İbadlı Oruc Vəli oğlu (05.11.1938 – 23.02.2015) — Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Mərkəzi Nəbatat Bağının sabiq direktoru, biologiya elmləri doktoru, AMEA-nın müxbir üzvü (2007).
Oruc İbadlı 5 noyabr 1938-ci ildə Füzuli rayonunun Dövlətyarlı kəndində anadan olmuşdur. 1945-ci ildə Dövlətyarlı kənd orta məktəbinə getmiş, 1955-ci ildə B. Sərdarov adına orta məktəbi əla qiymətlərlə bitirmiş, 1960-cı ildə təhsilini Gəncə Bədən Tərbiyəsi Texnikumunda davam etdirmişdir. Texnikumu bitirdikdən sonra H.Zərdabi adına Gəncə Pedaqoji İnstitutunun biologiya fakültəsinə daxil olmuş, həmin institutu müvəffəqiyyətlə başa vurmuşdur. 1967-ci ildən Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Botanika İnstitutunun Nəbatat bağı şöbəsində kiçik elmi işçi kimi işləmiş, 1969-cu ildə həmin institutun aspiranturasına daxil olmuş, 1973-cü ildə "Azərbaycan florasından olan bəzi yabanı dekorativ bitkilərin bioloji xüsusiyyətləri və kulturası" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək biologiya elmləri namizədi adına layiq görülmüşdür. 1977-ci ildən Azərbaycan EA Botanika İnstitutunda böyük elmi işçi, 1988-ci ildən aparıcı elmi işçi vəzifəsində çalışmış, AMEA Rəyasət Heyətinin 4 fevral 2000-ci il tarixli qərarına əsasən Biologiya Elmləri Bölməsinin nəzdində müstəqil fəaliyyət göstərən Mərkəzi Nəbatat bağının direktoru seçilmişdir. Direktor seçildiyi il "Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitkilər" laboatoriyasını təşkil etmiş və onun rəhbəri olmuşdur.
23 fevral 2015-ci ildə vəfat etmişdir
Fəaliyyəti
200-dən çox elmi əsərin müəllifi olmaqla yanaşı 3 monoqrafiyanın, 9 kitabın, 3 müəlliflik şəhadətnaməsinin müəlifidir. 45 ildən artıqdır ki, xalq təbabəti ilə məşğul olur, müalicə bitkiləri silsiləsindən "Zəfəran", "Əzvay", "Soğan", "Qulançar və ya mərəçüyüd", "Çiriş", "Gülçülük" və s. kitablarını oxuculara təqdim etmişdir. Abşeron şəraitində geofit bitkilərinin 500-ə qədər növünün kolleksiyasını toplamışdır. Onların 150-dən çox növü təsərrüfatlara tətbiq olunmaq üçün təklif olunmuşdur.
Əsas elmi nailiyyətləri geofitlərin taksonomik tərkibini, həyatı formalarını, Qafqazda yayılmasının öyrənməkdən və onların Abşeron şəraitində becərilmə aqrotexnikasını işləyib hazırlamaqdan ibarətdir. Tədqiqatlar nəticəsində Qafqaz geofitlərinin konspekti tərtib olunmuş, 28 fəsilə 92 cinsdən olan 526 növün, o cümlədən 125 nadir və nəsli kəsilməkdə olan növün taksonomik həyatı formalarına görə 4 qrupa ayrılmışdır: kökyumrulu (88), soğanaqlıyumrulu (40), kökümsovlu (163) və soğanaqlı (235). 323 növün 150-si Abşeronda yaxşı apartasiya olunmuşdur. Onlardan 80 növü toxumdan öz-özünə cücərmə qabiliyyətinə malikdir. 60 növün toxum bankı yaradılmış və reintroduksiya yolu ilə Qafqazın müxtəlif regionlarında 30 növ yenidən bərpa olunmuşdur. Qafqaz qeofitlərini müxtəlif növ çiçək kompozisiyalarında istifadə etmək və onların uzun müddət dekorativ və effektli olması üçün 3 ballı fenospektr cədvəli işlənib hazırlanmışdır.
Qafqaz florasında itməkdə olun nadir bitki növlərinin konservasiyası, qiymətli bitkilərin Abberonda kolleksiyasının yaradılması, onların introduksiya olunması, nəsli kəsilməkdə olan növlərin qorunub saxlanması və səmərəli istifadə yolları Oruc İbadlının 2002-ci ildə işıq üzü görmüş "Qafqazın geofitləri" əsərində öz əksini tapmışdır. Onun 2005-ci ildə çap edilmiş "Konspekt qeofitov Kafkaza" əsəri də bu qəbildəndir. Əsərdə Qafqaz geofitlərinin müasir taksonomik tərkibi hərtərəfli şəkildə vermilmişdir.
