fbpx
Wikipedia

Müqəddəs Vit kilsəsi (Çeski Krumlov)

Avqust 26, 2021

Müqəddəs Vit kilsəsi (çex. Kostel svatého Víta) — qotik üslublu katolik prixod məbədidir və Çeske Budeyovitse yeparxiyasının Çeski Krumlov prixodunun tabeliyindədir. Kilsə Vltava çayının sahil burnunda, Çeski Krumlov şəhərinin tarixi mərkəzində yerləşir və Krumlov qəsri ilə yanaşı şəhərin iki memarlıq dominantlarından biri sayılır. Kilsə 1992-ci ildən "Çeski Krumlov şəhərinin tarixi mərkəzi" adı altında UNESCO-nun Dünya Mədəniyyət Mirasları siyahısının tərkibinə daxildir, həmçinin Çexiya Respublikasının (1995-ci ildən) Milli Mədəniyyət abidəsidir.

Müqəddəs Vit kilsəsi
çex. Kostel svatého Víta
48°48′36″ şm. e. 14°19′12″ ş. u.
Ölkə Çexiya
Status Prixod kilsəsi
Şəhər Çeski Krumlov
Aidiyyatı Çeske Budeyovitse yeparxiyası
Memar Aldenberqli Linhard
Krumlovlu Stanek
Yan Stanek
Sifarişçi Rojmberkli I Pyotr
Tikilmə tarixi 1340-1439
Üslubu Qotika, Neoqotika
Vəziyyəti Fəaliyyətdədir
Rəsmi sayt farnostck.bcb.cz
TipiMədəni
Kriteriyavi
Təyin edilib1992
İstinad nöm.617
DövlətÇexiya
RegionAvropa və Şimali Amerika
Çexiyanın milli irsi
İstinad nöm.55
KateqoriyaKilsə
Müqəddəs Vit kilsəsi
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarix

 
Müqəddəs Vit kilsəsinin banisi və krallığın ən ali komorniki Rojmberkli I Pyotr

Çeski Krumlovun roma-katolik prixodu 1317-ci ildən öncə, Krumlov panlığının varisi və nüfuzlu çex feodalı Rojmberkli I Pyotr (1347-ci ildə vəfat edib) tərəfindən yaradılmışdı. Prixod ilə bağlı ilk sənədli məlumatlar 1329-cu ilə aid edilir. 1309 və 1317-ci illər arasında Rojberkli Pyotr kiçik müqəddəs Vit prixod kostyolunun, onun yanında isə müqəddəs Vatslav kapellasının əsasını qoymuşdu.

Krumlov prixodunun inkişafı və şəhər əhalisinin xeyli artması, Rojmberkli Pyotrun ilkin Vit kostyolunun yerində qotik üslubda yeni, daha geniş və möhtəşəm məbədin tikintisinə vadar etdi. Qotik kilsənin tikintisi 1340-cı ildə alman memarı Linhardın rəhbərliyi altında başlanılmış və yerli sənətkar Krumlovlu Stanek tərəfindən davam etdirilmişdi (əsas nefin qübbəsindəki yazı bunu təsdiqləyir).

1374-cü ildə Krumlov prixodu Doudleb dekanlığının mərkəzinə çevrilmiş, onun baş məbədi isə Müqəddəs Vit kilsəsi seçilmişdi. 1390-cı ildə Krumlov panlığını miras almış Rojmberkli III Yindrjix (1412-ci ildə vəfat edib), həmin vaxtadək inşa edilmiş kilsəni demək olar ki, tamamilə yenidən qurmağı qərara aldı. 1407-ci ildə onun razılığı ilə, dekan Bilskli Qostislav (1369-1414), sənətkar Yan Stanek və onun qardaşı oğlu Krumlovlu Stanek arasında kilsə tavanının yenidən qurulmasına və səkkiz ədəd dairəvi sütunların ucaldılmasına dair saziş imzalanmışdı (inşaat işləri üçün Milevdəki Müqəddəs İliya kilsəsi nümunə götürülmüşdü).

Həmin sazişin günümüzə qədər qorunub saxlanılması, kilsənin xor və qübbənin yenidənqurma göstəriciləri barədə kifayət qədər dolğun təsəvvür əldə etməyə yardımçı oldu. Qorunub saxlanılmış qübbənin təsvirlə oxşarlığı diqqəti cəlb edir. Müqavilədə hətta qübbədəki açardaşlarının sayı dəqiq müəyyən edilmişdi: 23 ədəd açardaşı torşəkilli presviteri günbəzində, 15-i köhnə riznitsada, 2-si onun üzərindəki məkanda, 30-u əsas nefdə, 5 dənəsi isə, xaçabənzər şimal və cənub neflərinin günbəzidə. Presviteri və əsas nefdə parlerj üslubunda nervür torşəkilli günbəz sistemi təşkil olunmuşdu; günbəzin bu cür memarlıq texnikası Praqa qəsrində yerləşən eyniadlı kafedraldan götürülmüşdü. Qotik günbəz yonulmuş daşdan hazırlanmışdı, halbuki künc neflərin xaçabənzər tağları kərpicdən inşa edilmişdi. Günbəzin bünövrəsi üçün səkkiz sütun yaradılmışdı; burada müqavilədə nəzərdə tutulmuş dairəvi üslubun əvəzinə, 4 ədəd səkkizüzlü və daha 4 qotik dördyarpaq formasında sütun hazırlanmışdı.

Kilsənin tikintisi xeyli uzanmışdı. Tikinti işlərinin davam etdirilməsi üçün maliyyə vəsaitləri təkcə Rojmberk panlarından deyil, həm də xeyli dərəcədə ictimai ianələrdən və xüsusilə də Praqa arxiyepiskopu Hazenburqlu (və yaxud Hazmburklu) Zbinek Zayitsdən (çex. Zbyněk Zajíc z Hazmburka) daxil olurdu. Kilsənin tikintisi artıq Qusçu müharibəsindən sonra tamamlanmış və artıq 1439-cu ildə Göylərə ucaldılmış Məryəm Ana və hələ yenidənqurma işlərinin tam başa çatmasından öncə Müqəddəs Vitin şərəfinə təqdis olunmuşdu.

