Tobin vergisi (ing.Tobin tax) — 1978-ci ildə Nobel mükafatı laureatı Ceyms Tobin tərəfindən kapitalın miqrasiyasına nəzarət etmək, valyuta bazarlarında “həddindən artıq səmərəliliyi azaltmaq” və qiymətli kağızlar bazarında dalğalanmaları azaltmaq vasitəsi kimi təklif edilən spot valyuta əməliyyatlarına vergi.
Ceyms Tobin (1918–2002) — amerikalı iqtisadçı, "Tobin vergisi"nin müəllifi
Valyuta əməliyyatlarının vergiyə cəlb edilməsinə alternativ bank haqqıdır. Xüsusilə, Almaniyada maliyyə böhranı ilə əlaqədar 2007-ci ildə tətbiq edildi və 2010-cu ildən maliyyə xidmətləri təminatçıları və kredit təşkilatları tərəfindən ödənilir. Rüsum maliyyə sektorunda kredit və ticarət əməliyyatlarının sistem riski ilə bağlı xərcləri ödəmək üçün nəzərdə tutulub.
Tarixi
Yel Universitetinin professoru Ceyms Tobinin orijinal ideyası Şərq İqtisadi Assosiasiyasının 1978-ci ildə Vaşinqtonda keçirilən konfransındakı çıxışında təqdim edilmiş və “Valyuta İslahatına dair Təklif” məqaləsində dərc edilmişdir. Onun təklifi valyuta bazarında spot əməliyyatlar üzrə vahid beynəlxalq verginin tətbiqi olub. Tobin vergisi qısamüddətli kapitalın transsərhəd miqrasiyasını məhdudlaşdırmalı idi. Əvvəlcə Tobin vergi dərəcəsinin 1% civarında ola biləcəyini düşünürdü, lakin sonradan onu 0,1-0,25%-ə endirdi. Xarici valyuta əməliyyatlarının vergiyə cəlb edilməsi, Tobinə görə, iki nəticə verməli idi. Birincisi, qısamüddətli spekulyasiya nəticəsində yaranan məzənnə dəyişikliyini sabitləşdirmək. İkincisi, vergi gəlirləri iqtisadi inkişafın maliyyələşdirilməsi üçün yeni gəlir mənbəyinə çevrilə bilər.
Tobin vergisinin özəlliyi ondan ibarətdir ki, o, ümumi dövriyyədən dolayı vergidir. O, iki dəfə ödənilməlidir: investor xarici valyuta alanda və onu satdıqda. Əgər verginin 0,1%-ə bərabər olacağını, daxili bazarda faiz dərəcəsinin isə 5%-ə çatacağını fərz etsək, o zaman maliyyə bazarlarında şərtləri bərabərləşdirmək üçün xarici aktivlərə investisiyanın gəlirliliyi ən azı 5,2% olmalıdır. Əgər investor hər ay investisiyalarını təkrarlayırsa, o zaman xarici aktivlər üzrə ekvivalent gəlir ən azı 7,4% olmalıdır. Beləliklə, kiçik bir Tobin vergisi qısamüddətli kapital axınına ciddi şəkildə mane ola bilər.
Birincisi, maliyyə sabitliyinin qarşısını almaq üçün vergi dərəcəsi təsir edici səviyyələrə çatmalıdır. Nəzərə alsaq ki, böhran dövründə dəyişkənlik iki-üç rəqəmə çatır, istənilən ağlabatan investor öz aktivlərini saxlamaq və ya yüksək gəlirli spekulyasiya ilə məşğul olmaq üçün verginin bir neçə faizini ödəməyə hazırdır. 1997-ci ildə Rusiyada xarici valyuta alışına görə vergi tətbiq edilib. Onun dərəcəsi əməliyyat məbləğinin cəmi 0,5%-ni təşkil edirdi, 1998-ci ildə isə artıq 1% idi. 2003-cü ildən iqtisadi effekt əhəmiyyətsiz olduğu üçün ləğv edilib.