Elmi axtarışlarını davam etdirmiş, 2004-cü ildə "Qafqazın geofitləri və onların Abşeronda introduksiyası" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edərək biologiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır.
O, "Qırmızı kitab"ın, Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının VI, IX, X cildlərinin həmmüəlliflərindən biridir. Mərkəzi Nəbatat bağının Elmi Şurasının sədri, Bakı şəhərində Aqro-Bədii Şuranın, Dənizkənarı Milli parkın Elmi-Metodik Şurasının, Meşəçilik İnstitutunun Elmi Şurasının, AMEA Botanika İnstitutunun Müdafiə Şurasının, "Elm və həyat" jurnalının redaksiya heyətinin üzvü olan Oruc İbadlı 2007-ci ilin əvvəlində AMEA-nın müxbir üzvü seçilmişdir.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının 60 illik yubleyi ilə əlaqədar "Tərəqqi" medalı və elmdə qazandığı uğurlara görə dəfələrlə Azərbaycan MEA-nın fəxri fərmanları ilə təltif edilmiş, müxtəlif elmi, ictimai və dövlət təşkilatları tərəfindən fərmanlara, təşəkkürlərə layiq görülmüşdür.
Qarabağın ağır seyidlərindən biri Seyid Fatimə haqqında yazdığı "Seyid Əbdülbaqi şəcərəsi və seyid Fatimə kəramətləri" adlı kitabı oxucular tərəfindən maraqla qarşılanmışdır.
İstinadlar
"İbadlı Oruc Vəli oğlu" (azərb.). science.gov.az. 2017. İstifadə tarixi: 2017-03-20.
Avqust 03, 2021
oruc, ibadlı, ibadlı, oruc, vəli, oğlu, 1938, 2015, azərbaycan, milli, elmlər, akademiyasının, mərkəzi, nəbatat, bağının, sabiq, direktoru, biologiya, elmləri, doktoru, amea, nın, müxbir, üzvü, 2007, oruc, vəli, oğlu, ibadlıdoğum, tarixi, noyabr, 1938doğum, ye. Ibadli Oruc Veli oglu 05 11 1938 23 02 2015 Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Merkezi Nebatat Baginin sabiq direktoru biologiya elmleri doktoru AMEA nin muxbir uzvu 2007 1 Oruc IbadliOruc Veli oglu IbadliDogum tarixi 5 noyabr 1938Dogum yeri Dovletyarli Fuzuli rayonuAzerbaycan SSRVefat tarixi 23 fevral 2015 76 yasinda Vefat yeri Baki seheriVetendasligi Azerbaycan SSR SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElm sahesi biologiyaElmi derecesi biologiya elmleri doktoruMukafatlariHeyati RedakteOruc Ibadli 5 noyabr 1938 ci ilde Fuzuli rayonunun Dovletyarli kendinde anadan olmusdur 1945 ci ilde Dovletyarli kend orta mektebine getmis 1955 ci ilde B Serdarov adina orta mektebi ela qiymetlerle bitirmis 1960 ci ilde tehsilini Gence Beden Terbiyesi Texnikumunda davam etdirmisdir Texnikumu bitirdikden sonra H Zerdabi adina Gence Pedaqoji Institutunun biologiya fakultesine daxil olmus hemin institutu muveffeqiyyetle basa vurmusdur 1967 ci ilden Azerbaycan Elmler Akademiyasinin Botanika Institutunun Nebatat bagi sobesinde kicik elmi isci kimi islemis 1969 cu ilde hemin institutun aspiranturasina daxil olmus 1973 cu ilde Azerbaycan florasindan olan bezi yabani dekorativ bitkilerin bioloji xususiyyetleri ve kulturasi movzusunda namizedlik dissertasiyasi mudafie ederek biologiya elmleri namizedi adina layiq gorulmusdur 1977 ci ilden Azerbaycan EA Botanika Institutunda boyuk elmi isci 1988 ci ilden aparici elmi isci vezifesinde calismis AMEA Reyaset Heyetinin 4 fevral 2000 ci il tarixli qerarina esasen Biologiya Elmleri Bolmesinin nezdinde musteqil fealiyyet gosteren Merkezi Nebatat baginin direktoru secilmisdir Direktor secildiyi il Nadir ve nesli kesilmekde olan bitkiler laboatoriyasini teskil etmis ve onun