Kəpənəyin rəngi olduqca dəyişkəndir. Açıq-sarı, yaşılımtıl-sarı və açıq-qəhvəyi rəngdə kəpənəklərə təsadüf edilir. Dal qanadları açıq-sarıdır. Kənarları tünd zolaqla haşiyələnmişdir. Ön qanadlar üzərində böyrək şəkilli ləkə vardır. Kəpənəyin bədəninin uzunluğu 12-18 mm, qanadlar açıldıqda isə 30-40 mm-dir. Yumurtası kürəvarıdır, oturacaq hissəsi basıqdır. Açıq-sarı rəngdədir. Üzərində 25-28 radial qırışlar, onların aralarında 11-14 arakəsmə xətlər vardır. Diametri 0,5-0,6 mm, hündürlüyü isə 0,4-0,5 mm-dir. Tırtılın bədəni asanlıqla görünən qılcıqlarla örtülmüşdür. Döş qalxancığı çılpaqdır, mərmər şəkillidir. Başı, döş qalxancığı və ayaqları qəhvəyidir. 3 cüt həqiqi-döş, 5 cüt yalançı-qarıncıq ayaqları vardır. Tırtılların rəngi çox dəyişkəndir. Yaşılımtıl, çəhrayı və bənövşəyi-qəhvəyi tırtıllara təsadüf edilir. Kürək tərəfindən 4 nazik, dalğalı xətdən ibarət bir zolaq uzanır. Tırtılın uzunluğu 35-40 mm-ə çatır. Pupu qırmızımtıl-qəhvəyi rəngdədir. Nəhayətindəki şişkinliyin (kremasterin) ucunda qarmaqşəkilli iki nazik tikancıq olur. Uzunluğu 15-20 mm-dir.
Həyat tərzi
Pambıq sovkası torpağın 4-10 sm dərinliyində pup fazasında qışlayır. Yazda, torpağın 10 sm dərinliyində temperatur 16-17oC olduğu zaman (təxminən aprelin axırları, may ayının əvvəllərində) qışlamış puplardan kəpənəklər uçmağa başlayır. Bu dövrdən sonra bütün vegetasiya ərzində oktyabrın axırlarına qədər uçan kəpənəklərə təsadüf edilir. Payızda, torpağın 10 sm dərinliyində temperatur 15-16oC-yə enən zaman puplardan kəpənəklərin uçuşması dayanır. Pambıq sovkasının bir dişi kəpənəyi öz həaytı boyu 500-3000-ə qədər yumurta qoya bilir. Kəpənəyin yumurta qoyması 15-18 gün çəkir. Yumurtalar tək-tək qoyulur. Ayrı-ayrı bitkilər, hətta müəyyən bir bitki növü müxtəlif inkişaf mərhələlərində kəpənəkləri eyni dərəcədə cəlb etmir. Belə ki, pambıq bitkisi inkişafının başqa mərhələlərinə nisbətən sovka kəpənəklərini qönçə bağlayan zaman dah çox cəlb edir. Qönçələmə dövründə kolun gövdəsi və budaqları üzərində bəzi tükcüklər əmələ gəlir. Bu tükcükləri kəpənəkləri cəlb edən maddələr-qarışqa və turşəng turşuları ifraz edir. Rüşeymin inkişafı yayda 3-4, payızda isə havalar nisbətən soyuq keçdiyindən 7-8 gün davam edir. Bundan sonra yumurtadan tırtıl çıxmağa başlayır. İlk vaxtlar tırtıl yumurtadan azacıq böyük olur. Yumurtadan çıxdıqları yerdəcə onlar yarpağı gəmirərək skeletləşdirir, bir qədər böyüdükdən sonra bitki üzəri ilə hərəkət edərək daha əlverişli qida-qönçə, çiçək və qoza axtarır, onların daxilinə girir və qidalanmasını davam etdirir. 15-20 gün müddətində tırtıl 5 dəfə qabıq dəyişir, 6 yaş keçirir və inkişafını başa çatdırır. Temperaturdan asılı olaraq puplar 10-14 gün ərzində inkişafını bitirir və bundan sonra onlardan yeni nəsilin kəpənəkləri uçuşmağa başlayır. Pambıq sovkası Azərbaycandapambıq üzərində 3 tam nəsil verir.
Yayılması
Pambıq sovkası Azərbaycanın pambıqçılıqla məşğul olan bütün rayonlarında geniş yayılmışdır.
Ədəbiyyat
S.R.Məmmədova, B.B.Xəlilov. Kənd təsərrüfatı entomologiyası. Bakı: 1986, -206 s.
Azərbaycan heyvanlar aləmi.II cild-buğumayaqlılar. Bakı: Elm, 2004, -388 s.