1583-cü ildə kilsə Rojmberk sülaləsindən olan vladarjların ailəvi sərdabəsinə çevrilir. Elə həmin ildə, Rojmberkli vladarj Vilemin həyat yoldaşı Badenli Anna Mariya, 10 dekabr 1592-ci ildə isə o özü bu kilsədə dəfn edilmişdi. Onun qardaşı Pyotr Vok sərdabənin üzərindəki kilsə presviterisində yeni baş altarı ("Rojmberk altarı") və qırmızı mərmərdən olan və əfsanəvi Rojmberk atlısının heykəli (çex. Rožmberský jezdec) ilə bəzədilmiş başdaşıları ucaltmışdı. 1591-ci ildə Pyotr Krumlovda yezuit kollegiumununun əsasını qoymuş və Müqəddəs Vit kilsəsini onun hamiliyi altına (patronatına) vermişdi. Vladarj Pyotr Vokun 1611-ci ildə ölümündən sonra, yezuit-ataların səyi nəticəsində Rojmberk atlısı kilsədən çıxarılmışdı, on il sonra isə, Krumlov yezuit kollegiumun rektoru Albrext Hanovski Rojmberkli Vilem və Annanın mərmər başdaşılarının kilsədən yığışdırılmasını əmr etmişdi. Bu, lakin Vilemin sonuncu arvadı Pernşteynli Poliksenanın və Praqa arxiyepiskopu III Yan Lohelin kəskin etirazlarına səbəb olmuşdu və yalnız bunun sayəsində, qəbirlərin öz yerlərində saxlanılmasına dair qərar qəbul edilmişdi.

1670-ci ildə Çeskokrumlov ruhani idarəsi Müqəddəs Vit kilsəsinin yeni baş altarının yaradılmasına təşəbbüs göstərmişdi. Yenidənqurma işləri Rojmberkli Pyotr Vokanın göstərişi ilə quraşdırılmış terrakota heykəllərin kilsədən çıxarılması ilə başlamışdı. Bu dəfə öz narazılığını Krumlov hersoqu İohann Kristian fon Eggenberq bildirmişdi; o hesab edirdi ki, mülkiyyətində olan ərazidə istənilən hər bir əhəmiyyətli layihə üçün onun şəxsən razılığı olmalı idi. Rojberklərdən miras qalmış əmlakın faktiki olaraq hersoqun xəbəri olmadan dağıdılmasına görə, kollegium və prelat səlahiyyətlərdən aşma üzrə ittiham edilmişdi. Yeni əsas altarın zahiri görünüşü barədə hersoq və dini idarə arasında mübahisələr 1683-cü ilə qədər davam etmişdi.

Rojmberk qəbirdaşlarının kilsədən çıxarılması məsələsi yenidən 1717-ci ilin dekabr ayında qaldırılmışdı; bu zaman prelat Geubel Krumlovun yeni seçilmiş hersoginyası Mariya Ernestina fon Eggenberqə müvafiq ərizə verərək bildirir ki, prisviterinin ortasında yerləşən və baş altardan isə bir neçə addımda olan məzar daşları, dini ibadət və mərasimlərin aparılmasına mane olur. Həmçinin prisviterinin planı da tərtib olunaraq, ərizə ilə birlikdə hersoqinyaya verilmişdi; hal-hazırda o, qəbirlərin yerini müəyyənləşdirməyə imkan verən yeganə sənəd sayılır. 1719-cu ildə yetmiş yaşlı hersoginya dünyasını dəyişir və qəbirdaşlarının gələcək aqibəti yenə də naməlum qalır.

Növbəti Krumlov hersoqu Adam Frants zu Şvartsenberq və xanımı Eleonora Amaliya fon Lobkovitz, 1724-1726-cı illərdə Müqəddəs Vit kilsəsinin daxilində Nepomutslu Müqəddəs Yanın şərəfinə kapella ucaldırlar və bu müqəddəsi Lobkovitz sülaləsinin himayədarı elan edirlər. XIX əsrdə kardinal Fridrix zu Şvartsenberq (1809—1885) Nepomutslu Müqəddəs Yanın gümüş relikvarinin içərisində saxlanılan çiyin sümüyünü kilsədəki kapellaya yerləşdirmişdi.

1780-ci ilədək kilsənin interyerində müxtəlif şəhər sənətkarlıq sexlərinin (qəssablar, çörəkçilər, bənnalar, dülgərlər, çəkməçilər, dərzilər, pivəçilər ağ və qara çörəkçilər, sərraclar, dəmirçilər və s) vəsaiti hesabına yaradılmış və yalnız "şərəfli təbəqəyə" məxsus çoxlu künc altarlar mövcud idi, lakin sonralar onlar neoqotika üslubunda "ümumi" dörd yan altar ilə əvəz edilmişdi.

1783-cü ildə ruhani idarəsinin və Krumlovun yeni knyazı I İohann Nepomuk knyaz zu Şvartsenberqin razılığı ilə, Rojmberkli Vilem və Anna Mariyanın mərmər başdaşıları nəhayət presviteridən çıxarılmışdı. Şvartsenberq qeydiyyatçısı Melxior Frantsek presviteridəki əsas altarın və kilsə xorlarının aşağısında yerləşən sərdabələrin yarılmasının nəticələri barədə geniş hesabat qoymuşdu. Rojmberklərin əzəmətli qalaydan hazırlanmış tabutlarından başqa, bu sərdabədə daha iki taxta tabut da aşkar edilmişdi; bunlardan birində Şvartsenberq sülaləsinin holland budağından olan və hersoginya Mariya Ernestinanın qohumu olmuş Mariya İohanna (1670-ci ildə vəfat edib), digər tabutda isə, 1750-ci ildə dünyasını dəyişmiş, hersoq İosif I Adam zu Şvartsenberqin bir yaşlı oğlu Frans İosif uyuyurdu. Şvartsenberqlərin taxta tabutlarını türbəyə yerləşdirilmişdi, Rojmberkli Vilem və Anna Mariyanın qalıqları isə, qalay qəbirlərdən palıd qəbirlərə köçürülərək yeraltı zirzəmiyə yerləşdirilmişdi. Rojmberklərin qalay tabutları daha sonra köhnə metal kimi hərracların birində satılmışdı. Tabutun içərisində aşkar olunmuş Rojmberkli Vilemin qızıl dəri ordeni daha sonra saxlanc üçün Vışebrod monastırının rahibinə verilmişdi. Hazırda həmin orden Praqadakı Milli muzeyin numizmatik şöbəsində saxlanılır. Rojmberklərin qırmızı mərmərdən olan başdaşıları Nepomutslu Yan kapellasının divarlarında və girəcəyin hər iki tərəfində yerləşdirilmişdir; burada onlar indiyədək saxlanılır.

