fbpx
Wikipedia

Radioaktiv çirklənmə

September 04, 2021

Radioaktiv çirklənmə nüvə partlayışının digər məhvedici faktorlarından fərqli olaraq, insanları və ərazini uzun müddət öz təsiri altında saxlayır. Radioaktiv çirklənmənin mühüm xüsusiyyətlərindən biri odur ki, onu nə iyinə nə də dadına görə təyin etmək mümkün deyil. Onu ancaq xüsusi doza ölçən cihazların köməyi ilə təyin etmək olur.

Radioaktiv çirklənmənin əsas mənbəyi – nüvə partlayışının bölünən hissələridir. Nüvə bölünməsi prosesində böyük miqdarda müxtəlif maddələrin mürəkkəb qarışığı əmələ gəlir. Bu qarışıqlar Mendeleyev dövri sisteminin orta hissəsində yerləşən 35 kimyəvi elementin 200 izotopunu özündə birləşdirir.

Radioaktiv çirklənmənin mənbəyini bölünən nüvə hissəcikləri və radioaktiv enerji təşkil edir. Nüvə partlayışı zamanı çoxlu radioaktiv maddələr yaranır və bu maddələr yerə çökərək ərazinin zəhərlənməsinə səbəb olur. Nüvə partlayışı baş verəndən sonrakı anlardan radioaktiv zərrəciklər odlu kürənin tərkibində olur. Odlu kürə buxara və tüstüyə bürünərək hündürə qalxır və bir neçə saniyədən sonra topa buludlara çevrilir. Hündürə qalxan hava axınları yerdən toz- torpağı göyə qaldırır və onları radioaktiv buludla birlikdə aparır. Yuxarı qalxan toz -torpaq radioaktivləşir. İri toz buludlarının bir hissəsi bilavasitə partlayış rayonunda yerə çökür, qalan hissəsi isə buludun tərkibində qalıb hava axınları vasitəsi ilə partlayış mərkəzindən yüzlərlə km. məsafələrə aparılır.

Radioaktiv zəhərlənmənin dərəcəsi ilk növbədə partlayışın gücündən və növündən asılıdır. Bundan əlavə partlayışdan sonra keçən müddətdən, partlayış mərkəzinə qədər olan məsafədən, meteoroloji şəraitdən, küləyin istiqamətindən və yerin relyefindən asılı olur.

Yerin radioaktiv çirklənməsi radiasiya səviyyəsi ilə xarakterizə olunur və R/saatla, Zivert/san. ölçülür. Radiasiya səviyyəsi – insanın həmin ərazidə bir saat qaldığı müddət ərzində aldığı şüalanma dozasını göstərir. Radiasiya səviyyəsi 0,5R/saat və ondan çox olan yerlər zəhərlənmiş ərazilər sayılır.

Yerin radioaktiv zəhərlənməsinin xarakterik xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, radioaktiv maddələrin təbii surətdə parçalanması nəticəsində radiasiyanın səviyyəsi aşağı düşür. Vaxt 7 dəfə artdıqca radiasiya səviyyəsi 10 dəfə azalır.

Radioaktiv buludun izlərində zəhərlənmənin xaraxteristikası

Yerüstü nüvə partlayışı zamanı zədələnmə ocağında bu sahənin partlayış məhsulları ilə çirklənməsi nəticəsində xeyli mürəkkəb radiasiya vəziyyəti yarana bilər. Radioaktiv buludun hərəkəti istiqamətindəki sektor ən yüksək dərəcədə çirklənəcəkdir. Bu sahələrdə şüalanma dozasının gücü hətta partlayışdan bir saat sonra bir neçə min Rentgen-saat (R/s)ola bilər. Belə halda mühafizə olunmamış adamlar bir neçə dəqiqə ərzində ölümcül kəmiyyətə çatan dozalarda şüalanmaya məruz qala bilərlər. Ərazinin müəyyən sahəsində radioaktiv çirklənmənin sıxlığı sahə vahidinə tökülən radioaktiv hissəciklərin miqdarından, onların radioaktivliyindən və dispersiya tərkibindən, habelə partlayışdan sonra nə qədər vaxt keçdiyindən asılı olur.

