Alyaskanın öyrənilməsində mühüm rol oynayan tədqiqatçılardan biri Qriqori İvanoviç Şelixov olmuşdur. Şelixov 1747-ci ildə tacir ailəsində anadan dünyaya gəlmişdir. Sibirin zəngin sərvəti haqqında məlumatı olan tədqiqatçı daim bu regionda olmağa can atmış və nəhayət Sibirin iri ticarət mərkəzi sayılan İrkutska gəlməklə tacir Qolikovun yanında xidmət etməyə başlamışdır. Xidməti işi ona Sibirin bir çox bölgələrində olmaqla müəyyən məlumatlar toplamağa imkan yaratmışdır. 1775-ci ildə ticarət işləri Şelixovun Oxotsk və Uzaq Şərqə çatmasına səbəb olmuş, Sakit okean sahillərinə çatması, onda tədricən şimal-şərqi Amerikanı tədqiq etmək və mənimsəmək həvəsi yaratmışdır. 1783-cü ildə iki gəmi düzəltməklə Şelixov Amerika sahillərinə istiqamət götürmüşdür. Berinq yarımadasında qışlamağa məcbur olan dənizçilər növbəti ilin yayında Kodyak adasına yan almışlar. Burada Şelixov qəsəbə salmaqla yerli əhali olan eskimoslarla gözəl münasibətlər yaratmışdır. Şelixov rus evlərinin, yeməklərinin, silahlarının üstünlüklərini eskimoslara çatdırmaqla onları tədricən ələ almış, hətta məktəblər açaraq rus dilini mənimsətməklə bir qismini Oxotsk və İrkustsk şəhərlərinə təhsillərini davam etdirməyə göndərmişdir.
İlk günlərdən Şelixov özünü Amerikada ancaq bir tacir kimi yox, həm də Rusiyanın dövlət xadimlərindən biri kimi aparmağa başlamışdır. Amerika torpaqlarının mənimsəmə arealını genişləndirmək məqsədilə materikin şimal-qərbinə ekspedisiyalar təşkil etmiş və sahil zonalarını coğrafi xəritələrə köçürtdürmüşdür. Tədqiq olnmuş ərazilərdə xaç nişanları qoymaqla bu sahələrin ruslara məxsus olduğunu isbat etməyə çalışan Şelixov tədricən rus qəsəbələri saldırmış və qalalar tikdirmişdir. İki ildən sonra K.A. Samaylova Rus Amerikasına yazılı surətdə rəhbərlik etməyi tapşırmaqla Rusiyaya qayıdan Şelixov yerli əhalini ruslaşdırmaq məqsədilə təşkil olunmuş və təşkil olunacaq məktəbləri rus ədəbiyyatları ilə təmin etməyə səy göstərmişdir. Daha sonra Amerikada salınmış qəsəbə və tikilmiş qalalar, həmçinin rusların təsir dairəsi haqqında xəritələr də təqdim olunmaqla İrkutskdə qubernatora məlumat vermişdir. Verilmiş məlumat və xəritələr Peterburqa göndərilməkdə Sakit okeanın xəritəsinin tərtib olunmasında mühüm rol oynamışdır. Amerika haqqında biliklərini o, 1771-ci ildə iki kitabda çap etdirmişdir. Beləliklə, Q.İ.Şelixov ruslarda Amerika haqqında bilikləri genişləndirməklə onların bu ölkəyə köçərək məskunlaşması üçün əlindən gələni əsirgəməmişdir.
Yeni torpaqların ruslar tərəfindən zəbt olunmasına bütün varlığı ilə çalışan Şelixov yazırdı: "Belə qərara gəlirəm ki, dənizçilərimiz Sakit okeanı daha dəqiq tədqiq etməli, hazırda məlum olan ərazi çərçivəsindən kənara çıxaraq Makao, Flippin və Marian adalarına qədər getməlidilər".
