Muay tay və ya Tay boks (Tay dili: มวยไทย, Oxunuşu: /muːaj tʰaj/) — Tailandda yaranan döyüş sənətidir. "Muay" termininin mənası sanskrit dilindəki "mavya" sözündən götürülmüş, "azadların döyüşü" və ya "azad döyüş" mənasını verir. Ayrıca olaraq, bu döyüş növünün analoqları Myanma, Kamboca və Laosda istifadə edilir. Döyüş sənətinin hansı ölkədə yaranmasında nisbətən fikir ayrılığı vardır. Bu döyüş növünün Boksa bənzərliyi vardır. Amma ondan fərqli cəhətlərinə görə fərqlənir. Məhz "tay boks" adlandırılan döyüş sənəti boksa qarşı olaraq hazırlanmışdır. Döyüş növü Karate və Uşu (Kunq Fu) sənətlərindən də fərqlənir. Burada kata və taolu kimi kompleks hərəkətlər yoxdur. Muay tay döyüşdə əl, ayaq və döyüşdə əsas olan dizlə və ya dirsəklə vurulan zərbələrdən ibarət olan sərt qədim döyüş sənətidir. Bu səbəbdən bəzən onu "8 qıçın döyüşü" adlandırırlar. Hər il Taylandda 17 mart tarixində "Muay tayın milli bayram günü" qeyd olunur. Muay tayın olimpiya idman növü olmamasına baxmayaraq, milli səviyyədə döyüşlər keçirilirdi.
2021-ci ildə Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin qərarı ilə Muay-tay Olimpiya oyunu kimi tanındı. 2024-cü il Olimpiya oyunlarında ilk dəfə təmsil olunacaq döyüş növünün tam olaraq hansı qaydalar əsasında baş tutacağı hələ ki açıqlanmayıb.
Tarix
Muay tay qədim zamandan Siam olaraq adlandırılan bölgənin bölünməsindən sonra yaranan və bu gün ağırlıqlı olaraq Taylandda sistemlənmiş döyüş sistemlərinin hamısının ümumi adıdır. Hər nə qədər bölgə sərhədləri dəyişsə də, bu ölkəyə qonşu olan Myanmada (köhnə adı Burma) tətbiq olunan "Orkestr və ya Lethwai" və Kambocada edilən "Khmer boksun" ilə böyük bənzərliklər göstərilir. Muay tayın yaranması haqqında fərziyyələt "Tailand, Myanma və Kamboca" arasında anlaşılmazlıqlar indiki vaxtda şiddətlənmiş olub, hər ölkə bu idman növünü özünə şamil edir. Bu gün muay tay təkamül keçirərək 3 budaqda "peşəkar, həvəskar və milli (ənənəvi)" olaraq tətbiq olunmağa başlanılmışdır.
Tarixi təxminən XIV əsrə aiddir. Köhnə antik sistemlərin hamısı "Muay Boran" (Antik Doyüş Sistemi) çətiri altındadır (Bu mövzuda bir çox əfsanələr mövcuddur. Muay Boran çətiri altında: "Muay Lopburi (bugünkü muay tayın əcdadı sayılır), Muay Çeyut, Muay Korat, Muay Koçasarn, Muay Nakorn" sistemləri vardır. Ənənəvi sistemlərdən bəzən Myanma, Tailand və ya Kamboca sərhədlərində müsabiqə hazırlanır, əlcək yerinə sarğı, bandaj istifadə edilir və xüsusilə Kamboca bu mövzuda peşəkarlıq əldə etmişdir.
Krabbe Krabbong isə, tamamilə "qılınc, nizə və s." ehtiva edən silahlı ənənəvi özünə xas bir intizam olub, ancaq bilindiyi kimi muay tay sistemi ilə bir əlaqəsi yoxdur. Ayrıca bu gün Tailand ordusunun bəzi hissələrində istifadə edilən "Military Lerdrit" adlandırılan döyüş sənətinin ölkəyə xas ayrı bir sistem mövcuddur.