Adamları radioaktiv zəhərlənmədən mühafizə etmək üçün onları ümumi xarici şüalanmadan qorumaq, həm də radioaktiv maddələrin dəri səthinə, burunun, gözlərin selikli qişalarına düşməsinin və hava, ərzaq, su ilə orqanizmə keçməsinin qarşısını almaq lazımdır. Bu məqsədlə radiasiya əleyhinə daldalanacaqlardan, sığınacaqlardan istifadə olunur, fərdi mühafizə vasitələri- əleyhiqaz, respirator, tozdan qoruyan parça maska, habelə pambıqlı tənzif sarğı tənəffüs üzvlərini radioaktiv zəhərlənmədən etibarlı surətdə qoruyur. Bədənin səthini adi paltarlarla da mühafizə etmək mümkündür.

İnsanların paltarları, ayaqqabıları və bədəninin radioaktiv maddələrdən təmizlənməsi sanitariya təmizlənməsi, texnikanın, ərzağın, suyun, habelə müxtəlif səthlərdən radioaktiv maddələrin kənar edilməsi isə dezaktivasiya adlanır. Bunların hamısı xüsusi təmizlik tədbirləri adlanır.

Dezaktivasiya

Qurğulardan, binalaradan, paltardan, sudan, qida məhsullarından və s. radioaktiv maddələrin təmizlənməsidir.

Radioaktiv yoluxma zonasından çıxdıqdan sonra təcili surətdə dezaktivasiya, yəni, radioaktiv tozu kənar etmək lazımdır. İnsan bədənindən radioaktiv maddələrin kənar edilməsi sanitar təmizlənməsi ilə həyata keçirilir. Dezaktivasiya nüvə istehsalında, radioaktiv izotoplarla iş zamanı təhlükəsizlik qaydalarına riayət edilmədikdə, radioaktiv tullantılar daşınarkən baş verən qəzalardan sonra ətraf mühitin radioaktiv çirklənməsi zamanı həyata keçirilir. Müharibə dövründə dezaktivasiya tədbirləri düşmənin nüvə silahının tətbiqindən sonra nəticələrin aradan qaldırılması zamanı həyata keçirilir. Bundan da əlavə, radioaktiv maddələrlə işləyən heyətin dezaktivasiyası planlı şəkildə daima həyata keçirilir. Radioaktiv yoluxma ilə mübarizədə radioaktiv maddələrin obyektlərin üzərindən kənar edilməsi yeganə yoldur. Bu onunla izah olunur ki, radioaktiv maddələrdə elementlərin radioaktiv bölünməsi baş verir. Bölünmənin sürətini artırmaq və ya azaltmaq mümkün deyil, radioaktiv maddələri mikroorqanizmlər kimi məhv etmək və ya kimyəvi maddələr kimi neytrallaşdırmaq mümkün deyil. Dezaktivasiyanın əsas məqsədi - radioaktiv maddələrlə yoluxma səviyyəsinin maksimal dərəcədə azaldılmasıdır. Bu məqsədə çatmaq üçün fiziki və kimyəvi metodlardan istifadə olunur. Yoluxmuş əşyaların (qurğuların) səthi ilə zəif əlaqədə olan radioaktiv maddələri, məsələn, obyektin üzərinə düşmüş radioaktiv tozu fiziki metod ilə kənar edirlər (tozu su ilə yumaq, parça ilə silmək, çırpmaq və s.). Dezaktivasiyanın fiziki metodları az effektli olduqda, yəni radioaktiv maddələr yoluxmuş əşyalarla (qurğularla) möhkəm əlaqədə olduqda kimyəvi metodlardan (turşuların, qələvilərin, yuyucu vasitələrin və s. radioaktiv maddələrlə əlaqədə olduqda su ilə rahat təmizlənən digər birləşmələrin tətbiqi) istifadə olunur.

Paltarların ən sadə dezaktivasiya yolu - silkələmə, tozu taxta ilə çırpma, fırça, tozsoran ilə təmizləmə, bu üsulların az effektliliyi zamanı, yuyucu vasitələrlə xüsusi çamaşırxanalarda yuyulmadır.

Suyun dezaktivasiyası üçün bioloji süzgəclərdən istifadə olunur.

