| Qliptapantelles | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Qliptapantelles | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Qliptapantelles — Mərkəzi və Şimali Amerikada rast gəlinən endoparazitoid arı növüdür. Qliptapantelles cinsinin nümayəndələrinin sürfələri sahiblərini manipulyasiya edir, onları cangüdənlər kimi xidmət etməyə məcbur edir.
Törəmə
| ]
Dişi qliptapantelles yumurta qoydurucularını tırtılların sahiblərinə yapışdırır. Yumurtalar tırtılın içindən çıxır. Tırtıl 4-cü və ya 5-ci dövrə qədər normal şəkildə qidalanır və böyüyür . Sonra 80-ə qədər tam yetişmiş sürfə onun bədənindən çıxaraq puplaşır.
Davranışdakı dəyişikliklər
| ]Qliptapantelles sürfələri göründükdən sonra, tırtıl pupaların baramalarının yanında bir mövqe tutur, arxaya doğru əyilir və hərəkət etməyi və yaxud yeməyini dayandırır. Zaman zaman həmin pupalar üzərində ipək dolanacaq. Buna baxmayaraq, narahat olduqda, o, hiddətlə mübarizə etməyə başlayır. Bu davranış, pupaların mövcud olan yırtıcılarını vurmaq və dəf etməkdir , bununla da arı pupalarının sağ qalma şansı artır. Parazitləşməmiş iyirmi tırtıldan yalnız biri bu şəkildə reaksiya verə bildi. 60% hallarda parazitləşmiş tırtıllar bu potensial yırtıcıları uğurla dəf etmək qabiliyyətinə malikdirlər. Artıq yemək yeməyən və zəifləmiş tırtıl sonda ölür. Parazitləşdirici tırtıllar tərəfindən qorunmayan pupaların ölüm göstəriciləri əhəmiyyətli dərəcədə yüksəkdir.
Mexanizm
| ]Qrossmanın tədqiqatları zamanı aşkar edilmişdir ki, heç də bütün sürfəli qliptapantelles öz sahibindən yəni tırtıllardan yaranmırlar. Bir və yaxud ikisi geridə qalır və onlar aktiv olur.Çox güman ki, bu larva sahibini manipulyasiya edir. Bu, bir növ altruizmdir. Çünki həmin sürfələr balalarını qorumaq üçün öz puplaşma şanslarını əldən verirlər.
İstinadlar
| ]- Fernández-Triana J. L., Buffam J., Beaudin M., Davis H. E., Fernández-Galliano A., Griffin E., Lin S., McAulay M. K., Richter R., Rodriguez F. et al. An annotated and illustrated checklist of Microgastrinae wasps (Hymenoptera, Braconidae) from the Canadian Arctic Archipelago and Greenland (ing.). // ZooKeys / T. L. Erwin Sofia: Pensoft Publishers, 2017. Vol. 691, Iss. 691. P. 49–101. ISSN 1313-2989; 1313-2970 doi:10.3897/ZOOKEYS.691.14491 PMID:29200923
- "BOLD Systems Taxonomy Browser". 21 avqust 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 iyul 2008.
- Marktl, Robert C.; Stauffer, Christian; Schopf, Axel. "Interspecific competition between the braconid endoparasitoids Glyptapanteles porthetriae and Glyptapanteles liparidis in Lymantria dispar larvae". Entomologia Experimentalis et Applicata. Blackwell Publishing. 105 (2). 2002: 97–109(13). doi:10.1046/j.1570-7458.2002.01038.x. 21 oktyabr 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 may 2022.
- Branc, Catherine. "Zombie caterpillars controlled by voodoo wasps". NewScientist. 2008. 24 sentyabr 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyul 2008.
- Yong, Ed. "Parasitic wasp turns caterpillars into head-banging bodyguards". Not Exactly Rocket Science. 2008. 6 iyun 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyul 2008.
- Hesselberg, Thomas. "Parasite enlists a bodyguard to protect its pupae". Life of Science. 2008. 5 may 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyul 2008.
- Grosman, Amir; və b. "Parasitoid increases survival of its pupae by inducing hosts to fight predators". PLOS ONE. 3 (6). 2008: 3. Bibcode:2008PLoSO...3.2276G. doi:10.1371/journal.pone.0002276. PMC 2386968. PMID 18523578.
- "Parasitoid turns host into bodyguard". Universiteit von Amsterdam Faculty of Science News. 2008. 11 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyul 2008.
