Mustafa bəy Əlibəyov 1872-ci ildə Nuxa şəhərində (Şəki) dövrünün tanınmış ziyalısı, Şəki xan sarayının mirzəsi Cabbar bəyin ailəsində dünyaya gəlmişdi. İlk təhsili illərində ərəb-fars dillərini mükəmməl öyrənən gənc Mustafa Nuxada rus-tatar məktəbində oxumuşdur. Sonralar təhsilini Bakıda və Tiflisdə davam etdirmişdir. Bu illər ərzində rus və fransız dillərini dərindən öyrənən Əlibəyov Bakı Şəhər Məhkəməsində tərcüməçi işinə başlayanda 20 yaşı vardı. Mustafa bəy təkcə hüquqşünas deyildi, həm də ötən əsrin əvvəllərində ədəbiyyatşünas kimi də tanınmışdı. Nasir, publisist, yazıçı-dramaturq kimi də fəaliyyət göstərmişdi. "Nicat" xeyriyyə cəmiyyətinin üzvü idi.
Mustafa bəy XIX əsrin sonlarında Bakı Şəhər Məhkəməsində həm dava vəkili kimi, həm də dilmanc kimi böyük şöhrət qazanmışdı. Mustafa bəy Əlibəyov haqqında Cəlil Məmmədquluzadə "Molla Nəsrəddin" jurnalının 4 avqust 1911-ci il 28-ci nömrəsində yazı dərc etdirmişdi. O, yazır: "Korifey naşey literaturı... ifadəsi ilə başlanan rusca mətnin tərcüməsi: ədəbiyyatımızın görkəmli nümayəndəsi və məşhur vəkil Mustafa bəy Əlibəyov dəfələrlə Qorki ilə Andreyev arasındakı mübahisələri həll etmiş və Tolstoyun özünə əxlaq haqqında moizə oxumuşdur. O bir neçə dəfə Plevako, Karabçevski və Hacı Hüseynəlinin əleyhinə çıxış etmişdir.
Mustafa bəy Əlibəyov cümhuriyyət dövründə (1918-1920) "Yaşıl qələm" Yazıçılar Birliyinin fəal üzvlərindən biri olmuşdur. Maraqlıdır ki, mətbuat tariximizdə bu ailənin son dərəcədə böyük xidmətləri olmuşdur. Mustafa bəy həyat yoldaşı Xədicə xanım Əlibəyova ilə birlikdə Azərbaycanda ilk dəfə olaraq "İşıq" adlı qadın məcmuəsi nəşr etmişdir. Bu məcmuədə yazıların bir qismi rus dilində verildiyindən "İşıq"ın nuru həm də başqa şəhərlərə düşürdü. Belə ki, Tiflisdə, Moskvada, İrəvanda, Kiyevdə bu məcmuəni oxuyurdular. Uzun illər maraqlı tədqiqat aparan Fərrux Ağasıbəyli "Vəkil Mustafa bəy Əlibəyov" adlı monoqrafiyasında yazırdı: "Mustafa bəy Əlibəyova böyük hörmət qazandıran əməllərindən biri də onun Nuxada (indiki Şəki) xalqın "Yaşıllıq səltənəti" adlandırdığı, böyük fiziki zəhmət bahasına ərsəyə gətirdiyi "Mustafa bəyin bağı" adlı həmişəyaşar gözəl guşə olmuşdur. Azərbaycanlılar arasında yaşıllığın, gözəlliyin dostu, bağbanı çox olmuşdur və indi də var. Fəqət onların heç biri Mustafa bəyin şöhrət zirvəsinə qalxa bilməmişdir". Maraqlıdır ki, Mustafa bəyin öz əli ilə əkdiyi alma ağacları bu günə kimi durur. Halbuki təbiətşünas alimlər təsdiqləyirlər ki, alma ağaclarının ömrü, adətən, qısa olur. Bağ Şəkinin "Yuxarı bağ" deyilən dağlıq hissəsində yerləşir.