Yaxşı qablaşdırılmış məhsulların dezaktivasiyası üçün onları yuyurlar, qablaşdırılmamış məhsulların dezaktivasiyası üçün isə onların üst səthlərini soyurlar. Azqiymətli və kiçik miqdarlı məhsulları məhv edirlər.

Dezaktivasiyanın həyata keçirilməsinə nəzarət dozimetrik və radiometrik cihazlarla yerinə yetirilir.

Dezaktivasiyanı həyata keçirən şəxslər mühafizə vasitələrindən istifadə etməli, paltarın radioaktiv yoluxmasına vaxtaşırı dozimetrik nəzarəti yerinə yetirməli və dezaktivasiyanı keçirdikdən sonra tam sanitar təmizlənməlidir.

Dezaktivasiyanın təşkilinin bir neçə növü vardır: qismən, öz gücü ilə əlaltı vasitələrlə həyata keçirilən və tam (MM qüvvələrinin xüsusi vasitələri ilə).

  • Qismən dezaktivasiya zamanı ehtiyatla paltarı çıxarmaq (tənəffüs orqanlarının mühafizə vasitələrini çıxarmamaq), arxası küləyə dayanmaq (növbəti fəaliyyət zamanı radioaktiv tozun düşməsindən yayınmaq üçün) və paltarı çırpmaq, sonra paltarı zivədən, ipdən asmaq, yenidən arxası küləyə dayanmaqla onun üzərindən tozu fırça və ya süpürgə ilə yuxarıdan aşağı istiqmətdə təmizləmək gərəkdir. Paltarı taxta ilə də çırpmaq olar. Bundan sonra ayaqqabını dezaktivasiya etmək: islaq parça ilə silmək, süpürgə və ya fırça ilə təmizləmək lazımdır (rezin ayaqqabını yumaq da olar).

Əleyqazı aşağıda göstərilən ardıcıllıqla dezaktivasiya edirlər:

Süzücü-uducu qutunu çantadan çıxarırlar, çanta çırpılır, sabunlu suda, yuyucu vasitədə və ya kimyəvi maddələrə qarşı nəzərdə tutulmuş paketdəki mayelərdə isladılmış pambıq ilə süzücü-uducu qutu, birləşdirici dəstək və üzlük hissənin (şlem maskanın) üst tərəfi silinir. Bundan sonra əlehqaz çıxarılır.

Tozaqarşı parça maskalar dezaktivasiya zamanı yaxşıca çırpılır, fırçalar ilə təmizlənir, suda yuyulur. Yoluxmuş pambıq tənzif parçalar məhv edilir (yandırılır).

Açıq bədən sahələrinin qismən sanitar təmizlənməsi zamanı ilk öncə əllər, üz və boyun, həmçinin gözlər radioaktiv maddələrlə yoluxmamış su ilə yuyulmalıdır. Burun, ağız, boğaz yaxalanır. Yuyulma zamanı yoluxmış suyun gözə, ağıza və buruna düşməsinə yol verilməməlidir. Su çatışmamazlığı zamanı bədən hissələri isladılmış tənzif parçalarla (pambıqla) bir neçə dəfə silinir. Silinmə bir istiqamətdə (yuxarıdan aşağıya), hər dəfə pambığı təmiz tərəfinə çevirməklə həyata keçirilməlidir. Qismən dezaktivasiya və sanitar təmizlənmə radioaktiv tozun tam kənar etmədiyinə görə, bu proseslər həyata keçirildikdən sonra mütləq dozimetrik nəzarət yerinə yetirilir. Paltar və bədənin yoluxmasının normadan çox olması müəyyən edildikdə qismən dezaktivasiya və sanitar təmizlənmə yenidən təkrar olunur. Lazım olduqda tam dezaktivasiya keçirilir.

Qış vaxtı paltarın, ayaqqabının, mühafizə vasitələrinin qismən dezaktivasiyası və sanitar təmizlənmə üçün radioaktiv maddələrlə yoluxmamış qardan da istifadə olunur. Yay vaxtı sanitar təmizlənməni çaylarda və ya digər axar sularda həyata keçirmək mümkündür.

Vaxtında həyata keçirilən qismən dezaktivasiya və sanitar təmizlənmə insanların radioaktiv maddələrlə yoluxmasının qarşısını tam ala və təhlükənin səviyyəsini azalda bilər.