Xarici keçidlər
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya QliptapantellesElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir QliptapantellesBeynelxalq elmi adiGlyptapanteles William Harris Ashmead 1904Sekil axtarisiITIS 1142079NCBI 92993EOL 3771437 Qliptapantelles Merkezi ve Simali Amerikada rast gelinen endoparazitoid ari novudur Qliptapantelles cinsinin numayendelerinin surfeleri sahiblerini manipulyasiya edir onlari cangudenler kimi xidmet etmeye mecbur edir Toreme span Disi qliptapantelles yumurta qoydurucularini tirtillarin sahiblerine yapisdirir Yumurtalar tirtilin icinden cixir Tirtil 4 cu ve ya 5 ci dovre qeder normal sekilde qidalanir ve boyuyur Sonra 80 e qeder tam yetismis surfe onun bedeninden cixaraq puplasir Davranisdaki deyisiklikler span Qliptapantelles surfeleri gorundukden sonra tirtil pupalarin baramalarinin yaninda bir movqe tutur arxaya dogru eyilir ve hereket etmeyi ve yaxud yemeyini dayandirir Zaman zaman hemin pupalar uzerinde ipek dolanacaq Buna baxmayaraq narahat olduqda o hiddetle mubarize etmeye baslayir Bu davranis pupalarin movcud olan yirticilarini vurmaq ve def etmekdir bununla da ari pupalarinin sag qalma sansi artir Parazitlesmemis iyirmi tirtildan yalniz biri bu sekilde reaksiya vere bildi 60 hallarda parazitlesmis tirtillar bu potensial yirticilari ugurla def etmek qabiliyyetine malikdirler Artiq yemek yemeyen ve zeiflemis tirtil sonda olur Parazitlesdirici tirtillar terefinden qorunmayan pupalarin olum gostericileri ehemiyyetli derecede yuksekdir Mexanizm span Qrossmanin tedqiqatlari zamani askar edilmisdir ki hec de butun surfeli qliptapantelles oz sahibinden yeni tirtillardan yaranmirlar Bir ve yaxud ikisi geride qalir ve onlar aktiv olur Cox guman ki bu larva sahibini manipulyasiya edir Bu bir nov altruizmdir Cunki hemin surfeler balalarini qorumaq ucun oz puplasma sanslarini elden verirler Istinadlar span Fernandez Triana J L Buffam J Beaudin M Davis H E Fernandez Galliano A Griffin E Lin S McAulay M K Richter R Rodriguez F et al An annotated and illustrated checklist of Microgastrinae wasps Hymenoptera Braconidae from the Canadian Arctic Archipelago and Greenland ing ZooKeys T L Erwin Sofia Pensoft Publishers 2017 Vol 691 Iss 691 P 49 101 ISSN 1313 2989 1313 2970 doi 10 3897 ZOOKEYS 691 14491 PMID 29200923 BOLD Systems Taxonomy Browser 21 avqust 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 iyul 2008 Marktl Robert C Stauffer Christian Schopf Axel Interspecific competition between the braconid endoparasitoids Glyptapanteles porthetriae and Glyptapanteles liparidis in Lymantria dispar larvae Entomologia Experimentalis et Applicata Blackwell Publishing 105 2 2002 97 109 13 doi 10 1046 j 1570 7458 2002 01038 x 21 oktyabr 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 may 2022 Branc Catherine Zombie caterpillars controlled by voodoo wasps NewScientist 2008 24 sentyabr 2008 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyul 2008 Yong Ed Parasitic wasp turns caterpillars into head banging bodyguards Not Exactly Rocket Science 2008 6 iyun 2008 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyul 2008 Hesselberg Thomas Parasite enlists a bodyguard to protect its pupae Life of Science 2008 5 may 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyul 2008 Grosman Amir ve b Parasitoid increases survival of its pupae by inducing hosts to fight predators PLOS ONE 3 6 2008 3 Bibcode 2008PLoSO 3 2276G doi 10 1371 journal pone 0002276 PMC 2386968 PMID 18523578 Parasitoid turns host into bodyguard Universiteit von Amsterdam Faculty of Science News 2008 11 fevral 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyul 2008 Xarici kecidler span TaksonomiyaEOL GBIF iNaturalist NCBI IRMNG ITIS TSNNormativ yoxlamaMicrosoft 2776855981 Kateqoriya ArilarGizli kateqoriyalar Vikipediya Taksosablonsuz biologiya meqaleleriVikipediya Vikidatada menbeleri olan meqalelerVikinovlere istinadi olmayan meqalelerTaksonun latinca adindan istiqametlendirme olmayan biologiya meqaleleriTakson sablonu istifade olunan meqaleler
