Taş Rabat—Qırğızıstanın Narın vilayətinin Atbaşı rayonunda qədim karvansaray.
Taş Rabat
Tarixi
Taş Rabat karvansarayı Böyük İpək yolunun yaxınlığında, Fərqanə vadisi ilə İssık-Kul gölünü birləşdirən strateji əhəmiyyətli bir məkanda yerləşdiyi üçün burada insanlar lap qədim dövrlərdən məskunlaşmağa başlamışdılar. Amma sərt iqlimə malik olan bu yerdə yaşayan insanların bu gün də öz nəhəngliyi və möhtəşəmliyi ilə hamını heyran qoyan qalanı hansı məqsədlər üçün inşa etdikləri hələ də bir sirr olaraq qalmaqdadır. İş orasındadır ki, Qobi səhrasından Xəzər dənizinədək uzanan böyük bir ərazidə böyük daşlardan istifadə etməklə tikilən bu qalanın analoqu yoxdur.
Taş Rabat karvansarayı elə inşa edilib ki, günəş çıxanda onun 4 tərəfini eyni zamanda işıqlandırır. Daşlara düşən günəş işığı otaqlarda valehedici qəribə bir mənzərə əmələ gətirir. Bir sözlə, qala divarlarına düşən günəş şüaları otaqların isidilməsində bir enerji, istilik mənbəyi rolunu oynayır. Qalanı tədqiq edən alimlər bu günə kimi qədim memarların bu qala daşlarından otaqların isidilməsi üçün necə enerji mənbəyi kimi istifadə etmələrinin sirrini aça bilməyiblər. Nə qədər qəribə olsa da qalanın bəzi yerlərində bərpa işləri aparıldıqdan sonra məlum olub ki, istifadə edilən yeni daşlar artıq istilik mənbəyi rolunu oynaya bilmirlər. Tədqiqatçıların son araşdırmaları göstərir ki, bayırda 30 dərəcəyədək şaxta olduqda belə otaqlarda müsbət 10-18 dərəcə istilik olur. Şaxta 40 dərəcəyə çatanda isə otaqları isitmək üçün buxarı tipli isitmə sistemindən istifadə edilib. Onu da deyək ki, qala düzbucaqlı formada inşa edilib. Onun uzunluğu 35,7 metr, eni isə 33,7 metrdir. Qalada 20 kiçik və bir böyük günbəz var. Günbəzlərin inşasında yerli əhali tərəfindən qanca adlandırılan inşaat materialından (əhəng və gilin qarışığının yandırılmasından əldə edilən material) istifadə edilib. Qala daxilində müxtəlif istiqamətlərə uzanan yeraltı yollar və zindan var. Qala divarlarının üzərində on müdafiəçi üçün gözətçi məntəqələri olub. Onların qalıqları bu günə kimi də qalır. Bu qala doğrudanmı müdafiə məqsədi üçün inşa edilib? Bu suala tədqiqatçılar cavab tapa bilmirlər. Çünki qala elə yerdə yerləşib ki, oranı hücumla ələ keçirmək, sadəcə olaraq, mümkün deyil. Belə ki, qala keçilməz qayalıqlara sığınıb və ətrafı da keçilməz bataqlıqdır. Ora yalnız yaz aylarında getmək olur.
Tanınmış tədqiqatçı alim və tarixçi Çokan Vəlixanovun fikrincə, qala Şeybani hökmdarı Abdullah xan tərəfindən XVI əsrdə inşa edilib. Yerli əhali arasında dolaşan əfsanələrə görə isə dünyanı su basarkən qədim insanlar bu qalanı inşa edərək orada yaşayıblar. Qaya ətrafındakı daş üzərində qədim Suriya dilində tapılan yazı da qalanın yaşının eramızın əvvəllərinə gedib çıxdığını ehtimal etməyə imkan verir. Bu qalanın ilk dövrlərdə xristianlığın yayılması üçün inşa edildiyi də ehtimal edilir. Lakin qalanın olduqca yüksək memarlıq ənənələrinə uyğun şəkildə tikilməsi və təbii vasitələrdən istifadə etməklə otaqların isidilməsi sirr olaraq qalmaqdadır.