İkincisi, çətin ki, müasir dünyada bütün ölkələr eyni vaxtda vahid vergi tətbiq edə bilsin. Azad bazarı təşviq edən dəniz mərkəzlərindən tutmuş ABŞ və Böyük Britaniyaya qədər çoxlu sayda ölkə təşəbbüsün kənarında qalacaq. Nəticədə, maliyyə institutları Tobin vergisi olan ölkələrdən yan keçəcək.
Üçüncüsü, Tobin vergisi tətbiq olunsa belə, bir sıra maliyyə aktivləri üzrə qiymət təhriflərinin və artıq məsrəflərin qarşısını almaq üçün qısamüddətli ticarət maliyyəsi, miqrant pul köçürmələri, borc üzrə faiz ödənişləri və digər əməliyyatlar ondan azad ediləcək. Milli aktivlərlə əməliyyatlar yerli bazara çıxmadan da bağlana bilər. Məsələn, maliyyə törəmə alətləri və ya depozitar qəbzləri vasitəsilə. Müasir dünyanın mürəkkəb problemləri sadə həll yolları ilə həll edilmir. Gec-tez qlobal bazar oyunçuları vergitutmanın effektivliyini ləğv edəcək həll yollarından istifadə edəcəklər.
İstinadlar
"Eastern Economic Association". 2017-02-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-06-22.
Tobin J. A Proposal for Monetary Reform (Eastern Economic Journal). 1978. 153–159.
James Tobin. Die missbrauchen meinen Namen (Der Spiegel). 2001.
Моисеев Сергей. "Что хотел Джеймс Тобин?". Slon (Slon Magazine). 06.10.2009. 2017-09-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-06-22.
Ədəbiyyat
James Tobin. A Proposal for International Monetary Reform. 4 (Eastern Economic Journal). 1978. 153–159.
Моисеев С. Р. Реформа глобальной финансовой архитектуры. // Финансы и кредит, 8 (2001). С. 17-24.
Harald Hau. The Role of Transaction Costs for Financial Volatility: Evidence from the Paris Bourse (SSRN Electronic Journal). 2003.
Heikki Patoma ki. Democratizing globalization: the leverage of the Tobin tax. London; New York: Zed Books: Distributed exclusively in the USA by Palgrave, a division of St Martin's Press. 2001.
Aprel 18, 2023
tobin, vergisi, tobin, 1978, ildə, nobel, mükafatı, laureatı, ceyms, tobin, tərəfindən, kapitalın, miqrasiyasına, nəzarət, etmək, valyuta, bazarlarında, həddindən, artıq, səmərəliliyi, azaltmaq, qiymətli, kağızlar, bazarında, dalğalanmaları, azaltmaq, vasitəsi. Tobin vergisi ing Tobin tax 1978 ci ilde Nobel mukafati laureati Ceyms Tobin terefinden kapitalin miqrasiyasina nezaret etmek valyuta bazarlarinda heddinden artiq semereliliyi azaltmaq ve qiymetli kagizlar bazarinda dalgalanmalari azaltmaq vasitesi kimi teklif edilen spot valyuta emeliyyatlarina vergi Ceyms Tobin 1918 2002 amerikali iqtisadci Tobin vergisi nin muellifi Valyuta emeliyyatlarinin vergiye celb edilmesine alternativ bank haqqidir 1 Xususile Almaniyada maliyye bohrani ile elaqedar 2007 ci ilde tetbiq edildi ve 2010 cu ilden maliyye xidmetleri teminatcilari ve kredit teskilatlari terefinden odenilir Rusum maliyye sektorunda kredit ve ticaret emeliyyatlarinin sistem riski ile bagli xercleri odemek ucun nezerde tutulub 2 Tarixi RedakteYel Universitetinin professoru Ceyms Tobinin orijinal ideyasi Serq Iqtisadi Assosiasiyasinin 1978 ci ilde Vasinqtonda kecirilen konfransindaki cixisinda teqdim edilmis ve Valyuta Islahatina dair Teklif meqalesinde derc edilmisdir Onun teklifi valyuta bazarinda spot emeliyyatlar uzre vahid beynelxalq verginin tetbiqi olub Tobin vergisi qisamuddetli kapitalin transserhed miqrasiyasini mehdudlasdirmali idi Evvelce Tobin vergi derecesinin 1 civarinda ola bileceyini dusunurdu lakin sonradan