Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Barberton və ya Maxonyvua dağları — 60–120 kilometr (37–75 mil) ərazini əhatə edən kiçik dağlar və təpələrdən ibarət silsilədir. Təxminən 80%-i Cənubi Afrikanın vilayəti olan Mpumalanqada , qalan hissəsi isə qonşu Esvatinidə yerləşir.
| Maxonyvua dağları | |
|---|---|
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 1.800 m |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə | |
| | |
| Rəsmi adı | Barberton Makhonjwa Mountains |
| Tipi | Təbii |
| Kriteriya | (viii) |
| Tarixi | 2018 |
| İstinad nöm. | 1575 |
| Ölkə |  CAR |
| Region | Afrika |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiya
Silsilənin dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 600–1,800 metr (2,000–5,900 ft) arasında dəyişir. Nəm otlu və meşəli dərələr olan bir sıra qayalı təpələrə malikdir. Rütubətli yayı və quraq keçən qışı olan ərazidəki orta illik yağıntı miqdarı 600–1,150 millimetr (24–45 düym)-dür.
Geologiya
Dağlar, Paleoarxeydən başlayaraq 3.2 ilə 3.6 milyard il əvvəllərə aid olduğu təxmin edilən, Yerdəki ən qədim süxurlardan bəzilərinə sahib olması ilə tanınır. Dağ silsiləsinin qədimliyi və müstəsna qorunması, Yerdəki ən qədim həyat əlamətlərini və bu həyatın inkişaf etdiyi Prekembri mühitinin təbiəti haqqında məlumat verdi. Bu da, ərazinin başqa bir şəkildə "Həyatın mənşəyi" olaraq tanınmasına səbəb oldu.
Silsilə, həmçinin qızıl yataqları və bir sıra komatiitlər, ərazidən axan Komati çayının adı ilə adlandırılmış qeyri-adi bir növdə ultramafik vulkanik qaya ilə də tanınır.
2014-cü ilin aprel ayında alimlər əraziyə yaxınlaşan ən böyük meteorun zərbəsinə dair dəlil tapdıqlarını bildirdilər. Zərbənin təxminən 3.26 milyard il əvvəl meydana gəldiyini və təsir gücünün təxminən 37 ilə 58 kilometr (23 ilə 36 mil) arasında olduğunu təxmin etdilər. Bu hadisə ilə yaranan krater, mövcud olsa belə hələ də tapılmamışdır. 2019-cu ilin may ayında Maxonyvua dağlarındakı 3,3 milyard illik vulkanik süxurlar üzərində Yer xaricindən gəlmiş materiallar tapıldı.
Tarix
Esvatinililər və digər maldar xalqlar, yəqin ki, 1860-cı illərdə Avropa köçkünlərinin gəlişinə qədər burada az sayda da olsa mal-qaranı otarırdılar. Ərazidə qızıl 1875-ci ildə aşkar edilmişdir. Lakin bu, 1884-cü ildə Barberton şəhərinin qurulması ilə nəticələnən qızıl hərisliyinə səbəb olan Corc Barber və əmiuşaqları Fred və Harri Barber tərəfindən tapılmış tapıntı idi. Bu tapıntı daha sonra Vitervoursland qızıl həyəcanının başlaması ilə kölgədə qaldı.
Ərazidə mədənçilik azalmışdır və hal-hazırda əsas fəaliyyətlər oduncaq materialının əldə edilməsi və otarılmadır. Ticarət plantasiyalarında şam və evkalipt yetişdirlir.
2009-cu ildə bölgə, UNESCO-nun Ümumdünya irsi statusu üçün təqdim edildi. Ərazi 2018-ci ildə Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.
İstinadlar
- "The Barberton Mountain Land, Barberton Greenstone Belt or Makhonjwa Mountains". UNESCO. 2020-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 10 dekabr 2014.
- Williamson, S. D.; Balkwill, K. "Plant census and floristic analysis of selected serpentine outcrops of the Barberton Greenstone Belt, Mpumalanga, South Africa". Cənubi Afrika Botanika jurnalı. mart 2015. 2018-06-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-03.
- de Wit, Maarten. (PDF). South African journal of Science. 2010. 4 mart 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 dekabr 2014.
- . Barbeton Geo Trail. 10 may 2014. 22 oktyabr 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 dekabr 2014.
- . Mpumalanga Tourism. 23 oktyabr 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 dekabr 2014.
- Gill, Robin. Igneous Rocks and Processes: A Practical Guide. John Wiley & Sons. 15 fevral 2010. səh. 150. ISBN .
- "Scientists reconstruct ancient impact that dwarfs dinosaur-extinction blast". American Geophysical Union. 9 aprel, 2014. 2018-12-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-03.
- "Extraterrestrial Organic Matter Found in 3.3-Billion-Year-Old Volcanic Rock". Gizmodo. 24 may 2019. 25 February 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 3 July 2020.
