Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Salaxana — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonu ərazisində təbiət abidəsi.
| Salaxana | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər | Naxçıvan |
| Yerləşir | Babək rayonu |
| Üslubu | Naxçıvan memarlıq məktəbi |
| Vəziyyəti | fəaliyyət göstərir |
| Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
  Salaxana | |
Salaxana ilə bağlı toponimlər xalq arasında "salaxan" adlandırılır. Salaxana dərəsi və ətraflı mürəkkəb tektonik quruluşa və relyefə malikdir. 4 km-ə qədər uzanan kanvoyları, çətin keçilən struktur terraslı S. dərəsi və onu əhatə edən bölgə, əsasən, sahəvi, pelitomorf, nazik təbəqəli və gilli-qumlu əhəngdaşılarından, gildən və konqlomeratlardan ibarətdir. Ərazisi zəngin subalp bitkiləri ilə örtülmüşdür. Yemişan, itburnu, qaraca (gərməşov), alça, armud, ardıc və s. bitir. dərənin sol sahili uca, sıldırımlı, sanki saldaşlarla hörül müş divarı xatırladan 25–30 metr hündürlükdə dik qayalıqdır. Vahimə doğu ran dərənin sonunda, sağ tərəfdə, qayaların arasında iki mağara var. Dərənin dibindən bir neçə metr hündürlükdəki böyük mağara min başdan artıq davar tutar. Mağaraya ancaq dağ yamacından daxil olmaq mümkündür. Birin cidən kiçik olan aşağıdakı mağaranın girişi qismən dolmuşdur. Bəzi tədqiqatçılar (O. Ş. Gökyay, F. Zeynalov, S. Əlizadə) S. toponiminin ərəbcə "salx", "sallax" (soymaq, dərisoyan) və farsca xana sözlərindən ibarət olub "dəri soyulan yer" mənasını bildirməsi, bəziləri (S. Babayev) isə xalis Azərbaycanca "sal" və "axan" söz birləşməsindən yaranması ehti malını irəli sürmüşlər. "Kitabi-Dədə Qorqud"da təkcə qoyunları deyil, adamları da yeyən təpəgözün (kəlləgözün) olduğu yer kimi bir neçə dəfə adı çəkilən "Salaxan qayası" ilə əlaqədar birinci ehtimal inandırıcı görünür.
Salaxana mağarası "Kitabi-Dədə Qorqud" dastanlarındakı "Basatın Təpəgözü öldürdüyü boy"dadır. Tədqiqatçılar bu boyu və həmin boydakı mağaranı Antik yunan eposu olan Homerin məşhur "Odisseya" dastanındakı oxşar motivlərlə müqayisə edirlər. Azərbaycanın xalq yazıçısı Anarın ssenarisi əsasında 1975-ci ildə çəkilmiş "Dədə Qorqud" filmində Naxçıvan görüntülərindən istifadə olunmuşdur. İlk dəfə AMEA-nın müxbir üzvü S. Babayev "Naxçıvanda "Kitabi-Dədə Qorqud" toponimləri" adlı monoqrafiyasında Babək rayonu ərazisindəki Salaxana mağarasının "Kitabi-Dədə Qorqud" dastanındakı məlum süjetlərlə əlaqədar olduğunu elmi şəkildə əsaslandır mışdır. Digər toponimlərlə birlikdə Sallaxana mağarası yer adı da Naxçıvan diyarının qədim oğuz tayfalarına məxsus olduğunu bir daha təsdiq edir.
İstinadlar
- Naxçıvan abidələri ensiklopediyası Arxivləşdirilib 2019-02-09 at the Wayback Machine. Naxçıvan: 2008, səh.412 (az.)
- Naxçıvan abidələri ensiklopediyası Arxivləşdirilib 2019-02-09 at the Wayback Machine. Naxçıvan: 2008, səh.413 (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Salaxana Naxcivan Muxtar Respublikasinin Babek rayonu erazisinde tebiet abidesi Salaxana Olke Azerbaycan Seher Naxcivan Yerlesir Babek rayonu Uslubu Naxcivan memarliq mektebi Veziyyeti fealiyyet gosterir EhemiyyetiYerli ehemiyyetli Salaxana Salaxana ile bagli toponimler xalq arasinda salaxan adlandirilir Salaxana deresi ve etrafli murekkeb tektonik qurulusa ve relyefe malikdir 4 km e qeder uzanan kanvoylari cetin kecilen struktur terrasli S deresi ve onu ehate eden bolge esasen sahevi pelitomorf nazik tebeqeli ve gilli qumlu ehengdasilarindan gilden ve konqlomeratlardan ibaretdir Erazisi zengin subalp bitkileri ile ortulmusdur Yemisan itburnu qaraca germesov alca armud ardic ve s bitir derenin sol sahili uca sildirimli sanki saldaslarla horul mus divari xatirladan 25 30 metr hundurlukde dik qayaliqdir Vahime dogu ran derenin sonunda sag terefde qayalarin arasinda iki magara var Derenin dibinden bir nece metr hundurlukdeki boyuk magara min basdan artiq davar tutar Magaraya ancaq dag yamacindan daxil olmaq mumkundur Birin ciden kicik olan asagidaki magaranin girisi qismen dolmusdur Bezi tedqiqatcilar O S Gokyay F Zeynalov S Elizade S toponiminin erebce salx sallax soymaq derisoyan ve farsca xana sozlerinden ibaret olub deri soyulan yer menasini bildirmesi bezileri S Babayev ise xalis Azerbaycanca sal ve axan soz birlesmesinden yaranmasi ehti malini ireli surmusler Kitabi Dede Qorqud da tekce qoyunlari deyil adamlari da yeyen tepegozun kellegozun oldugu yer kimi bir nece defe adi cekilen Salaxan qayasi ile elaqedar birinci ehtimal inandirici gorunur 1 Salaxana magarasi Kitabi Dede Qorqud dastanlarindaki Basatin Tepegozu oldurduyu boy dadir Tedqiqatcilar bu boyu ve hemin boydaki magarani Antik yunan eposu olan Homerin meshur Odisseya dastanindaki oxsar motivlerle muqayise edirler Azerbaycanin xalq yazicisi Anarin ssenarisi esasinda 1975 ci ilde cekilmis Dede Qorqud filminde Naxcivan goruntulerinden istifade olunmusdur Ilk defe AMEA nin muxbir uzvu S Babayev Naxcivanda Kitabi Dede Qorqud toponimleri adli monoqrafiyasinda Babek rayonu erazisindeki Salaxana magarasinin Kitabi Dede Qorqud dastanindaki melum sujetlerle elaqedar oldugunu elmi sekilde esaslandir misdir Diger toponimlerle birlikde Sallaxana magarasi yer adi da Naxcivan diyarinin qedim oguz tayfalarina mexsus oldugunu bir daha tesdiq edir 2 Istinadlarredakte Naxcivan abideleri ensiklopediyasi Arxivlesdirilib 2019 02 09 at the Wayback Machine Naxcivan 2008 seh 412 az Naxcivan abideleri ensiklopediyasi Arxivlesdirilib 2019 02 09 at the Wayback Machine Naxcivan 2008 seh 413 az Menbe https az wikipedia org w index php title Salaxana amp oldid 7407585