  • Xüsusi təmizlik öz növbəsində əhalinin qismən və tam sanitariya təmizliyinə bölünür.
    • Qismən sanitariya təmizliyi yaranmış vəziyyətdən asılı olaraq zəhərlənmə ocaqlarında və zəhərlənmə ocaqlarından çıxdıqdan sonra insanların özləri tərəfindən keçirilir. Qismən sanitariya təmizliyi keçirirərkən aşağıdakı ardıcıllığa riayət etmək lazımdır:

I. Zəhərlənmə ocaqlarında: 1) dəri səthinin mühavizə vasitələrini, üst paltarı və ayaqqabıları şotka və ya süpürgə ilə təmizləməli; 2) isladılmış dəsmal və ya tampon ilə əlləri (əlcəkləri) və əleyhqazın səthini silməli.

II.Zəhərlənmə ocağından çıxdıqdan sonra: 3) dəri səthinin mühavizə vasitələrini ehtiyatla çıxarmalı (bu zaman əleyhqaz çıxarılmır); 4) arxası küləyə tərəf durub üst paltarı çıxarmalı; 5) çıxarılmış üst paltarı (geyimi) kəndirdən (ipdən) asıb şotka və ya süpürgə ilə radioaktiv tozları süpürməli, əleyhqazın çantasını təmizləməli və üzlük hissəsini isladılmış əski ilə silməli; 6) əleyhqazı çıxarıb əlləri, üzü, gözləri yaş dəsmalla silməli, ağız-burun boşluğunu təmiz su ilə yaxalamalı.

Qismən sanitariya təmizliyindən sonra bədənin zəhərlənmə dərəcəsi təhlükəsiz normadan yəni 50mkr\saat-dan artıq olarsa tam sanitariya təmizlənməsi keçirilir.

    • Tam sanitariya təmizlənməsi – bədənin hər yerinin radioaktiv və zəhərləyici maddələrdən həmçinin bakterial vasitələrdən təmizlənməsinə deyilir. Tam sanitariya təmizlənməsi hamamlarda, duşxanalarda, təmiz su hövzələrində ya da xüsusi düzəldilmiş səyyar yuyunma məntəqələrində həyata keçirilir və alt paltarları mütləq dəyişdirilir.

Təhlükəsiz radiasiya dozaları

– sülh dövründə təhlükəli obyektlərdə işləyənlər – bir il ərzində 5R. (həmin obyektlərin yaxınlığında yaşayanlar bir il ərzində 0,5 R).

– müharibə dövründə bir dəfəlik doza 4 gün ərzində 50 R, çoxdəfəlik dozalar: bir ay ərzində 100 R, üç ay ərzində 200 R, bir il ərzində 300 R təşkil edir.

