Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch Deutsch日本語 日本語Lietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська УкраїнськаUnited State United State
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az

Vikipediya azad ensiklopediya Matteo Ricci it Matteo Ricci 6 oktyabr 1552 Macerata 11 may 1610 Pekin italyan Cizvit miss

Matteo Ricci

Matteo Ricci
TikTok Jeton Satışı
Vikipediya, azad ensiklopediya

Matteo Ricci (it. Matteo Ricci; 6 oktyabr 1552, Macerata — 11 may 1610, Pekin) — italyan Cizvit missioneri, riyaziyyatçı, astronom və müəllif. Ricci Qərb elmi biliklərini və xristian təlimini Ming dövrü Çinə gətirən əsas fiqurlardan biri olmuş, Çin və Avropa arasında mədəni və intellektual dialoqun formalaşmasına mühüm təsir göstərmişdir.

Matteo Ricci
image
Doğum tarixi
Doğum yeri Macerata, Papa dövləti (indiki İtaliya)
Vəfat tarixi (57 yaşında)
Vəfat yeri Pekin, Çin
Milliyyəti İtaliyalı
Dini (Cizvitlər)
Fəaliyyəti Missioner, alim, xəritəçi, yazıçı
Fəaliyyət illəri XVI–XVII əsrlər
Tanınır Qərb və Çin arasında mədəni körpü yaratması ilə

Qısa xülasə

| ]

Ricci 1571-ci ildə Cizvit Təriqətinə qoşulmuş, 1582-ci ildə Makau vasitəsilə Çinə daxil olmuş və illər ərzində Pekinə qədər irəliləyərək yerli ziyalılarla əlaqə qurmuşdur. O, Çində Konfutsi təlimi ilə dialoqa girmiş, Avropa elmini – riyaziyyat, astronomiya və xəritəçiliyi – Çin alimlərinə tanıtmışdır. Onun ən məşhur əsərlərindən biri 1602-ci il tarixli Kunyu Wanguo Quantu dünya xəritəsidir — Çin dilində hazırlanmış Qərb-tərzli xəritələrdən ən erkən nümunələrdən biridir.

Erkən həyatı və təhsili

| ]

Matteo Ricci 1552-ci ildə Macerata şəhərində anadan olub. Gənc yaşlarından təhsilə yönəlmiş, əvvəlcə hüquq təhsili almış, daha sonra Roma Kollegiyasında (Collegio Romano) riyaziyyat, astronomiya və klassik təhsil almışdır; burada xüsusilə Christopher Clavius və digər riyaziyyatçıların təsiri altında formalaşmışdır.

Çinə səfəri və məskunlaşması

| ]

Ricci 1582-ci ildə Makaoya gəlmiş, oradan Çinin daxili bölgələrinə səfərlər etmişdir. O, Çin dilini və klassik konfutsi mədəniyyətini dərindən öyrənərək ziyalı çevrələrə daxil ola bilmiş, uzun müddətli missioner fəaliyyəti üçün şərait yaratmışdır. Ricci Pekinə ilk dəfə 1601-ci ildə yaxınlaşmış və Ming imperatorluğunun ziyalısı olan yerli elita ilə əlaqələr qurmuşdur; Pekində vəfat edənə qədər orada qalaraq elmi və dini fəaliyyətlə məşğul olmuşdur.

Kunyu Wanguo Quantu (1602)

| ]

Ricci-nin ən məşhur elmi materiallarından biri 1602-ci ildə hazırlanmış Kunyu Wanguo Quantu dünya xəritəsidir. Bu xəritə Çin dilində hazırlanmış Qərb-tərzli xəritələrdən biridir və Amerikaların Çin kartoqrafiyasında ilk dəfə görünməsi ilə də diqqət çəkir. Onun nüsxələri Vatikanda, Yaponiyada, Avropada və Library of Congress/J. Ford Bell kitabxanasında qorunur.

Euklid və riyazi tərcümələr

| ]

Ricci və onun həmkarları Avropa riyaziyyatını çin dilinə köçürmək üçün iş görmüş, Euklidin Elementlərinin çin dilində ilk versiyalarının ortaya çıxmasında iştirak etmişlər. Bu proses daha sonra Çin riyaziyyatının inkişafına təsir göstərmişdir.