1893-1894-cü illərdə aparılan yenidənqurma işləri nəticəsində, kilsə qülləsinin soğanvari günbəzi özünün indiki neoqotik üslubda səkkizüzlü görkəmini əldə etmişdi. Hazırda kilsə ibadət etmək üçün, eləcə də bəzən klassik musiqi konsertlərinə dinləmək üçün istifadə olunur.

1992-ci ildə "Çeski Krumlov şəhərinin Tarixi mərkəzi" obyektinin tərkibində Müqəddəs Vit kilsəsi Çexiyanın Mədəni irsinin bir hissəsinə çevrilmişdir. 1995-ci ildə isə, kilsə Çexiya Respublikasının milli mədəniyyət abidəsi elan edilmişdir.

  • Krumlov qəsrindən
    kilsə və köhnə şəhərə açılan mənzərə

  • Şimal girişini bəzəyən Timpan

  • Əsas nefin torşəkillikünc nefin isə, xaçabənzər qübbəsi

  • Kilsənin neoqotik üslubda zəng qülləsi

Təsvir

Müqəddəs Vit qotik kilsəsi, hər üç nefinin eyni hündürlüyə malik olan zal tipli məbəddir. Kilsənin interyerinə uzadılmış qapalı beşüzlü presviterisi və onun hər iki tərəfində düzbucaqlı və mərtəbəli riznitsalar daxildir, burada həmçinin Qiyamət və Nepomutslu Müqəddəs Yan kapellası və şimal tərəfdən böyük pritvoru vardır. Kilsənin uzunluğu şərqdən qərbə 44 metr, eni və hündürlüyü isə 20 metr təşkil edir. Kilsənin qərb tərəfindəki fasada böyük zəng qülləsi yerləşdirilmişdi; onun birinci mərtəbəsindəki roman üslublu pəncərələr prizmaşəkillidir. Qüllənin yuxarı mərtəbələri səkkizbucaq formasına malikdir, onun sonuncu mərtəbəsi 1893-1894-cü illərdə neoqotik üslubda tikilmişdi.

Kilsənin cənub divarında beş pəncərə var, şimal divarında əvvəlcə daha dörd pəncərə mövcud idi, onlardan öz ilkin halında yalnız presviterinin yanında yerləşən birinci və dördüncü pəncərələr qalmışdır. İkinci pəncərə, onun altında Nepomutslu Müqəddəs Yan kapellasının ucaldılması ilə bağlı 1724-1726-cı illərdə xeyli daraldılmış, üçüncü pəncərə isə, Dirilmə kapellasının tikintisi ilə əlaqədar XV əsrin sonunda bağlanılmışdı.

Kilsə interyeri neoqotik üslubda yaradılmışdır. Əsas altar Müqəddəs Vit və Müqəddəs Məryəmin təsviri ilə bəzədilib. Bu əsər 1673-1683-cü illərdə, yəni yezuit ordeninin Krumlov şəhərində böyük təsir dövründə yaradılmışdı. 1897-ci ildə həmin əsər Yan Kreyçik tərəfindən yenidən çəkilmişdi. Yan altarlar Fransisk Ksaveri, Bakirə Məryəm, Müqəddəs Vatslav və Müqəddəs Floriana həsr olunub.

Sol künc nefin sol tərəfində Nepomutslu Yan kapellası yerləşir; girişin hər iki tərəfində Rojmberkli Vilem (1534—1592) və onun üçüncü arvadı Badenli Anna Mariyanın (1561—1582) türbəsindən buraya gətirilmiş qırmızı mərmərdən olan iki başdaşı yerləşir. Kapellanın altarı 1725-ci ildə rokoko üslubunda yaradılmışdı və bu Bernini tərəfindən Roma şəhərində yaradılmış analoji altarın dəqiq surətidir. Kapellanın taxçasında Şvartsenberq sülaləsinin bəzi üzvlərinin ürəkləri saxlanılır; onların içərisində xüsusi yeri Krumlov hersoqu Adam Frans zu Şvartsenberqin və onun xanımı Eleonora Amaliyanın qəlbi tutur. Kapellada həmçinin Eleonora Amaliyanın qalıqları dəfn olunmuşdu. Kapellanın yanındakı divarda XV əsrin 1-ci yarısında yaradılmış freska yerləşir, onun səthini Çarmıxa çəkilmə, Müqəddəs Veronika, Müqəddəs Yelizaveta, Mariya Maqdalena və Müqəddəs Yekaterina səhnələri təsvir olunmuşdur.

Qiyamət kapellası, kilsənin XIV-XV əsrdə aparılan qotik yenidənqurma dövrünə aiddir. 1439-cu ildə kilsənin təqdis olunmasından sonra, kapella Krumlov arxidekanlarının türbəsi kimi istifadə olunurdu. Kilsə interyerinin barokko üslubunda yenidən qurulması zamanı, tillər çıxarılmışdı, kapellanın girişi isə, yarımdairəvi tağ vasitəsilə baş nef tərəfə açılmış və zəngin portal memarlığı ilə bəzədilmişdi. Kapellanın yeni divar naxışları 1777-ci ildə Frantişek Yakub Prokiş tərəfindən həyata keçirilmişdi.

