fbpx
Wikipedia

Süleyman Allahverdiyev

Avqust 12, 2021

Vikipediyada bu soyadlı müxtəlif adamlar haqqında məqalələr var, bax: Allahverdiyev.

Süleyman Allahverdiyev (tam adı: Allahverdiyev Süleyman İfxan oğlu; ing. Suleyman I. Allakhverdiev; 1 avqust 1950(1950-08-01)) — Biofizika İnstitutu (Puşino) fizika-riyaziyyat elmləri üzrə elmlər namizədi. Rusiya Elmlər Akademiyasının (REA) Bitki Fiziologiya İnstitutunun (Moskva) İdarəolunan Fotobiosintez laboratoriyasının rəhbəri.

Süleyman Allahverdiyev
Süleyman İfxan oğlu Allahverdiyev
Doğum tarixi (71 yaş)
Doğum yeri Çaykənd, Krasnoselsk rayonu
Vətəndaşlığı Rusiya
Elm sahəsi fizika, biofizika
Elmi dərəcəsi fizika-riyaziyyat elmleri namizedi; biologiya elmləri doktoru
Elmi adı professor
İş yeri (REA) Bitki Fiziologiya İnstitutu

Həyatı

Allahverdiyev Süleyman İfxan oğlu 1950-ci il avqustun 1-də Ermənistan Respublikasının Krasnoselsk rayonunun Çaykənd kəndində anadan olub. 1973-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indi Bakı Dövlət Universiteti) fizika fakültəsini bitirib. 1973-1977-ci illərdə Çaykənd orta məktəbində fizika müəllimi vəzifəsində işləyib. 1977-ci ildə SSRİ Elmlər Akademiyasının Fotosintez İnstitutunun (indiki REA-nın Biologiyanın Fundamental Problemləri İnstitutu) aspiranturasına daxil olub. 1984-cü ildə SSRİ EA-nın Biofizika İnstitutunda (Puşşino) biofizika üzrə namizədlik dissertasiyası müdafiə edib və fizika-riyaziyyat elmləri namizədi elmi dərəcəsi alıb. Namizədlik dissertasiyasının müdafiəsindən sonra S.Allahverdiyev SSRİ EA-nın Fotosintez İnstitutunda işləməyə başlayıb. 2002-ci ildə o, REA-nın Bitkilərin Fiziologiyası İnstitutunda “bitkilərin fiziologiyası və biokimyası” ixtisası üzrə biologiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almaq üçün dissertasiya işini uğurla müdafiə edib.

S.Allahverdiyev fotosintez, fiziologiya, biofizika, biokimya və molekulyar biologiya sahələrində elm aləmində tanınmış mütəxəssisdir. Onun tədqiq etdiyi 2-ci fotosistemin (FS-2) elektron-nəqliyyat zəncirində fəaliyyətin əsasını təşkil edən ilkin mexanizmlərin, fotosintez zamanı elektronların təklif olunan energetik və kinetik yerdəyişmə sxemi bütün dünyada fotosintez üzrə dərsliklərə daxil edilib. Sonradan S.Allahverdiyevin əldə etdiyi məlumatların məcmusu əsasında FS-2 bitki və sianobakteriyaların fəaliyyəti, eləcə də inaktivasiya mexanizmləri və stressli şəraitlərdə onun sonrakı reparasiyası haqqında yeni təsəvvürlər sistemi yaradılıb, bitkilərin fotosintez aparatının əlverişsiz ətraf mühit-şəraitinə uyğunlaşdırmanın molekulyar mexanizmləri tədqiq edilib.

S.Allahverdiyev tərəfindən duz stressinə qarşı FS-2-nin dayanıqlılığında qatqısız canlı hüceyrələrin rolu müəyyən edilib, FS-2-nin ətraf mühitin stressli amillərinə müqavimətini yetərincə gücləndirən gen mühəndisliyi yolları aşkarlanıb.

Hazırda S.Allahverdiyev nanobiotexnologiyanın yeni istiqamətlərindən biri olan təbii zülal strukturu əsasında süni fotosintez sistemlərinin yaradılmasını fəal inkişaf etdirir. Bu, gələcəkdə alternativ enerji mənbəyi kimi molekulyar hidrogenin əldə edilməsinə imkan verəcək.

