Maluq qalası Oğuz rayonunun Maluq yaşayış sahəsindən cənubda Qaraçayın sahilində, düzənlik ərazidə yerləşir. Qalanın adı yazılı mənbələrdə 1053 və 1071-1072-ci illərin hadisələri ilə əlaqədar xatırlanır.
Mənbələrə görə 1053-cü ildə Şirvanşah Sallar ibn Yezid (1049-1063) Maluq qalasına hücum edərək, zor gücünə onu Şəki hakimindən almış, qalanı möhkəmləndirmiş, orada özünün hərbi hissəsini, ərzaq ehtiyatını və silahlılarını yerləşdirmişdi.. Qalanın strateji mövqedə yerləşməsi Salları qala ətrafında möhkəmləndirilmiş şəhərcik salmağa, orada məscid tikdirməyə, öz adamlarını qalada yerləşdirməyə vadar etmişdi. Şirvanşah məhz bu qaladan "kafirlər"in üzərinə hücumlar edir və onların ölkəyə müdaxiləsinin qarşısını ala bilirdi.
“Tarix-i əl-Bab”a görə 1071-ci ilin payızında Şəki hökmdarı Axsartan Maluq qalasını ələ keçirmiş, oraya öz “müavinini” rəhbər təyin etmişdir. Bundan sonra – Şirvanşah I Fəribürz (1063-1096) ilə Şəddadi hökmdarı Fəzl ibn Şavur qalanı birlikdə geri almaq üçün öz aralarında razılığa gələrək qalanı mühasirə edirlər və 1072-ci ilin iyun ayında qalanı ələ keçirib bünövrəsinə qədər sökürlər; orada olan bütün “dinsizləri” – qalanın bütün müdafiəçilərini isə qətlə yetirirlər.
Qalanın quruluşu
Qala dördkünc biçimli olub küncləri dairəvi bürclərlə, divarları isə yarımdairəvi kontrforslarla möhkəmləndirilmişdir. Maluq qalası çaydaşından tərkibinə xırda çınqıl və kömür qırıntıları qatılmış kirəc məhlulla hörülmüşdür. Şimal və qərb divarları güclü dağıntiya məruz qalmışdır. Nisbətən yaxşı mühafizə olunmuş yerlərdə qala divarının hündürlüyü 2-6 metrə çatır. Qalanı dərinliyi 2 metr, eni bəzi yerlərdə 12-15 metr olan müdafiə xəndəyi əhatə edir. Xəndəyin şimal hissəsindən çay yatağının keçməsi və qalanın cənub tərəfindəki divarında körpü yerlərinin olması sübut edir ki, müdafiə zamanı qalanı əhatə edən xəndək su ilə doldurulurdu. Maluq qalasının yaxınlığında sahəsi 6 hektara yaxın olan orta əsr yaşayış yerinin qeydə alınması Maluq qalasının həmin yaşayış yerinin narınqalası olduğunu ehtimal etməyə əsas verir.
Mənbə
Azərbaycan arxeologiyası, VI cild.Bakı, 2008.Səh.93.
İ.Bədəlova. Maluq qalası. 2003-2004-cü illərdə AETHESM (Arxeoloji və etnoqrafik tədqiqatların yekunlarına həsr olunmuş elmi sessiyanın materialları), Bakı,2005.
Минорский В. Ф. История Ширвана и Дербенда X-XI веков. — М.: Издательство восточной литературы, 1963.
Azərbaycan tarixi, Yeddi cilddə, II cild. Bakı,2007, səh.351.
В. Ф. История Ширвана и Дербенда X-XI веков. — М.: Издательство восточной литературы, 1963.
Azərbaycan arxeologiyası, VI cild.Bakı, 2008.Səh.93.
Noyabr 10, 2021
maluq, qalası, tarixi, mənbələrdə, redaktə, oğuz, rayonunun, maluq, yaşayış, sahəsindən, cənubda, qaraçayın, sahilində, düzənlik, ərazidə, yerləşir, qalanın, adı, yazılı, mənbələrdə, 1053, 1071, 1072, illərin, hadisələri, ilə, əlaqədar, xatırlanır, mənbələrə, . Maluq qalasi tarixi menbelerde RedakteMaluq qalasi Oguz rayonunun Maluq yasayis sahesinden cenubda Qaracayin sahilinde duzenlik erazide yerlesir Qalanin adi yazili menbelerde 1053 ve 1071 1072 ci illerin hadiseleri ile elaqedar xatirlanir Menbelere gore 1053 cu ilde Sirvansah Sallar ibn Yezid 1049 1063 Maluq qalasina hucum ederek zor gucune onu Seki hakiminden almis qalani mohkemlendirmis orada ozunun herbi hissesini erzaq ehtiyatini ve silahlilarini yerlesdirmisdi 1 Qalanin strateji movqede yerlesmesi Sallari qala etrafinda mohkemlendirilmis sehercik salmaga orada mescid tikdirmeye oz adamlarini qalada yerlesdirmeye vadar etmisdi Sirvansah mehz bu qaladan kafirler in uzerine hucumlar edir ve onlarin olkeye mudaxilesinin qarsisini ala bilirdi 2 Tarix i el Bab a gore 1071 ci ilin payizinda Seki hokmdari Axsartan Maluq qalasini ele kecirmis oraya oz muavinini rehber teyin etmisdir Bundan sonra Sirvansah I Feriburz 1063 1096 ile Seddadi hokmdari Fezl ibn Savur qalani birlikde geri almaq ucun oz aralarinda raziliga gelerek qalani muhasire edirler ve 1072 ci ilin iyun ayinda qalani ele kecirib bunovresine qeder sokurler orada olan butun dinsizleri qalanin butun mudafiecilerini ise qetle yetirirler 3 Qalanin qurulusu RedakteQala dordkunc bicimli olub kuncleri dairevi burclerle divarlari ise yarimdairevi kontrforslarla mohkemlendirilmisdir Maluq qalasi caydasindan terkibine xirda cinqil ve komur qirintilari qatilmis kirec mehlulla horulmusdur Simal ve qerb divarlari guclu dagintiya meruz qalmisdir Nisbeten yaxsi muhafize olunmus yerlerde qala divarinin hundurluyu 2 6 metre catir Qalani derinliyi 2 metr eni bezi yerlerde 12 15 metr olan mudafie xendeyi ehate edir Xendeyin simal hissesinden cay yataginin kecmesi ve qalanin cenub terefindeki divarinda korpu yerlerinin olmasi subut edir ki mudafie zamani qalani ehate eden xendek su ile doldurulurdu Maluq qalasinin yaxinliginda sahesi 6 hektara yaxin olan orta esr yasayis yerinin qeyde alinmasi Maluq qalasinin hemin yasayis yerinin narinqalasi oldugunu ehtimal etmeye esas verir 4 Menbe RedakteAzerbaycan arxeologiyasi VI cild Baki 2008 Seh 93 I Bedelova Maluq qalasi 2003 2004 cu illerde AETHESM Arxeoloji ve etnoqrafik tedqiqatlarin yekunlarina hesr olunmus elmi sessiyanin materiallari Baki 2005 Minorskij V F Istoriya Shirvana i Derbenda X XI vekov M Izdatelstvo vostochnoj literatury 1963 Azerbaycan tarixi Yeddi cildde II cild Baki 2007 seh 351 V F Istoriya Shirvana i Derbenda X XI vekov M Izdatelstvo vostochnoj literatury 1963 Azerbaycan arxeologiyasi VI cild Baki 2008 Seh 93 Menbe https az wikipedia org w index php title Maluq qalasi amp oldid 5157803, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