Campoletis chlorideae Uchida (Hymenoptera: Ichneumonidae) as a parasite ofHelicoverpa armigera (Hub.) (Lepidoptera: Noctuidae) in southwest India
WSN-452-2016-92-110[ölü keçid]
İstinadlar
Avqust 24, 2021
pambıq, sovkası, chloridae, armigera, buğumayaqlılar, tipinin, pulcuqqanadlılar, dəstəsinin, sovkalar, fəsiləsinə, olan, növ, chloridae, armigeraelmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, ilkağızlılarranqsı. Pambiq sovkasi lat Chloridae armigera bugumayaqlilar tipinin pulcuqqanadlilar destesinin sovkalar fesilesine aid olan nov Pambiq sovkasiChloridae armigeraPambiq sovkasiElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme IlkagizlilarRanqsiz EcdysozoaTip BugumayaqlilarNov Pambiq sovkasiElmi adiChloridae armigeraSekilaxtarisiITIS 117396NCBI 52345EOL 466278 Mundericat 1 Xarici qurulusu 2 Heyat terzi 3 Yayilmasi 4 Edebiyyat 5 Hemcinin bax 6 Xarici kecidler 7 IstinadlarXarici qurulusu RedakteKepeneyin rengi olduqca deyiskendir Aciq sari yasilimtil sari ve aciq qehveyi rengde kepeneklere tesaduf edilir Dal qanadlari aciq saridir Kenarlari tund zolaqla hasiyelenmisdir On qanadlar uzerinde boyrek sekilli leke vardir Kepeneyin bedeninin uzunlugu 12 18 mm qanadlar acildiqda ise 30 40 mm dir Yumurtasi kurevaridir oturacaq hissesi basiqdir Aciq sari rengdedir Uzerinde 25 28 radial qirislar onlarin aralarinda 11 14 arakesme xetler vardir Diametri 0 5 0 6 mm hundurluyu ise 0 4 0 5 mm dir Tirtilin bedeni asanliqla gorunen qilciqlarla ortulmusdur Dos qalxancigi cilpaqdir mermer sekillidir Basi dos qalxancigi ve ayaqlari qehveyidir 3 cut heqiqi dos 5 cut yalanci qarinciq ayaqlari vardir Tirtillarin rengi cox deyiskendir Yasilimtil cehrayi ve benovseyi qehveyi tirtillara tesaduf edilir Kurek terefinden 4 nazik dalgali xetden ibaret bir zolaq uzanir Tirtilin uzunlugu 35 40 mm e catir Pupu qirmizimtil qehveyi rengdedir Nehayetindeki siskinliyin kremasterin ucunda qarmaqsekilli iki nazik tikanciq olur Uzunlugu 15 20 mm dir Heyat terzi RedaktePambiq sovkasi torpagin 4 10 sm derinliyinde pup fazasinda qislayir Yazda torpagin 10 sm derinliyinde temperatur 16 17oC oldugu zaman texminen aprelin axirlari may ayinin evvellerinde qislamis puplardan kepenekler ucmaga baslayir Bu dovrden sonra butun vegetasiya erzinde oktyabrin axirlarina qeder ucan kepeneklere tesaduf edilir Payizda torpagin 10 sm derinliyinde temperatur 15 16oC ye enen zaman puplardan kepeneklerin ucusmasi dayanir Pambiq sovkasinin bir disi kepeneyi oz heayti boyu 500 3000 e qeder yumurta qoya bilir Kepeneyin yumurta qoymasi 15 18 gun cekir Yumurtalar tek tek qoyulur Ayri ayri bitkiler hetta mueyyen bir bitki novu muxtelif inkisaf merhelelerinde kepenekleri eyni derecede celb etmir Bele ki pambiq bitkisi inkisafinin basqa merhelelerine nisbeten sovka kepeneklerini qonce baglayan zaman dah cox celb edir Qonceleme dovrunde kolun govdesi ve budaqlari uzerinde bezi tukcukler emele gelir Bu tukcukleri kepenekleri celb eden maddeler qarisqa ve turseng tursulari ifraz edir Ruseymin inkisafi yayda 3 4 payizda ise havalar nisbeten soyuq kecdiyinden 7 8 gun davam edir Bundan sonra yumurtadan tirtil cixmaga baslayir Ilk vaxtlar tirtil yumurtadan azaciq boyuk olur Yumurtadan cixdiqlari yerdece onlar yarpagi gemirerek skeletlesdirir bir qeder boyudukden sonra bitki uzeri ile hereket ederek daha elverisli qida qonce cicek ve qoza axtarir onlarin daxiline girir ve qidalanmasini davam etdirir 15 20 gun muddetinde tirtil 5 defe qabiq deyisir 6 yas kecirir ve inkisafini basa catdirir Temperaturdan asili olaraq puplar 10 14 gun erzinde inkisafini bitirir ve bundan sonra onlardan yeni nesilin kepenekleri ucusmaga baslayir Pambiq sovkasi Azerbaycanda pambiq uzerinde 3 tam nesil verir Yayilmasi RedaktePambiq sovkasi Azerbaycanin pambiqciliqla mesgul olan butun rayonlarinda genis yayilmisdir Edebiyyat RedakteS R Memmedova B B Xelilov Kend teserrufati entomologiyasi Baki 1986 206 s Azerbaycan heyvanlar alemi II cild bugumayaqlilar Baki Elm 2004 388 s Hemcinin bax RedaktePulcuqqanadlilar Sovkalar Kelem sovkasi Cehrayi sovkaXarici kecidler RedakteCampoletis chlorideae Uchida Hymenoptera Ichneumonidae as a parasite ofHelicoverpa armigera Hub Lepidoptera Noctuidae in southwest India WSN 452 2016 92 110 olu kecid Istinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Pambiq sovkasi amp oldid 5738101, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
