fbpx
Wikipedia

Suyun hal diaqramı

Kükürd tipli maddələr təbiətdə ən çox yayılmış maddələrdir. Lakin bir sıra maddələr də vardır ki, kükürd tipli maddələrdən fərqli olaraq, maye fazadan kristallaşdırdıqda həcmləri artır. Bu halı daha aydın təsəvvür etmək üçün H2O-un hal diaqramını nəzərdən keçirmək olar.

P-V-T diaqram (Su)
Suyun hal diaqramı

Bu diaqramda absis oxu üzərində temperatur, ordinant oxu üzərində isə təzyiq verilmişdir.

Diaqramda hər bir fazaya müəyyən sahə uyğun gəlir ki, bunlardan da hər biri digərinin verilən iki fazanın tarazlığını xarakterizə edən əyrilərlə ayrılır. Bu əyrilər üç fazanın tarazılıqda olduğu nöqtədə-üçlü nöqtədə görüşür.

Bu əyrilər göstərir ki, su və buxarın tarazlıqda olduğu hər bir temperatura müəyyən buxar təzyiqi və ya hər bir buxar təzyiqinə müəyyən temperatur müvafiq gəlir. Belə ki, 100oC temperaturda suyun buxar təzyiqi yalnız 760mm civə sütununa bərabər olduğu halda hər iki faza arasında tarazılıq yaranır. Həmin temperaturda buxar təzyiqinin dəyişməsi fazalatrdan birinin itməsinə, yəni birfazalı sistem alınmasına gətirib çıxarır.

Suyun kristallaşması Le-Şatelye prinsipinə əsasən buzun əriməsinə və suyun kristallaşma temperaturunun aşağı düşməsinə səbəb olur. Göstərilən iki fazalı sistemlərdə tarazılığı xarakterizə edən əyrilərin üçü də O nöqtəsində görüşür. Bu nöqtə bütün üç fazanın- buz-su-buxar arasında tarazılığa aid olub, "üçlü nöqtə" adlanır. Belə üçfazalı sistem üçün sərbəstlik dərəcəsi sayı sıfıra bərabərdir. Belə sistemdə tarazılıq yalnız ciddi müəyyən şəraitdə mümkündür.

Hal diaqramı hər hansı bir maddə və ya müvazinətdə olan maddələr qarışığı üçün qurula bilər. O, verilən fazanın və ya fazalar tarazılığının hansı şəraitlərdə davamlı olacağını dərhal müəyyən etməyə imkan verdiyi üçün əlverişlidir. Belə diaqramlar təcrübədə geniş istifadə olunur.

İstifadə sahəsi

Bütün qara metallurgiya sənayesi dəmir-karbon sisteminin hal diaqramı əsasında yaranmışdır.

Mənbə

  • Z.Qarayev "Qeyri-üzvi kimya" Maarif-1975

suyun, diaqramı, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, kükürd, tipli, maddələr, təbiətdə, çox, yayılmış, maddələrdir, lakin, sıra, maddələr, vardır, kükürd, tipli, maddələrdən, . Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Kukurd tipli maddeler tebietde en cox yayilmis maddelerdir Lakin bir sira maddeler de vardir ki kukurd tipli maddelerden ferqli olaraq maye fazadan kristallasdirdiqda hecmleri artir Bu hali daha aydin tesevvur etmek ucun H2O un hal diaqramini nezerden kecirmek olar P V T diaqram Su Suyun hal diaqrami Bu diaqramda absis oxu uzerinde temperatur ordinant oxu uzerinde ise tezyiq verilmisdir Diaqramda her bir fazaya mueyyen sahe uygun gelir ki bunlardan da her biri digerinin verilen iki fazanin tarazligini xarakterize eden eyrilerle ayrilir Bu eyriler uc fazanin taraziliqda oldugu noqtede uclu noqtede gorusur Bu eyriler gosterir ki su ve buxarin tarazliqda oldugu her bir temperatura mueyyen buxar tezyiqi ve ya her bir buxar tezyiqine mueyyen temperatur muvafiq gelir Bele ki 100oC temperaturda suyun buxar tezyiqi yalniz 760mm cive sutununa beraber oldugu halda her iki faza arasinda taraziliq yaranir Hemin temperaturda buxar tezyiqinin deyismesi fazalatrdan birinin itmesine yeni birfazali sistem alinmasina getirib cixarir Suyun kristallasmasi Le Satelye prinsipine esasen buzun erimesine ve suyun kristallasma temperaturunun asagi dusmesine sebeb olur Gosterilen iki fazali sistemlerde taraziligi xarakterize eden eyrilerin ucu de O noqtesinde gorusur Bu noqte butun uc fazanin buz su buxar arasinda taraziliga aid olub uclu noqte adlanir Bele ucfazali sistem ucun serbestlik derecesi sayi sifira beraberdir Bele sistemde taraziliq yalniz ciddi mueyyen seraitde mumkundur Hal diaqrami her hansi bir madde ve ya muvazinetde olan maddeler qarisigi ucun qurula biler O verilen fazanin ve ya fazalar taraziliginin hansi seraitlerde davamli olacagini derhal mueyyen etmeye imkan verdiyi ucun elverislidir Bele diaqramlar tecrubede genis istifade olunur Istifade sahesi RedakteButun qara metallurgiya senayesi demir karbon sisteminin hal diaqrami esasinda yaranmisdir Menbe RedakteZ Qarayev Qeyri uzvi kimya Maarif 1975Menbe https az wikipedia org w index php title Suyun hal diaqrami amp oldid 5599292, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.