Öz elmi araşdırmalarının nəticələrini S. Allahverdiyev müntəzəm olaraq “Chemical Reviwers", "Proceedings of National Academy of Science USA”, “The EMBO Journal”, “J Photochem. Photobiol”, “Photosynthesis Research”, “FEBS Letters” və s. nüfuzlu jurnallarda dərc edir. Bundan başqa, S.Allahverdiyev bu və digər jurnallarda bir sıra icmal məqalələrin, habelə Rusiyada və xaricdə nəşr edilən elmi əsərlərdə 39 fəslin müəllifidir. Bütün bunlar S. Allahverdiyevin elmi nailiyyətlərinin beynəlxalq miqyasda tanınmasına sübutdur. Alim dəfələrlə bir sıra beynəlxalq jurnalların xüsusi buraxılışlarına redaktor kimi dəvət olunub.

S.Allahverdiyev bitkilərin fiziologiyası və biokimyası, fotosintez və nanotexnologiyalara dair elmi əsərlər nəşr edən aparıcı beynəlxalq jurnalların (15 den cox), o cümlədən “Biochimica et Biophysica Acta (BBA-Bioenergetics)”, “International Journal of Hydrogen Energy”, “Journal of Photochemistry and Photobiology B: Biology”, ““Frontiers in Plant Physiology” və s. redaksiya heyətinin üzvüdür. O, həm də doktorluq dissertasiyalarının müdafiəsi üzrə iki ixtisaslaşmış şuranın üzvüdür. Onun rəhbərliyi altında 2 elmlər doktoru və 6 elmlər namizədi hazırlanıb.

S.Allahverdiyev 350-dən çox məqalənin, 6 ixtiranın, ve 8 kitabin müəllifidir. ISI indeksinin və Hirş indeksinin məlumatına görə, S.Allahverdiyevdən sitatgətirmə və elmi əsərlərinə istinad sayı müvafiq olaraq təxminən 12000 və 59-dir. O, 1000-dən çox sitat indeksi ilə (cəmi 1795 nəfər) “Milli alimlərin lider siyahısı”na (Rusiya) daxildir (bax: scientific.ru). S..Allahverdiyev belə yüksək sitat reytinqi (12000-dən çox) olan yeganə azərbaycanlıdır.

S. Allahverdiyev 25-dən çox ölkədə (Avstraliya, Fransa, Hollandiya, Almaniya, Sinqapur, İsveç, Çexiya, Macarıstan, Türkiyə, Hindistan və s.) dəvətli professor kimi çalışıb. O, Rusiya və digər ölkələrdə keçirilən 80-dən çox konfransda çıxış edib, dünyanın 40-dan çox ölkəsində, o cümlədən Avstraliya, Macarıstan, Yaponiya, Almaniya, İspaniya, Kanada, Hollandiya, Sinqapur, Fransa, İsveç, Türkiyə və s. dövlətlərdə dəvətlə mühazirələr oxuyub.

S. Allahverdiyev Yaponiya, Kanada, Hindistan, Macarıstan, Almaniya, Sinqapur, ABŞ, İsveç və s. dövlətlərin elmi-tədqiqat təşkilatlarının beynəlxalq layihələrində rəhbər və iştirakçıdır. O, böyük uğurla keçən “Postgenom dövrdə fotosintez: biofizikadan molekulyar biologiyaya qədər” (Kanada, 2004), “Fotosistemlərin struktur və funksiyası” (Puşşino, 2006; 2014, 2016), “Davamlı inkişaf üçün fotosintez tədqiqatları” (2011, 2013, Bakı, Azerbaijan); (2015, Krit, Yunanıstan), "Davamlı inkişaf üçün fotosintez ve hidrogen enerji tədqiqatları” (2017, Heydarabad, Hindistan) beynəlxalq simpozium və konfransların təşkilatçısı olub.

S. Allahverdiyev Rusiyanın ən tanınmış və ən istedadlı alimlərindən biridir, onun ən yüksək səviyyədə yerinə yetirdiyi elmi işləri isə dünya səviyyəsində Rusiya elminin nüfuzunu formalaşdırır.

