Naturopatiya (Təbii vasitələrlə müalicə, Dərmansız müalicə) (lat. "natura" – təbiət + yun. "pathos" – xəstəlik) – xəstəliklərin müalicəsi və profilaktikasında yalnız təbii vasitələrdən istifadəyə əsaslanan sahəsidir. Naturopatiyaya görə insan orqanizmi ilk yarandığı andan özünü müalicə etmək üçün lazım olan bütün elementləri ehtiva edir. Rəsmi təbabətdən fərqli olaraq, naturopatiya xəstəliyə deyil, insana və onun sağalmasına yönəlir, insanın qidalanmasına, mənəvi və fiziki vəziyyətinə böyük əhəmiyyət verir.
Naturopatiya bəzi kritik hallar (ağır travma, dözülməz ağrı, cərrahi müdaxilə zərurəti və s.) istisna olmaqla kimyəvi dərman preparatlarından istifadəni rədd edir. Rəsmi təbabət tərəfindən qəbul olunmur.
Tarixi
| ]Tibb tarixinin məşhur simaları olan Hippokrat və İbn Sina da naturopatiyanın nümayəndələri hesab edilir."Təbiətin müalicəvi gücü" anlayışı ilk dəfə Hippokrat tərəfindən formalaşdırılıb. Qədim dövrlərdən bəri formalaşmış Xalq təbabəti də naturopatik təbabətə aiddir.
Naturopatiya 19-cu əsrdə alman keşiş Sebastian Knaypın hidroterapiya üsulunu tətbiq etməsiylə daha müasir forma almışdır. O, müxtəlif temperatur və su təzyiqlərinin insana müalicəvi təsir göstərə biləcəyini iddia edirdi. Bu fikir populyarlaşdı, bundan sonra Bad-Verishofen tərəfindən hidroterapiya üzrə ixtisaslaşmış bir neçə xəstəxana şöbəsi quruldu.
Digər məşhur xalq terapevti Vinsent Prisnisdir. O, su müalicəsi ilə yanaşı, bitkilərlə müalicə, meşə gəzintisi kimi üsullarla da məşğul olurdu. Prisnis əmin idi ki, təbiət insanın sağalmasının ən güclü motivatorlarından biridir.
"Naturopatiya" ifadəsi ilk dəfə Con Şel tərəfindən 1895-ci ildə işlədilmişdir. Rəsmi termin kimi 20-ci əsrin əvvəllərində amerikalı həkim Benedikt Lust tərəfindən irəli sürülmüşdür. O, təbii müalicənin müxtəlif istiqamətlərini (fitoterapiya, homeopatiya, pəhriz terapiyası, manipulyativ terapiya, akupunktur) bu anlayışda birləşdirmişdir.
1940-cı illərə qədər naturopatiya son dərəcə populyar idi, çünki praktik olaraq heç bir alternativ yox idi. Lakin müharibə zamanı antibiotik icad edildiyi üçün təbii üsullarla müalicə arxa plana keçdi. 1970-ci illərdə naturopatiya yeni bir populyarlıq dalğası qazandı, düzgün qidalanma, idman, pozitiv düşüncə, meditasiya və s. kimi təbii üsullarla sağlamlığın qorunmasını əhatə edən sağlam həyat tərzinə çevrildi.
Naturopatiyanın prinsipləri
| ]Naturopatiya bir sıra postulat və prinsiplərə malikdir:
- Xəstənin psixi və emosional vəziyyəti fiziki vəziyyətindən heç də az əhəmiyyət kəsb etmir.
- Həkim və xəstə tərəfdaşdırlar. Onlar nəticə əldə etmək üçün eyni dərəcədə çox çalışmalıdırlar.
- İnsan bədəni nəyə ehtiyacı olduğunu bilir. Buna görə də özünü sağalda bilir.
- Qida yalnız fiziki ehtiyacları ödəmək üçün deyil, həm də bədəni təmizləmək üçün nəzərdə tutulub.
- Profilaktika sağlamlığın əsasını təşkil edir.
- Hər bir xəstə unikaldır.
- Bütün dərman və üsulların laboratoriya yox, təbii əsası olmalıdır.
- İnsan orqanizminə bir bütöv sistem kimi baxılmalı, müalicə hərtərəfli (bir orqana yönəlik yox, bütün orqanizmə yönəlik) olmalı və hər bir şəxs üçün fərdi olaraq seçilməlidir.
- Sağlamlığın əsasını 4 bədən sisteminin balanslaşdırılmış işi təşkil edir: sinir, hormonal, ifrazat və immun sistemi
- Xəstə ilə işləmək xəstəliyin müalicəsindən kənara çıxır, onun kök səbəbini tapmaq çox vacibdir.
Naturopatiyanın istiqamətləri və üsulları
| ]Naturopatiyanın aşağıdakı istiqamətləri və üsulları mövcuddur:
- Müalicəvi pəhriz
- Müalicəvi aclıq (oruc)
- Fitoterapiya
- Fizoterapiya
- Müalicəvi fiziki hərəkərlər (təmrinlər)
- Arı məhsulları ilə müalicə
- Zəli müalicəsi
- İynəbatırma
- Hidroterapiya
- Litoterapira
- Hemopatiya
- Aromaterapiya və s.
Ədəbiyyat
| ]- Ərşad Əzimzadə. Möcüzəsiz möcüzə. 5-ci nəşr, Bakı, İZƏ, 2020.
- Fizuli Hüseynov. Təbibim yanımda. Bakı, 2019.
- Ümit Aktaş. İlaçsız yaşam. HAYY KİTAP-2023
- Canan Karatay. Gerçek Tıbbın 10 Şifresi, HAYY KİTAP-2018
İstinadlar
| ]- "Натуропатия - antiage-expert.com". 16 iyun 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 iyun 2025.
