fbpx
Wikipedia

Sibot döyüşü

Sibot adaları döyüşü — Korinf və Kerkira arasında Epidamn münaqişəsi çərçivəsində E.ə. 433-cü ildə baş vermiş dəniz döyüşüdür. Bu o vaxtadək yunan polisləri arasında baş vermiş ən böyük dəniz döyüşü idi

Sibot döyüşü
Əsas münaqişə: Peloponnes müharibəsi
Sibot adaları
Tarix E.ə. 433-cü il, sentyabr
Yeri Sibot adaları
Nəticəsi Geriçəkilmə
Ərazi dəyişikliyi Kerkira
Afina
Münaqişə tərəfləri

bilinmir

Korinf

Komandan(lar)

Mikiad,
Esimid,
Evribat,
Lakdemoni,
Diotim,
Protey

Ksenoklid

Tərəflərin qüvvəsi

110 Kerkira trieri, 10 afina trieri
12 min döyüşçü

150 trier
10 min döyüşçü

Ölənlər və yaralananlar

1250 ölü və əsir
70 trier

30 trier

Döyüşdən əvvəlki hadisələr

Kerkira və Korinfin birgə koloniyası olan, zəngin və çoxlu əhali yaşayan Epidamn (Roma dövründə Dirraxi, indi isə Albaniyanın Durres şəhəri) şəhərində e.ə. 436-cı ildə demokrat və oliqarxlar arasında toqquşma baş verdi. Məğlub olmuş oliqarxlar köməyə qonşu İlliriya tayfalarını çağırdı və onlar şəhəri talan etdi. Buna qarşılıq olaraq oliqarxik Kerkiradan kömək almayan demokratlar Delf kahinin yanına səfirlik yolladılar. Bu səfirliyin məqsədi şəhər üzərində bütün hüquqları Korinfə vermək məsələsinin mümkünlüyünü araşdırmalı idi.

Delfdə Epidamn demokratlarının bu qərarını alqışladılar. Bununla razılaşmayan kerkiralılar Korinfə bu məsələni üçüncü tərəfin hakimliyi ilə həll edilməsini tələb etdi. Korinf müəyyən bir cavab vermədi və müharibə hazırlıqlarına başladı.

Korinflə Kerkira arasındakı vuruşma

Kerkira donanması Yunanıstandakı ikinci ən böyük donanma idi. Onların 120 trieri var idi . Kerkiralılar 25 gəmi yolladılar. Korinflilər onların qarşısına 75 gəmi və 2000 hoplit çıxardılar. Kerkiralılar 80 gəmi ilə hücum etdi və Levkimn yaxınlıında korifliləri məğlub etdi. Onlar Korinfin 15 gəmisini batırdılar. Daha sonra kerkiralılar tərəfindən mühasirəyə alınmış Epidamn təslim oldu. Korinflilər məğlubiyyətlə barışmayaraq çox iri miqyaslı hazırlıqlara başladılar. Bu məqsədlə onlar hətta Delos İttifaqının polislərində də dənizçiləri muzdla yığmağa başladılar. Bundan qorxuya düşmüş kerkiralılar Afinaya səfirlik yolladılar. Onlar Delos İttifaqına girməyi və Epidamn üzərində hüquqlarının tanınmasını xahiş etdilər.

Afinanın Kerkirə ilə ittifaqı

E.ə. 433-cü ildə Kerkiranın səfirləri Afinaya gəldi. Onlar bildirdilər ki, Korinfə müqavimət göstərə bilməyəcək, təslim olacaqlar, bu halda Afina iki qüdrətli dövlətlə, Korinf və Kerkira ilə müharibə aparmalı olacaq.

Kerkilalırla eyni vaxtda gəlmiş Korinf səfirləri kerkiralıları qayda-qanun tanımamaqda, epidamnlılara vaxtında kömək göstərməməkdə ittihiam etdi və onların Delos İttifaqına daxil olmaq istəyinin rəddini tələb etdi.

Qərbə doğru nüfuz dairəsini genişləndirmək siyasətini yürüdən Afina bu zamanı öz müdaxiləsi üçün son dərəcə uğurlu hesab etdi. Onlar kerkiralıları birbaşa müdafiə edə bilməzdilər, çünki belə olacağı halda Korinflə və Peloponnes İttifaqı ilə vuruşmağa məcbur olacaqdılar. Korinfin Samos müharibəsindəki neytrallığının əvəzində indi onların iddiasını qəbul etmək isə Yunanıstanın qərbini onlara vermək və Afinanın qərbə doğru irəliləmək siyasətinin üstündən xətt çəkmək demək idi.

