Səyyar universitet (pol. Uniwersytet Latający) — üç müxtəlif gizli ali təhsil müəssisəsinin qeyri-rəsmi adı. Bunlardan birincisi 1885-ci ildən 1905-ci ilədək , o birilər 1977-dən 1981-dək Polşa Xalq Respublikasında fəaliyyət göstərmişdilər. PXR dövründə fəaliyyət göstərən iki müəssisə 1885-ci ildən Polşa Çarlığında fəaliyyət göstərmiş və 1905-ci ildən sonra rəsmi Elmi kursları cəmiyyətinə (pol. Towarzystwo Kursów Naukowych), o da öz növbəsində 1918-ci ildə çevrilmiş gizli birinci Səyyar universitetlə mənəvi əlaqənin mövcudluğuna iddialıydılar. “Səyyar universitet” adı təhsil müəssisələrinin qanuni yerlərinin olmadığı və tələbələr üçün mühazirələrini daim müxtəlif konspirativ yerlərdə keçirdiklərindən gizli vəziyyətindən irəli gəlirdi..
Tarix
Belə təhsil müəssisələrinin yaradılmasının məqsədi polşalı gənclərə hakim iqtidarın qoyduğu ideoloji tələb və çərçivələrin nəzarətində olmayan təhsil vermək imkanının yaradılması idi. XIX əsrdə Polşada geniş və siyasəti aparılırdığından burada əsas diqqət polyak özünüdərkinə aid elmi fənnlərin tədrisinə yetirilirdi .
Polşa Çarlığı dövründə Səyyar universitetin yaradılması və təşkili təcrübəsi 1939-1944-cü illərdə alman işğalı zamanı polşalı professor-müəllim heyətinə buna bənzər ali kursların təşkilində yardımçı olmuşdur. İkinci dünya müharibəsi illərində gizli ali kurslar quruluşunun və mülki müqavimətin əsas elementlərindən biri idi.
Polşa Xalq Respublikası illərində gizli təhsil müəssisəsində oxumağın əsas motivi tədris prosesinə dövlət senzurası və nəzarəti çərçivələrindən kənarda təhsil almaq imkanı idi.
Səyyar universitet (1885—1905)
1882-ci ildə Varşavada gizli mənzillərdə o zamanlar rəsmi ali təhsil müəssisələrində təhsil almaları qadağan olan qadınlar üçün gizli kurslar təşkil olunmuşdu. 1882/1883-cü tədris ilini bir neçə dinləyici qrupu üçün professrolar , , və aparırdılar. 1885-ci ildə bu qadın kursları qeyri-rəsmi “Səyyar universitet” adı almış gizli ali məktəbə çevrildilər. 1885-ci ildə müdavimlərdən biri – pərakəndə qruplar üçün ümumi tədris proqramı yazaraq onları bir strukturda birləşdirdi . Aylıq tədris haqqı müəyyən edildi (2-4 manat). Yığılan mələğlər müəllimlərin haqlarının ödənilməsinə və gizli elmi kitabxananın təşkilinə yönəldilirdi. Səyyar universitetdə təhsil altı il dava edirdi və elmi fənlərin dörd blokunun tədrisini əhatə edirdi: ictimai, tarixi-filoloji, pedaqoji və riyazi-təbii elmlər. Həftə ərzində tələbələr 8-11 saat ərzində mühazirələr dinləyirdilər. Mühazirəçilər arasında tarixçi və , ədəbiyyatşünas , , və , filosof , sosioloq və bioloq kimi polşalı alimlər var idi .
Hesab olunur ki, Səyyar universitetin mövcud olduğu illərdə onu beş minə yaxın adam bitirmişdir . Universitetin ən məşhur məzunu Nobel mükafatı laureatı olmuş Mariya Sklodovskaya-Küri olmuşdur ,. Başqa məşhur tələbələrdən Sofya Nalkovskaya və qeyd etmək olar .
1905-ci ildən Səyyar universitet gizli fəaliyyətdən çıxaraq “Elmi kursları cəmiyyəti” kimi qeydiyyata alnmışdır. Öz fəaliyyətini qanuni təşkilat kimi davam etdirən Elmi kurslar cəmiyyəti 1918-ci ildə Azad Polyak Universitetinə çevrilmişdir.
Səyyar universitet (1977—1979)
1977-ci ildə bəzi müxalifət nümayəndələri şəxsi mənzillərdə gizli kurslar təşkil edərək bu kurslara Polşa Çarlığında fəaliyyət göstərmiş tarixi gizli təhsil müəssisəsi ilə analogiyaya görə Səyyar universitet adı verdilər. Bu kurslarda humanitar və ictimai elmlər tədris olunurdu. Bu gizli qrup 1979-cu ildə kommunist hökuməti tərəfindən qismən dağıdıldı.