September 04, 2021
radioaktiv, çirklənmə, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, nüvə, partlayışının, digər, məhvedici, faktorlarından, fərqli, olaraq, insanları, ərazini, uzun, müddət, təsiri, alt. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Radioaktiv cirklenme nuve partlayisinin diger mehvedici faktorlarindan ferqli olaraq insanlari ve erazini uzun muddet oz tesiri altinda saxlayir Radioaktiv cirklenmenin muhum xususiyyetlerinden biri odur ki onu ne iyine ne de dadina gore teyin etmek mumkun deyil Onu ancaq xususi doza olcen cihazlarin komeyi ile teyin etmek olur Radioaktiv cirklenmenin esas menbeyi nuve partlayisinin bolunen hisseleridir Nuve bolunmesi prosesinde boyuk miqdarda muxtelif maddelerin murekkeb qarisigi emele gelir Bu qarisiqlar Mendeleyev dovri sisteminin orta hissesinde yerlesen 35 kimyevi elementin 200 izotopunu ozunde birlesdirir Radioaktiv cirklenmenin menbeyini bolunen nuve hissecikleri ve radioaktiv enerji teskil edir Nuve partlayisi zamani coxlu radioaktiv maddeler yaranir ve bu maddeler yere cokerek erazinin zeherlenmesine sebeb olur Nuve partlayisi bas verenden sonraki anlardan radioaktiv zerrecikler odlu kurenin terkibinde olur Odlu kure buxara ve tustuye burunerek hundure qalxir ve bir nece saniyeden sonra topa buludlara cevrilir Hundure qalxan hava axinlari yerden toz torpagi goye qaldirir ve onlari radioaktiv buludla birlikde aparir Yuxari qalxan toz torpaq radioaktivlesir Iri toz buludlarinin bir hissesi bilavasite partlayis rayonunda yere cokur qalan hissesi ise buludun terkibinde qalib hava axinlari vasitesi ile partlayis merkezinden yuzlerle km mesafelere aparilir Radioaktiv zeherlenmenin derecesi ilk novbede partlayisin gucunden ve novunden asilidir Bundan elave partlayisdan sonra kecen muddetden partlayis merkezine qeder olan mesafeden meteoroloji seraitden kuleyin istiqametinden ve yerin relyefinden asili olur Yerin radioaktiv cirklenmesi radiasiya seviyyesi ile xarakterize olunur ve R saatla Zivert san olculur Radiasiya seviyyesi insanin hemin erazide bir saat qaldigi muddet erzinde aldigi sualanma dozasini gosterir Radiasiya seviyyesi 0 5R saat ve ondan cox olan yerler zeherlenmis eraziler sayilir Yerin radioaktiv zeherlenmesinin xarakterik xususiyyeti ondan ibaretdir ki radioaktiv maddelerin tebii suretde parcalanmasi neticesinde radiasiyanin seviyyesi asagi dusur Vaxt 7 defe artdiqca radiasiya seviyyesi 10 defe azalir Radioaktiv buludun izlerinde zeherlenmenin xaraxteristikasi RedakteYerustu nuve partlayisi zamani zedelenme ocaginda bu sahenin partlayis mehsullari ile cirklenmesi neticesinde xeyli murekkeb radiasiya veziyyeti yarana biler Radioaktiv buludun hereketi istiqametindeki sektor en yuksek derecede cirklenecekdir Bu sahelerde sualanma dozasinin gucu hetta partlayisdan bir saat sonra bir nece min Rentgen saat R s ola biler Bele halda muhafize olunmamis adamlar bir nece deqiqe erzinde olumcul kemiyyete catan dozalarda sualanmaya meruz qala bilerler Erazinin mueyyen sahesinde radioaktiv cirklenmenin sixligi sahe vahidine tokulen radioaktiv hisseciklerin miqdarindan onlarin radioaktivliyinden ve dispersiya terkibinden habele partlayisdan sonra ne qeder vaxt kecdiyinden asili olur Adamlari radioaktiv zeherlenmeden muhafize etmek ucun onlari umumi xarici sualanmadan qorumaq hem de radioaktiv maddelerin deri sethine burunun gozlerin selikli qisalarina dusmesinin ve hava erzaq su ile orqanizme kecmesinin qarsisini almaq lazimdir Bu meqsedle radiasiya eleyhine daldalanacaqlardan siginacaqlardan istifade olunur ferdi muhafize vasiteleri eleyhiqaz respirator tozdan qoruyan parca maska habele pambiqli tenzif sargi teneffus uzvlerini radioaktiv zeherlenmeden etibarli suretde