fbpx
Wikipedia

Nizaməddin məscidi

Nizaməddin məscidi — Bakının Suraxanı rayonunda yerləşən Əmircan qəsəbəsinin (köhnə Xilə kəndinin) ən qədim tarixi abidələrindən biri.

Nizaməddin məscidi
40°25′11″ şm. e. 49°59′12″ ş. u.
Ölkə Azərbaycan
Şəhər Bakı
Rayon Suraxanı rayonu
Yerləşir Əmircan
Aidiyyatı Şirvanşahlar dövləti
Tikilmə tarixi XIV əsr
Üslubu Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi
Xəritədə yeri
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

XIV əsrdə yonulmuş əhəng daşından tikilən bu məscid Xilə kəndinin adlı-sanlı adamlarından olan Əmir Nizaməddinin təşəbbüsü ilə inşa edilmişdir. O vaxtlar Şirvan şahı və şeyxülislamı Əmir Nizaməddini Əmirhac ("hacılar əmiri") təyin etmişdir. Sonradan kəndin adı məhz bu titul ilə əlaqədar dəyişilərək, əvvəl Əmirhacıyan, daha sonra isə Əmircan olmuşdur. Beləliklə, Nizaməddin məscidini Əmir Nizaməddin Kəsrani Şirvanşahlar dövləti dövründə tikdirməyə başlamışdır. Məscidin mərkəzi hissəsinin qapısının üstündə fars dilində bir beyt yazılıb: "Dünya bir əyləncə, dəbdəbə, şan-şövkət və iztirabdan başqa bir şey deyildir". Kitabənin ərəb dilində yazılmış ikinci sətri isə belə oxunur: "Bu Allah evinin tikilməsini əzəmətli Fəxrəddin oğlu Əmir Nizaməddin Əmirhac əmr etdi. Hicri qəməri 730-cu il (miladi tarix 1329-1330)".

1384-1385-ci illərdə Nizaməddin məscidi Şərifəddin tərəfindən təmir edilmiş və onun cənub tərəfə baxan həyətində yeni bir portal tikilmişdir. Qapının üzərində daş kitabə yerləşdirilib. Ərəb dilində iki cərgə üzrə həkk olunmuş bu kitabədə yazılıb: "Bu imarətin tikilməsini Nəsrəddin Qutluqşah oğlu Şeyx Mahmudun oğlu Şərifəddin əmr etmişdir. Hicri qəməri 786-cı il (miladi tarix 1384-1385)". Məscidin üzərindəki başqa kitabələrə əsaslanıb qeyd etmək olar ki, 1830-1831-ci illərdə burada ciddi, əsaslı təmir işləri aparılmış və onun şimal divarının yanında yeni bir xanə tikilmişdir.

Məscidin qərb fasadının şimal tərəfində olan qapı yerinin yuxarısında iki üfüqi formalı kitabə qoyulub. Nəstəliq xətti ilə yazılmış üst kitabədən aydın olur ki, məscidi usta Süleyman təmir etmişdir. Faktlardan görünür ki, hər dəfə aparılan cari inşaat işlərində məscidin memarlıq ünsürlərinə yeni əlavələr olunmuş və bu əlavələri edən şəxslərin adları da yeni qoyulan kitabələrdə öz əksini tapmışdır. Belə əlavələrdən biri də 1876-cı ilə təsadüf edir. Kitabələrdən birinin üstündəki yazıda "həqiqətən bu məscidi Hacı Rəsul qızı Fatma xanım tikdirmişdir. Kitabəni Məhəmməd Nağı yazmışdır. Hicri-qəməri 1293-cü il, miladi tarix 1876-cı il" qeyd olunub. Məscid Fatma xanım tərəfindən təmir edilərək cənub tərəfə genişləndirilmişdir. XX əsrin əvvəllərində məscidin yenidən təmirə ehtiyacı olmuş və inşaat işləri aparılarkən qərb eyvanının mərkəzində vaxtilə Nizaməddinin tikdirdiyi qapının qarşısında dörd daş sütundan ibarət giriş yeri düzəldilmişdir. Bu haqda da qapının üstündə ərəb əlifbası ilə yazılmış bir sətirli kitabədə qeydlər var: "Bu portalı Rizvan oğlu Hacı Xələf bina etmişdir".

Əsas isə məscidin altında olan mağaradır - nəzəriyyəyə görə həmin mağarada vaxtı ilə İbrahim (ə.s.) peyğəmbər atası Azər və başqa müşriklərdən gizlənirmiş. Və sonradan mağaranın üstündə bina tikib.