Elmi kurslar cəmiyyəti (1978—1981)
1978-ci ildə siyasi dissidentlərin bir qrupu gizli kurslar təşkil edərək onlara 1905-1918-ci illərdə Polşada qanuni fəaliyyət göstərmiş Elmi kurslar cəmiyyəti ilə analoji ad verdilər. Gizli təhsil müəssisəsnin yaradılmasının məqsədi insanlara dövlət senzurasından azad təhsilin verilməsi idi. Mühazirələr şəxsi mənzillərdə və katolik kilsələlərində keçirilirdi. Tədris proqrammını , , , , , , və hazırlamışdılar. 1978-ci ildən Səyyar universitet üzərində hamiliyi də Elmi kurslar cəmiyyəti həyata keçirirdi. 1981-ci ildə ölkədə elan olunduqdan sonra Elmi kurslar cəmiyyətinin fəaliyyəti dayandırılır.
İstinadlar
- Betty Jean Lifton, The King of Children: The Life and Death of Janusz Korczak, p. 35, St. Martin’s Press, 1997 2019-02-14 at the Wayback Machine
- (ed.), Ted Tapperm, Understanding Mass Higher Education, Routledge (UK), 2004, , Google Print, pp. 141—142 2021-03-09 at the Wayback Machine.
- Abraham Ascher, The Revolution of 1905: A Short History, Stanford University Press, 2004, Google Print, p. 47 2012-11-06 at the Wayback Machine.
- Peter Brock, John Stanley, Piotr J. Wróbel, Nation And History, University of Toronto Press, 2006, , Google Print, p. 7 2012-11-06 at the Wayback Machine.
- "Margarita Diaz-Andreu, Excavating Women: A History of Women in European Archaeology, Routledge (UK), 1998, ISBN 0-415-15760-9 Google Print, p. 88". 2012-11-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-04-13.
- Betty Jean Lifton, The King of Children: The Life and Death of Janusz Korczak, p. 35 — 40 2021-06-04 at the Wayback Machine, St. Martin’s Press, 1997,
- Davies, God’s Playground: A History of Poland, Columbia University Press, 1982 2019-02-14 at the Wayback Machine
- God’s Playground: A History of Poland, Columbia University Press, 1982, p. 235 2019-02-14 at the Wayback Machine
- "Davies, God's Playground: A History of Poland, Columbia University Press, 1982, ISBN 0-231-05352-5, Google Print, p. 235". 2019-02-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-04-13.
- Betty Jean Lifton, The King of Children: The Life and Death of Janusz Korczak, p. 35 2021-06-04 at the Wayback Machine, St. Martin’s Press, 1997,
- Norman Davies, God’s Playground: A History of Poland, Columbia University Press, 1982, , Google Print, p. 235.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyyar universitet pol Uniwersytet Latajacy uc muxtelif gizli ali tehsil muessisesinin qeyri resmi adi Bunlardan birincisi 1885 ci ilden 1905 ci iledek o biriler 1977 den 1981 dek Polsa Xalq Respublikasinda fealiyyet gostermisdiler PXR dovrunde fealiyyet gosteren iki muessise 1885 ci ilden Polsa Carliginda fealiyyet gostermis ve 1905 ci ilden sonra resmi Elmi kurslari cemiyyetine pol Towarzystwo Kursow Naukowych o da oz novbesinde 1918 ci ilde cevrilmis gizli birinci Seyyar universitetle menevi elaqenin movcudluguna iddialiydilar Seyyar universitet adi tehsil muessiselerinin qanuni yerlerinin olmadigi ve telebeler ucun muhazirelerini daim muxtelif konspirativ yerlerde kecirdiklerinden gizli veziyyetinden ireli gelirdi Kecmis Azad polyak universitetinin binasinda xatire lovhesi Varsava Stefan Banax kuc 2 Lovhede Seyyar universitet qeyd olunur TarixBele tehsil muessiselerinin yaradilmasinin meqsedi polsali genclere hakim iqtidarin qoydugu ideoloji teleb ve cercivelerin nezaretinde olmayan tehsil vermek imkaninin yaradilmasi idi XIX esrde Polsada genis ve siyaseti aparilirdigindan burada esas diqqet polyak ozunuderkine aid elmi fennlerin tedrisine yetirilirdi Polsa Carligi dovrunde Seyyar universitetin yaradilmasi ve teskili tecrubesi 1939 1944 cu illerde alman isgali zamani polsali professor muellim heyetine buna benzer ali kurslarin teskilinde yardimci olmusdur Ikinci dunya muharibesi illerinde gizli ali kurslar qurulusunun ve mulki muqavimetin esas elementlerinden biri idi Polsa Xalq Respublikasi illerinde gizli tehsil muessisesinde oxumagin esas motivi tedris prosesine dovlet senzurasi ve nezareti cercivelerinden kenarda tehsil almaq imkani idi Seyyar universitet 1885 1905 1882 ci ilde Varsavada