fbpx
Wikipedia

Qayon qəsri

Qayon qəsri (fr. Château de Gaillon) — Orta əsr qalası yerində tikilən intibah dövrününün qəsri. Renessans üslubunda Fransada tikilən ilk saray. Fransa inqilabından sonra qəsr penitensiar müəssisə kimi demək olar ki, tamamilə rekonstruksiya edilib. Obyekt Fransanın milli tarixi abidəsi kimi təsnif edilib.

Qayon qəsri
fr. Château de Gaillon
49°09′40″ şm. e. 1°19′47″ ş. u.
Ölkə  Fransa
Status təsnif 1862 1965
Yerləşir Er departamenti
Tikilmə tarixi 1453, 1192
Üslubu Renessans
Rəsmi sayt arc-gaillon.fr/index.php?
Xəritədə yeri
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Qala yay iqamətgahı oldu

1192-ci ildə Fransanın kralı II Filip Avqust ilə İngiltərənin kralı və Normandiya hersoqu Torpaqsız İohan arasında sülh müqaviləsinin şərtlərinə görə Qayon tarixi Normand Veksen vilayəti, o cümlədən də bir sıra möhəkmələndirilmiş şəhərlərlə, misal üçün Evryo ilə yanaşı fransız kralının hakimiyyəti altına düşdü. Torpaqsız İohann taxtda əsir qardaşı Şirürəkli Riçardı əvəz etdi. Şirürəkli Riçard 1194-cü ildə azad edilmişdir. Riçard Normandiya torpaqlarına qayıdandan sonra Fretevalda Kapetinqlər üzərində qələbə ilə bəzi mülklərini geri qaytara bildi, lakin Qayon və Vernonu azad edə bilmədi. Bu səbəbdən də o öz mövqeyini möhkəmləndirərək Andeli kəndində, Sena çayının digər sahilində Şato-Qayar qəsrinin tikilməsinə dair göstəriş verdi. Yanlız 1204-cü ildə bütün Normandiyanın işğalından sonra Qayon tamamilə Fransa kralının şəxsi mülklərinin tərkibinə daxil edildi.

Normandiya hersoqluğu ilə Fransa kralının torpaqları arasında sərhəddə yerləşən Qayon qalası 1196-cı il Qayon sülh müqaviləsinin imzalanması ilə II Filip Avqust tərəfindən tutuldu. Həmin ildə fransız kralı qalanın müdafiəsini muzdluların başçısı Lamberi Kadoka etibar etmişdi. Növbəti il Fransa kralı qalanı hərbi əməliyyatlarda iştirakına görə Kadoka hədiyyə etdi. Lamber Kadok 1197-ci ildən 1209-cu ilə qədər Qayon qəsrinin senyoru olub. Bu illərdə II Filip Avqust qəsri güc yolu ilə almış və Kadoku həbs etmişdir.

Kral mülkiyyətində olan qəsri 1262-ci ildə Ruan arxiyepiskopu Ed Riqo pulla almışdır. Kral IX Lüdoviq bu qəsrin satışına görə ruan dəyirmanlarını və 4000 livr gəlir əldə etmişdir. Qəsr Ruan arxiyepiskopların mülkünə və öz öz növbəsində də yay iqamətgahına çevrilmişdir.

Renessans qəsri

1454-cü ildə arxiyepiskop Qiyom d’Etutvil qəsri rəngləmək və "Ostel Neuf" tikmək qərarına gəlir. Qəsrdə irimiqyaslı quruculuq işləri aparan növbəti arxiyepiskop Jorj Ambuaz olub. Məhz Ambuz qəsri renessans sarayı kimi restavrasiya etdirib.

