fbpx
Wikipedia

Simulidlər

Simulidlər lat. Simuliidae-Simulidlər uzun bığcıqlı ikiqanadlılar (Nematocera) olub, bədən ölçüləri çox kiçikdir.

?Simuliidae
Simuliidae
Elmi təsnifat
Aləmi:Heyvanlar
Yarımaləm:Eumetazoylar
Bölmə:İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:İlkağızlılar
Ranqsız:Ecdysozoa
Tip:Buğumayaqlılar
fəsilə: Simuliidae
Elmi adı
Simuliidae

Şəklin VikiAnbarda
axtarışı

Quruluşu

Simulidlər uzun bığcıqlı ikiqanadlılar (Nematocera) olub, bədən ölçüləri çox kiçikdir. Xarici görünüşcə milçəyə oxşayırlar. Baş ön tərəfdən yuvarlaqdır, azacıq döşə doğru əyilmişdir. Bığcıqları 9-11 buğmludur. Gözləi mürəkkəb, nisbətən iri, tüksüzdür, dişi fərdlərdə gözlər alın zolağı ilə ayrılır. Ağızın ətrafındakı hiss çıxıntıları 4 buğumludur. Xortumu qısadır və ağız aparatı sancıcı-sorucu tipdədir. Bel tərəfi bir qədər qabarıqdır, gümüşü rəngli qısa tükcüklərlə örtülmüşdür. Qanadları enli və qısadır. Qarın hissə oval şəkillidir və 10 seqmentdən ibarətdir. Qarını örtən tükcüklərin rəngi ayrı-ayrı növlərdə müxtəlifdir.

Həyat tərzi

Simulidlər kənd təsərrüfatı heyvanlarından –tükləri seyrək və dəriləri qara rəngdə olduğu üçün ən çox camışlara və atlara, az hallarda qaramala, eşşəklərə, qoyunlara, donuzlara və quşlara hücum edirlər. Simulide milçəkləri heyvanların qanını sorarkən qanın tez laxtalanmaması üçün sancdığı yerə xortumu vasitəsilə tüpürcək ifraz edirlər. Sancdıqları yer qaşınır və şişir. Çoxlu sancma nəticəsində bədənin temperaturu qalxır, daxili orqanlarda qansızma və şiş əmələ gəlir ki, bu da ölümlə nəticələnə bilər.

İnkişafı

Simulidlərin dişi fərdlərinin inkişafı erkək fərdlərə nisbətən bir neçə gün əvvəl tamamlanır. Dişi fərdlər bir neçə gündən sonra mayalanırlar. Ehtimal olunur ki, dişi fərdlərin mayalanması havada baş verir. Simulidlərin qanla qidalanmayan növləri mayalanandan bir müddət sonra yumurta qoymağa başlayır. Qansora dişi fərdlər isə mayalandıqdan sonra heyvanların qanını sormağa başlayır. Dişi milçək ömründə bir dəfə yumurta qoyur. Qoyulmuş yumurtaıların sayı milyonlarla hesablanır. Simulidlərin yumurtası oval formalı olub,bir tərəfdən basıqdır. Yumurtalar yapışqana bənzər maddə ilə bir- birinə və substrata yapışır.

Sürfə

Simulide milçəklərinin sürfələri qurda bənzəyir. Ön döş və bədənin qurtaracaq hissəsi çox yoğunlaşmışdır. Baş hissə bədəndən aydın seçilir. Bütün başqa milçək qruplarından fərqli olaraq, simulide sürfələrinin başı yelpiyəbənzər bir cüt orqanla təchiz olunmuşdur. Bu orqanın vəzifəsi yelpik şəklində açılaraq, qidanı tutmaqda sürfəyə kömək etməkdir. Sürfələr əsasən oturaq həyat tərzi keçirir, detritlə, yosunlarla və üzvi qidalarla qidalanırlar. Simulide milçəklərinin sürfələri yalnız axar sularda yaşayırlar. Sürfələri oksigenlə zəngin olan axar sularda yaşamağa uyğunlaşmışdır.Temperaturu 00C-dən aşağı və 30-350C-dən yuxarı olan axar sularda sürfələrin həyat fəaliyyəti dayanaraq tələf olur.

Pup

Puplar sürfənin hördüyü xüsusi baramanın içərisində yerləşir. Baramanın ön tərəfi açıq olur. pupun üzəri xırda tükcüklərlə örtülmüşdür. Pupun döş hissəsində milçəyin ayaqları və qanadları bükülmüş vəziyyətdə görünür. Simulidlərin pupları hərəkət etmir və qidalanmır.