onu 0 1 0 25 e endirdi Xarici valyuta emeliyyatlarinin vergiye celb edilmesi Tobine gore iki netice vermeli idi Birincisi qisamuddetli spekulyasiya neticesinde yaranan mezenne deyisikliyini sabitlesdirmek Ikincisi vergi gelirleri iqtisadi inkisafin maliyyelesdirilmesi ucun yeni gelir menbeyine cevrile biler Tobin vergisinin ozelliyi ondan ibaretdir ki o umumi dovriyyeden dolayi vergidir O iki defe odenilmelidir investor xarici valyuta alanda ve onu satdiqda Eger verginin 0 1 e beraber olacagini daxili bazarda faiz derecesinin ise 5 e catacagini ferz etsek o zaman maliyye bazarlarinda sertleri beraberlesdirmek ucun xarici aktivlere investisiyanin gelirliliyi en azi 5 2 olmalidir Eger investor her ay investisiyalarini tekrarlayirsa o zaman xarici aktivler uzre ekvivalent gelir en azi 7 4 olmalidir Belelikle kicik bir Tobin vergisi qisamuddetli kapital axinina ciddi sekilde mane ola biler 3 Birincisi maliyye sabitliyinin qarsisini almaq ucun vergi derecesi tesir edici seviyyelere catmalidir Nezere alsaq ki bohran dovrunde deyiskenlik iki uc reqeme catir istenilen aglabatan investor oz aktivlerini saxlamaq ve ya yuksek gelirli spekulyasiya ile mesgul olmaq ucun verginin bir nece faizini odemeye hazirdir 1997 ci ilde Rusiyada xarici valyuta alisina gore vergi tetbiq edilib Onun derecesi emeliyyat mebleginin cemi 0 5 ni teskil edirdi 1998 ci ilde ise artiq 1 idi 2003 cu ilden iqtisadi effekt ehemiyyetsiz oldugu ucun legv edilib 4 Ikincisi cetin ki muasir dunyada butun olkeler eyni vaxtda vahid vergi tetbiq ede bilsin Azad bazari tesviq eden deniz merkezlerinden tutmus ABS ve Boyuk Britaniyaya qeder coxlu sayda olke tesebbusun kenarinda qalacaq Neticede maliyye institutlari Tobin vergisi olan olkelerden yan kececek Ucuncusu Tobin vergisi tetbiq olunsa bele bir sira maliyye aktivleri uzre qiymet tehriflerinin ve artiq mesreflerin qarsisini almaq ucun qisamuddetli ticaret maliyyesi miqrant pul kocurmeleri borc uzre faiz odenisleri ve diger emeliyyatlar ondan azad edilecek Milli aktivlerle emeliyyatlar yerli bazara cixmadan da baglana biler Meselen maliyye toreme aletleri ve ya depozitar qebzleri vasitesile Muasir dunyanin murekkeb problemleri sade hell yollari ile hell edilmir Gec tez qlobal bazar oyunculari vergitutmanin effektivliyini legv edecek hell yollarindan istifade edecekler Istinadlar Redakte Eastern Economic Association 2017 02 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 06 22 Tobin J A Proposal for Monetary Reform Eastern Economic Journal 1978 153 159 James Tobin Die missbrauchen meinen Namen Der Spiegel 2001 Moiseev Sergej Chto hotel Dzhejms Tobin Slon Slon Magazine 06 10 2009 2017 09 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 06 22 Edebiyyat RedakteJames Tobin A Proposal for International Monetary Reform 4 Eastern Economic Journal 1978 153 159 Moiseev S R Reforma globalnoj finansovoj arhitektury Finansy i kredit 8 2001 S 17 24 Harald Hau The Role of Transaction Costs for Financial Volatility Evidence from the Paris Bourse SSRN Electronic Journal 2003 Heikki Patoma ki Democratizing globalization the leverage of the Tobin tax London New York Zed Books Distributed exclusively in the USA by Palgrave a division of St Martin s Press 2001 Menbe https az wikipedia org w index php title Tobin vergisi amp oldid 6795305, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