- "Barberton Makhonjwa Mountains". UNESCO. 2018-07-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-03.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Barberton ve ya Maxonyvua daglari 60 120 kilometr 37 75 mil erazini ehate eden kicik daglar ve tepelerden ibaret silsiledir Texminen 80 i Cenubi Afrikanin vilayeti olan Mpumalanqada qalan hissesi ise qonsu Esvatinide yerlesir Maxonyvua daglariUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 1 800 mYerlesmesi32 c e 19 s u Olke CARMaxonyvua daglariUNESCO Umumdunya IrsiResmi adiBarberton Makhonjwa MountainsTipiTebiiKriteriya viii Tarixi2018Istinad nom 1575OlkeCARRegionAfrika Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyaSilsilenin deniz seviyyesinden yuksekliyi 600 1 800 metr 2 000 5 900 ft arasinda deyisir Nem otlu ve meseli dereler olan bir sira qayali tepelere malikdir Rutubetli yayi ve quraq kecen qisi olan erazideki orta illik yaginti miqdari 600 1 150 millimetr 24 45 duym dur GeologiyaDaglar Paleoarxeyden baslayaraq 3 2 ile 3 6 milyard il evvellere aid oldugu texmin edilen Yerdeki en qedim suxurlardan bezilerine sahib olmasi ile taninir Dag silsilesinin qedimliyi ve mustesna qorunmasi Yerdeki en qedim heyat elametlerini ve bu heyatin inkisaf etdiyi Prekembri muhitinin tebieti haqqinda melumat verdi Bu da erazinin basqa bir sekilde Heyatin menseyi olaraq taninmasina sebeb oldu Silsile hemcinin qizil yataqlari ve bir sira komatiitler eraziden axan Komati cayinin adi ile adlandirilmis qeyri adi bir novde ultramafik vulkanik qaya ile de taninir 2014 cu ilin aprel ayinda alimler eraziye yaxinlasan en boyuk meteorun zerbesine dair delil tapdiqlarini bildirdiler Zerbenin texminen 3 26 milyard il evvel meydana geldiyini ve tesir gucunun texminen 37 ile 58 kilometr 23 ile 36 mil arasinda oldugunu texmin etdiler Bu hadise ile yaranan krater movcud olsa bele hele de tapilmamisdir 2019 cu ilin may ayinda Maxonyvua daglarindaki 3 3 milyard illik vulkanik suxurlar uzerinde Yer xaricinden gelmis materiallar tapildi TarixEsvatinililer ve diger maldar xalqlar yeqin ki 1860 ci illerde Avropa kockunlerinin gelisine qeder burada az sayda da olsa mal qarani otarirdilar Erazide qizil 1875 ci ilde askar edilmisdir Lakin bu 1884 cu ilde Barberton seherinin qurulmasi ile neticelenen qizil herisliyine sebeb olan Corc Barber ve emiusaqlari Fred ve Harri Barber terefinden tapilmis tapinti idi Bu tapinti daha sonra Vitervoursland qizil heyecaninin baslamasi ile kolgede qaldi Erazide medencilik azalmisdir ve hal hazirda esas fealiyyetler oduncaq materialinin elde edilmesi ve otarilmadir Ticaret plantasiyalarinda sam ve evkalipt yetisdirlir 2009 cu ilde bolge UNESCO nun Umumdunya irsi statusu ucun teqdim edildi Erazi 2018 ci ilde Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmisdir Istinadlar The Barberton Mountain Land Barberton Greenstone Belt or Makhonjwa Mountains UNESCO 2020 03 25 tarixinde Istifade tarixi 10 dekabr 2014 Williamson S D Balkwill K Plant census and floristic analysis of selected serpentine outcrops of the Barberton Greenstone Belt Mpumalanga South Africa Cenubi Afrika Botanika jurnali mart 2015 2018 06 18 tarixinde Istifade tarixi 2020 07 03 de Wit Maarten PDF South African journal of Science 2010 4 mart 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 dekabr 2014 Barbeton Geo Trail 10 may 2014 22 oktyabr 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 dekabr 2014 Mpumalanga Tourism 23 oktyabr 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 dekabr 2014 Gill Robin Igneous Rocks and Processes A Practical Guide John Wiley amp Sons 15 fevral 2010 seh 150 ISBN 9781444330656 Scientists reconstruct ancient impact that dwarfs dinosaur extinction blast American Geophysical Union 9 aprel 2014 2018 12 22 tarixinde Istifade tarixi 2020 07 03 Extraterrestrial Organic Matter Found in 3 3 Billion Year Old Volcanic Rock Gizmodo 24 may 2019 25 February 2021 tarixinde Istifade tarixi 3 July 2020 Barberton Makhonjwa Mountains UNESCO 2018 07 02 tarixinde Istifade tarixi 2020 07 03