Sulfolaşma reaksiyası – üzvi birləşmələrin molekuluna sulfoqrupun daxil etmə prosesinə deyilir.
Aromatik karbohidrogenlərin sulfolaşması
Aromatik karbohidrogenlərin sulfolaşması reaksiyasında əsasən sulfat turşusu, oleum və SO3 – dən istifadə olunur. Sulfat turşusu ilə sulfolaşma prosesi dönən prosesdir:
ArH + H2SO4 → ArSO2OH + H2O
Aromatik karbohidrogenlərin sulfolaşması aromatik nüvədə tipik elektrofil əvəzetmə reaksiyasına aiddir. Reaksiya həm buxar, həm də maye fazada həyata keçirilir (həlledicilər: SO2, ССl4 və s.). Reaksiya ilkin turşuda olan və sulfolaşma reaksiyası zamanı alınan su ilə tormozlanır. Güman edilir ki, aromatik nüvəyə birbaşa təsir edən agent SO2OH+ ionudur.
2H2SO4 ←→HSO4- + H3SO4+←→HSO4- + SO2OH + H2O
Sulfat turşusunun iştirakı ilə aparılan sulfolaşma prosesində əlavə məhsulların miqdarı çox az olur və əsasən də onun oksidləşdirici təsiri ilə müəyyən olunur.
Aromatik birləşmələrin oleumla reaksiyası
Aromatik birləşmələrin oleumla reaksiyası iki mərhələdə baş verir. Birinci mərhələ artıq olan sulfat anhidridinin çevrilməsi baş verir.
ArH+ H2SO4+SO3 ←→ ArSO2OH+H2SO4
Bu reaksiya dönməyən və yüksək ekzotermikdir. Onun istilik effekti oleumun qatılığından asılıdır və 20% –li oleum üçün 180 kCoul/mol təşkil edir. İkinci sulfolaşma mərhələsində sulfat turşusu iştirak edir. Sərbəst sulfat anhidridi ilə sulfolaşma dönməyən prosesdir və üzvi sintezin ən ekzotermiki reaksiyalarından hesab olunur
ArH + SO3←→ ArSO2OH
Aromatik karbohidrogenlərin oleumla sulfolaşma mərhələsi və onların sərbəst SO3 ilə reaksiyasının birinci mərhələsi karbohidrogenə SO3 – ün təsiri ilə aralıq p - və σ- komplekslərinin əmələ gəlməsi ilə baş verir. Reaksiya ArH və SO3 – ə görə birinci dərəcəli olub ani halda baş verir. Oleum və SO3 iştirakı ilə sulfolaşma prosesində sulfat turşusu iştirakı ilə sulfolaşma prosesindən fərqli olaraq çoxlu sayda yan reaksiyalar da baş verir. Bu agentlərin yüksək aktivliyi aromatik nüvəyə ikinci sulfoqrupun aşağıda göstərilən tipik sxem üzrə daxil olmasına imkan verir:
C6H6 + SO3→C6H5SO2OH→m-C6H4(SO2OH)2
Oleum və SO3–iştirakı ilə sulfolaşma prosesində bir qədər də sulfonlar alınır:
2ArH + 2SO3 ←→ ArSO2Ar+ H2SO4
Belə reaksiya benzolun sulfolaşması zamanı xüsusilə nəzərə çarpır, lakin alkilbenzollarla reaksiya zamanı bu reaksiya cüzi dərəcədə baş verir. Digər yan reaksiya sulfoturşu anhidridinin əmələ gəlməsi ilə gedir və onun çıxımı da SO3–ün artıqlığında artır.
Mənbə
Şaxpələngöva.B.Ş., Səlimova.N.Ə. Əsas üzvi və neft - kimyaı sintezinin texnologiyası. Baki, 2013, s 280-284
Шехтер.Ю.Н.,Крейн.С.Э.,Тетерина.Л.Н.Маслорастворимые поверхностно- активные вещества. Москва, Химия, 1978, 304 с.
İstinad
Şaxpələngöva.B.Ş., Səlimova.N.Ə. Əsas üzvi və neft - kimyaı sintezinin texnologiyası.