Üçüncü məbəd kapellası - kilsənin qərb tərəfində yerləşən qotik üslublu Müqəddəs İyeronim kapellasıdır; o, Rojmberkli I Yanın təşəbbüsü ilə, atası I Pyotr tərəfindən ucaldılmış Müqəddəs Vatslav kapellasının yerində 1389-cu ildə inşa edilmiş və dini ibadətlərin yerinə yetirilməsi üçün yeni göylər himayədarının şərəfinə təkrarən təqdis olunmuşdu. Bu kapella alman dilində moizələr üçün istifadə olunurdu. 1624-cü ildə bu kapella "Müqəddəs Məryəm yüksəlməsi" adı ilə tanınan alman katolik qardaşlığının istifadəsinə verilmişdi. 1787-ci ildə imperator II İosifin islahatları zamanı, katolik qardaşlıq buraxılmışdı, Müqəddəs İyeronim kapellası isə bağlanılaraq, yaşayış evi üçün yenidən qurulmuşdu.

Kilsənin qərb tərəfində neoqotik üslubda xorlar yerləşir, təxminən 1500-cü ildən burada orqan yerləşirdi. Kilsənin hazırki orqanı isə 1908-ci ildə quraşdırılmışdı. Onun aşağısında qırmızı mərmərdən olan dörd sütun və baldaxinlə dövrələnmiş gözəl kupel yerləşir, XVI əsrdə o, Rojmberk altarının tərkib hissəsi idi.

  • Rojmberk altarının kupel və sütunları

  • Kilsənin əsas altarı

  • Kilsə orqanlarından birisi

  • Dirilmə kapellası

Ədəbiyyat

  • Český Krumlov v grafice dvou století, Český Krumlov. Praha. 1975.
  • Češka, V, Dvořáková, M., Pártl, F. (1963). Předmluva k inventářům Podnikového archivu Jihočeských papíren a.s. Větřní. Větřní.
  • Hajer, V (3. 1. 1997). Z historie sklářství na Kaplicku (Zakladatel sklárny na Vilémově hoře byl Vilém z Rožmberka). Českokrumlovské listy, 1997.
  • Hans, E. /nach R. Jordan/ (1992). Glabenskampf in Krummau, in: Die Stadt Krummau an der Moldau im Böhmerwald. Verlag „Hoamů Waldkirchen.
  • Halada, J.: Lexikon české šlechty I., Praha 1994.
  • Hall, J.: Slovník námětů a symbolů ve výtvarném umění, Praha 1992.
  • Hall, J.: Slovník námětů a symbolů ve výtvarném umění, Praha 1992.
  • Kašna na náměstí Svornosti má velmi bohatou historii, Českokrumlovské listy, 1998, 31. 3. 1998.
  • Kořan, J.: Topografie a dějiny dolování grafitových ložisek jihočeských, Sborník státního geologického ústavu Československé republiky, 16, Praha 1949.
  • Eliška Fučíková, Martin Gaži, Roman Lavička (2011). Rožmberkové : rod českých velmožů a jeho cesta dějinami. České Budějovice: Národní památkový ústav, územní odborné pracoviště v Českých Budějovicích. səh. 752. ISBN 978-80-85033-31-1.
  • Roman Lavička, Robert Šimúnek (2011). Páni z Rožmberka 1250–1520 : jižní Čechy ve středověku : kulturněhistorický obraz šlechtického dominia ve středověkých Čechách. České Budějovice: Veduta. səh. 356. ISBN 978-80-86829-70-8.
  • Eduard Winter, Josefinismus a jeho dějiny: Příspěvek k duchovním dějinám Čech a Moravy 1740-1848. Praha: Jelínek, 1945 - 383 s
  • Bohumír Němec (2001). Rožmberkové : životopisná encyklopedie panského rodu. České Budějovice: Veduta. səh. 111. (#accessdate_missing_url)
  • Jaroslav Pánek (1998). Vilém z Rožmberka. Politik smíru. Praha: Brána ; Knižní klub. səh. 315. ISBN 80-85946-86-6.
  • Jiří Pernes, Josef Fučík, Petr Havel a kol. (2003). Pod císařským praporem. Historie habsburské armády 1526-1918. Praha: Elka Press. səh. 555. ISBN 80-902745-5-2.

İstinadlar

  1. Podle stránky „Historie diecéze“ na oficiálním webu biskupství, dostupné: http://www.bcb.cz/Dieceze/Dieceze/Historie (navštíveno 4. července 2008)
  2. "Kostel sv. Víta ve městě Český Krumlov" (çex).
  3. . 2014-05-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-17.
  4. ↑ "Национальный институт памятников Чешской Республики / Локация: Южночешский край" (çex).
  5. Castle Theater in Český Krumlov, abgerufen am 18. Januar 2011
  6. ↑ Zdena Flašková, Stavebně historický vývoj
  7. ↑ Zdeňka Prokopová
  8. Kostel sv. Víta v Českém Krumlově
  9. Mašková, Věra. "Hostislav z Bílska". Encyklopedie města Český Krumlov. İstifadə tarixi: 2014-12-26.
  10. St. Vitus Church in Český Krumlov - www.encyklopedie.ckrumlov.cz.  (ing.)
  11. Соловьев Н. К. Художественное формообразование интерьера. Москва: МГХПУ.
  12. Also spelled in Latinized form as Zbinco or Sbinco; first variant of his noble predicate is a Czechized form of the German original name Hasenburg ("Hare Castle")
  13. . 2008-06-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-18.
  14. ↑ Umělecké památky Čech 1. A/J. Academia. 1977. (#parameter_ignored); (#parameter_ignored)
  15. CERMAN, Ivo, „Ge-li to wiecz možná?“ Schwarzenbergové mluví česky už 350 let!, Obnovená tradice, Číslo: 47, Rok: 2013
  16. Kristina Swiderová, Adam František a Eleonora Amálie ze Schwarzenberku. Příčiny a průběh jejich manželské krize 1710–1722, Theatrum historiae 9, 2011, s. 333–356.
  17. "Historic Centre of Český Krumlov". World Heritage List. World Heritage Committee. 1992. İstifadə tarixi: 2015-02-09.
  18. Zdena Flašková, Popis objektu
  19. "Kostelní č. p. 161". Encyklopedie města Český Krumlov. İstifadə tarixi: 2014-12-28.