Ədəbiyyat

  1. B.İ. Ağayev Ümumi Entomologiya, Bakı 2004, səh 186
  2. A.Ə.Əliyev, L.M,Rzayeva Zərərvericiləri məhv edən xeyirli həşərat, Bakı 1971
  3. H.Ə.Əliyev, X.N.Həsənov, Ş.B.Xəlilov, Ə.R.Əliyev, Kənd təsərrüfatı və təbiəti mühafizə, Bakı 1980

İstinadlar

  1. B.İ. Ağayev Ümumi Entomologiya, Bakı 2004, səh 186

simulidlər, simuliidae, uzun, bığcıqlı, ikiqanadlılar, nematocera, olub, bədən, ölçüləri, çox, kiçikdir, simuliidaesimuliidaeelmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, ilkağızlılarranqsız, ecdysozoatip, buğ. Simulidler lat Simuliidae Simulidler uzun bigciqli ikiqanadlilar Nematocera olub beden olculeri cox kicikdir SimuliidaeSimuliidaeElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme IlkagizlilarRanqsiz EcdysozoaTip Bugumayaqlilarfesile SimuliidaeElmi adiSimuliidaeSeklin VikiAnbardaaxtarisiMundericat 1 Qurulusu 2 Heyat terzi 3 Inkisafi 4 Surfe 5 Pup 6 Edebiyyat 7 IstinadlarQurulusu RedakteSimulidler uzun bigciqli ikiqanadlilar Nematocera olub beden olculeri cox kicikdir Xarici gorunusce milceye oxsayirlar Bas on terefden yuvarlaqdir azaciq dose dogru eyilmisdir Bigciqlari 9 11 bugmludur Gozlei murekkeb nisbeten iri tuksuzdur disi ferdlerde gozler alin zolagi ile ayrilir Agizin etrafindaki hiss cixintilari 4 bugumludur Xortumu qisadir ve agiz aparati sancici sorucu tipdedir Bel terefi bir qeder qabariqdir gumusu rengli qisa tukcuklerle ortulmusdur Qanadlari enli ve qisadir Qarin hisse oval sekillidir ve 10 seqmentden ibaretdir Qarini orten tukcuklerin rengi ayri ayri novlerde muxtelifdir Heyat terzi RedakteSimulidler kend teserrufati heyvanlarindan tukleri seyrek ve derileri qara rengde oldugu ucun en cox camislara ve atlara az hallarda qaramala esseklere qoyunlara donuzlara ve quslara hucum edirler Simulide milcekleri heyvanlarin qanini sorarken qanin tez laxtalanmamasi ucun sancdigi yere xortumu vasitesile tupurcek ifraz edirler Sancdiqlari yer qasinir ve sisir Coxlu sancma neticesinde bedenin temperaturu qalxir daxili orqanlarda qansizma ve sis emele gelir ki bu da olumle neticelene biler Inkisafi RedakteSimulidlerin disi ferdlerinin inkisafi erkek ferdlere nisbeten bir nece gun evvel tamamlanir Disi ferdler bir nece gunden sonra mayalanirlar Ehtimal olunur ki disi ferdlerin mayalanmasi havada bas verir Simulidlerin qanla qidalanmayan novleri mayalanandan bir muddet sonra yumurta qoymaga baslayir Qansora disi ferdler ise mayalandiqdan sonra heyvanlarin qanini sormaga baslayir Disi milcek omrunde bir defe yumurta qoyur Qoyulmus yumurtailarin sayi milyonlarla hesablanir Simulidlerin yumurtasi oval formali olub bir terefden basiqdir Yumurtalar yapisqana benzer madde ile bir birine ve substrata yapisir Surfe RedakteSimulide milceklerinin surfeleri qurda benzeyir On dos ve bedenin qurtaracaq hissesi cox yogunlasmisdir Bas hisse bedenden aydin secilir Butun basqa milcek qruplarindan ferqli olaraq simulide surfelerinin basi yelpiyebenzer bir cut orqanla techiz olunmusdur Bu orqanin vezifesi yelpik seklinde acilaraq qidani tutmaqda surfeye komek etmekdir Surfeler esasen oturaq heyat terzi kecirir detritle yosunlarla ve uzvi qidalarla qidalanirlar Simulide milceklerinin surfeleri yalniz axar sularda yasayirlar Surfeleri oksigenle zengin olan axar sularda yasamaga uygunlasmisdir Temperaturu 00C den asagi ve 30 350C den yuxari olan axar sularda surfelerin heyat fealiyyeti dayanaraq telef olur Pup RedaktePuplar surfenin horduyu xususi baramanin icerisinde yerlesir Baramanin on terefi aciq olur pupun uzeri xirda tukcuklerle ortulmusdur Pupun dos hissesinde milceyin ayaqlari ve qanadlari bukulmus veziyyetde gorunur Simulidlerin puplari hereket etmir ve qidalanmir 1 Edebiyyat RedakteB I Agayev Umumi Entomologiya Baki 2004 seh 186 A E Eliyev L M Rzayeva Zerervericileri mehv eden xeyirli heserat Baki 1971 H E Eliyev X N Hesenov S B Xelilov E R Eliyev Kend teserrufati ve tebieti muhafize Baki 1980Istinadlar Redakte B I Agayev Umumi Entomologiya Baki 2004 seh 186Menbe https az wikipedia org w index php title Simulidler amp oldid 3976404, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.