Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Leq çarlığı — III əsrin əvvəllərində Qafqaz Albaniyasının ictimai-siyasi həyatında mühüm rol oynayan bəzi vilayətlərdə ayrı-ayrı çarlıqların meydana gəlməsi müşahidə olunur. Tarixi mənbələrdə həmin dövrdə Albaniya ərazisində mövcüd olmuş iki qüdrətli çarlığın adı çəkilir. Bunlar "Leglərin ölkəsi" ("Lezgan") və "Maskutların ölkəsi" ("Maskut") adları ilə gös-tərilən çarlıq-lardır.
İndiki Müşkür ərazisində yaradılmış Maskut o qədər də böyük deyildi. Onunla müqayisədə Lezgan həm əhalisinin sayına, həm də ərazisinə görə xeyli böyük idi. Qədim mənbələrdə göstərildiyi kimi, onu hel, leg, gel, kirk, sul, çur və digər ləzgi tayfalarını birləşdirən, daha güçlü tayfa olan lezglər araya gətirmişdi və çarlığa da onların adı verilmişdi. "Lezgan" lezglərin (ləzgilərin) ölkəsi deməkdir. Orta əsr ərəb tarixçilərinin al-Lakz adlandırdıqları bu çarlıq cənubdan Şirvanla, cənubi-qərbdən Şəki vilayəti ilə həmsərhəd idi.
Tarixçilər göstərirlər ki, XI əsrə kimi Maskut çarlığı Lezganın təsiri altında olmuş, sonra Şirvanın tərkibinə daxil edilmişdi. Bu vaxt Lezgan özü də iki yerə bölünür və tarixi ədəbiyyatda Qərbi Lezgan və Şərgi Lezgan terminləri peyda olur.
İstinadlar
- Bax: "История Агван" Моисея Каганкат-ваци. Пере-вод с древн-арм. Патка-нова К.П. - СПб, 1861. С. 5; Бутков П.Г. Материалы для новой истории Кавказа, т.I-СПб 1869. С. 94; Магомедов Р.М. История Дагестана, Махачкала, 1991. С. 23
- Bax: BGA. I, 192; СМОМПК, вып.29. C.31). X əsrin ortalarında ərəb tarixçisi əl-Məsudinin yazdığı kimi, Şirvan şahlığının dayağı al-Lakz idi. (Bax: Macoudi. Les Praries d’or. Texte arabe et trad. par B.Meynard et P. de Courteille, II. Paris, 1848, pp.5-6.
- Bax: Минорский В. Ф. История Ширвана и Дербенда Х-ХI веков. М. 1963, с. 108
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Leq carligi III esrin evvellerinde Qafqaz Albaniyasinin ictimai siyasi heyatinda muhum rol oynayan bezi vilayetlerde ayri ayri carliqlarin meydana gelmesi musahide olunur Tarixi menbelerde hemin dovrde Albaniya erazisinde movcud olmus iki qudretli carligin adi cekilir Bunlar Leglerin olkesi Lezgan ve Maskutlarin olkesi Maskut adlari ile gos terilen carliq lardir Indiki Muskur erazisinde yaradilmis Maskut o qeder de boyuk deyildi Onunla muqayisede Lezgan hem ehalisinin sayina hem de erazisine gore xeyli boyuk idi Qedim menbelerde gosterildiyi kimi onu hel leg gel kirk sul cur ve diger lezgi tayfalarini birlesdiren daha guclu tayfa olan lezgler araya getirmisdi ve carliga da onlarin adi verilmisdi Lezgan lezglerin lezgilerin olkesi demekdir Orta esr ereb tarixcilerinin al Lakz adlandirdiqlari bu carliq cenubdan Sirvanla cenubi qerbden Seki vilayeti ile hemserhed idi Tarixciler gosterirler ki XI esre kimi Maskut carligi Lezganin tesiri altinda olmus sonra Sirvanin terkibine daxil edilmisdi Bu vaxt Lezgan ozu de iki yere bolunur ve tarixi edebiyyatda Qerbi Lezgan ve Sergi Lezgan terminleri peyda olur IstinadlarBax Istoriya Agvan Moiseya Kagankat vaci Pere vod s drevn arm Patka nova K P SPb 1861 S 5 Butkov P G Materialy dlya novoj istorii Kavkaza t I SPb 1869 S 94 Magomedov R M Istoriya Dagestana Mahachkala 1991 S 23 Bax BGA I 192 SMOMPK vyp 29 C 31 X esrin ortalarinda ereb tarixcisi el Mesudinin yazdigi kimi Sirvan sahliginin dayagi al Lakz idi Bax Macoudi Les Praries d or Texte arabe et trad par B Meynard et P de Courteille II Paris 1848 pp 5 6 Bax Minorskij V F Istoriya Shirvana i Derbenda H HI vekov M 1963 s 108