Xarici keçidlər

  Vikianbarda Müqəddəs Vit kilsəsi ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • Flašková, Zdena; kol. "Kostel sv. Víta ve městě Český Krumlov". Encyklopedie města Český Krumlov. İstifadə tarixi: 2014-12-23.
  • "Kostel sv. Víta v Českém Krumlově". ceskykrumlov.com. İstifadə tarixi: 2014-12-23.
  • Prokopová, Zdeňka. "Církevní dějiny města Český Krumlov". Encyklopedie města Český Krumlov. İstifadə tarixi: 2014-12-23.
  • Kostel sv. Víta v Českém Krumlově Detailní popis a fotografie kostela sv. Víta v Českém Krumlově
  • Kostel sv. Víta ve městě Český Krumlov //www.encyklopedie.ckrumlov.cz

Avqust 26, 2021
müqəddəs, kilsəsi, çeski, krumlov, müqəddəs, kilsəsi, çex, kostel, svatého, víta, qotik, üslublu, katolik, prixod, məbədidir, çeske, budeyovitse, yeparxiyasının, çeski, krumlov, prixodunun, tabeliyindədir, kilsə, vltava, çayının, sahil, burnunda, çeski, krumlo. Muqeddes Vit kilsesi cex Kostel svateho Vita qotik uslublu katolik prixod mebedidir ve Ceske Budeyovitse yeparxiyasinin Ceski Krumlov prixodunun tabeliyindedir Kilse Vltava cayinin sahil burnunda Ceski Krumlov seherinin tarixi merkezinde yerlesir ve Krumlov qesri ile yanasi seherin iki memarliq dominantlarindan biri sayilir 2 Kilse 1992 ci ilden Ceski Krumlov seherinin tarixi merkezi adi altinda UNESCO nun Dunya Medeniyyet Miraslari siyahisinin terkibine daxildir 3 hemcinin Cexiya Respublikasinin 1995 ci ilden Milli Medeniyyet abidesidir 4 Muqeddes Vit kilsesicex Kostel svateho Vita48 48 36 sm e 14 19 12 s u Olke CexiyaStatus Prixod kilsesiSeher Ceski KrumlovAidiyyati Ceske Budeyovitse yeparxiyasi 1 Memar Aldenberqli LinhardKrumlovlu StanekYan StanekSifarisci Rojmberkli I PyotrTikilme tarixi 1340 1439Uslubu Qotika NeoqotikaVeziyyeti FealiyyetdedirResmi sayt farnostck bcb czUNESCO Umumdunya IrsiTipiMedeniKriteriyaviTeyin edilib1992Istinad nom 617DovletCexiyaRegionAvropa ve Simali AmerikaCexiyanin milli irsiIstinad nom 55KateqoriyaKilseMuqeddes Vit kilsesi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarix 2 Tesvir 3 Edebiyyat 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerTarix Redakte Muqeddes Vit kilsesinin banisi ve kralligin en ali komorniki Rojmberkli I Pyotr Ceski Krumlovun roma katolik prixodu 1317 ci ilden once Krumlov panliginin varisi ve nufuzlu cex feodali Rojmberkli I Pyotr 1347 ci ilde vefat edib terefinden yaradilmisdi 5 Prixod ile bagli ilk senedli melumatlar 1329 cu ile aid edilir 1309 ve 1317 ci iller arasinda Rojberkli Pyotr kicik muqeddes Vit prixod kostyolunun onun yaninda ise muqeddes Vatslav kapellasinin esasini qoymusdu 6 7 Krumlov prixodunun inkisafi ve seher ehalisinin xeyli artmasi Rojmberkli Pyotrun ilkin Vit kostyolunun yerinde qotik uslubda yeni daha genis ve mohtesem mebedin tikintisine vadar etdi Qotik kilsenin tikintisi 1340 ci ilde alman memari Linhardin rehberliyi altinda baslanilmis ve yerli senetkar Krumlovlu Stanek terefinden davam etdirilmisdi esas nefin qubbesindeki yazi bunu tesdiqleyir 6 8 1374 cu ilde Krumlov prixodu Doudleb dekanliginin merkezine cevrilmis onun bas mebedi ise Muqeddes Vit kilsesi secilmisdi 1390 ci ilde Krumlov panligini miras almis Rojmberkli III Yindrjix 1412 ci ilde vefat edib hemin vaxtadek insa edilmis kilseni demek olar ki tamamile yeniden qurmagi qerara aldi 1407 ci ilde onun raziligi ile dekan Bilskli Qostislav 1369 1414 senetkar Yan Stanek ve onun qardasi oglu Krumlovlu Stanek arasinda kilse tavaninin yeniden qurulmasina ve sekkiz eded dairevi sutunlarin ucaldilmasina dair sazis imzalanmisdi insaat isleri ucun Milevdeki Muqeddes Iliya kilsesi numune goturulmusdu 6 7 9 Hemin sazisin gunumuze qeder qorunub saxlanilmasi kilsenin xor ve qubbenin yenidenqurma gostericileri barede kifayet qeder dolgun tesevvur elde etmeye yardimci oldu Qorunub saxlanilmis qubbenin tesvirle oxsarligi diqqeti celb edir Muqavilede hetta qubbedeki acardaslarinin sayi deqiq mueyyen edilmisdi 23 eded acardasi torsekilli presviteri gunbezinde 15 i kohne riznitsada 2 si onun uzerindeki mekanda 30 u esas nefde 5 denesi ise xacabenzer simal ve cenub neflerinin gunbezide Presviteri ve esas nefde parlerj uslubunda nervur torsekilli gunbez sistemi teskil olunmusdu gunbezin bu cur memarliq texnikasi Praqa qesrinde yerlesen eyniadli kafedraldan goturulmusdu 10 Qotik gunbez yonulmus dasdan hazirlanmisdi halbuki kunc neflerin xacabenzer taglari kerpicden insa edilmisdi Gunbezin bunovresi ucun sekkiz sutun yaradilmisdi burada muqavilede nezerde tutulmus dairevi uslubun evezine 4 eded sekkizuzlu ve daha 4 qotik dordyarpaq formasinda sutun hazirlanmisdi 6 11 Kilsenin tikintisi xeyli uzanmisdi Tikinti islerinin davam etdirilmesi ucun maliyye vesaitleri