Niskanen bürokratiya modeli (“maksimumlaşdıran bürokrat” anlayışı, ing. Budget-maximizing model) — Dövlət məmurlarının maraqlarının dövlət sektorunun və nəticədə bütövlükdə sektorun hər bir sahəsinin ölçüsünü artırmaq üçün təzyiq yaratdığını göstərən ictimai seçim nəzəriyyəsi modeli. Model ilk dəfə 1968-ci ildə amerikalı iqtisadçı Villiam Niskanen tərəfindən təklif edilmişdir.
Tarixi
| ]1955-ci ildə İngilis tarixçisi adını daşıyan Parkinson Qanunları nəşr olundu. Onlar müəyyən edilmiş bir sıra nümunələri təsvir etdilər: bürokratlar özlərini yaradır və bir-birləri üçün iş yaradırlar (və nəticədə bürokratların sayı tələb olunan işin həcmində heç bir dəyişiklik olmadan ildən-ilə artır); bürokratların xərcləri gəlirlə artır; xərclərin artması fəsadlara səbəb olur.
1965-ci ildə isə amerikalı iqtisadçı Qordon Tallokun işində bürokratiyanın Tallok modeli təqdim edilmiş, 1967-ci ildəki işində ilk dəfə olaraq bir bürokratın kirayəçi davranışından istifadə edilmişdir.
Tallokun bürokratiya modelinin sonrakı tənqidi və V.Niskanenlə müzakirəsi sonuncunu hökumətin strukturuna və fəaliyyətinə formal iqtisadi təhlilin tətbiqi ideyasına gətirib çıxardı. Məhz Qordon Tallok V.Niskanenə bürokratiya konsepsiyasını ayrıca məqalə kimi dərc etməyi təklif etmişdir. Bürokratiyanın iqtisadi modeli 1968-ci ildə amerikalı iqtisadçı Villiam Niskanen tərəfindən “Bürokratiyanın Xüsusi İqtisadiyyatı” əsərində təqdim edilmişdir.
Modelin sonrakı tənqidi 1971-ci ildə Niskanenin Bürokratiya və Nümayəndəlik Hökuməti əsərində bürokratiya modelinin yenidən nəzərdən keçirilməsinə səbəb oldu. Və 1975-ci ildə “Bürokratlar və Siyasət” əsərində Niskanenin genişləndirilmiş bürokratiya modeli təqdim edilmiş, 1996-cı ildə “Yenidən baxılmış” əsərində model tamamilə yenidən işlənmişdir.
İstinadlar
| ]- Tullock G. The Politics of Bureaucracy — Washington: Public Affairs Press, 1965. 228 p.
- Таллок Г. Потери благосостояния от тарифов, монополий и воровства Arxivləşdirilib 2020-01-13 at the Wayback Machine//Вехи экономической мысли Экономика благосостояния и общественный выбор Т.4./Под ред. А.П. Заостровцева - СПб.: Экономическая школа, 2004 — С.435—448 — 568c. — (The Welfare Costs of Tariffs, Monopolies and Theft //Western Economics Journal, 1967)
- Заостровцев А.П. Экономическая теория бюрократии по Нисканену Arxivləşdirilib 2022-01-08 at the Wayback Machine//Экономическая школа. Аналитическое приложение, 2002, 1 (1)
- Таллок Г.Соискание ренты Arxivləşdirilib 2020-01-12 at the Wayback Machine//Экономическая теория/ Под ред. Дж. Итуэлла, М. Милгейта, П. Ньюмена — М.: ИНФРА-М, 2004 — С. 741–747
- Нисканен В.А. Особая экономика бюрократии Arxivləşdirilib 2020-01-11 at the Wayback Machine//Вехи экономической мысли. Экономика благосостояния и общественный выбор. Т.4. — СПб.: , 2004 — с.477-493 — 568с. — (англ. The peculiar economics of bureaucracy, 1968)
- Bureaucracy and Repteseiatatiye Government — Chicago, IL: Adlkurierton, 1971
- Бюрократы и политика//. Экономика благосостояния и общественный выбор. Т.4. — СПб.: . 2004 — с.494-536 — 568с. — (англ. Bureaucrats and Politicians, 1975)
