Renat Məhəmmədi (d. 10 dekabr 1948) — tatar türklərindən olan tanınmış yazıçı və filosof, “Abdullah Tokay” adına dövlət müfatı sahibi (1993), SSRİ Yazıçılar Birliyinin üzvü (1979-cü ildən etibarən).
Renat Məhəmmədi | |
---|---|
Rinat Möhammadiyev | |
![]() | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | SSRİ |
Milliyyəti | tatar |
Fəaliyyəti | yazıçı, filosof |
Elmi dərəcəsi |
|
Mükafatları | ![]() ![]() ![]() |
![]() |
Həyatı Renat Məhəmmədi 1948-ci ilin 10 dekabrında Tatarıstanın Mamadiş bölgəsinin Keçe Kırman kəndində kolxozçu ailəsində anadan olmuşdur.
Təhsili
1966-cı ildə bu bölgənin Tüben Uşmı məktəbini, 1971-ci ildə Qazan Dövlət Universitetinin tatar dili və dəbəiyyatı fakültəsini bitirmişdir. Daha sonra Kazan Televiziya Studiosunda işləmiş, 1973-1976-cı illərdə Kazan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsində magistr təhsili almışdır.
Fəaliyyəti
Magistr təhsilini bitirib, 1977-ci ilin fevralında Yazıçılar Cəmiyyətinin orqanı “Kazan utları” (Kazan odları) jurnalının redaktorluğunu etmişdir. Burada ədəbi tənqidlə məşğul olmuşdur. 1981-ci ilin may ayından etibarən bu jurnalın baş redaktoru olaraq çalışmışdır. 1979-cu ildə Renat Məhəmmədi filologiya sahəsində doktorluq dərəcəsi almışdır.
Yazıçı 1980-ci ildən bTatarıstan Yazıçılar Birliyinə, 1987-1989-cu illərdə Tatarıstan kitab nəşriyyatı müdiri olmuşdur. Tatarıstan yazıçılarının XI qurultayında (1989) cəmiyyət idarəsi tərəfindən rəhbər seçilmişdir. Renat Məhəmmədi bu günə qədər Moskvada Xalq-ara Yazıçılar Birliyinin rəhbərliyi vəzifəsini icra etməkdə, Moskvada çıxan “Tatar dünyası” deyilən ictimai-siyasi qəzetin baş redaktoru vəzifələrini icra etməkdədir. 1979-cu ildə SSRİ Yazıçılar Birliyinə üzv oldu. 1980-ci ildə Tatar Kitab Nəşriyyat Evinə daxil olaraq partiya komitəsinin rəhbəri oldu, 1986-cı ildə bu nəşriyyata rəhbərlik etdi və 1989-cu ilə qədər bu vəzifəni tutdu. 1989-cu ildə Tatarıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası (sonradan Tatarıstan Respublikası) Yazıçılar Birliyinin idarə heyətinin sədri oldu və 1999-cu ilə qədər bu vəzifəni tutdu. 1990-cı ildə RSFSR Ali Şurasının Mədəniyyət və Milli Məsələlər üzrə Daimi Komissiyasına rəhbərlik edərək Ali Şuranın dağılmasından sonra 1993-cü ilin sonunda bu vəzifələri yerinə yetirməkdən vaz keçdi. 1995-1999-cu illərdə Tatarıstan Dövlət Şurasının deputatı olub. 2000-ci ildə Moskvadakı Beynəlxalq Yazı İttifaqları Birliyinin sədr müavini olaraq Moskvaya köçdü; 2005-ci ildən Tatar Dünyası qəzetinin baş redaktorudur.
Əsərləri
Əsərləri rusca və tatarcadır: Tatarca:
- Яңа елга күчтәнәч: хикәяләр. - Казан: Татар. кит. нәшр., 1979. — 32 б. — 10000 д.
- Беренче умырзая: повестьлар, хикәяләр. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1985. — 2086.— 14000 д.
- Әгәр без янмасак...: әдәби тәнкыйть мәкаләләре. - Казан: Татар. кит. нәшр., 1980.—144 б. — 2000 д.
- Якутлар табыладыр вакыт белән: әдәби тәнкыйть мәкаләләре. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1983. — 216 б. — 2000 д.
- Ак канатлы кояш: повесть. - Казан: Татар. кит. нәшр., 1986. — 22 б. — 12000 д.