Noyabr 25, 2021
sulfolaşma, reaksiyası, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, üzvi, birləşmələrin, molekuluna, sulfoqrupun, daxil, etmə, prosesinə, deyilir, mündəricat, aromatik, karbohidrogenl. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin 1 Sulfolasma reaksiyasi uzvi birlesmelerin molekuluna sulfoqrupun daxil etme prosesine deyilir Mundericat 1 Aromatik karbohidrogenlerin sulfolasmasi 2 Aromatik birlesmelerin oleumla reaksiyasi 3 Menbe 4 IstinadAromatik karbohidrogenlerin sulfolasmasi RedakteAromatik karbohidrogenlerin sulfolasmasi reaksiyasinda esasen sulfat tursusu oleum ve SO3 den istifade olunur Sulfat tursusu ile sulfolasma prosesi donen prosesdir ArH H2SO4 ArSO2OH H2OAromatik karbohidrogenlerin sulfolasmasi aromatik nuvede tipik elektrofil evezetme reaksiyasina aiddir Reaksiya hem buxar hem de maye fazada heyata kecirilir hellediciler SO2 SSl4 ve s Reaksiya ilkin tursuda olan ve sulfolasma reaksiyasi zamani alinan su ile tormozlanir Guman edilir ki aromatik nuveye birbasa tesir eden agent SO2OH ionudur 2H2SO4 HSO4 H3SO4 HSO4 SO2OH H2OSulfat tursusunun istiraki ile aparilan sulfolasma prosesinde elave mehsullarin miqdari cox az olur ve esasen de onun oksidlesdirici tesiri ile mueyyen olunur Aromatik birlesmelerin oleumla reaksiyasi RedakteAromatik birlesmelerin oleumla reaksiyasi iki merhelede bas verir Birinci merhele artiq olan sulfat anhidridinin cevrilmesi bas verir ArH H2SO4 SO3 ArSO2OH H2SO4Bu reaksiya donmeyen ve yuksek ekzotermikdir Onun istilik effekti oleumun qatiligindan asilidir ve 20 li oleum ucun 180 kCoul mol teskil edir Ikinci sulfolasma merhelesinde sulfat tursusu istirak edir Serbest sulfat anhidridi ile sulfolasma donmeyen prosesdir ve uzvi sintezin en ekzotermiki reaksiyalarindan hesab olunur ArH SO3 ArSO2OHAromatik karbohidrogenlerin oleumla sulfolasma merhelesi ve onlarin serbest SO3 ile reaksiyasinin birinci merhelesi karbohidrogene SO3 un tesiri ile araliq p ve s komplekslerinin emele gelmesi ile bas verir Reaksiya ArH ve SO3 e gore birinci dereceli olub ani halda bas verir Oleum ve SO3 istiraki ile sulfolasma prosesinde sulfat tursusu istiraki ile sulfolasma prosesinden ferqli olaraq coxlu sayda yan reaksiyalar da bas verir Bu agentlerin yuksek aktivliyi aromatik nuveye ikinci sulfoqrupun asagida gosterilen tipik sxem uzre daxil olmasina imkan verir C6H6 SO3 C6H5SO2OH m C6H4 SO2OH 2Oleum ve SO3 istiraki ile sulfolasma prosesinde bir qeder de sulfonlar alinir 2ArH 2SO3 ArSO2Ar H2SO4Bele reaksiya benzolun sulfolasmasi zamani xususile nezere carpir lakin alkilbenzollarla reaksiya zamani bu reaksiya cuzi derecede bas verir Diger yan reaksiya sulfotursu anhidridinin emele gelmesi ile gedir ve onun ciximi da SO3 un artiqliginda artir Menbe RedakteSaxpelengova B S Selimova N E Esas uzvi ve neft kimyai sintezinin texnologiyasi Baki 2013 s 280 284 Shehter Yu N Krejn S E Teterina L N Maslorastvorimye poverhnostno aktivnye veshestva Moskva Himiya 1978 304 s Istinad Redakte Saxpelengova B S Selimova N E Esas uzvi ve neft kimyai sintezinin texnologiyasi Menbe https az wikipedia org w index php title Sulfolasma reaksiyasi amp oldid 4827613, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