Afinalılar müzakirələrin birinci günü korinflilərin, ikinci günü isə kerkiralıların tərəfini saxladı. İki gün çəkən danışıqlardan sonra afinalılar kompromis qərar qəbul etdi. Kerkiranı Delos İttifaqına qəbul etmədilər, lakin onunla müdafiə sazişi imzaladılar. Kerkiraya üç strateqin (Lkedemoni, Diotim, Protey) başçılığı altında 10 gəmidən ibarət kiçik eskadra yollandı. Onlar korinflilərlə ilk olaraq hücum etməsələr və quruya qoşun çıxarmasalarsa toqquşmaya girməmək əmrini almışdılar. Tezliklə 20 gəmidən ibarət ikinci eskadra Kerkiraya yollandı.

Döyüşün gedişi

İkinci Afina eskadrası Kerkiraya korinflilərlə kerkiralıların arasındakı vuruşmanın qızğın çağında çamışdı. Afinalıların birinci eskadrası döyüşdə iştirak etsə də, çox uğur qazana bilməmişdi. Afinalıların fikrincə tərəflər çox savadsız şəkildə vuruşurdular. Yəni nə gəmilər manevr edir, nə də düşmən cərgələrini dağıdırdılar. Hər iki tərəf gəmilərində abordaj döyüşünə ümid bəsləyərək, maksimum sayda piyada əsgər saxlayırdılar. Kerkiralılar Korinfin sol cinahını yardılar, həmçinin onların düşərgələrini talan edərək yandırdılar. Lakin sağ cinahda darmadağın olaraq başıpozuq halda geri çəkildilər. Korinflilər otuz, kerkiralılar isə yetmiş gəmi itirdi.

İkinci Afina eskadrasının müdaxiləsi nəticəsində döyüş daha uzun müddət davam etmədi. Afinalılar siyasi səbəblərlə korinfliləri qıcıqlandırmaq istəmədilər, alkin onlar da düşmənləri kimi çətin vəziyyətdə qaldılar. Korinflilərin donanması daha güclü olsa da, gəmilərin təmiri üçün bazası yox idi və uzun müddət vuruşa bilməzdi.

Döyüşdən sonra hər iki tərəf trofey qoyaraq özünü qalib hesab etdi. Korinfilər məqsədlərinə çatmayaraq, evlərinə yollandılar.

Döyüşün nəticəsi

Döyüş həlledici əhəmiyyət daşımadı. Heç bir tərəf birmənalı olaraq məqlub edilə bilmədi. Burada qazanan tərəf yalnız afinalılar oldu. Onlar Kerkiranı məğlubiyyətdən xilas etdi, qərbdəki qüvvələr balansını qorudu və yeni müttəfiq əldə etdi. Bunun əvəzində Korinfdə onlara qarşı nifrət baş qaldırdı. Daha sonra korinflilər Potideya hadisəsində qarşı tərəfi qızışdıraraq, onları Delos İttifaqından çıxarmağa sövq edirdi.

Bu hadisələr Peloponnes müharibəsinin başlanmasının səbəblərindən biri oldu.

Mənbə

  • Fukidid. Peloponnes müharibəsi tarixi. I kitab. Korinf və Kerkira arasındakı münaqişə  (rus.)

İstinadlar

  1. Fukidid I, 47
  2. Fukidid I, 46
  3. Fukidid I, 54
  4. Fukidid I, 50
  5. Fukidid I, 24
  6. Fukidid I, 25
  7. Fukidid I, 28
  8. Fukidid I, 29
  9. Fukidid I, 25
  10. Fukidid I, 26
  11. Fukidid I, 29
  12. Fukidid I, 31
  13. Fukidid I, 32-36
  14. Fukidid 1:33
  15. Fukidid I, 37-43
  16. Fukidid I, 44
  17. Fukidid I, 44
  18. Fukidid I, 45
  19. Fukidid I, 49
  20. Fukidid I, 49
  21. Fukidid I, 54
  22. Fukidid I, 54