1795-ci ildə 48 yaşlı Şelixovun gözlənilməz ölümü onun Amerikada müstəmləkəçilik siyasətinə son qoymuşdur. Lakin Şelixovun müstəmləkəçilik planları A.A.Baranov tərəfindən ardıcıl olaraq davam etdirilmişdir. Nəhayət rus Amerikasının paytaxtı kimi Novo-Arxangelsk şəhərinin əsası qoyulmuş, San-Fransisko körfəzi yaxınlığında ispan hakimiyyətinə məxsus torpaqlarla sərhəddə ruslara məxsus Ross qalası tikilmişdir. Novo-Arxangelsk tezliklə iri liman şəhərinə çevrilmiş, məktəblər və müxtəlif mədəniyyət sahələri yaranmağa başlamışdır. Beləliklə, ruslar tədricən materikin daxili hissələrinə doğru irəliləmişlər. Bütün bunlara baxmayaraq, çar hakimiyyəti Amerikada məskunlaşmış ruslara və onların qayğılarına çox biganə yanaşmışdır. Ona görə də 1867-ci ildə ABŞ-ın həmin torpaqların satılması təklifi çar hakimiyyəti tərəfindən məmnuniyyətlə qarşılanmışdır.
Amerikada apardığı işlərə görə ruslar Q.İ.Şelixovu "Rus Kolumbu" adlandırmışlar. Hazırda Şimali Amerikanın Sakit okean hövzəsində bir çox körfəz, boğaz, çay, Oxot dənizində körfəz, Alyaska ilə Kodyak adası arasında boğaz Şelixovun adını daşıyır.
İstinadlar
G. I. Shelikhov // Faceted Application of Subject Terminology
Grigori Iwanowitsch Schelichow // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.)
"Российского купца Григория Шелехова первое странствие". Спб. 1795
Биография в "Кирилле и Мефодии" 2009-02-14 at the Wayback Machine
Фотографии памятника Шелихову в Иркутске, включая текст эпитафий[ölü keçid]
ХМК и СПШ к 50-летию основания города Шелехов
Noyabr 05, 2021
qriqori, şelixov, qriqori, ivanoviç, şelixov, 1747, 1748, rılsk, belqorod, quberniyası, iyul, 1795, 1795, irkutsk, rusiya, imperiyası, səyyahı, tədqiqatçısı, doğum, tarixi, 1747doğum, yeri, rılsk, sevsk, əyaləti, belqorod, quberniyası, rusiya, imperiyasıvəfat,. Qriqori Ivanovic Selixov 1747 1 2 3 ve ya 1748 4 Rilsk d Belqorod quberniyasi d 5 20 31 iyul 1795 ve ya 1795 4 Irkutsk Rusiya imperiyasi 5 rus seyyahi tedqiqatcisi Qriqori SelixovDogum tarixi 1747Dogum yeri Rilsk Sevsk eyaleti Belqorod quberniyasi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 20 iyul 1795Vefat yeri Irkutsk Rusiya ImperiyasiVetendasligi Rusiya imperiyasiHeyat yoldasi Natalya SelixovaFealiyyeti tedqiqatci seyyah d biznesmen d treyder founder d Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati RedakteAlyaskanin oyrenilmesinde muhum rol oynayan tedqiqatcilardan biri Qriqori Ivanovic Selixov olmusdur Selixov 1747 ci ilde tacir ailesinde anadan dunyaya gelmisdir Sibirin zengin serveti haqqinda melumati olan tedqiqatci daim bu regionda olmaga can atmis ve nehayet Sibirin iri ticaret merkezi sayilan Irkutska gelmekle tacir Qolikovun yaninda xidmet etmeye baslamisdir Xidmeti isi ona Sibirin bir cox bolgelerinde olmaqla mueyyen melumatlar toplamaga imkan yaratmisdir 1775 ci ilde ticaret isleri Selixovun Oxotsk ve Uzaq Serqe catmasina sebeb olmus Sakit okean sahillerine catmasi onda tedricen simal serqi Amerikani tedqiq etmek ve menimsemek hevesi yaratmisdir 1783 cu ilde iki gemi duzeltmekle Selixov Amerika sahillerine istiqamet goturmusdur Berinq yarimadasinda qislamaga mecbur olan denizciler novbeti ilin yayinda Kodyak adasina yan almislar Burada Selixov qesebe salmaqla yerli ehali olan eskimoslarla gozel munasibetler yaratmisdir Selixov rus evlerinin yemeklerinin silahlarinin ustunluklerini eskimoslara catdirmaqla onlari tedricen ele almis hetta mektebler acaraq rus dilini menimsetmekle bir qismini