Xarici keçidlər
Avqust 19, 2021
taş, rabat, qırğızıstanın, narın, vilayətinin, atbaşı, rayonunda, qədim, karvansaray, tarixi, redaktə, karvansarayı, böyük, ipək, yolunun, yaxınlığında, fərqanə, vadisi, ilə, issık, gölünü, birləşdirən, strateji, əhəmiyyətli, məkanda, yerləşdiyi, üçün, burada,. Tas Rabat Qirgizistanin Narin vilayetinin Atbasi rayonunda qedim karvansaray Tas RabatTarixi RedakteTas Rabat karvansarayi Boyuk Ipek yolunun yaxinliginda Ferqane vadisi ile Issik Kul golunu birlesdiren strateji ehemiyyetli bir mekanda yerlesdiyi ucun burada insanlar lap qedim dovrlerden meskunlasmaga baslamisdilar Amma sert iqlime malik olan bu yerde yasayan insanlarin bu gun de oz nehengliyi ve mohtesemliyi ile hamini heyran qoyan qalani hansi meqsedler ucun insa etdikleri hele de bir sirr olaraq qalmaqdadir Is orasindadir ki Qobi sehrasindan Xezer denizinedek uzanan boyuk bir erazide boyuk daslardan istifade etmekle tikilen bu qalanin analoqu yoxdur Tas Rabat karvansarayi ele insa edilib ki gunes cixanda onun 4 terefini eyni zamanda isiqlandirir Daslara dusen gunes isigi otaqlarda valehedici qeribe bir menzere emele getirir Bir sozle qala divarlarina dusen gunes sualari otaqlarin isidilmesinde bir enerji istilik menbeyi rolunu oynayir Qalani tedqiq eden alimler bu gune kimi qedim memarlarin bu qala daslarindan otaqlarin isidilmesi ucun nece enerji menbeyi kimi istifade etmelerinin sirrini aca bilmeyibler Ne qeder qeribe olsa da qalanin bezi yerlerinde berpa isleri aparildiqdan sonra melum olub ki istifade edilen yeni daslar artiq istilik menbeyi rolunu oynaya bilmirler Tedqiqatcilarin son arasdirmalari gosterir ki bayirda 30 dereceyedek saxta olduqda bele otaqlarda musbet 10 18 derece istilik olur Saxta 40 dereceye catanda ise otaqlari isitmek ucun buxari tipli isitme sisteminden istifade edilib Onu da deyek ki qala duzbucaqli formada insa edilib Onun uzunlugu 35 7 metr eni ise 33 7 metrdir Qalada 20 kicik ve bir boyuk gunbez var Gunbezlerin insasinda yerli ehali terefinden qanca adlandirilan insaat materialindan eheng ve gilin qarisiginin yandirilmasindan elde edilen material istifade edilib Qala daxilinde muxtelif istiqametlere uzanan yeralti yollar ve zindan var Qala divarlarinin uzerinde on mudafieci ucun gozetci menteqeleri olub Onlarin qaliqlari bu gune kimi de qalir Bu qala dogrudanmi mudafie meqsedi ucun insa edilib Bu suala tedqiqatcilar cavab tapa bilmirler Cunki qala ele yerde yerlesib ki orani hucumla ele kecirmek sadece olaraq mumkun deyil Bele ki qala kecilmez qayaliqlara siginib ve etrafi da kecilmez bataqliqdir Ora yalniz yaz aylarinda getmek olur Taninmis tedqiqatci alim ve tarixci Cokan Velixanovun fikrince qala Seybani hokmdari Abdullah xan terefinden XVI esrde insa edilib Yerli ehali arasinda dolasan efsanelere gore ise dunyani su basarken qedim insanlar bu qalani insa ederek orada yasayiblar Qaya etrafindaki das uzerinde qedim Suriya dilinde tapilan yazi da qalanin yasinin eramizin evvellerine gedib cixdigini ehtimal etmeye imkan verir Bu qalanin ilk dovrlerde xristianligin yayilmasi ucun insa edildiyi de ehtimal edilir Lakin qalanin olduqca yuksek memarliq enenelerine uygun sekilde tikilmesi ve tebii vasitelerden istifade etmekle otaqlarin isidilmesi sirr olaraq qalmaqdadir Xarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Tas Rabat amp oldid 3259091, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