- Чияләнгән төен: повесть, хикәяләр. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1988. — 208 б. — 15000 д.
- Кенәри — читлек кошы: роман. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1990. — 448 б. - 30000 д.
- Ат чабышы: хикәя. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1992. — 20 б. — 30000 д.
- Сират күпере: роман. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1992. — 528 б. — 5000 д.
- Сират күпере: роман. - 2 басма. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1994. — 512 б. — 50000 д.
- Ак кыялар турында хыял: повесть, хикәяләр. — Казан: Мәгариф, 1995. — 240 б. - 5000 д.
- Утлы таба өстендә: баштан кичкән фаҗига. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1996. – 223 б. — 10000 д.
- Кенәри — читлек кошы: роман, повесть, хикәяләр. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1998. - 417 б.- 5000 д.
- Канатлы кояш = Солнышко белокрылое: хикәя. — Казан: Мәгариф, 1998. — 39 б. — 3000 д. (Татар һәм рус телләрендә.)
Rusca:
- Проблемы формирования татарской критики (1905-1917) / пер. с татар. — Казань: Татар. кн. изд-во, 1982. — 144 с. — 1400 экз.
- Первый подснежник: повести, рассказы / пер. с татар. — М.: Современник, 1987. — 268 с. —50000 экз.
- Львы и канарейки, или Невинные забавы Марин... роман / пер. с татар. И.Каримова. — М.; Современник, 1992. — 303 с. - 50000 экз.
- Ранняя осень в деревне: роман, повести, рассказы / пер. с татар. — М.: Сов. писатель, 1993. — 462 с. — 10000 экз.
- Мост над адом: роман / пер. с татар. — М.: Голос, 1996. — 480 с.
- На раскаленной сковороде: документальная повесть / пер. с татар. — М.: Голос, 1997.—288 с.
Türkcəyə tərcümə edilən əsərləri:
- Sirat körpüsü
- Rusiyada Demokratiya
İstinadlar
- "Öze İhanet: Sultan Galiyev ve Seyit Galiyev". 21yyte.org. 24 avqust 2015. 7 may 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- "Sirat körpüsü - Sultan Quliyev". 2020-06-13 tarixində arxivləşdirilib.
- "Rusiyada Demokratiya". okuoku.com. 11 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 avqust 2015.
- "Rusiyada Demokratiya". kitapyurdu.com. 2020-06-13 tarixində arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Renat Mehemmedi d 10 dekabr 1948 tatar turklerinden olan taninmis yazici ve filosof Abdullah Tokay adina dovlet mufati sahibi 1993 SSRI Yazicilar Birliyinin uzvu 1979 cu ilden etibaren Renat MehemmediRinat MohammadiyevDogum tarixi 10 dekabr 1948 76 yas Dogum yeri SSRIMilliyyeti tatarFealiyyeti yazici filosofElmi derecesi filologiya elmleri namizedi d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllar Heyati Renat Mehemmedi 1948 ci ilin 10 dekabrinda Tataristanin Mamadis bolgesinin Kece Kirman kendinde kolxozcu ailesinde anadan olmusdur Tehsili1966 ci ilde bu bolgenin Tuben Usmi mektebini 1971 ci ilde Qazan Dovlet Universitetinin tatar dili ve debeiyyati fakultesini bitirmisdir Daha sonra Kazan Televiziya Studiosunda islemis 1973 1976 ci illerde Kazan Dovlet Universitetinin jurnalistika fakultesinde magistr tehsili almisdir FealiyyetiMagistr tehsilini bitirib 1977 ci ilin fevralinda Yazicilar Cemiyyetinin orqani Kazan utlari Kazan odlari jurnalinin redaktorlugunu etmisdir Burada edebi tenqidle mesgul olmusdur 1981 ci ilin may ayindan etibaren bu jurnalin bas redaktoru olaraq calismisdir 1979 cu ilde Renat Mehemmedi filologiya sahesinde doktorluq