fbpx
Wikipedia

Pirsəid məscidi

Pirsəid məscidi — Nardaran qəsəbəsi ərazisində yerləşən XIV əsrə aid memarlıq abidəsi. Abidə 1363—1364-cü illərdə Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi üslubunda inşa edilmişdir.

Pirsəid məscidi
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Şəhər Bakı
Yerləşir Sabunçu rayonu, Nardaran qəsəbəsi
Aidiyyatı Şirvanşahlar dövləti
Tikilmə tarixi 1363—1364
Üslubu Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi
Günbəzləri 1
İstinad nöm.136
ƏhəmiyyətiÖlkə əhəmiyyətli
Məscidin planı

Tikili müxtəlif dövrlərdə inşa edilmiş bir neçə otaqdan ibarətdir ki, bu da onların həm planlaşdırmasında, həm də müxtəlif konstruktiv həll məsələlərində özünü biruzə verir. Binanın ən qədim hissəsi qəbir və məscid otağı olan hissədir.

Tarixi

İbadət zalının giriş qapısı üzərində yerləşən, hazırda məscidin içərisində qalmış tikinti kitabında, tikilinin 1363—1364-cü illərdə inşa edildiyo göstərilmişdir.

Memarlıq xüsusiyyətləri

Tikili müxtəlif dövrlərdə inşa edilmiş bir neçə otaqdan ibarətdir ki, bu da onların həm planlaşdırmasında, həm də müxtəlif konstruktiv həll məsələlərində özünü biruzə verir. Binanın ən qədim hissəsi qəbir və məscid otağı olan hissədir. Bunu məscid otağının giriş qapısı üzərində yerləşdirilmiş, lakin, hazırda tikilinin içində qalmış kitabə də sübut edir. Bu cür kitabələr adətən binanın fasadına vurulurdu, Tikilidə kitabənin tikilinin içində qalması, məscid otağı qarşsındakı otaqların binaya sonradan əlavə edildiyini sübut edir.

Məscid otağı, tağtavanla örtülmüş düzbucaqlı otaqdan ibarətdir. Qəbirin məscidin ümumi həcminə daxil edilməsi nəticəsində otağın şimalında bir qədər izolyasiya olunmuş kiçik ərazi formalaşmışdır. Məscidin şimal hissəsinin döşəməsi, qalan hissələrin döşəməsindən 45 sm yuxarı qaldırılmışdır. Bu hissənin dam örtüyü əhəmiyyətli dərəcədə aşağıdır, tağın oxu isə, məscidin qalan hissəsinin tağ oxu ilə üst-üstə düşmür. İ. Şeblıkin belə hesab edir ki, məscidin bu hissəsi qadınlar üçün nəzərdə tutulmuşdu. Bu cür uzadılmış düzbucaq formasına malik məscid otaqlarına Abşeronun Pirşağı, Maştağa, Qala, Ramana kəndlərində də rast gəlmək mümkündür.

Mehrab, bu cür məscidlər üçün xarakterik formada əsas divarın içində cənub istiqamətində yerləşdirilmişdir. Mehrabın bu cür yerləşdirilməsinə Bakının SınıqqalaŞeyx İbrahim məscidlərində də rast gəlmək mümkündür. Bütün pir ərazisi tağlarda yerləşdirilmiş kvadrat formalı kiçik oyuqlar vasitəsiylə işıqlandırılırdı. Sonradan iki böyük otağın divarlarında pəncərə yerləri açılmışdır.

Qəbirin yerləşdiyi kiçik otaq XIII-XIV əsr Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi üçün xarakterik olan oyma tənək naxışı ilə bəzədilmiş oxvari girişə malikdir. Bu cür naxışa Pirsaatçay xanəgahının və digər tikililərin interyer dekorasiyasında da rast gəlirik.

İstinadlar

  1. "Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARI". 2 avqust 2001. İstifadə tarixi: 9 iyul 2019.
  2. Щеблыкин, 1943. səh. 30
  3. Щеблыкин, 1943. səh. 31

Ədəbiyyat

  • Щеблыкин, И.П. (1943). Памятники Азербайджанского зодчества эпохи Низами. Баку: Изд-во АзФАН.

