A ədədinin B ədədinə bölünməsindən alınan qismətə A ədədinin B ədədinə nisbəti deyilir. Yəni, nisbət, B ədədinin A ədədinin daxilində neçə dəfə yerləşdiyini əks elətdirir(A:B).
Televizorun uzunluğunun hündürlüyünə nisbəti
Məsələn, əgər bir səbətdə 8 ədəd naringi, digər səbətdə 6 ədəd limon varsa, onda, naringilərin sayının limonların sayına nisbətini 8:6 ( 4:3 nisbətinə ekvivalentdir) şəklində göstərəcəyik.
Bu nümunədə həmçinin, limonların sayının naringilərin sayına nisbətini 6:8 ( və ya 3:4) şəklində, naringilərin sayının bütün meyvələrin sayına nisbətini isə 8:14 (və ya 4:7) şəklində yazmaq olar.
Nisbəti təşkil edən ədədlər istənilən oxşar kəmiyyətlər ola bilər, məsələn , obyektlərin nisbəti, insanların nisbəti, düzbucaqlının eni ilə uzunluğunun nisbəti və s.
A ədədinin B ədədinə nisbətini kəsr kimi şəklində yazmaq olar. Bu kəsri istər adi, istərsə də onluq kəsr şəklində göstərmək mümkündür.
İki nisbətin bərabərliyinə Tənasüb deyilir. A ədədinin B ədədinə nisbəti (A:B) , C ədədinin D ədədinə nisbətinə (C:D) bərabərdirsə, bu tənasübü aşağıdakı kimi quracağıq:
A:B=C:D
A,B,C və D bu tənasübün hədləri adlanır. A və D tənasübün kənar hədləri, B və C isə orta hədləri adlanır.
Tənasübün kənar hədlərinin hasili,orta hədlərinin hasilinə bərabərdir: A·D=B·C
Nisbətlər adətən 3 və daha artıq hədlərlə ifadə olunur. Məsələn, düzbucaqlı paralelipipedin eni 6 sm, uzunlugu 9 sm, hündürlüyü 12 sm olarsa, onun ölçüləri nisbətini 6:9:12 kimi yazmaq lazımdır. Bu nisbəti sadələşdirsək, 2:3:4 cavabı alınar.
Tənasüb və faiz nisbəti
Əgər nisbəti təşkil edən hədlərin hər birini eyni bir ədədə vursaq , alınan cavab dəyişməyəcək. Məsələn, 4:2 nisbətinin hər 2 həddini 3-ə vursaq, 12:6 nisbətini alarıq. Göründüyü kimi cavab dəyişmədi. Həmçinin, nisbətin hədlərini eyni bir ədədə böldükdə də, alınan cavab dəyişmir. Məsələn, 4:2 nisbətinin hər iki həddini 2-yə bölsək, 2:1 nisbətini alarıq.
Tutaqki 5 hissə A, 9 hissə B, 4 hissə C və 2 hissə D ərzaqları qarışdırılıb. Onda, bu ərzaqların nisbətini 5:9:4:2 kimi yazacağıq.
Göründüyü kimi ümumilikdə 5+9+4+2=20 hissə qarışıq var. A ərzağı bu qarışığın 5/20 hissəsini, B ərzağı 9/20 hissəsini, C ərzağı 4/20 hissəsini, D ərzağı isə 2/20 hissəsini təşkil edir. Əgər biz verilən ərzağın miqdarını ümumi ərzaqların miqdarına bölüb, 100%-ə vursaq, verilən ərzağın miqdarının, ümumi ərzaqların miqdarına olan faiz nisbətini taparıq. Deməli, A ərzağı verilən ümumi ərzaqların 25%-ni, B ərzağı 45%-ni, C ərzağı 20%-ni, D ərzağı isə 10%-ni təşkil edir (25:45:20:10).
Başqa bir nüməyə baxaq. Tutaq ki səbətdə cəmi 3 alma və 2 armud var. Onda səbətdəki meyvələrin hissəsini və ya 60%-ni almalar, hissəsini və ya 40%-ni isə armudlar təşkil edəcək.
Əgər nisbət 2 kəmiyyətdən ibarətdirsə, onda bu nisbəti kəsr şəklində göstərmək olar. Məsələn, tutaqki, köhnə bir televizor 4:3 nisbətində aspekt ölçüyə malikdirsə, bu o deməkdir ki , bu televizorun uzunluğunun hündürlüyünə nisbəti 4/3 şəklindədir. Modern geniş ekranlı televizorlar isə 16:9 aspekt ölçüsünə malikdirlər.Tənasüb haqqında əlavə məlumat 6 cı sinif riyaziyyat kitabında yer alır.