Fəaliyyəti

  • 1973- Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) Fizika fakültəsi;
  • 1984- Biofizika İnstitutu (Puşino) fizika-riyaziyyat elmləri üzrə elmlər namizədi;
  • 2002- Bitki Fiziologiyası İnstitutunda (Moskva) Bitki Fiziologiyası və Fotobiokimya üzrə doktorluq dissertasiyaları;
  • 2010- bu günə qədər, Rusiya Elmlər Akademiyasının (REA), Bitki fiziologiyası İnstitutunun “İdarəolunan fotobiosintez” laboratoriyasının rəhbəri, Moskva;
  • 1977- bu günə qədər, REA Biologiyanın fundamental problemləri İnstitutunda baş elmi işçi, Puşino, Moskva vilayəti;
  • 2015- bu günə qədər, M.V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin “Bitki fiziologiyası” kafedrasının professoru, Moskva;
  • 2016- bu günə qədər, Moskva fiziki-texnika institutunun molekulyar ve hüceyrə biologiysi kafedrasının professoru, Moskva;
  • 2016- bu günə qədər, Azərbajcan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutununun “Bionanotexnologiya” laboratoriyasınin rəhbəri, Baki;
  • 2013- bu günə qədər, Koreya elmi-texniki institutununa dəvət olunmuş adjunkt professor, Daequ, Koreya Respublikası;

Əsas elmi nailiyyətləri

  • Fotosintezin öyrənilməsi, kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığını artırmaq, onların ətraf mühitə dözməsi-uyğunlaşmasını təmin etmək;
  • 2-ci forosistemin reaksiya mərkəzində,birinci donorla (P680) və birinci akseptor (Qa) molekulları arasında feofitin molekulasının tapılması, onun energetikası və kinetikasının tədqiqi, feofitin molekulasının elektron transportunda köçürülməsində iştirak etməsini sübut etmək.

Mükafatları

  • 2016 -  “Yüksək istinad olunmuş tədqiqatçı” mükafatı, Thomson Reuters. Thomson Reuters agentliyinin 2016-ci il üçün reytinqinə uyğun olaraq (Web of Science məlumatları əsasında) , S. Allahverdiyev "Biologiya" nominasiyasında Rusiyada ən çox istinad olunan alim seçilib (bax: http://fano.gov.ru/ru/press-center/card/?id%204=37655 ;
  • əlavə bax:
  • http://scholar.google.ru/citations?user=rjzSITcAAAAJ&hl=en
  • https://www.researchgate.net/profile/Suleyman_Allakhverdiev2

Elmi, elmi-pedaqoji və digər fəaliyyəti haqqında məlumat

  • 1988-1990 – Kvebek Universitetinin Kimya-biologiya fakültəsi, Kanada;
  • 1990-2007 – Yaponyanin Fundamental Biologiya Milli İnstitutu, Okazaki, Yaponiya
  • 2007-2008 - Yaponyanin Milli Molekulyar Elm İnstitutu, Okazaki, Yaponiya
  • 20013- Koreya Respublikasındakı Daegu Gyeongbuk Elm və Texnologiya İnstitutunun (DGIST) Yeni Biologiya kafedrasına dəvət olunmuş adyunkt-professor
  • O, 30-dan çox beynəlxalq elmi (peer-reviewed) jurnalın dəvət edilmiş qonaq (guest editor) redaktoru olub. Hazırda o, 15-dən çox beynəlxalq jurnalın redaksiya heyətinin üzvüdür.
  • Alim «International Journal of Hydrogen Energy» (Elsevier), «Photosynthesis Research» (Springer), «BBA Bioenergetics» (Elsevier), «Functional Plant Biology» (CSIRO Publishing), «Photosynthetica» (Springer) jurnalının redaktor müavinidir.
  • Eləcə də ixtisası üzrə çoxlu beynəlxalq jurnalların və qrant layihələrinin rəyçisidir.
  • S.Allahverdiyev 350-dən çox elmi məqalənin, 6 ixtiranın və 8 kitabın müəllifidir.

İstinadlar

  1. Bağıyeva, Mətanət (2016). Xaricdə yaşayan azərbaycanlılar. Qısa bioqrafik məlumat kitabçası (PDF) (azərb.). Bakı: "Papirus NP". ISBN 978-9952-8299-1-4. 2017-10-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-10-21.