Ədəbi irs və əsas əsərləri

| ]

Ricci-nin əsərləri həm Avropada, həm də Çində çap olunub, Əsas əsərlərindən bəziləri:

  • De Christiana expeditione apud Sinas (Ricci-nin xatirələri və Trigault tərəfindən tərtib edilmiş toplu əsər).
  • On Friendship: One Hundred Maxims for a Chinese Prince. (Dostluq haqqında yüz aforizm).
  • Kunyu Wanguo Quantu (1602) — dünya xəritəsi.

Ölümü və dəfni

| ]

Matteo Ricci 11 may 1610-cu ildə Pekində vəfat etmişdir. O, imperator icazəsi ilə Pekində dəfn edilmiş nadir Qərb missionerlərindən biridir; bu, onun Çində qazandığı yüksək hörmətin göstəricisi hesab edilir.

İstinadlar

| ]
  1. "Matteo Ricci". Encyclopædia Britannica. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  2. "Matteo Ricci". The Catholic Encyclopedia (New Advent). İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  3. "Kunyu Wanguo Quantu (Ricci's 1602 World Map)". World Digital Library / Library of Congress. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  4. "Rare 1602 World Map, the First Map in Chinese to Show the Americas, on Display at Library of Congress". Library of Congress. 12 yanvar 2010. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  5. Gallagher, L. F. China in the Sixteenth Century: The Journals of Matteo Ricci. Random House. 1953. 131–137.
  6. "Matteo Ricci (summary)". Britannica. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  7. "Northern Kiang-Si". The Catholic Encyclopedia. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  8. "Matteo Ricci and the Jesuit Mission to China". China Heritage Project. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  9. "Matteo Ricci". Britannica. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  10. "Rare 1602 World Map, the First Map in Chinese to Show the Americas". Library of Congress. 12 yanvar 2010. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  11. "Kunyu Wanguo Quantu". World Digital Library. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  12. Engelfriet, Peter M. Euclid in China. Brill. 1998. (#accessdate_missing_url)
  13. "The Journey of Euclid's Elements to China (AMS Notices)" (PDF). American Mathematical Society. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  14. "De Christiana expeditione apud Sinas". Wikipedia. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  15. Ricci, Matteo. On Friendship: One Hundred Maxims for a Chinese Prince. Columbia University Press. 2009. ISBN .
  16. "The Tomb of Matteo Ricci". China.org.cn. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.
  17. Qin, Danfeng. "At last, they rest in peace". Global Times. 29 mart 2010. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2025.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Vikipediya azad ensiklopediya Matteo Ricci it Matteo Ricci 6 oktyabr 1552 Macerata 11 may 1610 Pekin italyan Cizvit missioneri riyaziyyatci astronom ve muellif Ricci Qerb elmi biliklerini ve xristian telimini Ming dovru Cine getiren esas fiqurlardan biri olmus Cin ve Avropa arasinda medeni ve intellektual dialoqun formalasmasina muhum tesir gostermisdir Matteo RicciDogum tarixi 6 oktyabr 1552Dogum yeri Macerata Papa dovleti indiki Italiya Vefat tarixi 11 may 1610 57 yasinda Vefat yeri Pekin CinMilliyyeti ItaliyaliDini Cizvitler Fealiyyeti Missioner alim xeriteci yaziciFealiyyet illeri XVI XVII esrlerTaninir Qerb ve Cin arasinda medeni korpu yaratmasi ileQisa xulase span Ricci 1571 ci ilde Cizvit Teriqetine qosulmus 1582 ci ilde Makau vasitesile Cine daxil olmus ve iller erzinde Pekine qeder irelileyerek yerli ziyalilarla elaqe qurmusdur O Cinde Konfutsi telimi ile dialoqa girmis Avropa elmini riyaziyyat astronomiya ve xeriteciliyi Cin alimlerine tanitmisdir Onun en meshur eserlerinden biri 1602 ci il tarixli Kunyu Wanguo Quantu dunya xeritesidir Cin dilinde hazirlanmis Qerb terzli xeritelerden en erken numunelerden biridir Erken heyati ve tehsili span Matteo Ricci 1552 ci ilde Macerata seherinde anadan olub Genc yaslarindan tehsile yonelmis evvelce huquq tehsili almis daha