Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədə çoxsaylı problemlər mövcuddur. Zəhmət olmasa, səhifəni redaktə edərək və ya mövcud problemləri diskussiya edərək həll edin.
|
Bu səhifə və ya bölmənin pozuntusu olduğu güman edilir. |
Qiymətli kağızların ikinci bazarının iştirakçıları dövlət, səhmdar cəmiyyətləri, qiymətli kağızlar bazarının peşəkarları olan mütəxəsislər, müxtəlif investisiya təsisatları, kommersiya bankları, fond mərkəzləri və mağazaları, digər təsərrüfat subyektləri, həmçinin vətəndaşlardır. Qiymətli kağızların ikinci bazarının hər bir iştirakçısının öz yeri var. Lakin onların içərisində ən böyük diqqəti investisiya təsisatları cəlb edir. İnvestisiya təsisatlarının qiymətli kağızlar bazärındakı fəaliyyətinın lisenziyalaşdırılması onların bu sahədəki fövqəladə rolunun birinci meyarı kimi qəbul olunur və axırıncı maliyyə ilinin nəticələrinə görə investisiya təsisatının gəlirinin əsas hissəsi qiymətli kağızlarla bağlı olmayan fəaliyyətdən əldə olunubsa lisenziya geri çağırıla bilər yaxud, onun qüvvəsi dondurula bilər. İnvestisiya təsisatları müxtəlif təşkilati-hüquqi formada çıxış edə bilər. Lakin, bu ümumi qaydadır və hər blr ölkədə onu dəqiqləşdirən bir sıra məhdudiyyətlər ola bilər ki, onlar da konkret ölkədə qüvvədə olan normalardan və qiymətli kağızlar bazarının iştirakçılarının fəaliyyətinin səciyyəsindən irəli gələ bilər.
İnvestisiya təsisatlarına aşağıdakılar aiddir:
- Maliyyə brokerlərl;
- İnvestisiya məsləhətçiləri;
- İnvestisiya şirkətləri;
- İnvestisiya fondları.
Maliyyə brokerləri. Bunlar hüquqi şəxsdir və onları fiziki şəxs olan brokerlərlə qarışdırmaq olmaz. Onlar müştəriyə komisyon müqaviləsi əsasında yaxud, müştərinin tapşırığı ilə yaxud müştərinin vəsaiti hesabına qiymətli kağızların alqı-satqısını həyata keçirir və bu zaman vasitəçi (agent) funksiyalarını icra edir.
İnvestisiya məsləhətçisi. Bu, qiymətli kağızların buraxılışı və tədavülünə dair məsləhət xidmətləri göstərən hüquqi yaxud fiziki şəxs ola bilər. Onun fəaliyyətinin əsasında podrat müqaviləsi yaxud elmi-texniki məhsulun hazırlanması müqaviləsi durur.
İnvestisiya şirkəti. Maliyyə brokeri kimi bu, hüquqi şəxsdir, lakin, birincidən fərqli" olaraq investisiya şirkəti sırf dilerdir, yəni qiymətli kağızlar bazarında müştərinin hesabına deyil, öz hesabına fəaliyyət göstərir.
İnvestisiya fondları. Onlar da dillerdir, yəni müştərilərin hesabına deyil, öz hesabına əməliyyatlar bəçirir. İnvestisiya fondunun əsas fəaliyyəti öz səhmlərini buraxmaqdan və bu yolla səfərbər olunmuş resursları faiz və məzənnənin qalxması şəklində gəlir gətirən qiymətli kağızlara qoymaqdan ibarətdir. Azərbaycan Respublikasında investisiya fondlarının yaradılması, idarə edilməsi və fəaliyyətinin tənzimlənməsinin ümumi prinsipləri və qaydaları "İnvestisiya fondları haqqında" Azərbaycan Respublikasının 30 noyabr 1999-cu il tarlxli Qanunu ilə müəyyən edilir. Beləliklə, investisiya fondu çoxsaylı xırda investorlarını vəsaitlərinl cəlb etməklə onları vahid kütlə şəklində birləşdirir və iri səhm dəstlərinə investisiya edir. Göründüyü kimi, investisiya şirkətlərinin və investisiya fondlarının resurs dövriyyəsində oxşarlıq çoxdur. Hər ikisi resursları özlərinin qiymətli kağızlarını buraxıb bazarda yerləşdirməklə cəlb edir, digər emitentlərin qiymətli kağızlarına investisiya edir.