Tailandda tətbiq olunan peşəkar sistem doğuş üçün isə "Lumpini, Rachandamnern, TV 7 və s." kimi xüsusi olaraq inşa edilmiş stadionlar mövcuddur. Bunlar arasında xüsusilə "Rachandamnern" dünyada yalnız "Boks" məqsədi üçün inşa edilmiş ən böyük stadiondur. Buralarda hər həftə gün həddindən artıq döyuş edilməsinə və sıx olmasına görə diqqəti cəlb edir. Milli peşəkar muay tay mövzusunda əsas dünya təşkilatları "WMC (WORLD Muay Thai Council) və ya S-1 (SONGCHAI PROMOTIONS) adlandırıla bilər.
Federasiyalar
Dünya Federasiyaları
Rəsmi saytlar
World Muaythai Council (W.M.C) — Milli
www.wmcmuaythai.org
International of Federation Muaythai Amateur (I.F.M.A) — həvəskar
www.ifmamuaythai.org
World Kickboxing & Karate Association (WKA) — həvəskar
Association Institute of Thai Martial Arts (AITMA)
International Federation of Muay Thai Amateurs (IFMA)
German Muay Thai Federation (GMTF)
Oktyabr 06, 2021
muay, boks, dili, มวยไทย, oxunuşu, muːaj, tʰaj, tailandda, yaranan, döyüş, sənətidir, muay, termininin, mənası, sanskrit, dilindəki, mavya, sözündən, götürülmüş, azadların, döyüşü, azad, döyüş, mənasını, verir, ayrıca, olaraq, döyüş, növünün, analoqları, myanm. Muay tay ve ya Tay boks Tay dili mwyithy Oxunusu muːaj tʰaj Tailandda yaranan doyus senetidir Muay termininin menasi sanskrit dilindeki mavya sozunden goturulmus azadlarin doyusu ve ya azad doyus menasini verir Ayrica olaraq bu doyus novunun analoqlari Myanma Kamboca ve Laosda istifade edilir 1 Doyus senetinin hansi olkede yaranmasinda nisbeten fikir ayriligi vardir Bu doyus novunun Boksa benzerliyi vardir Amma ondan ferqli cehetlerine gore ferqlenir Mehz tay boks adlandirilan doyus seneti boksa qarsi olaraq hazirlanmisdir Doyus novu Karate ve Usu Kunq Fu senetlerinden de ferqlenir Burada kata ve taolu kimi kompleks hereketler yoxdur Muay tay doyusde el ayaq ve doyusde esas olan dizle ve ya dirsekle vurulan zerbelerden ibaret olan sert qedim doyus senetidir Bu sebebden bezen onu 8 qicin doyusu adlandirirlar Her il Taylandda 17 mart tarixinde Muay tayin milli bayram gunu qeyd olunur Muay tayin olimpiya idman novu olmamasina baxmayaraq milli seviyyede doyusler kecirilirdi Muay Taytay mwyithyOlke TailandTaninmis ardicillari Toni Caa Anderson Silva Mundericat 1 Muay Tay Olimpiyada 2 Tarix 3 Federasiyalar 4 Edebiyyat 5 Istinadlar 6 Xarici kecidlerMuay Tay Olimpiyada Redakte2021 ci ilde Beynelxalq Olimpiya Komitesinin qerari ile Muay tay Olimpiya oyunu kimi tanindi 2024 cu il Olimpiya oyunlarinda ilk defe temsil olunacaq doyus novunun tam olaraq hansi qaydalar esasinda bas tutacagi hele ki aciqlanmayib Tarix RedakteMuay tay qedim zamandan Siam olaraq adlandirilan bolgenin bolunmesinden sonra yaranan ve bu gun agirliqli olaraq Taylandda sistemlenmis doyus sistemlerinin hamisinin umumi adidir Her ne qeder bolge serhedleri deyisse de bu olkeye qonsu olan Myanmada kohne adi Burma tetbiq olunan Orkestr ve ya Lethwai ve Kambocada edilen Khmer boksun ile boyuk benzerlikler gosterilir Muay tayin yaranmasi haqqinda ferziyyelet Tailand Myanma ve Kamboca arasinda anlasilmazliqlar indiki vaxtda siddetlenmis olub her olke bu idman novunu ozune samil edir Bu gun muay tay tekamul kecirerek 3 budaqda pesekar heveskar ve milli enenevi olaraq tetbiq olunmaga baslanilmisdir Tarixi texminen XIV esre aiddir