Tavatuy gölü — Rusiya Federasiyasının Sverdlovsk vilayəti ərazisində (Nevyansk şəhər dairəsi) yerləşən göl. Yekaterinburqdan 50 kilometr şimal-qərbdə, Ural dağlarının şərq yamaclarında yerləşir. Yekaterinburq yaxınlığındakı ən gözəl göllərdən biridir və şəhər sakinləri üçün ən sevimli istirahət yeridir. Gölün sahilində Kalinovo, Tavatuy və Priozernı kəndləri, eləcə də bir çox uşaq sağlamlıq düşərgəsi və istirahət mərkəzi vardır. Dəniz səviyyəsindən yüksəklik 263,5 m-dir.
Adın Komi-permyak dilindən ta va tuy - "bu su yolu" sözlərindən əmələ gəldiyinə inanılır. Bir toponimik əfsanəyə görə, Komi-Permyak bələdçisi ruslara gölləri göstərir və suyla getməli olduqlarını söyləyir. Yerli tarixçi V. Lojkin, gölün hər tərəfdən dağlarla əhatə olunduğuna görə adın Tatar dilindən tau tuy - "dağların toyu" adından gəldiyinə inanır.
Coğrafiyasıredaktə
Göl Neyva çayı hövzəsinə aiddir və Verx-Neyvinski gölməçəsi ilə vahid bir sistem təşkil edir. Gölün içindəki axın onun şimalında yerləşir. Su səthinin sahəsi 21,2 km²-dir. Orta dərinliyi 5 m, ən dərin yeri 9 m-dir . Su kütləsinin həcmi 119 milyon kubmetrdir. Göl dəniz səviyyəsindən 259 metr yüksəklikdə yerləşir və şimaldan cənuba uzanmışdır. Uzunluğu təxminən 10 km, eni 3-3,5 km-dir. Gölün hövzəsi Verx-İsetski qranit massivinin qərb hissəsindədir və yer qabığının gənc şaquli hərəkətləri ilə əlaqəli tektonik mənşəlidir. Buzlaqdan sonrakı dövrdə hövzə su ilə dolmuşdur. Gölün yaşı 10 min ili keçmir. Göl sahilləri zəif parçalanmışdır. Sahil xətti boyunca qranit blokların var. Şərq sahili qərb sahilindən yüksəkdir. Göldə bir neçə ada vardır. Bunların arasında həm dağ (Makarenok, Qolubev), həm də alçaqlıqlar (Splven) var.
Göldə su təmizdir. Şəffaflıq 4-5 m-dir. Sular kifayət qədər soyuq və oksigenlə doymuşdur. Noyabrdan may ayınadək göl buzla örtülü olur. Göl üçün əsas qidalanma mənbəyi atmosfer yağıntılarıdır.
Gölün özəlliyi odur ki, sahil yaxınlığındakı suyun temperaturu hər zaman mərkəzi hissədən aşağı olur. Bunun səbəbi soyuq bulaqlar və bulaqlardan qaynaqlanan gölə təxminən 30 çay və axarın axmasıdır. Bunlardan ən böyüyü Bolşaya Şamanixa və Bolşaya Vitilkadır. Cənub-qərb sahili yaxınlığında göl böyüməyə başlayır. Şamanixa ən dayaz körfəzidir.
Neyva üzərindəki bəndin inşasına başlamazdan əvvəl (18-ci əsrin ortaları) iki Tavatuy gölü - Böyük Tavatuy və Kiçik Tavatuy (əvvəlkinin cənub-qərbində) bilinirdi.
Təbiətin qorunmasıredaktə
Göl federal əhəmiyyətli təbiət abidəsidir. Təbiət abidəsinə bitişik meşələri ilə birlikdə ümumi sahəsi 3900 hektardır.
İstinadlarredaktə
Архипова Н. П. Заповедные места Свердловской области (рус.). — Свердловск: Средне-Уральское книжное издательство, 1984. — С. 44.
Архипова Н. П. Природные достопримечательности Екатеринбурга и его окрестностей (рус.). — Екатеринбург: Аква-пресс, 2001. — С. 131.
Mənbəredaktə
"Озеро Таватуй в энциклопедии Свердловской области". www.moi-ural.ru (rus). 2017-09-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-06-22.
