Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyaya kömək edə bilərsiniz. Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin. Bu məqalə sonuncu dəfə 45 gün əvvəl Dr.Wiki54 tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)
Ofiolitlər
Müxtəlif tərkibli maqmatik süxurların (diabaz və spilitlər, peridotit və serpentinitlər və b.) assosiasiyasıdır. Evgeosinklinalları, yaxud okean mənşəli strukturları səciyyələndirən əsas göstəricilərdən sayılır. Qırışıqlıq zonalarının, yaxud sistemlərinin ilkin mərhələlərində yaranır. Rus ədəbiyyatında bu termini işlətmək məsləhət görülməsə də (çünki assosiasiya müxtəlif mənşəli maqmatik formasiyalar daxildir), geniş (xüsusilə xarici ədəbiyyatda) istifadə olunur. Ofiolitlər kəsilişində, süxurların aşağıdakı əmələgəlmə və ya yaranma ardıcılığı müşahidə olunur (aşağıdan yuxarı): 1) serpentinləşmiş dunit və peridotitlər, yaxud hiperbazit və qabbro-amfibolit parçalarından ibarət olan tektonik melanj; 2) qabbro, qabbro-amfibolitlər, qabbro-miqmatitlər (bəzən diorit və plaqioqranit ilə); 3) çoxsaylı diabaz daykaları ilə yarılmış amfibolitlər; 4) diabaz və spilitlər, pillou lavalar və onlarla növbələşən kvarsit layları və b. İlk dəfə ofiolit süxur assosiasiya təsvir edən Lotti (1886) və b. hesab edirdi ki, onlar ultraəsasi və əsasi maqmanın qırışıqlıq zonalarının (geosinklinallar) orogendən əvvəlki etapında yer qabığının yuxarı təbəqələrinə soxulması nəticəsində yaranmışdır. De Rover (De Rover, 1956) hesab edir ki, mantiya mənşəli maqma, böyuk dərinliklərdə kristallaşaraq yer qabığının yuxarı təbəqələrinə süxur şəklində sıxışdırılmışdır, yəni protruziya olunmuşdur. Sonralar Hess (Hess, 1964), Peyve (1969) və b. ofiolit assosiasiya okean qabığı kimi qəbul etmiş və qitələrin qırışıqlıq zonalarının ofiolit assosiasiyanı qədim okean qalıqları hesab edərək onların müasir okean ofiolit assosiasiya ilə uyğun olduğunu göstərmişlər. Son illərin tədqiqatları qitələrdə müşahidə olunan germanotip ofiolitlər ilə okean ofiolitlər arasına müəyyən fərqin olduğunu göstərir. Ofiolitlər müxtəlif geodinamik şəraitdə: okeanların aralıq okean sıra dağları istisna olmaqla, adalar qövsündə, qitəkənarı hövzələrdə, subduksiya zonalarında da yarana bilərlər.
Ofiolit kompleksi
Effuziv və intruziv süxurların assosiyasiyası kimi işlədilir. Geniş petroqrafik diapazonu əhatə edir və diabaz porfiritləri və spilitlərdən kvarslı keratofirlərə, peridotit və serpentinitlərdən diorit və kvarslı dioritlərə qədər süxurları birləşdirir. Vaxtilə təklif olunmuş bu məfhumun hazırda işlədilməsi tövsiyə olunmur, çünki ofiolit kompleksi müxtəlif sərbəst maqmatik formasiyaları (qabbro- diorit-diabaz, spilit-diabaz, qabbro-peridotit) özündə cəmləşdirir.
