Patolli və ya patole – Amerika qitəsində məlum olan ən qədim stolüstü oyun. Strategiya və bəxtə əsaslanır. Əsasən zadəganlar tərəfindən oynanılmışdır. Konkistadorlar bildirmişdilər ki, Montezuma sarayında zadəganların patolli oyunlarına baxmaqdan böyük zövq alırdı.
Patolli oyunu.
Patolli və onun variantları Kolumböncəsi Mezoamerikası mədəniyyətində geniş şəkildə oynanılırdı. Tolteklər (750-1000), Çiçen-İtsa sakinləri (1100-1300), asteklər (1168-1521) və digər Mezoamerika xalqları bu oyunu oynamışdırlar. Qədim mayalar da patollinin bir versiyasını oynayırdılar.
Haqqında
Patolli bəxtə əsaslanan müharibə və yarış oyunudur. Patolli oyunu həm də qumar oyunu sayılır. Oyunçular oyuna başlamazdan öncə qızıl, yemək, evlərini, ailələrini, hətta azadlıqlarını da mərcə qoyurdular. Oyunun əvvəlində oyunçuların mərcə qoyduqları əşyaların sayı bərbər olmalı idi. Çox vaxt bu say 6 olurdu. Lakin bəzən bu say daha çox ola bilərdi. Oyunçular oyundan öncə oyunlar tanrısı olan Makuilxoçitlin adını çəkirdilər.
Oyunda əsas məqsəd 6 oyun daşını xüsusi işarələnmiş damaların ən axırına çatdırmaqdır. Zər kimi 5-6 lobya dənələrindən istifadə olunurdu. Hər lobya dənəsinin bir tərəfi deşilirdi və həmin tərəfin ağ rəngdə görünməsini təmin edirdi. Oyunda daş kimi 6 ədəd qırmızı və 6 ədəd göy çınqıldan istifadə olunurdu. Hər oyunçu bir rəngi idarə edirdi. Oyun taxtası X şəklində olan 52 damalı sistemdən ibarət idi. Oyunun başlanğıcında bütün daşlar kənardadır. Zər atdıqda çıxan saya əsasən oyunçu növbə-növbə daşları daxil edə bilərdi. Mərkəzi hissə kəsişmə sahəsi idi və orada rəqib oyunçunun daşını sıradan çıxarmaq olardı. Bu zaman rəqib yenidən həmin daşı oyuna daxil etməyə məcbur idi. 6 daşı da son damaya gətirən oyunçu qalib gəlirdi və uduzan tərəf bütün xəzinəsini rəqibinə verməyə məcbur olurdu.
Bir kodeksə görə oyun tanrısı Makuilxoçitl də oyun zamanı iştirak edirdi. Oyun stolunda onun üçün xüsusi sahə var idi. Oyunçular mərcə qoyduqları əşyalardan birini ora qoymalı idilər. Qalib tərəf rəqibin xəzinəsini Makuilxoçitlin hədiyyəsi kimi qəbul edirdi.
İspaniya işğalından sonra rahiblər oyunu oynamağı qadağan etdilər, çünki oyun insanların ailələrini qul halına salmasına səbəb olurdu. İspanlar oyunu oynayan şəxslərin əllərini yandırırdılar.
İstinadlar
Berdan, F.F. & Anawalt, P.R. (1997).The essential Codex Mendoza. University of California Press: California. ISBN0-520-20454-9
Rees, R. (2006). Understanding people in the past: The Aztecs. Reed Elsevier Inc.: Chicago ISBN1-403-48749-9 pp. 35
patolli, patole, amerika, qitəsində, məlum, olan, qədim, stolüstü, oyun, strategiya, bəxtə, əsaslanır, əsasən, zadəganlar, tərəfindən, oynanılmışdır, konkistadorlar, bildirmişdilər, montezuma, sarayında, zadəganların, patolli, oyunlarına, baxmaqdan, böyük, zöv. Patolli ve ya patole Amerika qitesinde melum olan en qedim stolustu oyun Strategiya ve bexte esaslanir Esasen zadeganlar terefinden oynanilmisdir Konkistadorlar bildirmisdiler ki Montezuma sarayinda zadeganlarin patolli oyunlarina baxmaqdan boyuk zovq alirdi Patolli oyunu Patolli ve onun variantlari Kolumboncesi Mezoamerikasi medeniyyetinde genis sekilde oynanilirdi Toltekler 750 1000 Cicen Itsa sakinleri 1100 1300 astekler 1168 1521 ve diger Mezoamerika xalqlari bu oyunu oynamisdirlar Qedim mayalar da patollinin bir versiyasini oynayirdilar Haqqinda RedaktePatolli bexte esaslanan muharibe ve yaris oyunudur Patolli oyunu hem de qumar oyunu sayilir Oyuncular oyuna baslamazdan once qizil yemek evlerini ailelerini hetta azadliqlarini da merce qoyurdular Oyunun evvelinde oyuncularin merce qoyduqlari esyalarin sayi berber olmali idi Cox vaxt bu say 6 olurdu Lakin bezen bu say daha cox ola bilerdi Oyuncular oyundan once oyunlar tanrisi olan Makuilxocitlin adini cekirdiler 1 Oyunda esas meqsed 6 oyun dasini xususi isarelenmis damalarin en axirina catdirmaqdir Zer kimi 5 6 lobya denelerinden istifade olunurdu Her lobya denesinin bir terefi desilirdi ve hemin terefin ag rengde gorunmesini temin edirdi Oyunda das kimi 6 eded qirmizi ve 6 eded goy cinqildan istifade olunurdu Her oyuncu bir rengi idare edirdi Oyun taxtasi X seklinde olan 52 damali sistemden ibaret idi Oyunun baslangicinda butun daslar kenardadir Zer atdiqda cixan saya esasen oyuncu novbe novbe daslari daxil ede bilerdi Merkezi hisse kesisme sahesi idi ve orada reqib oyuncunun dasini siradan cixarmaq olardi Bu zaman reqib yeniden hemin dasi oyuna daxil etmeye mecbur idi 6 dasi da son damaya getiren oyuncu qalib gelirdi ve uduzan teref butun xezinesini reqibine vermeye mecbur olurdu 2 Bir kodekse gore oyun tanrisi Makuilxocitl de oyun zamani istirak edirdi Oyun stolunda onun ucun xususi sahe var idi Oyuncular merce qoyduqlari esyalardan birini ora qoymali idiler Qalib teref reqibin xezinesini Makuilxocitlin hediyyesi kimi qebul edirdi Ispaniya isgalindan sonra rahibler oyunu oynamagi qadagan etdiler cunki oyun insanlarin ailelerini qul halina salmasina sebeb olurdu Ispanlar oyunu oynayan sexslerin ellerini yandirirdilar Istinadlar Redakte Berdan F F amp Anawalt P R 1997 The essential Codex Mendoza University of California Press California ISBN 0 520 20454 9 Rees R 2006 Understanding people in the past The Aztecs Reed Elsevier Inc Chicago ISBN 1 403 48749 9 pp 35Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Patolli ile elaqeli mediafayllar varMenbe https az wikipedia org w index php title Patolli amp oldid 4618034, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