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • Azərbaycanlı alimin olduğu qrup tükənməz enerji mənbəyi əldə etməyə yaxınlaşdı

Avqust 12, 2021
süleyman, allahverdiyev, vikipediyada, soyadlı, müxtəlif, adamlar, haqqında, məqalələr, allahverdiyev, adı, allahverdiyev, süleyman, ifxan, oğlu, suleyman, allakhverdiev, avqust, 1950, 1950, biofizika, institutu, puşino, fizika, riyaziyyat, elmləri, üzrə, elml. Vikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Allahverdiyev Suleyman Allahverdiyev tam adi Allahverdiyev Suleyman Ifxan oglu ing Suleyman I Allakhverdiev 1 avqust 1950 1950 08 01 Biofizika Institutu Pusino fizika riyaziyyat elmleri uzre elmler namizedi Rusiya Elmler Akademiyasinin REA Bitki Fiziologiya Institutunun Moskva Idareolunan Fotobiosintez laboratoriyasinin rehberi Suleyman AllahverdiyevSuleyman Ifxan oglu AllahverdiyevDogum tarixi 1 avqust 1950 71 yas Dogum yeri Caykend Krasnoselsk rayonuVetendasligi RusiyaElm sahesi fizika biofizikaElmi derecesi fizika riyaziyyat elmleri namizedi biologiya elmleri doktoruElmi adi professorIs yeri REA Bitki Fiziologiya Institutu Mundericat 1 Heyati 2 Fealiyyeti 3 Esas elmi nailiyyetleri 4 Mukafatlari 5 Elmi elmi pedaqoji ve diger fealiyyeti haqqinda melumat 6 Istinadlar 7 Hemcinin bax 8 Xarici kecidlerHeyati RedakteAllahverdiyev Suleyman Ifxan oglu 1950 ci il avqustun 1 de Ermenistan Respublikasinin Krasnoselsk rayonunun Caykend kendinde anadan olub 1973 cu ilde S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinin indi Baki Dovlet Universiteti fizika fakultesini bitirib 1973 1977 ci illerde Caykend orta mektebinde fizika muellimi vezifesinde isleyib 1977 ci ilde SSRI Elmler Akademiyasinin Fotosintez Institutunun indiki REA nin Biologiyanin Fundamental Problemleri Institutu aspiranturasina daxil olub 1984 cu ilde SSRI EA nin Biofizika Institutunda Pussino biofizika uzre namizedlik dissertasiyasi mudafie edib ve fizika riyaziyyat elmleri namizedi elmi derecesi alib Namizedlik dissertasiyasinin mudafiesinden sonra S Allahverdiyev SSRI EA nin Fotosintez Institutunda islemeye baslayib 2002 ci ilde o REA nin Bitkilerin Fiziologiyasi Institutunda bitkilerin fiziologiyasi ve biokimyasi ixtisasi uzre biologiya elmleri doktoru alimlik derecesi almaq ucun dissertasiya isini ugurla mudafie edib 1 S Allahverdiyev fotosintez fiziologiya biofizika biokimya ve molekulyar biologiya sahelerinde elm aleminde taninmis mutexessisdir Onun tedqiq etdiyi 2 ci fotosistemin FS 2 elektron neqliyyat zencirinde fealiyyetin esasini teskil eden ilkin mexanizmlerin fotosintez zamani elektronlarin teklif olunan energetik ve kinetik yerdeyisme sxemi butun dunyada fotosintez uzre dersliklere daxil edilib Sonradan S Allahverdiyevin elde etdiyi melumatlarin mecmusu esasinda FS 2 bitki ve sianobakteriyalarin fealiyyeti elece de inaktivasiya mexanizmleri ve stressli seraitlerde onun sonraki reparasiyasi haqqinda yeni tesevvurler sistemi yaradilib bitkilerin fotosintez aparatinin elverissiz etraf muhit seraitine uygunlasdirmanin molekulyar mexanizmleri tedqiq edilib S Allahverdiyev terefinden duz stressine qarsi FS 2 nin dayaniqliliginda qatqisiz canli huceyrelerin rolu mueyyen edilib FS 2 nin etraf muhitin stressli amillerine muqavimetini yeterince guclendiren gen