Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch Deutsch日本語 日本語Lietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська УкраїнськаUnited State United State
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az

Vikipediya azad ensiklopediya Növbə ing Queue proqramlaşdırmada verilənlər strukturudur və məlumatların müəyyən qaydada

Növbə (proqramlaşdırma)

Növbə (proqramlaşdırma)
Vikipediya, azad ensiklopediya

Növbə (ing. Queue) — proqramlaşdırmada verilənlər strukturudur və məlumatların müəyyən qaydada saxlanması və işlənməsi üçün istifadə olunur. Növbə, FIFO (ing. First In, First Out) prinsipi əsasında işləyir, yəni ilk daxil olan element ilk çıxır. Bu struktur adətən, məlumatların ardıcıl emalı tələb olunduğu hallarda istifadə olunur, məsələn, işlərin, proseslərin və ya sorğuların sıralanması üçün.

image

Növbə əməliyyatları

| ]
  1. enqueue — yeni elementin növbəyə əlavə olunması. Bu əməliyyat zamanı element sıranın sonunda yerləşdirilir.
  2. dequeue — növbədəki ilk elementin çıxarılması. Bu əməliyyat zamanı ilk daxil olan element növbədən çıxarılır.
  3. front (və ya peek) – Növbənin ilk elementinə baxmaq (çıxarmadan).
  4. isEmpty — növbənin boş olub-olmadığını yoxlayır.
  5. isFull — (Statik növbələr üçün) növbənin tam dolu olub-olmadığını yoxlayır.

İstifadə sahələri

| ]
  • Proseslərin idarə olunması — məsələn, əməliyyat sistemlərində proseslərin ardıcıl işlənməsi üçün.
  • Verilənlərin stream emalı — real vaxt verilənlərin emalı və ya emalı gözləyən sorğuların idarə olunması.
  • İnternet serverlərində sorğu idarəsi — gələn sorğuların düzgün ardıcıllıqla idarə olunması və cavablandırılması.

Növləri

| ]
  • Sadə növbə — ənənəvi FIFO prinsipi ilə işləyir.
  • Dairəvi növbə — boş yerin yenidən istifadəsi üçün dairəvi struktura malikdir.
  • Prioritetli növbə — elementlər müəyyən prioritetə görə növbəyə əlavə edilir.
  • İkili sonlu növbə (deque) — həm başlanğıcda, həm də sonunda əməliyyatların icra oluna biləcəyi növbədir.

Növbənin həyata keçirilməsi yolları

| ]

Massiv

| ]
image

Tipik olaraq, start növbənin başına, end isə növbəyə yeni element daxil olduqda doldurulacaq elementə işarə edir. Növbəyə element əlavə edərkən yeni növbə elementinə q[end] yazılır və sonu bir azaldılır. Əgər end-in dəyəri 1-dən kiçik olarsa, o zaman bir növ massivdən keçirilir və dəyişənin qiyməti n-ə bərabər olur. Elementin növbədən çıxarılması da eyni şəkildə həyata keçirilir:q[start] elementi növbədən çıxarıldıqdan sonra start dəyişəni 1 azalır. Belə alqoritmlərlə n-dən bir xana həmişə boş qalacaq (növbədən bəri n elementi boş elementdən ayırmaq mümkün deyil), bu, alqoritmlərin sadəliyi ilə kompensasiya olunur.

İstinadlar

| ]
  1. "Queue (Java Platform SE 7)". Docs.oracle.com. 26 mart 2014. 9 mart 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 may 2014.
  2. "Array (Ruby 3.1)". 25 dekabr 2021. 23 may 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 may 2022.
  3. Okasaki, Chris. "Purely Functional Data Structures" (PDF). 7 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2024.
  4. Hood, Robert; Melville, Robert. "Real-time queue operations in pure Lisp". Information Processing Letters. 13 (2). noyabr 1981: 50–54. doi:10.1016/0020-0190(81)90030-2. hdl:1813/6273.

Ədəbiyyat

| ]
  • Donald Knuth. The Art of Computer Programming, Volume 1: Fundamental Algorithms, Third Edition. Addison-Wesley, 1997. ISBN . Section 2.2.1: Stacks, Queues, and Dequeues, pp. 238–243.
  • Thomas H. Cormen, Charles E. Leiserson, Ronald L. Rivest, and Clifford Stein. Introduction to Algorithms, Second Edition. MIT Press and McGraw-Hill, 2001. ISBN . Section 10.1: Stacks and queues, pp. 200–204.
  • William Ford, William Topp. Data Structures with C++ and STL, Second Edition. Prentice Hall, 2002. ISBN . Chapter 8: Queues and Priority Queues, pp. 386–390.
  • Adam Drozdek. Data Structures and Algorithms in C++, Third Edition. Thomson Course Technology, 2005. ISBN . Chapter 4: Stacks and Queues, pp. 137–169.