qoruyur Bedenin sethini adi paltarlarla da muhafize etmek mumkundur Insanlarin paltarlari ayaqqabilari ve bedeninin radioaktiv maddelerden temizlenmesi sanitariya temizlenmesi texnikanin erzagin suyun habele muxtelif sethlerden radioaktiv maddelerin kenar edilmesi ise dezaktivasiya adlanir Bunlarin hamisi xususi temizlik tedbirleri adlanir Dezaktivasiya RedakteQurgulardan binalaradan paltardan sudan qida mehsullarindan ve s radioaktiv maddelerin temizlenmesidir Radioaktiv yoluxma zonasindan cixdiqdan sonra tecili suretde dezaktivasiya yeni radioaktiv tozu kenar etmek lazimdir Insan bedeninden radioaktiv maddelerin kenar edilmesi sanitar temizlenmesi ile heyata kecirilir Dezaktivasiya nuve istehsalinda radioaktiv izotoplarla is zamani tehlukesizlik qaydalarina riayet edilmedikde radioaktiv tullantilar dasinarken bas veren qezalardan sonra etraf muhitin radioaktiv cirklenmesi zamani heyata kecirilir Muharibe dovrunde dezaktivasiya tedbirleri dusmenin nuve silahinin tetbiqinden sonra neticelerin aradan qaldirilmasi zamani heyata kecirilir Bundan da elave radioaktiv maddelerle isleyen heyetin dezaktivasiyasi planli sekilde daima heyata kecirilir Radioaktiv yoluxma ile mubarizede radioaktiv maddelerin obyektlerin uzerinden kenar edilmesi yegane yoldur Bu onunla izah olunur ki radioaktiv maddelerde elementlerin radioaktiv bolunmesi bas verir Bolunmenin suretini artirmaq ve ya azaltmaq mumkun deyil radioaktiv maddeleri mikroorqanizmler kimi mehv etmek ve ya kimyevi maddeler kimi neytrallasdirmaq mumkun deyil Dezaktivasiyanin esas meqsedi radioaktiv maddelerle yoluxma seviyyesinin maksimal derecede azaldilmasidir Bu meqsede catmaq ucun fiziki ve kimyevi metodlardan istifade olunur Yoluxmus esyalarin qurgularin sethi ile zeif elaqede olan radioaktiv maddeleri meselen obyektin uzerine dusmus radioaktiv tozu fiziki metod ile kenar edirler tozu su ile yumaq parca ile silmek cirpmaq ve s Dezaktivasiyanin fiziki metodlari az effektli olduqda yeni radioaktiv maddeler yoluxmus esyalarla qurgularla mohkem elaqede olduqda kimyevi metodlardan tursularin qelevilerin yuyucu vasitelerin ve s radioaktiv maddelerle elaqede olduqda su ile rahat temizlenen diger birlesmelerin tetbiqi istifade olunur Paltarlarin en sade dezaktivasiya yolu silkeleme tozu taxta ile cirpma firca tozsoran ile temizleme bu usullarin az effektliliyi zamani yuyucu vasitelerle xususi camasirxanalarda yuyulmadir Suyun dezaktivasiyasi ucun bioloji suzgeclerden istifade olunur Yaxsi qablasdirilmis mehsullarin dezaktivasiyasi ucun onlari yuyurlar qablasdirilmamis mehsullarin dezaktivasiyasi ucun ise onlarin ust sethlerini soyurlar Azqiymetli ve kicik miqdarli mehsullari mehv edirler Dezaktivasiyanin heyata kecirilmesine nezaret dozimetrik ve radiometrik cihazlarla yerine yetirilir Dezaktivasiyani heyata keciren sexsler muhafize vasitelerinden istifade etmeli paltarin radioaktiv yoluxmasina vaxtasiri dozimetrik nezareti yerine yetirmeli ve dezaktivasiyani kecirdikden sonra tam sanitar temizlenmelidir Dezaktivasiyanin teskilinin bir nece novu vardir qismen oz gucu ile elalti vasitelerle heyata kecirilen ve tam MM quvvelerinin xususi vasiteleri ile Qismen dezaktivasiya zamani ehtiyatla paltari cixarmaq teneffus orqanlarinin muhafize vasitelerini cixarmamaq arxasi kuleye dayanmaq novbeti fealiyyet zamani radioaktiv tozun dusmesinden yayinmaq ucun ve paltari cirpmaq sonra paltari ziveden ipden asmaq yeniden arxasi kuleye dayanmaqla onun uzerinden tozu firca ve ya supurge ile yuxaridan asagi istiqmetde temizlemek gerekdir Paltari taxta ile de cirpmaq olar Bundan sonra ayaqqabini dezaktivasiya etmek islaq parca ile silmek supurge ve ya firca ile temizlemek lazimdir rezin ayaqqabini yumaq da olar