sibot, döyüşü, sibot, adaları, döyüşü, korinf, kerkira, arasında, epidamn, münaqişəsi, çərçivəsində, ildə, baş, vermiş, dəniz, döyüşüdür, vaxtadək, yunan, polisləri, arasında, baş, vermiş, böyük, dəniz, döyüşü, əsas, münaqişə, peloponnes, müharibəsisibot, adal. Sibot adalari doyusu Korinf ve Kerkira arasinda Epidamn munaqisesi cercivesinde E e 433 cu ilde bas vermis deniz doyusudur Bu o vaxtadek yunan polisleri arasinda bas vermis en boyuk deniz doyusu idi 4 Sibot doyusuEsas munaqise Peloponnes muharibesiSibot adalariTarix E e 433 cu il sentyabrYeri Sibot adalariNeticesi GericekilmeErazi deyisikliyi KerkiraAfinaMunaqise terefleribilinmir KorinfKomandan lar Mikiad Esimid Evribat Lakdemoni Diotim Protey KsenoklidTereflerin quvvesi110 Kerkira trieri 10 afina trieri 1 12 min doyuscu 150 trier 2 10 min doyuscuOlenler ve yaralananlar1250 olu ve esir 3 70 trier 30 trier Mundericat 1 Doyusden evvelki hadiseler 2 Korinfle Kerkira arasindaki vurusma 3 Afinanin Kerkire ile ittifaqi 4 Doyusun gedisi 5 Doyusun neticesi 6 Menbe 7 IstinadlarDoyusden evvelki hadiseler RedakteKerkira ve Korinfin birge koloniyasi olan zengin ve coxlu ehali yasayan Epidamn 5 Roma dovrunde Dirraxi indi ise Albaniyanin Durres seheri seherinde e e 436 ci ilde demokrat ve oliqarxlar arasinda toqqusma bas verdi 5 Meglub olmus oliqarxlar komeye qonsu Illiriya tayfalarini cagirdi ve onlar seheri talan etdi 5 Buna qarsiliq olaraq oliqarxik Kerkiradan komek almayan demokratlar Delf kahinin yanina sefirlik yolladilar 6 Bu sefirliyin meqsedi seher uzerinde butun huquqlari Korinfe vermek meselesinin mumkunluyunu arasdirmali idi Delfde Epidamn demokratlarinin bu qerarini alqisladilar Bununla razilasmayan kerkiralilar Korinfe bu meseleni ucuncu terefin hakimliyi ile hell edilmesini teleb etdi 7 Korinf mueyyen bir cavab vermedi ve muharibe hazirliqlarina basladi 8 Korinfle Kerkira arasindaki vurusma RedakteKerkira donanmasi Yunanistandaki ikinci en boyuk donanma idi Onlarin 120 trieri var idi 9 Kerkiralilar 25 gemi yolladilar 10 Korinfliler onlarin qarsisina 75 gemi ve 2000 hoplit cixardilar Kerkiralilar 80 gemi ile hucum etdi ve Levkimn yaxinliinda koriflileri meglub etdi 11 Onlar Korinfin 15 gemisini batirdilar Daha sonra kerkiralilar terefinden muhasireye alinmis Epidamn teslim oldu 11 Korinfliler meglubiyyetle barismayaraq cox iri miqyasli hazirliqlara basladilar 12 Bu meqsedle onlar hetta Delos Ittifaqinin polislerinde de denizcileri muzdla yigmaga basladilar 12 Bundan qorxuya dusmus kerkiralilar Afinaya sefirlik yolladilar Onlar Delos Ittifaqina girmeyi ve Epidamn uzerinde huquqlarinin taninmasini xahis etdiler 13 Afinanin Kerkire ile ittifaqi RedakteE e 433 cu ilde Kerkiranin sefirleri Afinaya geldi Onlar bildirdiler ki Korinfe muqavimet gostere bilmeyecek teslim olacaqlar bu halda Afina iki qudretli dovletle Korinf ve Kerkira ile muharibe aparmali olacaq 14 Kerkilalirla eyni vaxtda gelmis Korinf sefirleri kerkiralilari qayda qanun tanimamaqda epidamnlilara vaxtinda komek gostermemekde ittihiam etdi ve onlarin Delos Ittifaqina daxil olmaq isteyinin reddini teleb etdi 15 Qerbe dogru nufuz dairesini genislendirmek siyasetini yuruden