Xarici keçidlər

| ]
  • STL Quick Reference
  • VBScript implementation of stack, queue, deque, and Red-Black Tree

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Vikipediya azad ensiklopediya Novbe ing Queue proqramlasdirmada verilenler strukturudur ve melumatlarin mueyyen qaydada saxlanmasi ve islenmesi ucun istifade olunur Novbe FIFO ing First In First Out prinsipi esasinda isleyir yeni ilk daxil olan element ilk cixir Bu struktur adeten melumatlarin ardicil emali teleb olundugu hallarda istifade olunur meselen islerin proseslerin ve ya sorgularin siralanmasi ucun Novbe emeliyyatlari span enqueue yeni elementin novbeye elave olunmasi Bu emeliyyat zamani element siranin sonunda yerlesdirilir dequeue novbedeki ilk elementin cixarilmasi Bu emeliyyat zamani ilk daxil olan element novbeden cixarilir front ve ya peek Novbenin ilk elementine baxmaq cixarmadan isEmpty novbenin bos olub olmadigini yoxlayir isFull Statik novbeler ucun novbenin tam dolu olub olmadigini yoxlayir Istifade saheleri span Proseslerin idare olunmasi meselen emeliyyat sistemlerinde proseslerin ardicil islenmesi ucun Verilenlerin stream emali real vaxt verilenlerin emali ve ya emali gozleyen sorgularin idare olunmasi Internet serverlerinde sorgu idaresi gelen sorgularin duzgun ardicilliqla idare olunmasi ve cavablandirilmasi Novleri span Sade novbe enenevi FIFO prinsipi ile isleyir Dairevi novbe bos yerin yeniden istifadesi ucun dairevi struktura malikdir Prioritetli novbe elementler mueyyen prioritete gore novbeye elave edilir Ikili sonlu novbe deque hem baslangicda hem de sonunda emeliyyatlarin icra oluna bileceyi novbedir Novbenin heyata kecirilmesi yollari span Massiv span Tipik olaraq start novbenin basina end ise novbeye yeni element daxil olduqda doldurulacaq elemente isare edir Novbeye element elave ederken yeni novbe elementine q end yazilir ve sonu bir azaldilir Eger end in deyeri 1 den kicik olarsa o zaman bir nov massivden kecirilir ve deyisenin qiymeti n e beraber olur Elementin novbeden cixarilmasi da eyni sekilde heyata kecirilir q start elementi novbeden cixarildiqdan sonra start deyiseni 1 azalir Bele alqoritmlerle n den bir xana hemise bos qalacaq novbeden beri n elementi bos elementden ayirmaq mumkun deyil bu alqoritmlerin sadeliyi ile kompensasiya olunur Istinadlar span Queue Java Platform SE 7 Docs oracle com 26 mart 2014 9 mart 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 may 2014 Array Ruby 3 1 25 dekabr 2021 23 may 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 may 2022 Okasaki Chris Purely Functional Data Structures PDF 7 dekabr 2023 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 25 oktyabr 2024 Hood Robert Melville Robert Real time queue operations in pure Lisp Information Processing Letters 13 2 noyabr 1981 50 54 doi 10 1016 0020 0190 81 90030 2 hdl 1813 6273 Edebiyyat span Donald Knuth The Art of Computer Programming Volume 1 Fundamental Algorithms Third Edition Addison Wesley 1997 ISBN 0 201 89683 4 Section 2 2 1 Stacks Queues and Dequeues pp 238 243 Thomas H Cormen Charles E Leiserson Ronald L Rivest and Clifford Stein Introduction to Algorithms Second Edition MIT Press and McGraw Hill 2001 ISBN 0 262 03293 7 Section 10 1 Stacks and queues pp 200 204 William Ford William Topp Data Structures with C and STL Second Edition Prentice Hall 2002 ISBN 0 13 085850 1 Chapter 8 Queues and Priority Queues pp 386 390 Adam Drozdek Data Structures and Algorithms in C Third Edition Thomson Course Technology 2005 ISBN 0 534 49182 0 Chapter 4 Stacks and Queues pp 137 169 Xarici kecidler span Vikianbarda Novbe ile elaqeli mediafayllar var STL Quick Reference VBScript implementation of stack queue deque and Red Black Tree Normativ yoxlamaMicrosoft 160403385 Kateqoriya Verilenler strukturlari

Nəşr tarixi:
Yuxarı