Aprel 02, 2024
tavatuy, gölü, rusiya, federasiyasının, sverdlovsk, vilayəti, ərazisində, nevyansk, şəhər, dairəsi, yerləşən, göl, yekaterinburqdan, kilometr, şimal, qərbdə, ural, dağlarının, şərq, yamaclarında, yerləşir, yekaterinburq, yaxınlığındakı, gözəl, göllərdən, birid. Tavatuy golu Rusiya Federasiyasinin Sverdlovsk vilayeti erazisinde Nevyansk seher dairesi yerlesen gol Yekaterinburqdan 50 kilometr simal qerbde Ural daglarinin serq yamaclarinda yerlesir Yekaterinburq yaxinligindaki en gozel gollerden biridir ve seher sakinleri ucun en sevimli istirahet yeridir Golun sahilinde Kalinovo Tavatuy ve Priozerni kendleri elece de bir cox usaq saglamliq dusergesi ve istirahet merkezi vardir Deniz seviyyesinden yukseklik 263 5 m dir Tavatuy golurus TavatujUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 426 mSahesi 21 2 km Derin yeri 9 mOrta derinliyi 5 mSeffafligi 4 5 mYerlesmesi57 08 00 sm e 60 10 59 s u Olke RusiyaTavatuy goluTavatuy golu Vikianbarda elaqeli mediafayllarMundericat 1 Adinin menasi 2 Cografiyasi 3 Tebietin qorunmasi 4 Istinadlar 5 MenbeAdinin menasi redakteAdin Komi permyak dilinden ta va tuy bu su yolu sozlerinden emele geldiyine inanilir Bir toponimik efsaneye gore Komi Permyak beledcisi ruslara golleri gosterir ve suyla getmeli olduqlarini soyleyir Yerli tarixci V Lojkin golun her terefden daglarla ehate olunduguna gore adin Tatar dilinden tau tuy daglarin toyu adindan geldiyine inanir Cografiyasi redakteGol Neyva cayi hovzesine aiddir ve Verx Neyvinski golmecesi ile vahid bir sistem teskil edir Golun icindeki axin onun simalinda yerlesir Su sethinin sahesi 21 2 km dir Orta derinliyi 5 m en derin yeri 9 m dir 1 Su kutlesinin hecmi 119 milyon kubmetrdir Gol deniz seviyyesinden 259 metr yukseklikde yerlesir ve simaldan cenuba uzanmisdir Uzunlugu texminen 10 km eni 3 3 5 km dir Golun hovzesi Verx Isetski qranit massivinin qerb hissesindedir ve yer qabiginin genc saquli hereketleri ile elaqeli tektonik menselidir 2 Buzlaqdan sonraki dovrde hovze su ile dolmusdur Golun yasi 10 min ili kecmir Gol sahilleri zeif parcalanmisdir Sahil xetti boyunca qranit bloklarin var Serq sahili qerb sahilinden yuksekdir Golde bir nece ada vardir Bunlarin arasinda hem dag Makarenok Qolubev hem de alcaqliqlar Splven var Golde su temizdir Seffafliq 4 5 m dir Sular kifayet qeder soyuq ve oksigenle doymusdur Noyabrdan may ayinadek gol buzla ortulu olur Gol ucun esas qidalanma menbeyi atmosfer yagintilaridir Golun ozelliyi odur ki sahil yaxinligindaki suyun temperaturu her zaman merkezi hisseden asagi olur Bunun sebebi soyuq bulaqlar ve bulaqlardan qaynaqlanan gole texminen 30 cay ve axarin axmasidir Bunlardan en boyuyu Bolsaya Samanixa ve Bolsaya Vitilkadir Cenub qerb sahili yaxinliginda gol boyumeye baslayir Samanixa en dayaz korfezidir Neyva uzerindeki bendin insasina baslamazdan evvel 18 ci esrin ortalari iki Tavatuy golu Boyuk Tavatuy ve Kicik Tavatuy evvelkinin cenub qerbinde bilinirdi Tebietin qorunmasi redakteGol federal ehemiyyetli tebiet abidesidir Tebiet abidesine bitisik meseleri ile birlikde umumi sahesi 3900 hektardir Istinadlar redakte Arhipova N P Zapovednye mesta Sverdlovskoj oblasti rus Sverdlovsk Sredne Uralskoe knizhnoe izdatelstvo 1984 S 44 Arhipova N P Prirodnye dostoprimechatelnosti Ekaterinburga i ego okrestnostej rus Ekaterinburg Akva press 2001 S 131 Menbe redakte Ozero Tavatuj v enciklopedii Sverdlovskoj oblasti www moi ural ru rus 2017 09 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 06 22 Menbe https az wikipedia org w index php title Tavatuy golu amp oldid 7104082, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