rehberi olmusdur 23 fevral 2015 ci ilde vefat etmisdirFealiyyeti Redakte200 den cox elmi eserin muellifi olmaqla yanasi 3 monoqrafiyanin 9 kitabin 3 muelliflik sehadetnamesinin muelifidir 45 ilden artiqdir ki xalq tebabeti ile mesgul olur mualice bitkileri silsilesinden Zeferan Ezvay Sogan Qulancar ve ya merecuyud Ciris Gulculuk ve s kitablarini oxuculara teqdim etmisdir Abseron seraitinde geofit bitkilerinin 500 e qeder novunun kolleksiyasini toplamisdir Onlarin 150 den cox novu teserrufatlara tetbiq olunmaq ucun teklif olunmusdur Esas elmi nailiyyetleri geofitlerin taksonomik terkibini heyati formalarini Qafqazda yayilmasinin oyrenmekden ve onlarin Abseron seraitinde becerilme aqrotexnikasini isleyib hazirlamaqdan ibaretdir Tedqiqatlar neticesinde Qafqaz geofitlerinin konspekti tertib olunmus 28 fesile 92 cinsden olan 526 novun o cumleden 125 nadir ve nesli kesilmekde olan novun taksonomik heyati formalarina gore 4 qrupa ayrilmisdir kokyumrulu 88 soganaqliyumrulu 40 kokumsovlu 163 ve soganaqli 235 323 novun 150 si Abseronda yaxsi apartasiya olunmusdur Onlardan 80 novu toxumdan oz ozune cucerme qabiliyyetine malikdir 60 novun toxum banki yaradilmis ve reintroduksiya yolu ile Qafqazin muxtelif regionlarinda 30 nov yeniden berpa olunmusdur Qafqaz qeofitlerini muxtelif nov cicek kompozisiyalarinda istifade etmek ve onlarin uzun muddet dekorativ ve effektli olmasi ucun 3 balli fenospektr cedveli islenib hazirlanmisdir Qafqaz florasinda itmekde olun nadir bitki novlerinin konservasiyasi qiymetli bitkilerin Abberonda kolleksiyasinin yaradilmasi onlarin introduksiya olunmasi nesli kesilmekde olan novlerin qorunub saxlanmasi ve semereli istifade yollari Oruc Ibadlinin 2002 ci ilde isiq uzu gormus Qafqazin geofitleri eserinde oz eksini tapmisdir Onun 2005 ci ilde cap edilmis Konspekt qeofitov Kafkaza eseri de bu qebildendir Eserde Qafqaz geofitlerinin muasir taksonomik terkibi herterefli sekilde vermilmisdir Elmi axtarislarini davam etdirmis 2004 cu ilde Qafqazin geofitleri ve onlarin Abseronda introduksiyasi movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie ederek biologiya elmleri doktoru alimlik derecesi almisdir O Qirmizi kitab in Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasinin VI IX X cildlerinin hemmuelliflerinden biridir Merkezi Nebatat baginin Elmi Surasinin sedri Baki seherinde Aqro Bedii Suranin Denizkenari Milli parkin Elmi Metodik Surasinin Mesecilik Institutunun Elmi Surasinin AMEA Botanika Institutunun Mudafie Surasinin Elm ve heyat jurnalinin redaksiya heyetinin uzvu olan Oruc Ibadli 2007 ci ilin evvelinde AMEA nin muxbir uzvu secilmisdir Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin 60 illik yubleyi ile elaqedar Tereqqi medali ve elmde qazandigi ugurlara gore defelerle Azerbaycan MEA nin fexri fermanlari ile teltif edilmis muxtelif elmi ictimai ve dovlet teskilatlari terefinden fermanlara tesekkurlere layiq gorulmusdur Qarabagin agir seyidlerinden biri Seyid Fatime haqqinda yazdigi Seyid Ebdulbaqi seceresi ve seyid Fatime kerametleri adli kitabi oxucular terefinden maraqla qarsilanmisdir Istinadlar Redakte Ibadli Oruc Veli oglu azerb science gov az 2017 Istifade tarixi 2017 03 20 Menbe https az wikipedia org w index php title Oruc Ibadli amp oldid 5505495, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