Kohne antik sistemlerin hamisi Muay Boran Antik Doyus Sistemi cetiri altindadir Bu movzuda bir cox efsaneler movcuddur Muay Boran cetiri altinda Muay Lopburi bugunku muay tayin ecdadi sayilir Muay Ceyut Muay Korat Muay Kocasarn Muay Nakorn sistemleri vardir Enenevi sistemlerden bezen Myanma Tailand ve ya Kamboca serhedlerinde musabiqe hazirlanir elcek yerine sargi bandaj istifade edilir ve xususile Kamboca bu movzuda pesekarliq elde etmisdir Krabbe Krabbong ise tamamile qilinc nize ve s ehtiva eden silahli enenevi ozune xas bir intizam olub ancaq bilindiyi kimi muay tay sistemi ile bir elaqesi yoxdur Ayrica bu gun Tailand ordusunun bezi hisselerinde istifade edilen Military Lerdrit adlandirilan doyus senetinin olkeye xas ayri bir sistem movcuddur Tailandda tetbiq olunan pesekar sistem dogus ucun ise Lumpini Rachandamnern TV 7 ve s kimi xususi olaraq insa edilmis stadionlar movcuddur Bunlar arasinda xususile Rachandamnern dunyada yalniz Boks meqsedi ucun insa edilmis en boyuk stadiondur Buralarda her hefte gun heddinden artiq doyus edilmesine ve six olmasina gore diqqeti celb edir Milli pesekar muay tay movzusunda esas dunya teskilatlari WMC WORLD Muay Thai Council ve ya S 1 SONGCHAI PROMOTIONS adlandirila biler Federasiyalar RedakteDunya Federasiyalari Resmi saytlarWorld Muaythai Council W M C Milli www wmcmuaythai orgInternational of Federation Muaythai Amateur I F M A heveskar www ifmamuaythai orgWorld Kickboxing amp Karate Association WKA heveskar www kickboxing wka co uk Arxivlesdirilib 2017 06 14 at the Wayback MachineWorld Kickboxing Federation World Kickboxing Federation heveskar www wkfkickboxing comInternational Sport Kickboxing Association ISKA heveskar www iska comWorld Association of Kickboxing Organizations World Association of KickBoxing Organizations WAKO heveskar www wakoweb comEdebiyyat RedakteBonomelli R Dimarino S Thai boxing Editions De Vecchi Milan 1998 Delmas A 1 Lexique de combatique document de formation BPP Ligue Midi Pyrenees de BF S 1981 2005 Dimarino S Lecons de kickboxing Editions De Vecchi Paris 2000 Draeger D Smith R Asian Fighting Arts Kodansha International Tokyo New York San Francisco 1969 Falk D La boxe thailandaise Editions Judoji 1990 Paschy R Kick boxing Muay thai Editions Sedirep Paris 1982 Royers F Kick boxing Editions Sedirep Paris 1987 Rudetski M La boxe Collection Que sais je Editions P U F Paris 1974 Savodelli J Do Tuong A La boxe thai Editions Amphora Paris 1989 Istinadlar Redakte Perry Alex Fighting for Their Lives Time 2001 06 11 2010 10 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 12 07 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Muay tay ile elaqeli mediafayllar var Rusiya Federasiyasinda Muay Tayin resmi sayti Muay Tayin Ensiklopediyasi Arxivlesdirilib 2010 10 10 at the Wayback Machine Muay Thai Bund Deutschland e V Muay Thai Infos Milli resmi veb saytlar International Muay Thai Council IMC Muaythai World Muay Thai Council WMC Muay Thai WBC Muay Thai Arxivlesdirilib 2019 12 21 at the Wayback Machine Association Institute of Thai Martial Arts AITMA International Federation of Muay Thai Amateurs IFMA German Muay Thai Federation GMTF Menbe https az wikipedia org w index php title Muay tay amp oldid 6117797, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
