fbpx
Wikipedia

Qara gəndalaş

Qara gəndalaş (lat. Sambucus nigra L.) - gəndalaş cinsinə aid bitki növü.

?Qara gəndalaş
Sambucus nigra
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbə:Örtülütoxumlular
Sinif:İkiləpəlilər
Sıra:Fırçaotuçiçəklilər
Fəsilə:Adokskimilər
Cins:Gəndalaş
Növ: Qara gəndalaş
Elmi adı
Sambucus nigra

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
IPNI  ???
TPL 

Hündürlüyü 3-5 m olan, qollu-budaqlı kol, bəzən hündürlüyü 5-8 m olan balaca ağacdır. Cavan budaqları hamar, əvvəlcə yaşıl, daha sonra isə yaşılımtıl-boz olur. Yaşlı budaqların qabığı boz-kül rənglidir, uzununa çatlaqdır. Budaqların özəyi ağ və çox yumşaqdır. Yalançı zoğları xırda və yumurta-şəkillidir.. Mezofitdir, meşə bitkilik tipində rast gəlir. Əsasən meşələrdə, meşə kənarında, rütübətli, daşlı, kölgəli dərələrdə, yamaclarda tək-tək və seyrək qrup şəklində bitir

Yarpaq

Yarpaqları qarşı-qarşıya düzülmüş, mürəkkəb, tək lələkvari, tünd-yaşıl rəngdədir, 5 (7) ədəd yarpaqcıqdan ibarətdir; yarpaqcıqlar uzunsov-oval və ya yumurtaşəkilli-ovaldır, uc hissədə dartılımış sivriləşmişdir, kənarları qeyri-bərabər mişarlı, çılpaq və ya alt tərəfdən nəzərə çarpan damarlı olub, qısa tüklüdür.

Çiçək

Çiçəkləri uc hissədə yerləşmiş, yastı, çoxçiçəkli, qalxanşəkilli-süpürgəvari çiçək qrupunda toplanmışdır, biri kənardadır, oturaqdır, digərləri çiçək saplağındadır; çiçəkləmədən sonra çiçək qrupu sallaq vəziyyətdə olur. Tac sarımtıl-ağ rəngdədir, diametri 5-6 mm-dir, ətirlidir.

Meyvə

Meyvələri lətlidir, qara-bənövşəyi rəngli, parlaqdır, 2-4 ədəd yastı uzunsov, köndələn-qırışlı çəyirdəklidir.

Çiçəkləmə

May-İyul

Meyvə verməsi

İyul-Sentyabr

Azərbaycanda yayılması

BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, KQ şimal, KQ mərkəzi, KQ cənub, Lənk. dağ. Ovalıqdan orta dağ qurşağına, bəzən yuxarı dağ qurşağına qədər.

Yaşayış mühiti

Nəmli, qaranlıq, daşlı dərələrdə, meşəli dağ dərələrində, yamacların yarpaqlı meşələrinin kolluqlarında, meşə kənarında səpələnmiş və qrup halında rast gəlinir.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Dərman əhəmiyyətli və zəhərli bitkidir. Tərkibində zülal və aşı maddəsi, efir yağı, alma turşusu və s. vardır. Yetişmiş meyvələrindən bəzən yeyinti sənayesində ziyansız boya kimi istifadə olunur. Dekorativ bitkidir.

Kimyəvi tərkibi

Qara gəndalaş C vitamini, flavonoid, qlikozid, steroid, aşı maddələri, efir və piyli yağlar, qətran, antosian və karotinoidlərlə zəngindir.

Mənbə

  1. Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  2. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
  3. Eldar Şükürov.İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı,Bakı 2016
  4. Mehdiyeva N.P. «Azərbaycanın dərman florasının biomüxtəlifliyi», Bakı,2011

qara, gəndalaş, sambucus, nigra, gəndalaş, cinsinə, bitki, növü, sambucus, nigraelmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəlilərsıra, fırçaotuçiçəklilərfəsilə, adokskimilərcins, gəndalaşnöv, elmi, adısambucus, nigravikinövlərdəsistematika. Qara gendalas lat Sambucus nigra L 1 gendalas cinsine aid bitki novu 2 Qara gendalasSambucus nigraElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerSira FircaotuciceklilerFesile AdokskimilerCins GendalasNov Qara gendalasElmi adiSambucus nigraVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiIPNI TPL Hundurluyu 3 5 m olan qollu budaqli kol bezen hundurluyu 5 8 m olan balaca agacdir Cavan budaqlari hamar evvelce yasil daha sonra ise yasilimtil boz olur Yasli budaqlarin qabigi boz kul renglidir uzununa catlaqdir Budaqlarin ozeyi ag ve cox yumsaqdir Yalanci zoglari xirda ve yumurta sekillidir 3 Mezofitdir mese bitkilik tipinde rast gelir Esasen meselerde mese kenarinda rutubetli dasli kolgeli derelerde yamaclarda tek tek ve seyrek qrup seklinde bitir Mundericat 1 Yarpaq 2 Cicek 3 Meyve 4 Cicekleme 5 Meyve vermesi 6 Azerbaycanda yayilmasi 7 Yasayis muhiti 8 Teserrufat ehemiyyeti 9 Kimyevi terkibi 10 Menbe 4 Yarpaq RedakteYarpaqlari qarsi qarsiya duzulmus murekkeb tek lelekvari tund yasil rengdedir 5 7 eded yarpaqciqdan ibaretdir yarpaqciqlar uzunsov oval ve ya yumurtasekilli ovaldir uc hissede dartilimis sivrilesmisdir kenarlari qeyri beraber misarli cilpaq ve ya alt terefden nezere carpan damarli olub qisa tukludur 3 Cicek RedakteCicekleri uc hissede yerlesmis yasti coxcicekli qalxansekilli supurgevari cicek qrupunda toplanmisdir biri kenardadir oturaqdir digerleri cicek saplagindadir ciceklemeden sonra cicek qrupu sallaq veziyyetde olur Tac sarimtil ag rengdedir diametri 5 6 mm dir etirlidir 3 Meyve RedakteMeyveleri letlidir qara benovseyi rengli parlaqdir 2 4 eded yasti uzunsov kondelen qirisli ceyirdeklidir 3 Cicekleme RedakteMay Iyul 3 Meyve vermesi RedakteIyul Sentyabr 3 Azerbaycanda yayilmasi RedakteBQ Quba BQ serq BQ qerb KQ simal KQ merkezi KQ cenub Lenk dag Ovaliqdan orta dag qursagina bezen yuxari dag qursagina qeder 3 Yasayis muhiti RedakteNemli qaranliq dasli derelerde meseli dag derelerinde yamaclarin yarpaqli meselerinin kolluqlarinda mese kenarinda sepelenmis ve qrup halinda rast gelinir 3 Teserrufat ehemiyyeti RedakteDerman ehemiyyetli ve zeherli bitkidir Terkibinde zulal ve asi maddesi efir yagi alma tursusu ve s vardir Yetismis meyvelerinden bezen yeyinti senayesinde ziyansiz boya kimi istifade olunur Dekorativ bitkidir 3 Kimyevi terkibi RedakteQara gendalas C vitamini flavonoid qlikozid steroid asi maddeleri efir ve piyli yaglar qetran antosian ve karotinoidlerle zengindir Menbe 4 Redakte Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Eldar Sukurov Ismayilli rayonu mese bitkilerinin beledci kitabi Baki 2016 Mehdiyeva N P Azerbaycanin derman florasinin biomuxtelifliyi Baki 2011Menbe https az wikipedia org w index php title Qara gendalas amp oldid 3942922, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.