İstinadlar

  1. Abşeron məscidləri[ölü keçid]

Həmçinin bax

nizaməddin, məscidi, bakının, suraxanı, rayonunda, yerləşən, əmircan, qəsəbəsinin, köhnə, xilə, kəndinin, qədim, tarixi, abidələrindən, biri, ölkə, azərbaycanşəhər, bakırayon, suraxanı, rayonuyerləşir, əmircanaidiyyatı, şirvanşahlar, dövlətitikilmə, tarixi, əs. Nizameddin mescidi Bakinin Suraxani rayonunda yerlesen Emircan qesebesinin kohne Xile kendinin en qedim tarixi abidelerinden biri Nizameddin mescidi40 25 11 sm e 49 59 12 s u Olke AzerbaycanSeher BakiRayon Suraxani rayonuYerlesir EmircanAidiyyati Sirvansahlar dovletiTikilme tarixi XIV esrUslubu Sirvan Abseron memarliq mektebiXeritede yeri Vikianbarda elaqeli mediafayllarXIV esrde yonulmus eheng dasindan tikilen bu mescid Xile kendinin adli sanli adamlarindan olan Emir Nizameddinin tesebbusu ile insa edilmisdir O vaxtlar Sirvan sahi ve seyxulislami Emir Nizameddini Emirhac hacilar emiri teyin etmisdir Sonradan kendin adi mehz bu titul ile elaqedar deyisilerek evvel Emirhaciyan daha sonra ise Emircan olmusdur Belelikle Nizameddin mescidini Emir Nizameddin Kesrani Sirvansahlar dovleti dovrunde tikdirmeye baslamisdir Mescidin merkezi hissesinin qapisinin ustunde fars dilinde bir beyt yazilib Dunya bir eylence debdebe san sovket ve iztirabdan basqa bir sey deyildir Kitabenin ereb dilinde yazilmis ikinci setri ise bele oxunur Bu Allah evinin tikilmesini ezemetli Fexreddin oglu Emir Nizameddin Emirhac emr etdi Hicri qemeri 730 cu il miladi tarix 1329 1330 1 1384 1385 ci illerde Nizameddin mescidi Serifeddin terefinden temir edilmis ve onun cenub terefe baxan heyetinde yeni bir portal tikilmisdir Qapinin uzerinde das kitabe yerlesdirilib Ereb dilinde iki cerge uzre hekk olunmus bu kitabede yazilib Bu imaretin tikilmesini Nesreddin Qutluqsah oglu Seyx Mahmudun oglu Serifeddin emr etmisdir Hicri qemeri 786 ci il miladi tarix 1384 1385 Mescidin uzerindeki basqa kitabelere esaslanib qeyd etmek olar ki 1830 1831 ci illerde burada ciddi esasli temir isleri aparilmis ve onun simal divarinin yaninda yeni bir xane tikilmisdir Mescidin qerb fasadinin simal terefinde olan qapi yerinin yuxarisinda iki ufuqi formali kitabe qoyulub Nesteliq xetti ile yazilmis ust kitabeden aydin olur ki mescidi usta Suleyman temir etmisdir Faktlardan gorunur ki her defe aparilan cari insaat islerinde mescidin memarliq unsurlerine yeni elaveler olunmus ve bu elaveleri eden sexslerin adlari da yeni qoyulan kitabelerde oz eksini tapmisdir Bele elavelerden biri de 1876 ci ile tesaduf edir Kitabelerden birinin ustundeki yazida heqiqeten bu mescidi Haci Resul qizi Fatma xanim tikdirmisdir Kitabeni Mehemmed Nagi yazmisdir Hicri qemeri 1293 cu il miladi tarix 1876 ci il qeyd olunub Mescid Fatma xanim terefinden temir edilerek cenub terefe genislendirilmisdir XX esrin evvellerinde mescidin yeniden temire ehtiyaci olmus ve insaat isleri aparilarken qerb eyvaninin merkezinde vaxtile Nizameddinin tikdirdiyi qapinin qarsisinda dord das sutundan ibaret giris yeri duzeldilmisdir Bu haqda da qapinin ustunde ereb elifbasi ile yazilmis bir setirli kitabede qeydler var Bu portali Rizvan oglu Haci Xelef bina etmisdir Esas ise mescidin altinda olan magaradir nezeriyyeye gore hemin magarada vaxti ile Ibrahim e s peygember atasi Azer ve basqa musriklerden gizlenirmis Ve sonradan magaranin ustunde bina tikib Istinadlar Redakte Abseron mescidleri olu kecid Hemcinin bax RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Nizameddin mescidi amp oldid 6066614, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.