September 13, 2021
nisbət, tənasüb, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, ədədinin, ədədinə, bölünməsindən, alınan, qismətə, ədədinin, ədədinə, nisbəti, deyilir, yəni, nisbət, ədədinin, ədədinin, . Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin A ededinin B ededine bolunmesinden alinan qismete A ededinin B ededine nisbeti deyilir Yeni nisbet B ededinin A ededinin daxilinde nece defe yerlesdiyini eks eletdirir A B Televizorun uzunlugunun hundurluyune nisbeti Meselen eger bir sebetde 8 eded naringi diger sebetde 6 eded limon varsa onda naringilerin sayinin limonlarin sayina nisbetini 8 6 4 3 nisbetine ekvivalentdir seklinde gostereceyik Bu numunede hemcinin limonlarin sayinin naringilerin sayina nisbetini 6 8 ve ya 3 4 seklinde naringilerin sayinin butun meyvelerin sayina nisbetini ise 8 14 ve ya 4 7 seklinde yazmaq olar Nisbeti teskil eden ededler istenilen oxsar kemiyyetler ola biler meselen obyektlerin nisbeti insanlarin nisbeti duzbucaqlinin eni ile uzunlugunun nisbeti ve s A ededinin B ededine nisbetini kesr kimi A B displaystyle A over B seklinde yazmaq olar Bu kesri ister adi isterse de onluq kesr seklinde gostermek mumkundur Iki nisbetin beraberliyine Tenasub deyilir A ededinin B ededine nisbeti A B C ededinin D ededine nisbetine C D beraberdirse bu tenasubu asagidaki kimi quracagiq A B C DA B C ve D bu tenasubun hedleri adlanir A ve D tenasubun kenar hedleri B ve C ise orta hedleri adlanir Tenasubun kenar hedlerinin hasili orta hedlerinin hasiline beraberdir A D B CNisbetler adeten 3 ve daha artiq hedlerle ifade olunur Meselen duzbucaqli paralelipipedin eni 6 sm uzunlugu 9 sm hundurluyu 12 sm olarsa onun olculeri nisbetini 6 9 12 kimi yazmaq lazimdir Bu nisbeti sadelesdirsek 2 3 4 cavabi alinar Tenasub ve faiz nisbeti RedakteEger nisbeti teskil eden hedlerin her birini eyni bir edede vursaq alinan cavab deyismeyecek Meselen 4 2 nisbetinin her 2 heddini 3 e vursaq 12 6 nisbetini alariq Gorunduyu kimi cavab deyismedi Hemcinin nisbetin hedlerini eyni bir edede boldukde de alinan cavab deyismir Meselen 4 2 nisbetinin her iki heddini 2 ye bolsek 2 1 nisbetini alariq Tutaqki 5 hisse A 9 hisse B 4 hisse C ve 2 hisse D erzaqlari qarisdirilib Onda bu erzaqlarin nisbetini 5 9 4 2 kimi yazacagiq Gorunduyu kimi umumilikde 5 9 4 2 20 hisse qarisiq var A erzagi bu qarisigin 5 20 hissesini B erzagi 9 20 hissesini C erzagi 4 20 hissesini D erzagi ise 2 20 hissesini teskil edir Eger biz verilen erzagin miqdarini umumi erzaqlarin miqdarina bolub 100 e vursaq verilen erzagin miqdarinin umumi erzaqlarin miqdarina olan faiz nisbetini tapariq Demeli A erzagi verilen umumi erzaqlarin 25 ni B erzagi 45 ni C erzagi 20 ni D erzagi ise 10 ni teskil edir 25 45 20 10 Basqa bir numeye baxaq Tutaq ki sebetde cemi 3 alma ve 2 armud var Onda sebetdeki meyvelerin 3 5 displaystyle 3 over 5 hissesini ve ya 60 ni almalar 2 5 displaystyle 2 over 5 hissesini ve ya 40 ni ise armudlar teskil edecek Eger nisbet 2 kemiyyetden ibaretdirse onda bu nisbeti kesr seklinde gostermek olar Meselen tutaqki kohne bir televizor 4 3 nisbetinde aspekt olcuye malikdirse bu o demekdir ki bu televizorun uzunlugunun hundurluyune nisbeti 4 3 seklindedir Modern genis ekranli televizorlar ise 16 9 aspekt olcusune malikdirler Tenasub haqqinda elave melumat 6 ci sinif riyaziyyat kitabinda yer alir Menbe https az wikipedia org w index php title Nisbet ve tenasub amp oldid 5642088, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