sonra Roma Kollegiyasinda Collegio Romano riyaziyyat astronomiya ve klassik tehsil almisdir burada xususile Christopher Clavius ve diger riyaziyyatcilarin tesiri altinda formalasmisdir Cine seferi ve meskunlasmasi span Ricci 1582 ci ilde Makaoya gelmis oradan Cinin daxili bolgelerine seferler etmisdir O Cin dilini ve klassik konfutsi medeniyyetini derinden oyrenerek ziyali cevrelere daxil ola bilmis uzun muddetli missioner fealiyyeti ucun serait yaratmisdir Ricci Pekine ilk defe 1601 ci ilde yaxinlasmis ve Ming imperatorlugunun ziyalisi olan yerli elita ile elaqeler qurmusdur Pekinde vefat edene qeder orada qalaraq elmi ve dini fealiyyetle mesgul olmusdur Kunyu Wanguo Quantu 1602 span Ricci nin en meshur elmi materiallarindan biri 1602 ci ilde hazirlanmis Kunyu Wanguo Quantu dunya xeritesidir Bu xerite Cin dilinde hazirlanmis Qerb terzli xeritelerden biridir ve Amerikalarin Cin kartoqrafiyasinda ilk defe gorunmesi ile de diqqet cekir Onun nusxeleri Vatikanda Yaponiyada Avropada ve Library of Congress J Ford Bell kitabxanasinda qorunur Euklid ve riyazi tercumeler span Ricci ve onun hemkarlari Avropa riyaziyyatini cin diline kocurmek ucun is gormus Euklidin Elementlerinin cin dilinde ilk versiyalarinin ortaya cixmasinda istirak etmisler Bu proses daha sonra Cin riyaziyyatinin inkisafina tesir gostermisdir Edebi irs ve esas eserleri span Ricci nin eserleri hem Avropada hem de Cinde cap olunub Esas eserlerinden bezileri De Christiana expeditione apud Sinas Ricci nin xatireleri ve Trigault terefinden tertib edilmis toplu eser On Friendship One Hundred Maxims for a Chinese Prince Dostluq haqqinda yuz aforizm Kunyu Wanguo Quantu 1602 dunya xeritesi Olumu ve defni span Matteo Ricci 11 may 1610 cu ilde Pekinde vefat etmisdir O imperator icazesi ile Pekinde defn edilmis nadir Qerb missionerlerinden biridir bu onun Cinde qazandigi yuksek hormetin gostericisi hesab edilir Istinadlar span Matteo Ricci Encyclopaedia Britannica Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Matteo Ricci The Catholic Encyclopedia New Advent Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Kunyu Wanguo Quantu Ricci s 1602 World Map World Digital Library Library of Congress Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Rare 1602 World Map the First Map in Chinese to Show the Americas on Display at Library of Congress Library of Congress 12 yanvar 2010 Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Gallagher L F China in the Sixteenth Century The Journals of Matteo Ricci Random House 1953 131 137 Matteo Ricci summary Britannica Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Northern Kiang Si The Catholic Encyclopedia Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Matteo Ricci and the Jesuit Mission to China China Heritage Project Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Matteo Ricci Britannica Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Rare 1602 World Map the First Map in Chinese to Show the Americas Library of Congress 12 yanvar 2010 Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Kunyu Wanguo Quantu World Digital Library Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Engelfriet Peter M Euclid in China Brill 1998 accessdate missing url The Journey of Euclid s Elements to China AMS Notices PDF American Mathematical Society Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 De Christiana expeditione apud Sinas Wikipedia Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Ricci Matteo On Friendship One Hundred Maxims for a Chinese Prince Columbia University Press 2009 ISBN 9780231148452 The Tomb of Matteo Ricci China org cn Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Qin Danfeng At last they rest in peace Global Times 29 mart 2010 Istifade tarixi 26 oktyabr 2025 Kateqoriyalar 6 oktyabrda dogulanlar1552 ci ilde dogulanlar57 yasinda vefat edenler11 mayda vefat edenler1610 cu ilde vefat edenlerItalyan riyaziyyatcilarXVI esr alimleriElifba sirasina gore alimlerGizli kateqoriya Elifba sirasina gore sexsler

Nəşr tarixi:
Yuxarı