Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Mudanya barışığı — 1922-ci ilin oktyabrın 11-də (Türkiyənin Mərmərə dənizi sahilində yaşayış məntəqəsi) Türkiyə Böyük Millət Məclisi (TBMM) hökuməti (Ismət paşa) ilə Böyük Britaniya (gen. Harrinqton), Fransa (gen. şarpi) və Italiya (gen. Mombelli) nümayəndələri arasında imzalanmış barışıq sazişi (оktyabrın 13-də Yunanıstanda Mudanya barışığına qoşulmuşdu)
Tarixi
Mudanya barışığı türk xalqının Antanta dövlətlərinin təcavüzünə qarşı milli azadlıq müharibəsinin uğurla başa çatdığı və türk ordusunun а və həlledici hücuma hazırlaşdığı bir şəraitdə bağlanmışdı. İlk əvvəl danışıqların üç günə başa çatacağı gözlənilirdi. Lakin Mudanyada aparılan danışıqlar oktyabrın 3-dən 10-dək davam etmiş, bəzən isə kəsilmək təhlükəsi qarşısın da qalmışdı (hətta bir dəfə Antanta nümayəndələri Türkiyənin Frakiyanı bir ay ərzində boşaldaraq türklərə qaytarmaq tələbini öz hökumətləri ilə razılaşdırmaq üçün Mudanyanı tərk etmiş, İsmət paşa isə türk ordusuna İstanbul və Frakiya üzərinə irəliləmək əmri vermişdi). Mudanya barışığına görə yunan qoşunları Maritsa çayına qədər şərqi Frakiyanı (Ədirnə şəhəri də daxil olmaqla) boşaldıb türklərin ixtiyarına verməli, Maritsanın sağ sahili (Qaraağac da daxil olmaqla) isə sülh müqaviləsi bağlanana qədər müttəfiqlərin ixtiyarında qalmalı idi. Mudanya barışığında Türkiyə tərəfi güzəştə gedərək, "qarşıdakı sülh konfransının qəti qərarınadək İstanbul və Boğazlar zonasına" qoşun yeritməmək barədə təəhhüd götürmüşdü.
Mudanya barışığı türk xalqının yadelli işğalçılara qarşı mübarizədə qazandığı böyük qələbənin beynəlxalq səviyyədə ilkin olaraq tanınması və təsdiqi idi. Mudanya barışığını imzalamaqla Antanta dövlətləri həm də TBMM hökumətini ölkənin yeganə qanuni hökuməti kimi tanıdılar.
Mudanya barışığı Lozanna sülh müqaviləsi (1923) bağlanana qədər qüvvədə olmuşdur.
Mənbə
- Hüseynov Q. H., Atatürk dövründə Türkiyənin xarici siyasətinə dair, B., 1970;
- О r е ş k о v а S. F. i dr., Oçerki istorii Turüii, M., 1983.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mudanya barisigi 1922 ci ilin oktyabrin 11 de Turkiyenin Mermere denizi sahilinde yasayis menteqesi Turkiye Boyuk Millet Meclisi TBMM hokumeti Ismet pasa ile Boyuk Britaniya gen Harrinqton Fransa gen sarpi ve Italiya gen Mombelli numayendeleri arasinda imzalanmis barisiq sazisi oktyabrin 13 de Yunanistanda Mudanya barisigina qosulmusdu TarixiMudanya barisigi turk xalqinin Antanta dovletlerinin tecavuzune qarsi milli azadliq muharibesinin ugurla basa catdigi ve turk ordusunun a ve helledici hucuma hazirlasdigi bir seraitde baglanmisdi Ilk evvel danisiqlarin uc gune basa catacagi gozlenilirdi Lakin Mudanyada aparilan danisiqlar oktyabrin 3 den 10 dek davam etmis bezen ise kesilmek tehlukesi qarsisin da qalmisdi hetta bir defe Antanta numayendeleri Turkiyenin Frakiyani bir ay erzinde bosaldaraq turklere qaytarmaq telebini oz hokumetleri ile razilasdirmaq ucun Mudanyani terk etmis Ismet pasa ise turk ordusuna Istanbul ve Frakiya uzerine irelilemek emri vermisdi Mudanya barisigina gore yunan qosunlari Maritsa cayina qeder serqi Frakiyani Edirne seheri de daxil olmaqla bosaldib turklerin ixtiyarina vermeli Maritsanin sag sahili Qaraagac da daxil olmaqla ise sulh muqavilesi baglanana qeder muttefiqlerin ixtiyarinda qalmali idi Mudanya barisiginda Turkiye terefi guzeste gederek qarsidaki sulh konfransinin qeti qerarinadek Istanbul ve Bogazlar zonasina qosun yeritmemek barede teehhud goturmusdu Mudanya barisigi turk xalqinin yadelli isgalcilara qarsi mubarizede qazandigi boyuk qelebenin beynelxalq seviyyede ilkin olaraq taninmasi ve tesdiqi idi Mudanya barisigini imzalamaqla Antanta dovletleri hem de TBMM hokumetini olkenin yegane qanuni hokumeti kimi tanidilar Mudanya barisigi Lozanna sulh muqavilesi 1923 baglanana qeder quvvede olmusdur MenbeHuseynov Q H Ataturk dovrunde Turkiyenin xarici siyasetine dair B 1970 O r e s k o v a S F i dr Ocerki istorii Turuii M 1983 IstinadlarHemcinin baxXarici kecidler