tekce Rojmberk panlarindan deyil hem de xeyli derecede ictimai ianelerden ve xususile de Praqa arxiyepiskopu Hazenburqlu ve yaxud Hazmburklu 12 Zbinek Zayitsden cex Zbynek Zajic z Hazmburka daxil olurdu Kilsenin tikintisi artiq Quscu muharibesinden sonra tamamlanmis ve artiq 1439 cu ilde Goylere ucaldilmis Meryem Ana ve hele yenidenqurma islerinin tam basa catmasindan once Muqeddes Vitin serefine teqdis olunmusdu 6 7 1583 cu ilde kilse Rojmberk sulalesinden olan vladarjlarin ailevi serdabesine cevrilir Ele hemin ilde Rojmberkli vladarj Vilemin heyat yoldasi Badenli Anna Mariya 10 dekabr 1592 ci ilde ise o ozu bu kilsede defn edilmisdi Onun qardasi Pyotr Vok serdabenin uzerindeki kilse presviterisinde yeni bas altari Rojmberk altari ve qirmizi mermerden olan ve efsanevi Rojmberk atlisinin heykeli cex Rozmbersky jezdec ile bezedilmis basdasilari ucaltmisdi 1591 ci ilde Pyotr Krumlovda yezuit kollegiumununun esasini qoymus ve Muqeddes Vit kilsesini onun hamiliyi altina patronatina vermisdi Vladarj Pyotr Vokun 1611 ci ilde olumunden sonra yezuit atalarin seyi neticesinde Rojmberk atlisi kilseden cixarilmisdi on il sonra ise Krumlov yezuit kollegiumun rektoru Albrext Hanovski Rojmberkli Vilem ve Annanin mermer basdasilarinin kilseden yigisdirilmasini emr etmisdi Bu lakin Vilemin sonuncu arvadi Pernsteynli Poliksenanin ve Praqa arxiyepiskopu III Yan Lohelin keskin etirazlarina sebeb olmusdu ve yalniz bunun sayesinde qebirlerin oz yerlerinde saxlanilmasina dair qerar qebul edilmisdi 6 7 1670 ci ilde Ceskokrumlov ruhani idaresi Muqeddes Vit kilsesinin yeni bas altarinin yaradilmasina tesebbus gostermisdi Yenidenqurma isleri Rojmberkli Pyotr Vokanin gosterisi ile qurasdirilmis terrakota heykellerin kilseden cixarilmasi ile baslamisdi Bu defe oz naraziligini Krumlov hersoqu Iohann Kristian fon Eggenberq bildirmisdi o hesab edirdi ki mulkiyyetinde olan erazide istenilen her bir ehemiyyetli layihe ucun onun sexsen raziligi olmali idi 13 Rojberklerden miras qalmis emlakin faktiki olaraq hersoqun xeberi olmadan dagidilmasina gore kollegium ve prelat selahiyyetlerden asma uzre ittiham edilmisdi Yeni esas altarin zahiri gorunusu barede hersoq ve dini idare arasinda mubahiseler 1683 cu ile qeder davam etmisdi 6 Rojmberk qebirdaslarinin kilseden cixarilmasi meselesi yeniden 1717 ci ilin dekabr ayinda qaldirilmisdi bu zaman prelat Geubel Krumlovun yeni secilmis hersoginyasi Mariya Ernestina fon Eggenberqe muvafiq erize vererek bildirir ki prisviterinin ortasinda yerlesen ve bas altardan ise bir nece addimda olan mezar daslari dini ibadet ve merasimlerin aparilmasina mane olur 14 Hemcinin prisviterinin plani da tertib olunaraq erize ile birlikde hersoqinyaya verilmisdi hal hazirda o qebirlerin yerini mueyyenlesdirmeye imkan veren yegane sened sayilir 1719 cu ilde yetmis yasli hersoginya dunyasini deyisir ve qebirdaslarinin gelecek aqibeti yene de namelum qalir 6 Novbeti Krumlov hersoqu Adam Frants zu Svartsenberq 15 ve xanimi Eleonora Amaliya fon Lobkovitz 1724 1726 ci illerde Muqeddes Vit kilsesinin daxilinde Nepomutslu Muqeddes Yanin serefine kapella ucaldirlar ve bu muqeddesi Lobkovitz sulalesinin himayedari elan edirler 16 XIX esrde kardinal Fridrix zu Svartsenberq 1809 1885 Nepomutslu Muqeddes Yanin gumus relikvarinin icerisinde saxlanilan ciyin sumuyunu kilsedeki kapellaya yerlesdirmisdi 6 1780 ci iledek kilsenin interyerinde muxtelif seher senetkarliq sexlerinin qessablar corekciler bennalar dulgerler cekmeciler derziler piveciler ag ve qara corekciler serraclar demirciler ve s vesaiti hesabina yaradilmis ve yalniz serefli tebeqeye mexsus coxlu kunc altarlar movcud idi lakin sonralar onlar neoqotika uslubunda umumi dord yan altar ile evez edilmisdi 6 1783 cu ilde ruhani idaresinin ve Krumlovun yeni knyazi I Iohann Nepomuk knyaz zu Svartsenberqin raziligi ile Rojmberkli Vilem ve Anna Mariyanin mermer basdasilari nehayet presviteriden cixarilmisdi Svartsenberq qeydiyyatcisi Melxior Frantsek presviterideki esas altarin ve kilse xorlarinin asagisinda yerlesen serdabelerin yarilmasinin neticeleri barede genis hesabat qoymusdu 14 Rojmberklerin ezemetli qalaydan hazirlanmis tabutlarindan basqa bu serdabede daha iki taxta tabut da askar edilmisdi bunlardan birinde Svartsenberq sulalesinin holland budagindan olan ve hersoginya Mariya Ernestinanin qohumu olmus Mariya Iohanna 1670 ci ilde vefat edib diger tabutda ise 1750 ci ilde dunyasini deyismis hersoq Iosif I Adam zu Svartsenberqin bir yasli oglu Frans Iosif uyuyurdu Svartsenberqlerin taxta tabutlarini turbeye yerlesdirilmisdi Rojmberkli Vilem ve Anna Mariyanin qaliqlari ise qalay qebirlerden palid qebirlere kocurulerek yeralti zirzemiye