Sovet hakimiyyəti illərində keçmişimizin bir sıra şərəfli tarixini özündə yaşadan adların üstünə qara xətt çəkilsə də, bu bağın da hasarları sökülərək meşələrə qatılsa da, xalq nə əsl adı unutdu, nə də ərazini yaddan çıxartdı. Hətta uzun illər baxımsız da qaldı, amma bir kolun, bir ağacın da "burnu qanamadı". Bütün şəkililər bilirdi ki, bu bağ cavan bir vəkilin - Mustafa bəyin əməyinin bəhrəsi olub. Danışırlar ki, vaxtilə dərənin o tayında yerləşən bu bağa getmək üçün heç körpü də olmayıb. Mustafa bəy ağacları çiynində gətirərək öz əlləri ilə əkibmiş. Hətta buraya su kəməri də çəkdirərək bulaq da tikdiribmiş. Saxsı boruları da öz çiyinlərində daşıyıbmış. Sonra da kol-kosu təmizləyərək, buraya yol da çəkdirib. İki otaqdan ibarət üstü kirəmitli ev tikdiribmiş. Mustafa bəy 1920-ci ildən sonra həbs edilənə qədər Şəkidə yaşayıb fəaliyyət göstərib.
Ən ağırı odur ki, sinəsində böyük ürəyin döyünməsinə, vətənini, millətini dərin məhəbbətlə sevməsinə baxmayaraq, 1937-ci ilin qurbanlarından biri olmuşdur. "Xalq düşməni" kimi güllələnmişdir. Bu bağ isə Mustafa bəydən öz soydaşlarına, eləcə də Şəkiyə yolu düşən bütün azərbaycanlılara yadigar qalmışdır.
1937 -ci ilin qara tufanı bir vətən oğlunu da caynaqlarına alıb apardı. 8 il həbs cəzası çəkərək, Sibirə sürgün edilən Mustafa bəy 71 yaşında dünyasını dəyişdi.
Ailəsi
Tale bir tərəfdən də onun üzünə güldü. Könlünü ovlayan qız Azərbaycanın ilk ziyalı xanımlarından olmuş Xədicə xanım Ələddin qızı Tiflisdə rus - qız gimnaziyasında təhsil almış, sonra isə Zaqafqaziya Olqinskaya Mamalıq İnstitutunu bitirmişdir.
Mustafa bəyin 5 övladı olub. Hamısı da ali təhsil alıb.
Həmçinin bax
İstinadlar
Avqust 05, 2021
mustafa, bəy, əlibəyov, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, səhifənin, neytrallığı, şübhə, doğurur, məqalədə, tərəf, tutma, pisləmək, məqsədi, daşıyan, doğruluğu, sübut, edilm. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu sehifenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirler oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar muzakirelerde istirak edesiniz Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Mustafa bey Elibeyov 1872 Nuxa Yelizavetpol quberniyasi 1945 Daskend publisist edib dramaturq vekil Mustafa bey ElibeyovMustafa bey Cabbar bey oglu ElibeyovDogum tarixi 1872Dogum yeri Nuxa Nuxa qezasi Yelizavetpol quberniyasi Qafqaz canisinliyi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1945Vefat yeri Daskend Ozbekistan SSR SSRIHeyat yoldasi Xedice ElibeyovaFealiyyeti publisist Mundericat 1 Heyati 2 Ailesi 3 Hemcinin bax 4 IstinadlarHeyati RedakteMustafa bey Elibeyov 1872 ci ilde Nuxa seherinde Seki dovrunun taninmis ziyalisi Seki xan sarayinin mirzesi Cabbar beyin ailesinde dunyaya gelmisdi Ilk tehsili illerinde ereb fars dillerini mukemmel oyrenen genc Mustafa Nuxada rus tatar mektebinde oxumusdur Sonralar tehsilini Bakida ve Tiflisde davam etdirmisdir Bu iller erzinde rus ve fransiz dillerini derinden oyrenen Elibeyov Baki Seher Mehkemesinde tercumeci isine baslayanda 20 yasi vardi Mustafa bey tekce huquqsunas deyildi hem de oten esrin evvellerinde edebiyyatsunas kimi de taninmisdi Nasir publisist yazici dramaturq kimi de fealiyyet gostermisdi Nicat xeyriyye cemiyyetinin uzvu idi Mustafa bey XIX esrin sonlarinda Baki Seher Mehkemesinde hem dava vekili kimi hem de dilmanc kimi boyuk sohret qazanmisdi Mustafa bey Elibeyov haqqinda Celil Memmedquluzade Molla