Ofiolit assosiasiyası
Geoloji keçmişin okean qabığı kimi anlaşılan, məkanca yanaşı yerləşən metomorfikləşmiş ultraəsasi və əsasi süxurlar və dərin su çöküntüləri. Ofiolit assosiasiyası müxtəlif xarakterli və müxtəlif formasiyalara mənsub olan maqmatik süxurları (dunit-harsburgit massivlərinin ultramafitləri, zolaqlı komplekslərin ultramafit-mafitləri, qabbroidlər, diabaz tərkibli paralel daykalar kompleksi və yastıqvari toleit lavaları) birləşdirir. Deməli "ofiolit" termini petroqrafik mənadan daha çox geoloji məna daşıyır. Ofiolit assosiasiyası alt hissəsi, daha geniş yayılmış təsəvvürlərə görə, formalaşmaqda olan geosinklinal çökəyin bünövrəsini təşkil edir. Digər nöqteyi-nəzərdən ofiolit assosiasiyası aralıq okean sıra dağlarında və ya kənar hövzələrdə spredinq nəticəsində formalaşan okean qabığının fraqmenti kimi qəbul olunur və qitələrdə "ofiolit"-lərin meydana çıxması plitələrin hərəkəti ilə əlaqələndirilir. Plitələrin qarşılıqlı təsiri orogenezə səbəb olur və bir çox cavan qırışıqlıq qurşaqlarında "ofiolitlər" plitələrin təmas zonasına müvafiq gəlir. Okean qabığının çox kiçik bir hissəsi orogendə iştirak edir, əsas kütləsi isə subduksiya zamanı astenosferdə udulur. Qalın (12 km-dək) ofiolit lövhələrinin qitə qabığına soxulmasını aydınlaşdırmaq üçün xüsusi tektonik mexanizm — obduksiya təklif olunmuşdur. Obduksiya nəticəsində mantiyada gömülən okean plitəsindən qəlpələnən ofiolit "pulcuqları" müxtəlif yollarla qitə kənarının üzərinə gətirilir. Ofiolit assosiasiyası xarakterik xüsusiyyəti onun bütün üzvlərinin inkişaf etmiş metomorfizmə uğramasıdır. Ona görə də çox zaman "ofiolitlərin" ilkin təbiətini araşdırmaq çətinlik törədir. Sırf "ofiolitlərin" metomorfizmi və onların soxulması nəticəsində baş verən ətraf süxurların metamorfizmi fərqləndirilir. Ofiolit assosiasiyası ultraəsasi üzvlərinin dəyişilməsinin adi tipi serpentinləşmədir. Sonuncu 25–3000 C-də lizardit + klinoxrizotil + brusit+maqnetit pragenezisinin əmələ gəlməsi ilə nəticələnir. Ofiolit kəsilişinin əsas üzvlərinin mineral assosiasiyaları göstərir ki, onların metamorfizləşmə dərəcəsi kəsilişin aşağı hissəsinə doğru getdikcə artır: yastıqvari lavalar, adətən, seolitləşməyə uğrayır, dayka kompleksi yaşılşist fatsiyası şəraitində, qabbroidlər isə amfibolit fatsiyasının aşağı pilləsi şəraitində dəyişir. "Ofiolit"lərin metamorfizləşməsində əsas amil dəniz suyudur. Ətraf süxur qatlarının metamorfizləşməsinin adi tipinə, əsasən, bir sıra ofiolit lövhələrinnin ensiz zolaqları, metamorfizmin digər tipinə isə qlaukofan-şist dəyişilməsi aid edilir. Sonuncu ofiolit lövhəciklərinin örtdüyü süxurlarda inkişaf edir. Sinonim: Ofiolit seriyası, Ofiolit kompleksi.
ofiolitlər, məqalə, qaralama, halındadır, məqaləni, redaktə, edərək, vikipediyaya, kömək, edə, bilərsiniz, əgər, mümkündürsə, daha, dəqiq, şablondan, istifadə, edin, məqalə, sonuncu, dəfə, gün, əvvəl, wiki54, tərəfindən, redaktə, olunub, yenilə, mündəricat, of. Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyaya komek ede bilersiniz Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqale sonuncu defe 45 gun evvel Dr Wiki54 terefinden redakte olunub Yenile Mundericat 1 Ofiolitler 2 Ofiolit kompleksi 3 Ofiolit assosiasiyasi 4 MenbeOfiolitler RedakteMuxtelif terkibli maqmatik suxurlarin diabaz ve spilitler peridotit ve serpentinitler ve b assosiasiyasidir Evgeosinklinallari yaxud okean menseli strukturlari seciyyelendiren esas gostericilerden sayilir Qirisiqliq zonalarinin yaxud sistemlerinin ilkin merhelelerinde yaranir Rus edebiyyatinda bu termini isletmek meslehet gorulmese de cunki assosiasiya muxtelif menseli maqmatik formasiyalar daxildir genis xususile xarici edebiyyatda istifade olunur Ofiolitler kesilisinde suxurlarin asagidaki emelegelme ve ya yaranma ardiciligi musahide olunur asagidan yuxari 1 serpentinlesmis dunit ve peridotitler yaxud hiperbazit ve qabbro amfibolit parcalarindan ibaret olan tektonik melanj 2 qabbro qabbro amfibolitler qabbro miqmatitler bezen diorit ve plaqioqranit ile 3 coxsayli diabaz daykalari ile yarilmis amfibolitler 4 diabaz ve spilitler pillou lavalar ve onlarla novbelesen kvarsit laylari ve b Ilk defe ofiolit suxur assosiasiya tesvir eden Lotti 1886 ve b hesab edirdi ki onlar ultraesasi