 
Qəsrin çiçəklənmə dövründə maketində öz əksini tapan kurdonyerindəki fontan (XVI əsrdə)

O italyan incəsənəti və memarlığına rəğbət bəsləyirdi, bu səbəbdən də Qayonu öz "italyan sarayına" çevirmək qərarına gəlir. Rekonstruksiya iki mərhələdə aparılıb. 1502-ci ildən 1506-cı ilə qədər Jorj Ambuzun dəvəti ilə qəsrdə Luara vadisindən olan memarlar iştirak edib. 1509-cu ildə Qayon qəsri Fransada renessans üslubunda tikilən ilk qəsr oldu. Onun formalaşdırılması üzərində İtaliya və Ruanadan olan memarlar zəhmət çəkib; İtaliyadan karrar mərmərindən olan monumental fontan gətirilib və həyətində quraşdırılıb. İstifadəyə yararsız hala düşdükdən sonra onu XVIII əsrdə sökdülər, fontanın parçalarını Pikardiyada hersoq de Laroşfukonun Liankur sarayına apardılar. Daha sonra qəsri Laroşfukoya verdilər ki, o da qəsrin cənub meydanını daha da gözəlləşdirir. Kardinalın işini onun varisi Jorj d'Ambuz davam etdirdi və qəsrdə kiçik kilsəninin tikintisini başa çatdırdı. Quruculuq uzun illər davam etdi. Həmin dövr müasirləri qəsri "Fransanın ən gözəl və möhtəşəm yeri" kimi xaraterizə edirdilər. Arxiyepiskop Jak-Nikol Kolber təxminən 1700-cü ildə memar Fransua Mansara klassisizm üslubunda "Kolber pavilyonunun tikilməsini həvalə etdi. Qayon qəsrini öz iqamətgahı kimi istifadə edən son arxiyepiskop Dominik de Laroşfuko olub.

Qəsrin intibahı

1925-ci ildə qəsri hərracda satdılar. Qədim parkın bir hisəsi olan mülkün şimal-qərb hissəsi 1965-ci ildə tarixi abidə kimi təsnif edilib. 1970-ci il 13 may tarixində dövlət tərəfindən qəsr geri alındı. Fransanın tarixi abidələrinin baş memarı Jorj Dyuval 1977-ci ildə başlayan restavrasiya layihəsi çərçivəsində tədqiqat işlərinə başlamışdır. Parisdə incəsənət məktəbində qorunub saxlanılan əşyalar qəsrə geri qaytarıldı.

2009-cu ilin sentyabrında "Association pour la Renaissance du Château" (İntibah dövrü qəsr Assossasiyası) təşkil edildi. Assossasiyanın əsas vəzifəsi qəsrin tanınma dairəsini genişləndirmək və onu geniş ictimaiyyətə təqdim etmək idi. Bu layihədə Qayon bələdiyyəsi də iştirak edir.

 
Qəsrin bugünki daxili həyəti

2011-ci ilin yayında qəsr öz qapılarını ziyarətçilərinin üzünə açdı. Qonaqların diqqətinə XVI əsr vəziyyətində qəsrin maketinə aid mərkəzi hissə, yeni kompozisiya təqdim edildi. Fəaliyyət göstərdiyi ilk il ərzində qəsri 7000 nəfər ziyarət etdi. ikinci mövsümdə isə 8000 nəfər qalanı ziyarət etdi. 2013-cü ildə qəsr mart ayının 30-dan sentyabr ayının 30-na qədər ziyarət üçün açıq oldu. Jorj d’Ambuzun yaşayış fligelinin ekskursiya marşrutu üzrə daha bir zal, məhz məhbusların saxlanıldığı zirzəmi əlavə edildi. Buna qədər girişdəki kiçik qəsr, aşağı kilsə və Sena çayına panorama görünüşü ilə yürüş qalereyası da ziyarətə açıq elan edilmişdi.