gizli menzillerde o zamanlar resmi ali tehsil muessiselerinde tehsil almalari qadagan olan qadinlar ucun gizli kurslar teskil olunmusdu 1882 1883 cu tedris ilini bir nece dinleyici qrupu ucun professrolar ve aparirdilar 1885 ci ilde bu qadin kurslari qeyri resmi Seyyar universitet adi almis gizli ali mektebe cevrildiler 1885 ci ilde mudavimlerden biri perakende qruplar ucun umumi tedris proqrami yazaraq onlari bir strukturda birlesdirdi Ayliq tedris haqqi mueyyen edildi 2 4 manat Yigilan melegler muellimlerin haqlarinin odenilmesine ve gizli elmi kitabxananin teskiline yoneldilirdi Seyyar universitetde tehsil alti il dava edirdi ve elmi fenlerin dord blokunun tedrisini ehate edirdi ictimai tarixi filoloji pedaqoji ve riyazi tebii elmler Hefte erzinde telebeler 8 11 saat erzinde muhazireler dinleyirdiler Muhazireciler arasinda tarixci ve edebiyyatsunas ve filosof sosioloq ve bioloq kimi polsali alimler var idi Hesab olunur ki Seyyar universitetin movcud oldugu illerde onu bes mine yaxin adam bitirmisdir Universitetin en meshur mezunu Nobel mukafati laureati olmus Mariya Sklodovskaya Kuri olmusdur Basqa meshur telebelerden Sofya Nalkovskaya ve qeyd etmek olar 1905 ci ilden Seyyar universitet gizli fealiyyetden cixaraq Elmi kurslari cemiyyeti kimi qeydiyyata alnmisdir Oz fealiyyetini qanuni teskilat kimi davam etdiren Elmi kurslar cemiyyeti 1918 ci ilde Azad Polyak Universitetine cevrilmisdir Seyyar universitet 1977 1979 1977 ci ilde bezi muxalifet numayendeleri sexsi menzillerde gizli kurslar teskil ederek bu kurslara Polsa Carliginda fealiyyet gostermis tarixi gizli tehsil muessisesi ile analogiyaya gore Seyyar universitet adi verdiler Bu kurslarda humanitar ve ictimai elmler tedris olunurdu Bu gizli qrup 1979 cu ilde kommunist hokumeti terefinden qismen dagidildi Elmi kurslar cemiyyeti 1978 1981 1978 ci ilde siyasi dissidentlerin bir qrupu gizli kurslar teskil ederek onlara 1905 1918 ci illerde Polsada qanuni fealiyyet gostermis Elmi kurslar cemiyyeti ile analoji ad verdiler Gizli tehsil muessisesnin yaradilmasinin meqsedi insanlara dovlet senzurasindan azad tehsilin verilmesi idi Muhazireler sexsi menzillerde ve katolik kilselelerinde kecirilirdi Tedris proqrammini ve hazirlamisdilar 1978 ci ilden Seyyar universitet uzerinde hamiliyi de Elmi kurslar cemiyyeti heyata kecirirdi 1981 ci ilde olkede elan olunduqdan sonra Elmi kurslar cemiyyetinin fealiyyeti dayandirilir IstinadlarBetty Jean Lifton The King of Children The Life and Death of Janusz Korczak p 35 St Martin s Press 1997 2019 02 14 at the Wayback Machine ISBN 0 312 15560 3 ed Ted Tapperm Understanding Mass Higher Education Routledge UK 2004 ISBN 0 415 35491 9 Google Print pp 141 142 2021 03 09 at the Wayback Machine Abraham Ascher The Revolution of 1905 A Short History Stanford University Press 2004 ISBN 0 8047 5028 9 Google Print p 47 2012 11 06 at the Wayback Machine Peter Brock John Stanley Piotr J Wrobel Nation And History University of Toronto Press 2006 ISBN 0 8020 9036 2 Google Print p 7 2012 11 06 at the Wayback Machine Margarita Diaz Andreu Excavating Women A History of Women in European Archaeology Routledge UK 1998 ISBN 0 415 15760 9 Google Print p 88 2012 11 06 tarixinde Istifade tarixi 2013 04 13 Betty Jean Lifton The King of Children The Life and Death of Janusz Korczak p 35 40 2021 06 04 at the Wayback Machine St Martin s Press 1997 ISBN 0 312 15560 3 Davies God s Playground A History of Poland Columbia University Press 1982 2019 02 14 at the Wayback Machine ISBN 0 231 05352 5 God s Playground A History of Poland Columbia University Press 1982 p 235 2019 02 14 at the Wayback Machine ISBN 0 231 05352 5 Davies God s Playground A History of Poland Columbia University Press 1982 ISBN 0 231 05352 5 Google Print p 235 2019 02 14 tarixinde Istifade tarixi 2013 04 13 Betty Jean Lifton The King of Children The Life and Death of Janusz Korczak p 35 2021 06 04 at the Wayback Machine St Martin s Press 1997 ISBN 0 312 15560 3 Norman Davies God s Playground A History of Poland Columbia University Press 1982 ISBN 0 231 05352 5 Google Print p 235