Afina bu zamani oz mudaxilesi ucun son derece ugurlu hesab etdi Onlar kerkiralilari birbasa mudafie ede bilmezdiler cunki bele olacagi halda Korinfle ve Peloponnes Ittifaqi ile vurusmaga mecbur olacaqdilar Korinfin Samos muharibesindeki neytralliginin evezinde indi onlarin iddiasini qebul etmek ise Yunanistanin qerbini onlara vermek ve Afinanin qerbe dogru irelilemek siyasetinin ustunden xett cekmek demek idi 16 Afinalilar muzakirelerin birinci gunu korinflilerin ikinci gunu ise kerkiralilarin terefini saxladi 17 Iki gun ceken danisiqlardan sonra afinalilar kompromis qerar qebul etdi Kerkirani Delos Ittifaqina qebul etmediler lakin onunla mudafie sazisi imzaladilar Kerkiraya uc strateqin Lkedemoni Diotim Protey basciligi altinda 10 gemiden ibaret kicik eskadra yollandi Onlar korinflilerle ilk olaraq hucum etmeseler ve quruya qosun cixarmasalarsa toqqusmaya girmemek emrini almisdilar 18 Tezlikle 20 gemiden ibaret ikinci eskadra Kerkiraya yollandi Doyusun gedisi RedakteIkinci Afina eskadrasi Kerkiraya korinflilerle kerkiralilarin arasindaki vurusmanin qizgin caginda camisdi Afinalilarin birinci eskadrasi doyusde istirak etse de cox ugur qazana bilmemisdi Afinalilarin fikrince terefler cox savadsiz sekilde vurusurdular Yeni ne gemiler manevr edir ne de dusmen cergelerini dagidirdilar Her iki teref gemilerinde abordaj doyusune umid besleyerek maksimum sayda piyada esger saxlayirdilar 19 Kerkiralilar Korinfin sol cinahini yardilar hemcinin onlarin dusergelerini talan ederek yandirdilar Lakin sag cinahda darmadagin olaraq basipozuq halda geri cekildiler 20 Korinfliler otuz kerkiralilar ise yetmis gemi itirdi Ikinci Afina eskadrasinin mudaxilesi neticesinde doyus daha uzun muddet davam etmedi Afinalilar siyasi sebeblerle korinflileri qiciqlandirmaq istemediler alkin onlar da dusmenleri kimi cetin veziyyetde qaldilar Korinflilerin donanmasi daha guclu olsa da gemilerin temiri ucun bazasi yox idi ve uzun muddet vurusa bilmezdi Doyusden sonra her iki teref trofey qoyaraq ozunu qalib hesab etdi 21 Korinfiler meqsedlerine catmayaraq evlerine yollandilar 22 Doyusun neticesi RedakteDoyus helledici ehemiyyet dasimadi Hec bir teref birmenali olaraq meqlub edile bilmedi Burada qazanan teref yalniz afinalilar oldu Onlar Kerkirani meglubiyyetden xilas etdi qerbdeki quvveler balansini qorudu ve yeni muttefiq elde etdi Bunun evezinde Korinfde onlara qarsi nifret bas qaldirdi Daha sonra korinfliler Potideya hadisesinde qarsi terefi qizisdiraraq onlari Delos Ittifaqindan cixarmaga sovq edirdi Bu hadiseler Peloponnes muharibesinin baslanmasinin sebeblerinden biri oldu Menbe RedakteFukidid Peloponnes muharibesi tarixi I kitab Korinf ve Kerkira arasindaki munaqise rus Istinadlar Redakte Fukidid I 47 Fukidid I 46 Fukidid I 54 Fukidid I 50 1 2 3 Fukidid I 24 Fukidid I 25 Fukidid I 28 Fukidid I 29 Fukidid I 25 Fukidid I 26 1 2 Fukidid I 29 1 2 Fukidid I 31 Fukidid I 32 36 Fukidid 1 33 Fukidid I 37 43 Fukidid I 44 Fukidid I 44 Fukidid I 45 Fukidid I 49 Fukidid I 49 Fukidid I 54 Fukidid I 54Menbe https az wikipedia org w index php title Sibot doyusu amp oldid 5546366, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.