Türmə

1793-ci ildə qəsrin əmlakı talan edilib. 1812-ci il 3 dekabr fərmanına əsasən, Qayon qəsri I Napoleon tərəfindən 90 000 frank ödənilməsinə görə dövlət mülkiyyətinə keçdi. Qəsrdə türmənin inşa edilməsinin həvalə edildiyi muzdlu memarlar tutuldu. Bu işlərin gedişində qəsri 3/4 hissəyə böldülər. Türmənin açılışı 1816-cı il noyabrın 5-də baş tutdu. Lakin quruculuq işləri 1824-cü ildə tam olaraq başa çatdı. 1824-cü ildən 1868-ci ilə qədər Qayon qəsrinə əksər hissəsi həddi-buluğu çatmamış olan cinayətkarları göndərirdilər. Tezliklə bu islahedici müəssisə Fransanın ən böyük türmələrindən birinə çevrildi. 1840-cı ildən başlayaraq burada həddi-buluğu çatmayan məhbusların sayında kəskin artım qeydə alındı. Bu artım həmin dövr Fransanın daxili işlər naziri Tanqi Dyuşatelin fəaliyyəti ilə əlaqələndirilir. Bu ildə türməyə il ərzində 100-dən çox gənc məhbus qəbul edilmişdir. Bu məhbusları Qayon qəsrinə Paris və onun ətrafından, o cümlədən də Ruanadan göndərirdilər. 1862-ci ildə Qayon qəsri milli tarixi abidə kimi təsnif edildi.1868-ci ilin sentyabr ayının 25-dən başlayaraq qəsrdəki gənc və yaşlı dustaqları ayrı-ayrı kameralarda saxlamağa başladılar. 1876-cı ildə əzəmətli bağlar yerində Fransada ilk dəfə olaraq ruhi və epilepaiya xəstələri üçün müəssisə tikdilər. Türmə 1901-ci ildə bağlandı, məhbuslarını digər həbsxanaya köçürtdülər. 1902-ci ildə burada hərbçilər yerləşdirilmişdir.

Arxitekturası

Qayon qəsri Fransada Renessans üslubunda (1500-1509) tikilmiş ilk qəsr hesab olunur. Həmin dövrün digər abidəsi - Bulan qəsri Qayon qəsrindən sonra tikilib. Bu qəsr memarlıqda təmtəraqlı qotik stilindən, intibah stilinə keçidin ən heyrətamiz nümunəsidir. Təəssüf ki, qala müasir görünüşünü əsasən həbsxana kimi fəaliyyət göstərdiyi keçmişinə borcludu. Qəsrin girişində qorunub saxlanılan fligeli (əsas binanın yanında tikilmiş ev və ya əlavə tikili, bina) Fransız İntibah memarlığının ən parlaq nümunəsi sayılır.

Xarici keçidlər

  • Qəsr haqqında məlumat.

İstinadlar

  1. Карточка объекта на сайте Министерства культуры Франции
  2. Antoine Vlastuin. Les mineurs en Justice à la centrale pénitentiaire de Gaillon au XIXe siècle. — 2003.
  3. Jean-Claude Vimont. Jeunes, déviances et identité : 18e-20e siècle. — 2009.

