 100,0 % |
Kişilər — 33 771 nəf. (48,0 %). Qadınlar — 38 011 nəf. (52,0 %)..
Əhalinin orta yaşı — 34,4 yaş. Kişilərin orta yaşı — 32,6 yaş. Qadınların orta yaşı — 36,1 yaş.
İstinadlar
- GEOnet Names Server. 2018.
- "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
- Официальный сайт Урванского муниципального района Кабардино-Балкарской Республики. Постановления главы администрации Урванского муниципального района 2015-06-14 at the Wayback Machine См. официальные наименования муниципального образования на языках народов КБР в официальных документах местной администрации
- Административно-территориальные преобразования в Кабардино-Балкарии. История и современность. — Нальчик : Эль-Фа, 2000. — 730 с.
- "Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.
- "Том 1. Таблица 2.2 Население КБР по возрастным группам и полу". 2018-10-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-09.
- . 2016-06-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-06-14.
- "Численность населения КБР по итогам Всероссийской переписи населения 2010 года". 2016-06-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-08-17.
Mənbə
- Официальный сайт администрации Урванского района
- Урванский район на портале Правительства Кабардино-Балкарской Республики 2019-10-19 at the Wayback Machine
- Урванский районный суд
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Urvan rayonu kab cerk Aruan kuej qarac balk Urvan rajon Rusiya Federasiyasi Kabarda Balkariyanin terkibinde inzibati erazi vahidi Inzibati merkezi Nartkala seheridir Urvan rayonu43 30 sm e 43 53 s u Olke RusiyaInzibati merkez NartkalaTarixi ve cografiyasiYaradilib 1 sentyabr 1921Sahesi 458 km EhalisiEhalisi 75 558 nef 2023 Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiUrvan rayonu Kabarda Balkariya Respublikasinin merkezi hissesinde yerlesir Asagidaki erazilerle hemserheddir simalda Proxladnenski ve Baksan rayonlari serde Mayski rayonu cenub serqde Leskenski rayonu cenubdan Cerek rayonu qerbden ise Ceqem rayonu Rayonun sahesi 458 10 km dir TarixiKabardin Muxtar Vilayetinin yaradilmasi haqqinda Umumrusiya Merkezi Icraiyye Komitesinin 1 sentyabrin 1921 ci il fermani ile hemcinin Urvan daireeside teskil olunur 12 avqust 1926 ci ilde rayon asagidaki kend sovetliklerinden ibaret idi Staro Cerekski II Leskenski Staro Leskenski Uruxski Arqudanski Staro Uruxski Jemtalinski Psiqansuevski Kaxunski Nijne Cerekski Ozrekovski 24 sentyabr 1926 ci ilde II Leskenski kend sovetliyinden Erokkovski Erokko kendi Psiqansuevski kend meclisinden ise Zaraqijski Zaraqij kendi ayrilir Umumrusiya Merkezi Icraiyye Komitesinin 30 sentyabr 1931 ci il tarixli qerari ile Urvan dairesi Urvan rayonuna cevrildi 1937 ci ilde Urvan rayonu iki hisseye bolunur Neticede erazisinin bir hissesinde Leskenski rayonu qurulur 1944 cu ilde Jemtalinski ve Zaraqijski kend sovetlikleri Urvan rayonundan ayrilaraq Sovetski rayonuna birlesdirilir 1962 ci ilde Urvan Leskenski ve Sovetski rayonlarinin torpaqlarini hemcinin Ceqem rayonunun Qermencik ve Nartan kend sovetliklerini ozunde birlesdiren Urvan kend rayonuna cevrildi 1964 cu ilin sonunda Urvan kend rayonu yeniden Urvan rayonuna cevrildi Sovet rayonu evvelki serhedlerine qaytarilmis Nartan kend sovetliyi ise Ceqem rayonuna verilmisdir 8 avqust 2003 cu ilde Kabarda Balkariya Respublikasi Parlamenti inzibati merkezi Anzorei kendinde olan Leskenski rayonunu yeniden tesis etdi 2005 ci ilde rayonda yerli idareler legv edildi Neticede ise 1 seher ve 11 kend yasayis menteqesi statusu dasiyan 12 belediyye quruldu EhaliUrbanizasiya 2019 cu il 1 yanvar tarixine esasen seher seraitinde s rayon ehalisinin 41 47 yasayir Milli terkib 2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasinin melumatlarina gore rayonun milli terkibi haqqinda asagidaki melumatlar verilmisdir Xalq Say nef Umumi ehaliye olan nisbeti Kabardinler 57 795 80 51 ruslar 8 160 11 37 turkler 3 685 5 13 digerleri 2 093 2 92 milliyyetini bildirmeyenler 49 0 07 umumi 71 782 100 0 Cins terkibi 2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasina olan melumat Yas Kisiler nef Qadinlar yas Umumi say umumi ehaliye olan nisbet 0 14 yas 7 250 6 892 14 142 19 70 15 59 yas 23 450 25 535 48 985 68 24 60 yasdan yuxari 3 071 5 584 8 655 12 06 umumi 33 771 38 011 71 782 100 0 Kisiler 33 771 nef 48 0 Qadinlar 38 011 nef 52 0 Ehalinin orta yasi 34 4 yas Kisilerin orta yasi 32 6 yas Qadinlarin orta yasi 36 1 yas IstinadlarGEOnet Names Server 2018 Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2023 goda s uchyotom itogov Vserossijskoj perepisi naseleniya 2020 g rus 2023 08 18 Istifade tarixi 2023 08 23 Oficialnyj sajt Urvanskogo municipalnogo rajona Kabardino Balkarskoj Respubliki Postanovleniya glavy administracii Urvanskogo municipalnogo rajona 2015 06 14 at the Wayback Machine Sm oficialnye naimenovaniya municipalnogo obrazovaniya na yazykah narodov KBR v oficialnyh dokumentah mestnoj administracii Administrativno territorialnye preobrazovaniya v Kabardino Balkarii Istoriya i sovremennost Nalchik El Fa 2000 730 s Tom4 Tablica 4 Nacionalnyj sostav RSOA po municipalnym obrazovaniyam po perepisi 2010 goda 2013 08 19 tarixinde arxivlesdirilib Tom 1 Tablica 2 2 Naselenie KBR po vozrastnym gruppam i polu 2018 10 01 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 09 2016 06 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 06 14 Chislennost naseleniya KBR po itogam Vserossijskoj perepisi naseleniya 2010 goda 2016 06 24 tarixinde Istifade tarixi 2016 08 17 MenbeOficialnyj sajt administracii Urvanskogo rajona Urvanskij rajon na portale Pravitelstva Kabardino Balkarskoj Respubliki 2019 10 19 at the Wayback Machine Urvanskij rajonnyj sud