Nesreddin jurnalinin 4 avqust 1911 ci il 28 ci nomresinde yazi derc etdirmisdi O yazir Korifey nasey literaturi ifadesi ile baslanan rusca metnin tercumesi edebiyyatimizin gorkemli numayendesi ve meshur vekil Mustafa bey Elibeyov defelerle Qorki ile Andreyev arasindaki mubahiseleri hell etmis ve Tolstoyun ozune exlaq haqqinda moize oxumusdur O bir nece defe Plevako Karabcevski ve Haci Huseynelinin eleyhine cixis etmisdir Mustafa bey Elibeyov cumhuriyyet dovrunde 1918 1920 Yasil qelem Yazicilar Birliyinin feal uzvlerinden biri olmusdur Maraqlidir ki metbuat tariximizde bu ailenin son derecede boyuk xidmetleri olmusdur Mustafa bey heyat yoldasi Xedice xanim Elibeyova ile birlikde Azerbaycanda ilk defe olaraq Isiq adli qadin mecmuesi nesr etmisdir Bu mecmuede yazilarin bir qismi rus dilinde verildiyinden Isiq in nuru hem de basqa seherlere dusurdu Bele ki Tiflisde Moskvada Irevanda Kiyevde bu mecmueni oxuyurdular Uzun iller maraqli tedqiqat aparan Ferrux Agasibeyli Vekil Mustafa bey Elibeyov adli monoqrafiyasinda yazirdi Mustafa bey Elibeyova boyuk hormet qazandiran emellerinden biri de onun Nuxada indiki Seki xalqin Yasilliq selteneti adlandirdigi boyuk fiziki zehmet bahasina erseye getirdiyi Mustafa beyin bagi adli hemiseyasar gozel guse olmusdur Azerbaycanlilar arasinda yasilligin gozelliyin dostu bagbani cox olmusdur ve indi de var Feqet onlarin hec biri Mustafa beyin sohret zirvesine qalxa bilmemisdir Maraqlidir ki Mustafa beyin oz eli ile ekdiyi alma agaclari bu gune kimi durur Halbuki tebietsunas alimler tesdiqleyirler ki alma agaclarinin omru adeten qisa olur Bag Sekinin Yuxari bag deyilen dagliq hissesinde yerlesir Sovet hakimiyyeti illerinde kecmisimizin bir sira serefli tarixini ozunde yasadan adlarin ustune qara xett cekilse de bu bagin da hasarlari sokulerek meselere qatilsa da xalq ne esl adi unutdu ne de erazini yaddan cixartdi Hetta uzun iller baximsiz da qaldi amma bir kolun bir agacin da burnu qanamadi Butun sekililer bilirdi ki bu bag cavan bir vekilin Mustafa beyin emeyinin behresi olub Danisirlar ki vaxtile derenin o tayinda yerlesen bu baga getmek ucun hec korpu de olmayib Mustafa bey agaclari ciyninde getirerek oz elleri ile ekibmis Hetta buraya su kemeri de cekdirerek bulaq da tikdiribmis Saxsi borulari da oz ciyinlerinde dasiyibmis Sonra da kol kosu temizleyerek buraya yol da cekdirib Iki otaqdan ibaret ustu kiremitli ev tikdiribmis Mustafa bey 1920 ci ilden sonra hebs edilene qeder Sekide yasayib fealiyyet gosterib En agiri odur ki sinesinde boyuk ureyin doyunmesine vetenini milletini derin mehebbetle sevmesine baxmayaraq 1937 ci ilin qurbanlarindan biri olmusdur Xalq dusmeni kimi gullelenmisdir Bu bag ise Mustafa beyden oz soydaslarina elece de Sekiye yolu dusen butun azerbaycanlilara yadigar qalmisdir 1937 ci ilin qara tufani bir veten oglunu da caynaqlarina alib apardi 8 il hebs cezasi cekerek Sibire surgun edilen Mustafa bey 71 yasinda dunyasini deyisdi Ailesi RedakteTale bir terefden de onun uzune guldu Konlunu ovlayan qiz Azerbaycanin ilk ziyali xanimlarindan olmus Xedice xanim Eleddin qizi Tiflisde rus qiz gimnaziyasinda tehsil almis sonra ise Zaqafqaziya Olqinskaya Mamaliq Institutunu bitirmisdir Mustafa beyin 5 ovladi olub Hamisi da ali tehsil alib Hemcinin bax RedakteIstinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Mustafa bey Elibeyov amp oldid 5951331, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