- Нисканен В.А.Пересмотр//. Экономика благосостояния и общественный выбор. Т.4. — СПб.: Экономическая школа, 2004 — с.537-560 — 568с. — (англ. A reassessment, 1996)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Niskanen burokratiya modeli maksimumlasdiran burokrat anlayisi ing Budget maximizing model Dovlet memurlarinin maraqlarinin dovlet sektorunun ve neticede butovlukde sektorun her bir sahesinin olcusunu artirmaq ucun tezyiq yaratdigini gosteren ictimai secim nezeriyyesi modeli Model ilk defe 1968 ci ilde amerikali iqtisadci Villiam Niskanen terefinden teklif edilmisdir Tarixi span 1955 ci ilde Ingilis tarixcisi adini dasiyan Parkinson Qanunlari nesr olundu Onlar mueyyen edilmis bir sira numuneleri tesvir etdiler burokratlar ozlerini yaradir ve bir birleri ucun is yaradirlar ve neticede burokratlarin sayi teleb olunan isin hecminde hec bir deyisiklik olmadan ilden ile artir burokratlarin xercleri gelirle artir xerclerin artmasi fesadlara sebeb olur 1965 ci ilde ise amerikali iqtisadci Qordon Tallokun isinde burokratiyanin Tallok modeli teqdim edilmis 1967 ci ildeki isinde ilk defe olaraq bir burokratin kirayeci davranisindan istifade edilmisdir Tallokun burokratiya modelinin sonraki tenqidi ve V Niskanenle muzakiresi sonuncunu hokumetin strukturuna ve fealiyyetine formal iqtisadi tehlilin tetbiqi ideyasina getirib cixardi Mehz Qordon Tallok V Niskanene burokratiya konsepsiyasini ayrica meqale kimi derc etmeyi teklif etmisdir Burokratiyanin iqtisadi modeli 1968 ci ilde amerikali iqtisadci Villiam Niskanen terefinden Burokratiyanin Xususi Iqtisadiyyati eserinde teqdim edilmisdir Modelin sonraki tenqidi 1971 ci ilde Niskanenin Burokratiya ve Numayendelik Hokumeti eserinde burokratiya modelinin yeniden nezerden kecirilmesine sebeb oldu Ve 1975 ci ilde Burokratlar ve Siyaset eserinde Niskanenin genislendirilmis burokratiya modeli teqdim edilmis 1996 ci ilde Yeniden baxilmis eserinde model tamamile yeniden islenmisdir Istinadlar span Tullock G The Politics of Bureaucracy Washington Public Affairs Press 1965 228 p Tallok G Poteri blagosostoyaniya ot tarifov monopolij i vorovstva Arxivlesdirilib 2020 01 13 at the Wayback Machine Vehi ekonomicheskoj mysli Ekonomika blagosostoyaniya i obshestvennyj vybor T 4 Pod red A P Zaostrovceva SPb Ekonomicheskaya shkola 2004 S 435 448 568c ISBN 5 902402 07 7 The Welfare Costs of Tariffs Monopolies and Theft Western Economics Journal 1967 Zaostrovcev A P Ekonomicheskaya teoriya byurokratii po Niskanenu Arxivlesdirilib 2022 01 08 at the Wayback Machine Ekonomicheskaya shkola Analiticheskoe prilozhenie 2002 1 1 Tallok G Soiskanie renty Arxivlesdirilib 2020 01 12 at the Wayback Machine Ekonomicheskaya teoriya Pod red Dzh Ituella M Milgejta P Nyumena M INFRA M 2004 S 741 747 Niskanen V A Osobaya ekonomika byurokratii Arxivlesdirilib 2020 01 11 at the Wayback Machine Vehi ekonomicheskoj mysli Ekonomika blagosostoyaniya i obshestvennyj vybor T 4 SPb 2004 s 477 493 568s ISBN 5 902402 07 7 angl The peculiar economics of bureaucracy 1968 Bureaucracy and Repteseiatatiye Government Chicago IL Adlkurierton 1971 Byurokraty i politika Ekonomika blagosostoyaniya i obshestvennyj vybor T 4 SPb 2004 s 494 536 568s ISBN 5 902402 07 7 angl Bureaucrats and Politicians 1975 Niskanen V A Peresmotr Ekonomika blagosostoyaniya i obshestvennyj vybor T 4 SPb Ekonomicheskaya shkola 2004 s 537 560 568s ISBN 5 902402 07 7 angl A reassessment 1996 Kateqoriya Dovlet iqtisadiyyatiGizli kateqoriya ISBN sehrli kecidlerinin istifade olundugu sehifeler