Qiyməili kağızlar bazarının idarə olunması sistemi bu bazarını infrastrukturunun funksional, texniki və təşkilati yarımsistemləri ilə yanaşı qiymətli kağızlar bazarının fəaliyyətini təmin edir. Hər bir idarəetmə sistemi kimi, qiymətli kağızlar bazarının tənzimlənməsi sistemi onun məqsədləri, strategiyası və vəzifələrinə uyğun qurulur və iki yarımsistemdən-idarəedici yarımsistem və idarəedici yarımsistemdən ibarətdir. Onlardan birincisi idarəetmənin subyekti ikincisi isə obyekti kimi çıxış edir.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede coxsayli problemler movcuddur Zehmet olmasa sehifeni redakte ederek ve ya movcud problemleri muzakire sehifesinde diskussiya ederek hell edin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin fevral 2025 Bu meqalenin ensiklopedik teleblere cavab vermediyine dair subheler var Lutfen ensiklopedikliyi tesdiq etmek ucun meqalenin movzusuna uygun terefsiz etibarli menbeler elave edin Eger bele menbeler gosterilmezse meqale birlesdirile kocurule yonlendirile ve ya siline biler fevral 2025 Learn how and when to remove this template message Bu sehife ve ya bolmenin muelliflik huququ pozuntusu oldugu guman edilir Mezmun boyuk ehtimalla hec bir deyisiklik edilmeden muellif huququ ile qorunan menbeden kopyalanib Eger bunun bele olmadigini dusunursunuzse muzakire sehifesinde oz fikrinizi bildirin Eger muellif sizsinizse lutfen metnden istifade etmek ucun icaze alin Pozuntunun askar edildiyi tarix fevral 2025 Meqalenin muellifine Muelliflik huquqlari Qiymetli kagizlarin ikinci bazarinin istirakcilari dovlet sehmdar cemiyyetleri qiymetli kagizlar bazarinin pesekarlari olan mutexesisler muxtelif investisiya tesisatlari kommersiya banklari fond merkezleri ve magazalari diger teserrufat subyektleri hemcinin vetendaslardir Qiymetli kagizlarin ikinci bazarinin her bir istirakcisinin oz yeri var Lakin onlarin icerisinde en boyuk diqqeti investisiya tesisatlari celb edir Investisiya tesisatlarinin qiymetli kagizlar bazarindaki fealiyyetinin lisenziyalasdirilmasi onlarin bu sahedeki fovqelade rolunun birinci meyari kimi qebul olunur ve axirinci maliyye ilinin neticelerine gore investisiya tesisatinin gelirinin esas hissesi qiymetli kagizlarla bagli olmayan fealiyyetden elde olunubsa lisenziya geri cagirila biler yaxud onun quvvesi dondurula biler Investisiya tesisatlari muxtelif teskilati huquqi formada cixis ede biler Lakin bu umumi qaydadir ve her blr olkede onu deqiqlesdiren bir sira mehdudiyyetler ola biler ki onlar da konkret olkede quvvede olan normalardan ve qiymetli kagizlar bazarinin istirakcilarinin fealiyyetinin seciyyesinden ireli gele biler Investisiya tesisatlarina asagidakilar aiddir Maliyye brokerlerl Investisiya meslehetcileri Investisiya sirketleri Investisiya fondlari Maliyye brokerleri Bunlar huquqi sexsdir ve onlari fiziki sexs olan brokerlerle qarisdirmaq olmaz Onlar musteriye komisyon muqavilesi esasinda yaxud musterinin tapsirigi ile yaxud musterinin vesaiti hesabina qiymetli kagizlarin alqi satqisini heyata kecirir ve bu zaman vasiteci agent funksiyalarini icra edir Investisiya meslehetcisi Bu qiymetli kagizlarin buraxilisi ve tedavulune dair meslehet xidmetleri gosteren huquqi yaxud fiziki sexs ola biler Onun fealiyyetinin esasinda podrat muqavilesi yaxud elmi texniki mehsulun hazirlanmasi muqavilesi durur Investisiya sirketi Maliyye brokeri kimi bu huquqi sexsdir lakin birinciden ferqli olaraq investisiya sirketi sirf dilerdir yeni qiymetli kagizlar bazarinda musterinin hesabina deyil oz hesabina fealiyyet gosterir Investisiya fondlari Onlar da dillerdir yeni musterilerin hesabina deyil oz hesabina emeliyyatlar becirir Investisiya fondunun esas fealiyyeti oz sehmlerini buraxmaqdan ve bu yolla seferber olunmus resurslari faiz ve mezennenin qalxmasi seklinde gelir getiren qiymetli kagizlara qoymaqdan ibaretdir Azerbaycan Respublikasinda investisiya fondlarinin yaradilmasi idare edilmesi ve fealiyyetinin tenzimlenmesinin umumi prinsipleri ve qaydalari Investisiya fondlari haqqinda Azerbaycan Respublikasinin 30 noyabr 1999 cu il tarlxli Qanunu ile mueyyen edilir Belelikle investisiya fondu coxsayli xirda investorlarini vesaitlerinl celb etmekle onlari vahid kutle seklinde birlesdirir ve iri sehm destlerine investisiya edir Gorunduyu kimi investisiya sirketlerinin ve investisiya fondlarinin resurs dovriyyesinde oxsarliq coxdur Her ikisi resurslari ozlerinin qiymetli kagizlarini buraxib bazarda yerlesdirmekle celb edir diger emitentlerin qiymetli kagizlarina investisiya edir Qiymeili kagizlar bazarinin idare olunmasi sistemi bu bazarini infrastrukturunun funksional texniki ve teskilati yarimsistemleri ile yanasi qiymetli kagizlar bazarinin fealiyyetini temin edir Her bir idareetme sistemi kimi qiymetli kagizlar bazarinin tenzimlenmesi sistemi onun meqsedleri strategiyasi ve vezifelerine uygun qurulur ve iki yarimsistemden idareedici yarimsistem ve idareedici yarimsistemden ibaretdir Onlardan birincisi idareetmenin subyekti ikincisi ise obyekti kimi cixis edir Istinadlarredakte Menbe https az wikipedia org w index php title Qiymetli kagizlar bazarinin istirakcilari ve onun idare olunmasi amp oldid 8039440