muhendisliyi yollari askarlanib Hazirda S Allahverdiyev nanobiotexnologiyanin yeni istiqametlerinden biri olan tebii zulal strukturu esasinda suni fotosintez sistemlerinin yaradilmasini feal inkisaf etdirir Bu gelecekde alternativ enerji menbeyi kimi molekulyar hidrogenin elde edilmesine imkan verecek Oz elmi arasdirmalarinin neticelerini S Allahverdiyev muntezem olaraq Chemical Reviwers Proceedings of National Academy of Science USA The EMBO Journal J Photochem Photobiol Photosynthesis Research FEBS Letters ve s nufuzlu jurnallarda derc edir Bundan basqa S Allahverdiyev bu ve diger jurnallarda bir sira icmal meqalelerin habele Rusiyada ve xaricde nesr edilen elmi eserlerde 39 feslin muellifidir Butun bunlar S Allahverdiyevin elmi nailiyyetlerinin beynelxalq miqyasda taninmasina subutdur Alim defelerle bir sira beynelxalq jurnallarin xususi buraxilislarina redaktor kimi devet olunub S Allahverdiyev bitkilerin fiziologiyasi ve biokimyasi fotosintez ve nanotexnologiyalara dair elmi eserler nesr eden aparici beynelxalq jurnallarin 15 den cox o cumleden Biochimica et Biophysica Acta BBA Bioenergetics International Journal of Hydrogen Energy Journal of Photochemistry and Photobiology B Biology Frontiers in Plant Physiology ve s redaksiya heyetinin uzvudur O hem de doktorluq dissertasiyalarinin mudafiesi uzre iki ixtisaslasmis suranin uzvudur Onun rehberliyi altinda 2 elmler doktoru ve 6 elmler namizedi hazirlanib S Allahverdiyev 350 den cox meqalenin 6 ixtiranin ve 8 kitabin muellifidir ISI indeksinin ve Hirs indeksinin melumatina gore S Allahverdiyevden sitatgetirme ve elmi eserlerine istinad sayi muvafiq olaraq texminen 12000 ve 59 dir O 1000 den cox sitat indeksi ile cemi 1795 nefer Milli alimlerin lider siyahisi na Rusiya daxildir bax scientific ru S Allahverdiyev bele yuksek sitat reytinqi 12000 den cox olan yegane azerbaycanlidir S Allahverdiyev 25 den cox olkede Avstraliya Fransa Hollandiya Almaniya Sinqapur Isvec Cexiya Macaristan Turkiye Hindistan ve s devetli professor kimi calisib O Rusiya ve diger olkelerde kecirilen 80 den cox konfransda cixis edib dunyanin 40 dan cox olkesinde o cumleden Avstraliya Macaristan Yaponiya Almaniya Ispaniya Kanada Hollandiya Sinqapur Fransa Isvec Turkiye ve s dovletlerde devetle muhazireler oxuyub S Allahverdiyev Yaponiya Kanada Hindistan Macaristan Almaniya Sinqapur ABS Isvec ve s dovletlerin elmi tedqiqat teskilatlarinin beynelxalq layihelerinde rehber ve istirakcidir O boyuk ugurla kecen Postgenom dovrde fotosintez biofizikadan molekulyar biologiyaya qeder Kanada 2004 Fotosistemlerin struktur ve funksiyasi Pussino 2006 2014 2016 Davamli inkisaf ucun fotosintez tedqiqatlari 2011 2013 Baki Azerbaijan 2015 Krit Yunanistan Davamli inkisaf ucun fotosintez ve hidrogen enerji tedqiqatlari 2017 Heydarabad Hindistan beynelxalq simpozium ve konfranslarin teskilatcisi olub S Allahverdiyev Rusiyanin en taninmis ve en istedadli alimlerinden biridir onun en yuksek seviyyede yerine yetirdiyi elmi isleri ise dunya seviyyesinde Rusiya elminin nufuzunu formalasdirir Fealiyyeti Redakte1973 Azerbaycan Dovlet Universitetinin indiki BDU Fizika fakultesi 1984 Biofizika Institutu Pusino fizika riyaziyyat elmleri uzre elmler namizedi 2002 Bitki Fiziologiyasi Institutunda Moskva