Naxçıvançay düzənliyi — AzərbaycanınNaxçıvan bölgəsində coğrafi yer. Düzənliyin şimal sərhəddi Xalxal meşəsi yaxınlığından keçərək, Dərələyəz və Zəngəzur dağlarının cənub yamacları ilə hüdudlanmışdır. Naxçıvançayın kiçik qollarının qobuları ilə və dayaz yarğanlarla mürəkkəbləşmişdir. Bunlardan əlavə, Naxçıvançayın aydın seçilən terrasları düzənliyin qərb və şərq kənarlarına doğru ucalan pillələr yaratmışdır. Belə terrasların sayı 4-ə çatıb, Naxçıvançayın müasir yatağından 2, 10, 13-50 və 70 m hündürlükdə yerləşmişdir.
Düzənliyin əsas hissəsini allüvial-prolüvial çöküntülər təşkil edir. Dördüncü dövr çöküntülərinin qalınlığı düzənliyin dağətəyi hissəsindən Arazın kənarına doğru 10-15 m –dən 35 m-dək artır. Naxçıvan şəhəri ərazisində çöküntülərin qalınlığı 5,8 m-dən 46 m-dək dəyişir.
Düzənliyin Arazkənarı hissəsində sulu çöküntülərin eni 6 km –ədək yaxın bir zolaq şəklində Araz çayı boyunca uzanmışdır. Sulu zolaq düzənliyin şimal-qərb və cənub-şərq hissələrində ensizləşir. Çöküntülərlə müncər olan qrunt sularının yatım dərinliyi şimaldan dağətəyi hissədən cənuba, Araz çayına doğru və düzənliyin kənarlarından mərkəz hissəyə, Naxçıvana doğru azalır. Düzənlik ərazisində qrunt sularının yatım dərinliyi 2,0-30 m arasında tərəddüd edir.
Çöküntülərin süzülmə əmsalı onların litoloji tərkibindən asılı olaraq 1,5 m/sut. arasında tərəddüd edir. Qrunt sularının minerallaşması 1 q/l-ə qədərdir. Suların codluğu 4-9 mq/ekv, temperaturu 11-14°Cdir. Yeraltı axımın mailliyi 0,0025-0,0057 –dir. Sukeçiricilik əmsalı 3-145 m/sut. arasında dəyişir. Suların kimyəvi tərkibi hidrokarbonatlı – kalsiumlu –maqneziumlu və hidrokarbonatlı – sulfatlı maqneziumlu-natriumludur.
Düzənliyin şimal-qərb, Arazkənarı hissəsində qrunt suları əsasən Araz çayı vasitəsilə, qismən də buxarlanma yolu ilə sərf olunur. Həmçinin Naxçıvançayın gətirmə konusu hüdudlarında 20-dən artıq kəhriz və Cəhriçayın məcrasının suları hesabına qidalanan bir çox kəhrizlər mövcuddur ki, onlar da əhalinin su ilə təminatında mühüm rola malikdirlər.
Noyabr 09, 2021
naxçıvan, düzənliyi, naxçıvançay, düzənliyi, azərbaycanın, naxçıvan, bölgəsində, coğrafi, düzənliyin, şimal, sərhəddi, xalxal, meşəsi, yaxınlığından, keçərək, dərələyəz, zəngəzur, dağlarının, cənub, yamacları, ilə, hüdudlanmışdır, naxçıvançayın, kiçik, qolları. Naxcivancay duzenliyi Azerbaycanin Naxcivan bolgesinde cografi yer Duzenliyin simal serheddi Xalxal mesesi yaxinligindan kecerek Dereleyez ve Zengezur daglarinin cenub yamaclari ile hududlanmisdir Naxcivancayin kicik qollarinin qobulari ile ve dayaz yarganlarla murekkeblesmisdir Bunlardan elave Naxcivancayin aydin secilen terraslari duzenliyin qerb ve serq kenarlarina dogru ucalan pilleler yaratmisdir Bele terraslarin sayi 4 e catib Naxcivancayin muasir yatagindan 2 10 13 50 ve 70 m hundurlukde yerlesmisdir Duzenliyin esas hissesini alluvial proluvial cokuntuler teskil edir Dorduncu dovr cokuntulerinin qalinligi duzenliyin dageteyi hissesinden Arazin kenarina dogru 10 15 m den 35 m dek artir Naxcivan seheri erazisinde cokuntulerin qalinligi 5 8 m den 46 m dek deyisir Duzenliyin Arazkenari hissesinde sulu cokuntulerin eni 6 km edek yaxin bir zolaq seklinde Araz cayi boyunca uzanmisdir Sulu zolaq duzenliyin simal qerb ve cenub serq hisselerinde ensizlesir Cokuntulerle muncer olan qrunt sularinin yatim derinliyi simaldan dageteyi hisseden cenuba Araz cayina dogru ve duzenliyin kenarlarindan merkez hisseye Naxcivana dogru azalir Duzenlik erazisinde qrunt sularinin yatim derinliyi 2 0 30 m arasinda tereddud edir Cokuntulerin suzulme emsali onlarin litoloji terkibinden asili olaraq 1 5 m sut arasinda tereddud edir Qrunt sularinin minerallasmasi 1 q l e qederdir Sularin codlugu 4 9 mq ekv temperaturu 11 14 Cdir Yeralti aximin mailliyi 0 0025 0 0057 dir Sukeciricilik emsali 3 145 m sut arasinda deyisir Sularin kimyevi terkibi hidrokarbonatli kalsiumlu maqneziumlu ve hidrokarbonatli sulfatli maqneziumlu natriumludur Duzenliyin simal qerb Arazkenari hissesinde qrunt sulari esasen Araz cayi vasitesile qismen de buxarlanma yolu ile serf olunur Hemcinin Naxcivancayin getirme konusu hududlarinda 20 den artiq kehriz ve Cehricayin mecrasinin sulari hesabina qidalanan bir cox kehrizler movcuddur ki onlar da ehalinin su ile teminatinda muhum rola malikdirler Menbe https az wikipedia org w index php title Naxcivan duzenliyi amp oldid 2916263, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