Eleyqazi asagida gosterilen ardicilliqla dezaktivasiya edirler Suzucu uducu qutunu cantadan cixarirlar canta cirpilir sabunlu suda yuyucu vasitede ve ya kimyevi maddelere qarsi nezerde tutulmus paketdeki mayelerde isladilmis pambiq ile suzucu uducu qutu birlesdirici destek ve uzluk hissenin slem maskanin ust terefi silinir Bundan sonra elehqaz cixarilir Tozaqarsi parca maskalar dezaktivasiya zamani yaxsica cirpilir fircalar ile temizlenir suda yuyulur Yoluxmus pambiq tenzif parcalar mehv edilir yandirilir Aciq beden sahelerinin qismen sanitar temizlenmesi zamani ilk once eller uz ve boyun hemcinin gozler radioaktiv maddelerle yoluxmamis su ile yuyulmalidir Burun agiz bogaz yaxalanir Yuyulma zamani yoluxmis suyun goze agiza ve buruna dusmesine yol verilmemelidir Su catismamazligi zamani beden hisseleri isladilmis tenzif parcalarla pambiqla bir nece defe silinir Silinme bir istiqametde yuxaridan asagiya her defe pambigi temiz terefine cevirmekle heyata kecirilmelidir Qismen dezaktivasiya ve sanitar temizlenme radioaktiv tozun tam kenar etmediyine gore bu prosesler heyata kecirildikden sonra mutleq dozimetrik nezaret yerine yetirilir Paltar ve bedenin yoluxmasinin normadan cox olmasi mueyyen edildikde qismen dezaktivasiya ve sanitar temizlenme yeniden tekrar olunur Lazim olduqda tam dezaktivasiya kecirilir Qis vaxti paltarin ayaqqabinin muhafize vasitelerinin qismen dezaktivasiyasi ve sanitar temizlenme ucun radioaktiv maddelerle yoluxmamis qardan da istifade olunur Yay vaxti sanitar temizlenmeni caylarda ve ya diger axar sularda heyata kecirmek mumkundur Vaxtinda heyata kecirilen qismen dezaktivasiya ve sanitar temizlenme insanlarin radioaktiv maddelerle yoluxmasinin qarsisini tam ala ve tehlukenin seviyyesini azalda biler Xususi temizlik oz novbesinde ehalinin qismen ve tam sanitariya temizliyine bolunur Qismen sanitariya temizliyi yaranmis veziyyetden asili olaraq zeherlenme ocaqlarinda ve zeherlenme ocaqlarindan cixdiqdan sonra insanlarin ozleri terefinden kecirilir Qismen sanitariya temizliyi kecirirerken asagidaki ardicilliga riayet etmek lazimdir I Zeherlenme ocaqlarinda 1 deri sethinin muhavize vasitelerini ust paltari ve ayaqqabilari sotka ve ya supurge ile temizlemeli 2 isladilmis desmal ve ya tampon ile elleri elcekleri ve eleyhqazin sethini silmeli II Zeherlenme ocagindan cixdiqdan sonra 3 deri sethinin muhavize vasitelerini ehtiyatla cixarmali bu zaman eleyhqaz cixarilmir 4 arxasi kuleye teref durub ust paltari cixarmali 5 cixarilmis ust paltari geyimi kendirden ipden asib sotka ve ya supurge ile radioaktiv tozlari supurmeli eleyhqazin cantasini temizlemeli ve uzluk hissesini isladilmis eski ile silmeli 6 eleyhqazi cixarib elleri uzu gozleri yas desmalla silmeli agiz burun boslugunu temiz su ile yaxalamali Qismen sanitariya temizliyinden sonra bedenin zeherlenme derecesi tehlukesiz normadan yeni 50mkr saat dan artiq olarsa tam sanitariya temizlenmesi kecirilir Tam sanitariya temizlenmesi bedenin her yerinin radioaktiv ve zeherleyici maddelerden hemcinin bakterial vasitelerden temizlenmesine deyilir Tam sanitariya temizlenmesi hamamlarda dusxanalarda temiz su hovzelerinde ya da xususi duzeldilmis seyyar yuyunma menteqelerinde heyata kecirilir ve alt paltarlari mutleq deyisdirilir Tehlukesiz radiasiya dozalari Redakte sulh dovrunde tehlukeli obyektlerde isleyenler bir il erzinde 5R hemin obyektlerin yaxinliginda yasayanlar bir il erzinde 0 5 R muharibe dovrunde bir defelik doza 4 gun erzinde 50 R coxdefelik dozalar bir ay erzinde 100 R uc ay erzinde 200 R bir il erzinde 300 R teskil edir Menbe https az wikipedia org w index php title Radioaktiv cirklenme amp oldid 5614016, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.