Oxotsk ve Irkustsk seherlerine tehsillerini davam etdirmeye gondermisdir Ilk gunlerden Selixov ozunu Amerikada ancaq bir tacir kimi yox hem de Rusiyanin dovlet xadimlerinden biri kimi aparmaga baslamisdir Amerika torpaqlarinin menimseme arealini genislendirmek meqsedile materikin simal qerbine ekspedisiyalar teskil etmis ve sahil zonalarini cografi xeritelere kocurtdurmusdur Tedqiq olnmus erazilerde xac nisanlari qoymaqla bu sahelerin ruslara mexsus oldugunu isbat etmeye calisan Selixov tedricen rus qesebeleri saldirmis ve qalalar tikdirmisdir Iki ilden sonra K A Samaylova Rus Amerikasina yazili suretde rehberlik etmeyi tapsirmaqla Rusiyaya qayidan Selixov yerli ehalini ruslasdirmaq meqsedile teskil olunmus ve teskil olunacaq mektebleri rus edebiyyatlari ile temin etmeye sey gostermisdir Daha sonra Amerikada salinmis qesebe ve tikilmis qalalar hemcinin ruslarin tesir dairesi haqqinda xeriteler de teqdim olunmaqla Irkutskde qubernatora melumat vermisdir Verilmis melumat ve xeriteler Peterburqa gonderilmekde Sakit okeanin xeritesinin tertib olunmasinda muhum rol oynamisdir Amerika haqqinda biliklerini o 1771 ci ilde iki kitabda cap etdirmisdir Belelikle Q I Selixov ruslarda Amerika haqqinda bilikleri genislendirmekle onlarin bu olkeye kocerek meskunlasmasi ucun elinden geleni esirgememisdir Yeni torpaqlarin ruslar terefinden zebt olunmasina butun varligi ile calisan Selixov yazirdi Bele qerara gelirem ki denizcilerimiz Sakit okeani daha deqiq tedqiq etmeli hazirda melum olan erazi cercivesinden kenara cixaraq Makao Flippin ve Marian adalarina qeder getmelidiler 1795 ci ilde 48 yasli Selixovun gozlenilmez olumu onun Amerikada mustemlekecilik siyasetine son qoymusdur Lakin Selixovun mustemlekecilik planlari A A Baranov terefinden ardicil olaraq davam etdirilmisdir Nehayet rus Amerikasinin paytaxti kimi Novo Arxangelsk seherinin esasi qoyulmus San Fransisko korfezi yaxinliginda ispan hakimiyyetine mexsus torpaqlarla serhedde ruslara mexsus Ross qalasi tikilmisdir Novo Arxangelsk tezlikle iri liman seherine cevrilmis mektebler ve muxtelif medeniyyet saheleri yaranmaga baslamisdir Belelikle ruslar tedricen materikin daxili hisselerine dogru irelilemisler Butun bunlara baxmayaraq car hakimiyyeti Amerikada meskunlasmis ruslara ve onlarin qaygilarina cox bigane yanasmisdir Ona gore de 1867 ci ilde ABS in hemin torpaqlarin satilmasi teklifi car hakimiyyeti terefinden memnuniyyetle qarsilanmisdir Amerikada apardigi islere gore ruslar Q I Selixovu Rus Kolumbu adlandirmislar Hazirda Simali Amerikanin Sakit okean hovzesinde bir cox korfez bogaz cay Oxot denizinde korfez Alyaska ile Kodyak adasi arasinda bogaz Selixovun adini dasiyir Istinadlar Redakte G I Shelikhov Faceted Application of Subject Terminology Grigori Iwanowitsch Schelichow Brockhauz Ensiklopediyasi alm Grigorij Ivanovic Selihov NUKAT 2002 1 2 http www anb org view 10 1093 anb 9780198606697 001 0001 anb 9780198606697 e 0200286 1 2 Shelihov Grigorij Ivanovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Xarici kecidler Redakte Rossijskogo kupca Grigoriya Shelehova pervoe stranstvie Spb 1795 Biografiya v Kirille i Mefodii Arxivlesdirilib 2009 02 14 at the Wayback Machine Fotografii pamyatnika Shelihovu v Irkutske vklyuchaya tekst epitafij olu kecid HMK i SPSh k 50 letiyu osnovaniya goroda Shelehov Menbe https az wikipedia org w index php title Qriqori Selixov amp oldid 5682993, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