qayon, qəsri, château, gaillon, orta, əsr, qalası, yerində, tikilən, intibah, dövrününün, qəsri, renessans, üslubunda, fransada, tikilən, saray, fransa, inqilabından, sonra, qəsr, penitensiar, müəssisə, kimi, demək, olar, tamamilə, rekonstruksiya, edilib, obye. Qayon qesri fr Chateau de Gaillon Orta esr qalasi yerinde tikilen intibah dovrununun qesri Renessans uslubunda Fransada tikilen ilk saray Fransa inqilabindan sonra qesr penitensiar muessise kimi demek olar ki tamamile rekonstruksiya edilib Obyekt Fransanin milli tarixi abidesi kimi tesnif edilib 1 Qayon qesrifr Chateau de Gaillon49 09 40 sm e 1 19 47 s u Olke FransaStatus tesnif 1862 1965Yerlesir Er departamentiTikilme tarixi 1453 1192Uslubu RenessansResmi sayt arc gaillon fr index php Xeritede yeri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarixi 1 1 Qala yay iqametgahi oldu 1 2 Renessans qesri 2 Qesrin intibahi 3 Turme 4 Arxitekturasi 5 Xarici kecidler 6 IstinadlarTarixi RedakteQala yay iqametgahi oldu Redakte 1192 ci ilde Fransanin krali II Filip Avqust ile Ingilterenin krali ve Normandiya hersoqu Torpaqsiz Iohan arasinda sulh muqavilesinin sertlerine gore Qayon tarixi Normand Veksen vilayeti o cumleden de bir sira mohekmelendirilmis seherlerle misal ucun Evryo ile yanasi fransiz kralinin hakimiyyeti altina dusdu Torpaqsiz Iohann taxtda esir qardasi Sirurekli Ricardi evez etdi Sirurekli Ricard 1194 cu ilde azad edilmisdir Ricard Normandiya torpaqlarina qayidandan sonra Fretevalda Kapetinqler uzerinde qelebe ile bezi mulklerini geri qaytara bildi lakin Qayon ve Vernonu azad ede bilmedi Bu sebebden de o oz movqeyini mohkemlendirerek Andeli kendinde Sena cayinin diger sahilinde Sato Qayar qesrinin tikilmesine dair gosteris verdi Yanliz 1204 cu ilde butun Normandiyanin isgalindan sonra Qayon tamamile Fransa kralinin sexsi mulklerinin terkibine daxil edildi Normandiya hersoqlugu ile Fransa kralinin torpaqlari arasinda serhedde yerlesen Qayon qalasi 1196 ci il Qayon sulh muqavilesinin imzalanmasi ile II Filip Avqust terefinden tutuldu Hemin ilde fransiz krali qalanin mudafiesini muzdlularin bascisi Lamberi Kadoka etibar etmisdi Novbeti il Fransa krali qalani herbi emeliyyatlarda istirakina gore Kadoka hediyye etdi Lamber Kadok 1197 ci ilden 1209 cu ile qeder Qayon qesrinin senyoru olub Bu illerde II Filip Avqust qesri guc yolu ile almis ve Kadoku hebs etmisdir Kral mulkiyyetinde olan qesri 1262 ci ilde Ruan arxiyepiskopu Ed Riqo pulla almisdir Kral IX Ludoviq bu qesrin satisina gore ruan deyirmanlarini ve 4000 livr gelir elde etmisdir Qesr Ruan arxiyepiskoplarin mulkune ve oz oz novbesinde de yay iqametgahina cevrilmisdir Renessans qesri Redakte 1454 cu ilde arxiyepiskop Qiyom d Etutvil qesri renglemek ve Ostel Neuf tikmek qerarina gelir Qesrde irimiqyasli quruculuq isleri aparan novbeti arxiyepiskop Jorj Ambuaz olub Mehz Ambuz qesri renessans sarayi kimi restavrasiya etdirib Qesrin ciceklenme dovrunde maketinde oz eksini tapan kurdonyerindeki fontan XVI esrde O italyan inceseneti ve memarligina regbet besleyirdi bu sebebden de Qayonu oz italyan sarayina cevirmek qerarina gelir Rekonstruksiya iki merhelede aparilib 1502 ci ilden 1506 ci ile qeder Jorj Ambuzun deveti ile qesrde Luara vadisinden olan memarlar istirak edib 1509 cu ilde Qayon qesri Fransada renessans uslubunda tikilen ilk qesr oldu Onun formalasdirilmasi uzerinde Italiya ve Ruanadan olan memarlar zehmet cekib Italiyadan karrar mermerinden olan monumental fontan getirilib ve heyetinde qurasdirilib Istifadeye yararsiz hala dusdukden sonra onu XVIII esrde sokduler fontanin parcalarini Pikardiyada hersoq de Larosfukonun Liankur sarayina apardilar Daha sonra qesri Larosfukoya verdiler ki o da qesrin cenub meydanini daha da gozellesdirir Kardinalin isini onun varisi Jorj d Ambuz davam etdirdi ve qesrde kicik kilseninin tikintisini basa catdirdi Quruculuq uzun iller davam etdi Hemin dovr muasirleri qesri Fransanin en gozel ve mohtesem yeri kimi xaraterize edirdiler Arxiyepiskop Jak Nikol Kolber texminen 1700 