ve esasi maqmanin qirisiqliq zonalarinin geosinklinallar orogenden evvelki etapinda yer qabiginin yuxari tebeqelerine soxulmasi neticesinde yaranmisdir De Rover De Rover 1956 hesab edir ki mantiya menseli maqma boyuk derinliklerde kristallasaraq yer qabiginin yuxari tebeqelerine suxur seklinde sixisdirilmisdir yeni protruziya olunmusdur Sonralar Hess Hess 1964 Peyve 1969 ve b ofiolit assosiasiya okean qabigi kimi qebul etmis ve qitelerin qirisiqliq zonalarinin ofiolit assosiasiyani qedim okean qaliqlari hesab ederek onlarin muasir okean ofiolit assosiasiya ile uygun oldugunu gostermisler Son illerin tedqiqatlari qitelerde musahide olunan germanotip ofiolitler ile okean ofiolitler arasina mueyyen ferqin oldugunu gosterir Ofiolitler muxtelif geodinamik seraitde okeanlarin araliq okean sira daglari istisna olmaqla adalar qovsunde qitekenari hovzelerde subduksiya zonalarinda da yarana bilerler Ofiolit kompleksi RedakteEffuziv ve intruziv suxurlarin assosiyasiyasi kimi isledilir Genis petroqrafik diapazonu ehate edir ve diabaz porfiritleri ve spilitlerden kvarsli keratofirlere peridotit ve serpentinitlerden diorit ve kvarsli dioritlere qeder suxurlari birlesdirir Vaxtile teklif olunmus bu mefhumun hazirda isledilmesi tovsiye olunmur cunki ofiolit kompleksi muxtelif serbest maqmatik formasiyalari qabbro diorit diabaz spilit diabaz qabbro peridotit ozunde cemlesdirir Ofiolit assosiasiyasi RedakteGeoloji kecmisin okean qabigi kimi anlasilan mekanca yanasi yerlesen metomorfiklesmis ultraesasi ve esasi suxurlar ve derin su cokuntuleri Ofiolit assosiasiyasi muxtelif xarakterli ve muxtelif formasiyalara mensub olan maqmatik suxurlari dunit harsburgit massivlerinin ultramafitleri zolaqli komplekslerin ultramafit mafitleri qabbroidler diabaz terkibli paralel daykalar kompleksi ve yastiqvari toleit lavalari birlesdirir Demeli ofiolit termini petroqrafik menadan daha cox geoloji mena dasiyir Ofiolit assosiasiyasi alt hissesi daha genis yayilmis tesevvurlere gore formalasmaqda olan geosinklinal cokeyin bunovresini teskil edir Diger noqteyi nezerden ofiolit assosiasiyasi araliq okean sira daglarinda ve ya kenar hovzelerde spredinq neticesinde formalasan okean qabiginin fraqmenti kimi qebul olunur ve qitelerde ofiolit lerin meydana cixmasi plitelerin hereketi ile elaqelendirilir Plitelerin qarsiliqli tesiri orogeneze sebeb olur ve bir cox cavan qirisiqliq qursaqlarinda ofiolitler plitelerin temas zonasina muvafiq gelir Okean qabiginin cox kicik bir hissesi orogende istirak edir esas kutlesi ise subduksiya zamani astenosferde udulur Qalin 12 km dek ofiolit lovhelerinin qite qabigina soxulmasini aydinlasdirmaq ucun xususi tektonik mexanizm obduksiya teklif olunmusdur Obduksiya neticesinde mantiyada gomulen okean plitesinden qelpelenen ofiolit pulcuqlari muxtelif yollarla qite kenarinin uzerine getirilir Ofiolit assosiasiyasi xarakterik xususiyyeti onun butun uzvlerinin inkisaf etmis metomorfizme ugramasidir Ona gore de cox zaman ofiolitlerin ilkin tebietini arasdirmaq cetinlik toredir Sirf ofiolitlerin metomorfizmi ve onlarin soxulmasi neticesinde bas veren etraf suxurlarin metamorfizmi ferqlendirilir Ofiolit assosiasiyasi ultraesasi uzvlerinin deyisilmesinin adi tipi serpentinlesmedir Sonuncu 25 3000 C de lizardit klinoxrizotil brusit maqnetit pragenezisinin emele gelmesi ile neticelenir Ofiolit kesilisinin esas uzvlerinin mineral assosiasiyalari gosterir ki onlarin metamorfizlesme derecesi kesilisin asagi hissesine dogru getdikce artir yastiqvari lavalar adeten seolitlesmeye ugrayir dayka kompleksi yasilsist fatsiyasi seraitinde qabbroidler ise amfibolit fatsiyasinin asagi pillesi seraitinde deyisir Ofiolit lerin metamorfizlesmesinde esas amil deniz suyudur Etraf suxur qatlarinin metamorfizlesmesinin adi tipine esasen bir sira ofiolit lovhelerinnin ensiz zolaqlari metamorfizmin diger tipine ise qlaukofan sist deyisilmesi aid edilir Sonuncu ofiolit lovheciklerinin ortduyu suxurlarda inkisaf edir Sinonim Ofiolit seriyasi Ofiolit kompleksi Menbe RedakteGeologiya terminlerinin izahli lugeti Baki Nafta Press 2006 Sehifelerin sayi 679 Menbe https az wikipedia org w index php title Ofiolitler amp oldid 6058972, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