pirsəid, məscidi, nardaran, qəsəbəsi, ərazisində, yerləşən, əsrə, memarlıq, abidəsi, abidə, 1363, 1364, illərdə, şirvan, abşeron, memarlıq, məktəbi, üslubunda, inşa, edilmişdir, ölkə, azərbaycan, azərbaycanşəhər, bakıyerləşir, sabunçu, rayonu, nardaran, qəsəbə. Pirseid mescidi Nardaran qesebesi erazisinde yerlesen XIV esre aid memarliq abidesi Abide 1363 1364 cu illerde Sirvan Abseron memarliq mektebi uslubunda insa edilmisdir Pirseid mescidiOlke Azerbaycan AzerbaycanSeher BakiYerlesir Sabuncu rayonu Nardaran qesebesiAidiyyati Sirvansahlar dovletiTikilme tarixi 1363 1364 1 Uslubu Sirvan Abseron memarliq mektebiGunbezleri 1Azerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 136EhemiyyetiOlke ehemiyyetliMescidin planiTikili muxtelif dovrlerde insa edilmis bir nece otaqdan ibaretdir ki bu da onlarin hem planlasdirmasinda hem de muxtelif konstruktiv hell meselelerinde ozunu biruze verir Binanin en qedim hissesi qebir ve mescid otagi olan hissedir Mundericat 1 Tarixi 2 Memarliq xususiyyetleri 3 Istinadlar 4 EdebiyyatTarixi RedakteIbadet zalinin giris qapisi uzerinde yerlesen hazirda mescidin icerisinde qalmis tikinti kitabinda tikilinin 1363 1364 cu illerde insa edildiyo gosterilmisdir 1 Memarliq xususiyyetleri RedakteTikili muxtelif dovrlerde insa edilmis bir nece otaqdan ibaretdir ki bu da onlarin hem planlasdirmasinda hem de muxtelif konstruktiv hell meselelerinde ozunu biruze verir Binanin en qedim hissesi qebir ve mescid otagi olan hissedir Bunu mescid otaginin giris qapisi uzerinde yerlesdirilmis lakin hazirda tikilinin icinde qalmis kitabe de subut edir 2 Bu cur kitabeler adeten binanin fasadina vurulurdu Tikilide kitabenin tikilinin icinde qalmasi mescid otagi qarssindaki otaqlarin binaya sonradan elave edildiyini subut edir 2 Mescid otagi tagtavanla ortulmus duzbucaqli otaqdan ibaretdir Qebirin mescidin umumi hecmine daxil edilmesi neticesinde otagin simalinda bir qeder izolyasiya olunmus kicik erazi formalasmisdir Mescidin simal hissesinin dosemesi qalan hisselerin dosemesinden 45 sm yuxari qaldirilmisdir Bu hissenin dam ortuyu ehemiyyetli derecede asagidir tagin oxu ise mescidin qalan hissesinin tag oxu ile ust uste dusmur 2 I Seblikin bele hesab edir ki mescidin bu hissesi qadinlar ucun nezerde tutulmusdu Bu cur uzadilmis duzbucaq formasina malik mescid otaqlarina Abseronun Pirsagi Mastaga Qala Ramana kendlerinde de rast gelmek mumkundur 2 Mehrab bu cur mescidler ucun xarakterik formada esas divarin icinde cenub istiqametinde yerlesdirilmisdir Mehrabin bu cur yerlesdirilmesine Bakinin Siniqqala ve Seyx Ibrahim mescidlerinde de rast gelmek mumkundur 3 Butun pir erazisi taglarda yerlesdirilmis kvadrat formali kicik oyuqlar vasitesiyle isiqlandirilirdi 3 Sonradan iki boyuk otagin divarlarinda pencere yerleri acilmisdir Qebirin yerlesdiyi kicik otaq XIII XIV esr Sirvan Abseron memarliq mektebi ucun xarakterik olan oyma tenek naxisi ile bezedilmis oxvari girise malikdir Bu cur naxisa Pirsaatcay xanegahinin ve diger tikililerin interyer dekorasiyasinda da rast gelirik 3 Istinadlar Redakte 1 2 Azerbaycan Respublikasi erazisinde dovlet muhafizesine goturulmus dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin ehemiyyet derecelerine gore bolgusunun tesdiq edilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI NAZIRLER KABINETININ QERARI 2 avqust 2001 Istifade tarixi 9 iyul 2019 1 2 3 4 Sheblykin 1943 seh 30 1 2 3 Sheblykin 1943 seh 31Edebiyyat RedakteSheblykin I P 1943 Pamyatniki Azerbajdzhanskogo zodchestva epohi Nizami Baku Izd vo AzFAN Menbe https az wikipedia org w index php title Pirseid mescidi amp oldid 6043094, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.