yerlesdirilmisdi Rojmberklerin qalay tabutlari daha sonra kohne metal kimi herraclarin birinde satilmisdi Tabutun icerisinde askar olunmus Rojmberkli Vilemin qizil deri ordeni daha sonra saxlanc ucun Visebrod monastirinin rahibine verilmisdi Hazirda hemin orden Praqadaki Milli muzeyin numizmatik sobesinde saxlanilir Rojmberklerin qirmizi mermerden olan basdasilari Nepomutslu Yan kapellasinin divarlarinda ve gireceyin her iki terefinde yerlesdirilmisdir burada onlar indiyedek saxlanilir 6 1893 1894 cu illerde aparilan yenidenqurma isleri neticesinde kilse qullesinin soganvari gunbezi ozunun indiki neoqotik uslubda sekkizuzlu gorkemini elde etmisdi Hazirda kilse ibadet etmek ucun elece de bezen klassik musiqi konsertlerine dinlemek ucun istifade olunur 6 1992 ci ilde Ceski Krumlov seherinin Tarixi merkezi obyektinin terkibinde Muqeddes Vit kilsesi Cexiyanin Medeni irsinin bir hissesine cevrilmisdir 1995 ci ilde ise kilse Cexiya Respublikasinin milli medeniyyet abidesi elan edilmisdir 4 17 Krumlov qesrindenkilse ve kohne sehere acilan menzere Simal girisini bezeyen Timpan Esas nefin torsekillikunc nefin ise xacabenzer qubbesi Kilsenin neoqotik uslubda zeng qullesiTesvir RedakteMuqeddes Vit qotik kilsesi her uc nefinin eyni hundurluye malik olan zal tipli mebeddir Kilsenin interyerine uzadilmis qapali besuzlu presviterisi ve onun her iki terefinde duzbucaqli ve mertebeli riznitsalar daxildir burada hemcinin Qiyamet ve Nepomutslu Muqeddes Yan kapellasi ve simal terefden boyuk pritvoru vardir Kilsenin uzunlugu serqden qerbe 44 metr eni ve hundurluyu ise 20 metr teskil edir Kilsenin qerb terefindeki fasada boyuk zeng qullesi yerlesdirilmisdi onun birinci mertebesindeki roman uslublu pencereler prizmasekillidir Qullenin yuxari mertebeleri sekkizbucaq formasina malikdir onun sonuncu mertebesi 1893 1894 cu illerde neoqotik uslubda tikilmisdi 18 6 Kilsenin cenub divarinda bes pencere var simal divarinda evvelce daha dord pencere movcud idi onlardan oz ilkin halinda yalniz presviterinin yaninda yerlesen birinci ve dorduncu pencereler qalmisdir Ikinci pencere onun altinda Nepomutslu Muqeddes Yan kapellasinin ucaldilmasi ile bagli 1724 1726 ci illerde xeyli daraldilmis ucuncu pencere ise Dirilme kapellasinin tikintisi ile elaqedar XV esrin sonunda baglanilmisdi 6 Kilse interyeri neoqotik uslubda yaradilmisdir Esas altar Muqeddes Vit ve Muqeddes Meryemin tesviri ile bezedilib Bu eser 1673 1683 cu illerde yeni yezuit ordeninin Krumlov seherinde boyuk tesir dovrunde yaradilmisdi 1897 ci ilde hemin eser Yan Kreycik terefinden yeniden cekilmisdi Yan altarlar Fransisk Ksaveri Bakire Meryem Muqeddes Vatslav ve Muqeddes Floriana hesr olunub 6 Sol kunc nefin sol terefinde Nepomutslu Yan kapellasi yerlesir girisin her iki terefinde Rojmberkli Vilem 1534 1592 ve onun ucuncu arvadi Badenli Anna Mariyanin 1561 1582 turbesinden buraya getirilmis qirmizi mermerden olan iki basdasi yerlesir Kapellanin altari 1725 ci ilde rokoko uslubunda yaradilmisdi ve bu Bernini terefinden Roma seherinde yaradilmis analoji altarin deqiq suretidir Kapellanin taxcasinda Svartsenberq sulalesinin bezi uzvlerinin urekleri saxlanilir onlarin icerisinde xususi yeri Krumlov hersoqu Adam Frans zu Svartsenberqin ve onun xanimi Eleonora Amaliyanin qelbi tutur Kapellada hemcinin Eleonora Amaliyanin qaliqlari defn olunmusdu Kapellanin yanindaki divarda XV esrin 1 ci yarisinda yaradilmis freska yerlesir onun sethini Carmixa cekilme Muqeddes Veronika Muqeddes Yelizaveta Mariya Maqdalena ve Muqeddes Yekaterina sehneleri tesvir olunmusdur 6 Qiyamet kapellasi kilsenin XIV XV esrde aparilan qotik yenidenqurma dovrune aiddir 1439 cu ilde kilsenin teqdis olunmasindan sonra kapella Krumlov arxidekanlarinin turbesi kimi istifade olunurdu Kilse interyerinin barokko uslubunda yeniden qurulmasi zamani tiller cixarilmisdi kapellanin girisi ise yarimdairevi tag vasitesile bas nef terefe acilmis ve zengin portal memarligi ile bezedilmisdi Kapellanin yeni divar naxislari 1777 ci ilde Frantisek Yakub Prokis terefinden heyata kecirilmisdi 6 Ucuncu mebed kapellasi kilsenin qerb terefinde yerlesen qotik uslublu Muqeddes Iyeronim kapellasidir o Rojmberkli I Yanin tesebbusu ile atasi I Pyotr terefinden ucaldilmis Muqeddes Vatslav kapellasinin yerinde 1389 cu ilde insa edilmis ve dini ibadetlerin yerine yetirilmesi ucun yeni goyler himayedarinin serefine tekraren teqdis olunmusdu Bu kapella alman dilinde moizeler ucun istifade olunurdu 1624 cu ilde bu kapella Muqeddes Meryem yukselmesi adi ile taninan alman katolik qardasliginin istifadesine verilmisdi 1787 ci ilde imperator II Iosifin islahatlari zamani katolik qardasliq buraxilmisdi Muqeddes Iyeronim kapellasi