derecesi almisdir Yazici 1980 ci ilden bTataristan Yazicilar Birliyine 1987 1989 cu illerde Tataristan kitab nesriyyati mudiri olmusdur Tataristan yazicilarinin XI qurultayinda 1989 cemiyyet idaresi terefinden rehber secilmisdir Renat Mehemmedi bu gune qeder Moskvada Xalq ara Yazicilar Birliyinin rehberliyi vezifesini icra etmekde Moskvada cixan Tatar dunyasi deyilen ictimai siyasi qezetin bas redaktoru vezifelerini icra etmekdedir 1979 cu ilde SSRI Yazicilar Birliyine uzv oldu 1980 ci ilde Tatar Kitab Nesriyyat Evine daxil olaraq partiya komitesinin rehberi oldu 1986 ci ilde bu nesriyyata rehberlik etdi ve 1989 cu ile qeder bu vezifeni tutdu 1989 cu ilde Tataristan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi sonradan Tataristan Respublikasi Yazicilar Birliyinin idare heyetinin sedri oldu ve 1999 cu ile qeder bu vezifeni tutdu 1990 ci ilde RSFSR Ali Surasinin Medeniyyet ve Milli Meseleler uzre Daimi Komissiyasina rehberlik ederek Ali Suranin dagilmasindan sonra 1993 cu ilin sonunda bu vezifeleri yerine yetirmekden vaz kecdi 1995 1999 cu illerde Tataristan Dovlet Surasinin deputati olub 2000 ci ilde Moskvadaki Beynelxalq Yazi Ittifaqlari Birliyinin sedr muavini olaraq Moskvaya kocdu 2005 ci ilden Tatar Dunyasi qezetinin bas redaktorudur EserleriEserleri rusca ve tatarcadir Tatarca Yana elga kүchtәnәch hikәyalәr Kazan Tatar kit nәshr 1979 32 b 10000 d Berenche umyrzaya povestlar hikәyalәr Kazan Tatar kit nәshr 1985 2086 14000 d Әgәr bez yanmasak әdәbi tәnkyjt mәkalәlәre Kazan Tatar kit nәshr 1980 144 b 2000 d Yakutlar tabyladyr vakyt belәn әdәbi tәnkyjt mәkalәlәre Kazan Tatar kit nәshr 1983 216 b 2000 d Ak kanatly koyash povest Kazan Tatar kit nәshr 1986 22 b 12000 d Chiyalәngәn toen povest hikәyalәr Kazan Tatar kit nәshr 1988 208 b 15000 d Kenәri chitlek koshy roman Kazan Tatar kit nәshr 1990 448 b 30000 d At chabyshy hikәya Kazan Tatar kit nәshr 1992 20 b 30000 d Sirat kүpere roman Kazan Tatar kit nәshr 1992 528 b 5000 d Sirat kүpere roman 2 basma Kazan Tatar kit nәshr 1994 512 b 50000 d Ak kyyalar turynda hyyal povest hikәyalәr Kazan Mәgarif 1995 240 b 5000 d Utly taba ostendә bashtan kichkәn faҗiga Kazan Tatar kit nәshr 1996 223 b 10000 d Kenәri chitlek koshy roman povest hikәyalәr Kazan Tatar kit nәshr 1998 417 b 5000 d Kanatly koyash Solnyshko belokryloe hikәya Kazan Mәgarif 1998 39 b 3000 d Tatar һәm rus tellәrendә Rusca Problemy formirovaniya tatarskoj kritiki 1905 1917 per s tatar Kazan Tatar kn izd vo 1982 144 s 1400 ekz Pervyj podsnezhnik povesti rasskazy per s tatar M Sovremennik 1987 268 s 50000 ekz Lvy i kanarejki ili Nevinnye zabavy Marin roman per s tatar I Karimova M Sovremennik 1992 303 s 50000 ekz Rannyaya osen v derevne roman povesti rasskazy per s tatar M Sov pisatel 1993 462 s 10000 ekz Most nad adom roman per s tatar M Golos 1996 480 s Na raskalennoj skovorode dokumentalnaya povest per s tatar M Golos 1997 288 s Turkceye tercume edilen eserleri Sirat korpusu Rusiyada DemokratiyaIstinadlar Oze Ihanet Sultan Galiyev ve Seyit Galiyev 21yyte org 24 avqust 2015 7 may 2015 tarixinde arxivlesdirilib Sirat korpusu Sultan Quliyev 2020 06 13 tarixinde arxivlesdirilib Rusiyada Demokratiya okuoku com 11 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 avqust 2015 Rusiyada Demokratiya kitapyurdu com 2020 06 13 tarixinde arxivlesdirilib