cu ilde memar Fransua Mansara klassisizm uslubunda Kolber pavilyonunun tikilmesini hevale etdi Qayon qesrini oz iqametgahi kimi istifade eden son arxiyepiskop Dominik de Larosfuko olub Qesrin intibahi Redakte1925 ci ilde qesri herracda satdilar Qedim parkin bir hisesi olan mulkun simal qerb hissesi 1965 ci ilde tarixi abide kimi tesnif edilib 1970 ci il 13 may tarixinde dovlet terefinden qesr geri alindi Fransanin tarixi abidelerinin bas memari Jorj Dyuval 1977 ci ilde baslayan restavrasiya layihesi cercivesinde tedqiqat islerine baslamisdir Parisde incesenet mektebinde qorunub saxlanilan esyalar qesre geri qaytarildi 2009 cu ilin sentyabrinda Association pour la Renaissance du Chateau Intibah dovru qesr Assossasiyasi teskil edildi Assossasiyanin esas vezifesi qesrin taninma dairesini genislendirmek ve onu genis ictimaiyyete teqdim etmek idi Bu layihede Qayon belediyyesi de istirak edir Qesrin bugunki daxili heyeti 2011 ci ilin yayinda qesr oz qapilarini ziyaretcilerinin uzune acdi Qonaqlarin diqqetine XVI esr veziyyetinde qesrin maketine aid merkezi hisse yeni kompozisiya teqdim edildi Fealiyyet gosterdiyi ilk il erzinde qesri 7000 nefer ziyaret etdi ikinci movsumde ise 8000 nefer qalani ziyaret etdi 2013 cu ilde qesr mart ayinin 30 dan sentyabr ayinin 30 na qeder ziyaret ucun aciq oldu Jorj d Ambuzun yasayis fligelinin ekskursiya marsrutu uzre daha bir zal mehz mehbuslarin saxlanildigi zirzemi elave edildi Buna qeder girisdeki kicik qesr asagi kilse ve Sena cayina panorama gorunusu ile yurus qalereyasi da ziyarete aciq elan edilmisdi Turme Redakte1793 ci ilde qesrin emlaki talan edilib 1812 ci il 3 dekabr fermanina esasen Qayon qesri I Napoleon terefinden 90 000 frank odenilmesine gore dovlet mulkiyyetine kecdi Qesrde turmenin insa edilmesinin hevale edildiyi muzdlu memarlar tutuldu Bu islerin gedisinde qesri 3 4 hisseye bolduler Turmenin acilisi 1816 ci il noyabrin 5 de bas tutdu Lakin quruculuq isleri 1824 cu ilde tam olaraq basa catdi 1824 cu ilden 1868 ci ile qeder Qayon qesrine ekser hissesi heddi bulugu catmamis olan cinayetkarlari gonderirdiler Tezlikle bu islahedici muessise Fransanin en boyuk turmelerinden birine cevrildi 2 1840 ci ilden baslayaraq burada heddi bulugu catmayan mehbuslarin sayinda keskin artim qeyde alindi Bu artim hemin dovr Fransanin daxili isler naziri Tanqi Dyusatelin fealiyyeti ile elaqelendirilir Bu ilde turmeye il erzinde 100 den cox genc mehbus qebul edilmisdir Bu mehbuslari Qayon qesrine Paris ve onun etrafindan o cumleden de Ruanadan gonderirdiler 3 1862 ci ilde Qayon qesri milli tarixi abide kimi tesnif edildi 1 1868 ci ilin sentyabr ayinin 25 den baslayaraq qesrdeki genc ve yasli dustaqlari ayri ayri kameralarda saxlamaga basladilar 1876 ci ilde ezemetli baglar yerinde Fransada ilk defe olaraq ruhi ve epilepaiya xesteleri ucun muessise tikdiler Turme 1901 ci ilde baglandi mehbuslarini diger hebsxanaya kocurtduler 1902 ci ilde burada herbciler yerlesdirilmisdir Arxitekturasi RedakteQayon qesri Fransada Renessans uslubunda 1500 1509 tikilmis ilk qesr hesab olunur Hemin dovrun diger abidesi Bulan qesri Qayon qesrinden sonra tikilib Bu qesr memarliqda temteraqli qotik stilinden intibah stiline kecidin en heyretamiz numunesidir Teessuf ki qala muasir gorunusunu esasen hebsxana kimi fealiyyet gosterdiyi kecmisine borcludu Qesrin girisinde qorunub saxlanilan fligeli esas binanin yaninda tikilmis ev ve ya elave tikili bina Fransiz Intibah memarliginin en parlaq numunesi sayilir Jorj d Ambuzun fligeli Asagi kilse Sersonun cekdiyi 1576 ci ile aid resm eserinde Qayon qesri ve onun baglariXarici kecidler RedakteQesr haqqinda melumat Istinadlar Redakte 1 2 Kartochka obekta na sajte Ministerstva kultury Francii Antoine Vlastuin Les mineurs en Justice a la centrale penitentiaire de Gaillon au XIXe siecle 2003 Jean Claude Vimont Jeunes deviances et identite 18e 20e siecle 2009 Menbe https az wikipedia org w index php title Qayon qesri amp oldid 6097236, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.