ise baglanilaraq yasayis evi ucun yeniden qurulmusdu 6 19 Kilsenin qerb terefinde neoqotik uslubda xorlar yerlesir texminen 1500 cu ilden burada orqan yerlesirdi Kilsenin hazirki orqani ise 1908 ci ilde qurasdirilmisdi Onun asagisinda qirmizi mermerden olan dord sutun ve baldaxinle dovrelenmis gozel kupel yerlesir XVI esrde o Rojmberk altarinin terkib hissesi idi 6 Rojmberk altarinin kupel ve sutunlari Kilsenin esas altari Kilse orqanlarindan birisi Dirilme kapellasiEdebiyyat RedakteCesky Krumlov v grafice dvou stoleti Cesky Krumlov Praha 1975 Ceska V Dvorakova M Partl F 1963 Predmluva k inventarum Podnikoveho archivu Jihoceskych papiren a s Vetrni Vetrni Hajer V 3 1 1997 Z historie sklarstvi na Kaplicku Zakladatel sklarny na Vilemove hore byl Vilem z Rozmberka Ceskokrumlovske listy 1997 Hans E nach R Jordan 1992 Glabenskampf in Krummau in Die Stadt Krummau an der Moldau im Bohmerwald Verlag Hoamu Waldkirchen Halada J Lexikon ceske slechty I Praha 1994 Hall J Slovnik nametu a symbolu ve vytvarnem umeni Praha 1992 Hall J Slovnik nametu a symbolu ve vytvarnem umeni Praha 1992 Kasna na namesti Svornosti ma velmi bohatou historii Ceskokrumlovske listy 1998 31 3 1998 Koran J Topografie a dejiny dolovani grafitovych lozisek jihoceskych Sbornik statniho geologickeho ustavu Ceskoslovenske republiky 16 Praha 1949 Eliska Fucikova Martin Gazi Roman Lavicka 2011 Rozmberkove rod ceskych velmozu a jeho cesta dejinami Ceske Budejovice Narodni pamatkovy ustav uzemni odborne pracoviste v Ceskych Budejovicich seh 752 ISBN 978 80 85033 31 1 Roman Lavicka Robert Simunek 2011 Pani z Rozmberka 1250 1520 jizni Cechy ve stredoveku kulturnehistoricky obraz slechtickeho dominia ve stredovekych Cechach Ceske Budejovice Veduta seh 356 ISBN 978 80 86829 70 8 Eduard Winter Josefinismus a jeho dejiny Prispevek k duchovnim dejinam Cech a Moravy 1740 1848 Praha Jelinek 1945 383 s Bohumir Nemec 2001 Rozmberkove zivotopisna encyklopedie panskeho rodu Ceske Budejovice Veduta seh 111 accessdate missing url Jaroslav Panek 1998 Vilem z Rozmberka Politik smiru Praha Brana Knizni klub seh 315 ISBN 80 85946 86 6 Jiri Pernes Josef Fucik Petr Havel a kol 2003 Pod cisarskym praporem Historie habsburske armady 1526 1918 Praha Elka Press seh 555 ISBN 80 902745 5 2 Istinadlar Redakte Podle stranky Historie dieceze na oficialnim webu biskupstvi dostupne http www bcb cz Dieceze Dieceze Historie navstiveno 4 cervence 2008 Kostel sv Vita ve meste Cesky Krumlov cex http cile turistik cz kostel svateho vita cesky krumlov htm 2014 05 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 17 1 2 Nacionalnyj institut pamyatnikov Cheshskoj Respubliki Lokaciya Yuzhnocheshskij kraj cex Castle Theater in Cesky Krumlov abgerufen am 18 Januar 2011 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Zdena Flaskova Stavebne historicky vyvoj 1 2 3 4 Zdenka Prokopova Kostel sv Vita v Ceskem Krumlove Maskova Vera Hostislav z Bilska Encyklopedie mesta Cesky Krumlov Istifade tarixi 2014 12 26 St Vitus Church in Cesky Krumlov www encyklopedie ckrumlov cz ing Solovev N K Hudozhestvennoe formoobrazovanie interera Moskva MGHPU Also spelled in Latinized form as Zbinco or Sbinco first variant of his noble predicate is a Czechized form of the German original name Hasenburg Hare Castle A sorgyar tortenete a gyar honlapjan 2008 06 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 18 1 2 Umelecke pamatky Cech 1 A J Academia 1977 parameter ignored parameter ignored CERMAN Ivo Ge li to wiecz mozna Schwarzenbergove mluvi cesky uz 350 let Obnovena tradice Cislo 47 Rok 2013 Kristina Swiderova Adam Frantisek a Eleonora Amalie ze Schwarzenberku Priciny a prubeh jejich manzelske krize 1710 1722 Theatrum historiae 9 2011 s 333 356 Historic Centre of Cesky Krumlov World Heritage List World Heritage Committee 1992 Istifade tarixi 2015 02 09 Zdena Flaskova Popis objektu Kostelni c p 161 Encyklopedie mesta Cesky Krumlov Istifade tarixi 2014 12 28 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Muqeddes Vit kilsesi ile elaqeli mediafayllar var Flaskova Zdena kol Kostel sv Vita ve meste Cesky Krumlov Encyklopedie mesta Cesky Krumlov Istifade tarixi 2014 12 23 Kostel sv Vita v Ceskem Krumlove ceskykrumlov com Istifade tarixi 2014 12 23 Prokopova Zdenka Cirkevni dejiny mesta Cesky Krumlov Encyklopedie mesta Cesky Krumlov Istifade tarixi 2014 12 23 Kostel sv Vita v Ceskem Krumlove Detailni popis a fotografie kostela sv Vita v Ceskem Krumlove Kostel sv Vita ve meste Cesky Krumlov www encyklopedie ckrumlov czMenbe https az wikipedia org w index php title Muqeddes Vit kilsesi Ceski Krumlov amp oldid 5959460, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.