Bitki Fiziologiyasi ve Fotobiokimya uzre doktorluq dissertasiyalari 2010 bu gune qeder Rusiya Elmler Akademiyasinin REA Bitki fiziologiyasi Institutunun Idareolunan fotobiosintez laboratoriyasinin rehberi Moskva 1977 bu gune qeder REA Biologiyanin fundamental problemleri Institutunda bas elmi isci Pusino Moskva vilayeti 2015 bu gune qeder M V Lomonosov adina Moskva Dovlet Universitetinin Bitki fiziologiyasi kafedrasinin professoru Moskva 2016 bu gune qeder Moskva fiziki texnika institutunun molekulyar ve huceyre biologiysi kafedrasinin professoru Moskva 2016 bu gune qeder Azerbajcan Milli Elmler Akademiyasinin AMEA Molekulyar Biologiya ve Biotexnologiyalar Institutununun Bionanotexnologiya laboratoriyasinin rehberi Baki 2013 bu gune qeder Koreya elmi texniki institutununa devet olunmus adjunkt professor Daequ Koreya Respublikasi Esas elmi nailiyyetleri RedakteFotosintezin oyrenilmesi kend teserrufati bitkilerinin mehsuldarligini artirmaq onlarin etraf muhite dozmesi uygunlasmasini temin etmek 2 ci forosistemin reaksiya merkezinde birinci donorla P680 ve birinci akseptor Qa molekullari arasinda feofitin molekulasinin tapilmasi onun energetikasi ve kinetikasinin tedqiqi feofitin molekulasinin elektron transportunda kocurulmesinde istirak etmesini subut etmek Mukafatlari Redakte2016 Yuksek istinad olunmus tedqiqatci mukafati Thomson Reuters Thomson Reuters agentliyinin 2016 ci il ucun reytinqine uygun olaraq Web of Science melumatlari esasinda S Allahverdiyev Biologiya nominasiyasinda Rusiyada en cox istinad olunan alim secilib bax http fano gov ru ru press center card id 204 37655 elave bax http scholar google ru citations user rjzSITcAAAAJ amp hl en https www researchgate net profile Suleyman Allakhverdiev2Elmi elmi pedaqoji ve diger fealiyyeti haqqinda melumat Redakte1988 1990 Kvebek Universitetinin Kimya biologiya fakultesi Kanada 1990 2007 Yaponyanin Fundamental Biologiya Milli Institutu Okazaki Yaponiya 2007 2008 Yaponyanin Milli Molekulyar Elm Institutu Okazaki Yaponiya 20013 Koreya Respublikasindaki Daegu Gyeongbuk Elm ve Texnologiya Institutunun DGIST Yeni Biologiya kafedrasina devet olunmus adyunkt professor O 30 dan cox beynelxalq elmi peer reviewed jurnalin devet edilmis qonaq guest editor redaktoru olub Hazirda o 15 den cox beynelxalq jurnalin redaksiya heyetinin uzvudur Alim International Journal of Hydrogen Energy Elsevier Photosynthesis Research Springer BBA Bioenergetics Elsevier Functional Plant Biology CSIRO Publishing Photosynthetica Springer jurnalinin redaktor muavinidir Elece de ixtisasi uzre coxlu beynelxalq jurnallarin ve qrant layihelerinin reycisidir S Allahverdiyev 350 den cox elmi meqalenin 6 ixtiranin ve 8 kitabin muellifidir Istinadlar Redakte Bagiyeva Metanet 2016 Xaricde yasayan azerbaycanlilar Qisa bioqrafik melumat kitabcasi PDF azerb Baki Papirus NP ISBN 978 9952 8299 1 4 2017 10 21 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2017 10 21 Hemcinin bax RedakteHamlet Isaxanli Vaqif Quliyev Vaqif Salmanov Vaqif IbrahimovXarici kecidler RedakteAzerbaycanli alimin oldugu qrup tukenmez enerji menbeyi elde etmeye yaxinlasdiMenbe https az wikipedia org w index php title Suleyman Allahverdiyev amp oldid 5510181, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.