- "Dr. Yula: Naturopati nedir? - dryula.com". 16 iyun 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 iyun 2025.
- "Натуропатия - old.bigenc.ru". 16 iyun 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 iyun 2025.
Xarici keçidlər
| ]- Dr. Yula: İlaçsız tedavi mümkünmü?
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Naturopatiya Tebii vasitelerle mualice Dermansiz mualice lat natura tebiet yun pathos xestelik xesteliklerin mualicesi ve profilaktikasinda yalniz tebii vasitelerden istifadeye esaslanan sahesidir Naturopatiyaya gore insan orqanizmi ilk yarandigi andan ozunu mualice etmek ucun lazim olan butun elementleri ehtiva edir Resmi tebabetden ferqli olaraq naturopatiya xesteliye deyil insana ve onun sagalmasina yonelir insanin qidalanmasina menevi ve fiziki veziyyetine boyuk ehemiyyet verir Naturopatiya bezi kritik hallar agir travma dozulmez agri cerrahi mudaxile zerureti ve s istisna olmaqla kimyevi derman preparatlarindan istifadeni redd edir Resmi tebabet terefinden qebul olunmur Tarixi span Tibb tarixinin meshur simalari olan Hippokrat ve Ibn Sina da naturopatiyanin numayendeleri hesab edilir Tebietin mualicevi gucu anlayisi ilk defe Hippokrat terefinden formalasdirilib Qedim dovrlerden beri formalasmis Xalq tebabeti de naturopatik tebabete aiddir Naturopatiya 19 cu esrde alman kesis Sebastian Knaypin hidroterapiya usulunu tetbiq etmesiyle daha muasir forma almisdir O muxtelif temperatur ve su tezyiqlerinin insana mualicevi tesir gostere bileceyini iddia edirdi Bu fikir populyarlasdi bundan sonra Bad Verishofen terefinden hidroterapiya uzre ixtisaslasmis bir nece xestexana sobesi quruldu Diger meshur xalq terapevti Vinsent Prisnisdir O su mualicesi ile yanasi bitkilerle mualice mese gezintisi kimi usullarla da mesgul olurdu Prisnis emin idi ki tebiet insanin sagalmasinin en guclu motivatorlarindan biridir Naturopatiya ifadesi ilk defe Con Sel terefinden 1895 ci ilde isledilmisdir Resmi termin kimi 20 ci esrin evvellerinde amerikali hekim Benedikt Lust terefinden ireli surulmusdur O tebii mualicenin muxtelif istiqametlerini fitoterapiya homeopatiya pehriz terapiyasi manipulyativ terapiya akupunktur bu anlayisda birlesdirmisdir 1940 ci illere qeder naturopatiya son derece populyar idi cunki praktik olaraq hec bir alternativ yox idi Lakin muharibe zamani antibiotik icad edildiyi ucun tebii usullarla mualice arxa plana kecdi 1970 ci illerde naturopatiya yeni bir populyarliq dalgasi qazandi duzgun qidalanma idman pozitiv dusunce meditasiya ve s kimi tebii usullarla saglamligin qorunmasini ehate eden saglam heyat terzine cevrildi Naturopatiyanin prinsipleri span Naturopatiya bir sira postulat ve prinsiplere malikdir Xestenin psixi ve emosional veziyyeti fiziki veziyyetinden hec de az ehemiyyet kesb etmir Hekim ve xeste terefdasdirlar Onlar netice elde etmek ucun eyni derecede cox calismalidirlar Insan bedeni neye ehtiyaci oldugunu bilir Buna gore de ozunu sagalda bilir Qida yalniz fiziki ehtiyaclari odemek ucun deyil hem de bedeni temizlemek ucun nezerde tutulub Profilaktika saglamligin esasini teskil edir Her bir xeste unikaldir Butun derman ve usullarin laboratoriya yox tebii esasi olmalidir Insan orqanizmine bir butov sistem kimi baxilmali mualice herterefli bir orqana yonelik yox butun orqanizme yonelik olmali ve her bir sexs ucun ferdi olaraq secilmelidir Saglamligin esasini 4 beden sisteminin balanslasdirilmis isi teskil edir sinir hormonal ifrazat ve immun sistemi Xeste ile islemek xesteliyin mualicesinden kenara cixir onun kok sebebini tapmaq cox vacibdir Naturopatiyanin istiqametleri ve usullari span Naturopatiyanin asagidaki istiqametleri ve usullari movcuddur Mualicevi pehriz Mualicevi acliq oruc Fitoterapiya Fizoterapiya Mualicevi fiziki herekerler temrinler Ari mehsullari ile mualice Zeli mualicesi Iynebatirma Hidroterapiya Litoterapira Hemopatiya Aromaterapiya ve s Edebiyyat span Ersad Ezimzade Mocuzesiz mocuze 5 ci nesr Baki IZE 2020 Fizuli Huseynov Tebibim yanimda Baki 2019 Umit Aktas Ilacsiz yasam HAYY KITAP 2023 Canan Karatay Gercek Tibbin 10 Sifresi HAYY KITAP 2018Istinadlar span Naturopatiya antiage expert com 16 iyun 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 iyun 2025 Dr Yula Naturopati nedir dryula com 16 iyun 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 iyun 2025 Naturopatiya old bigenc ru 16 iyun 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 iyun 2025 Xarici kecidler span Dr Yula Ilacsiz tedavi mumkunmu Lugetler ve ensiklopediyalarBoyuk norvec Boyuk rus Britannica onlayn Isvecre tarixiNormativ yoxlamaBNF 11933669t GND 4041382 2 LCCN sh85090300 LNB 000126377 Microsoft 79946673 NKC ph123175 Kateqoriyalar Alternativ tibb
