fbpx
Wikipedia

Körpə ölümü

September 18, 2021

Körpə ölümü — 1 yaşınadək uşaqların ölümü. Belə ölümlərin sayı hər 1000 doğuş üzrə bir yaşınadək uşaqların ölüm sayını göstərən körpə ölümü göstəricisi ilə ölçülür. Beş yaşadək ölüm uşaq ölümü göstəricisi hesab edilir və burda da mühüm statistika var.

1 yaşadək körpələrin ölüm göstəricisi (2013)

Körpə ölümü daha çox erkən doğum zamanı baş verir. Digər əsas səbəblər boğulma, pnevmaniya, konjenital malformasiyalar, doğuş zamanı fəsadlar, məsələn, dölün göbək kordunun anomaliyaları, eləcə də uzunmüddətli əmək, neonatal infeksiya, ishal, malyariya, qızılca və malnutrisiyadır. Körpə ölümlərinin, qarşısını almağın mümkün olduğu ən geniş yayılmış səbəblərindən biri də hamiləlik zamanı siqaret çəkməkdir. Bir çox faktorlar körpə ölümünə münbit şərait yaradır: ananın təhsil səviyyəsi, ətraf mühitin vəziyyəti və siyasi və tibbi infrastruktur. Sanitariyanın təkmilləşdirilməsi, təmiz içməli suya çatımlılıq, infeksion xəstəliklərə qarşı immunizasiya və digər sağlamlıq tədbirləri yüksək səviyyədəki körpə ölümünü azaltmağa kömək edə bilər.

1990-cı ildə dünyada yaşı 1-dən aşağı olan 9 milyon körpə ölmüşdü. 2015-ci ilədək bu rəqəm 4,6 milyona enmişdi. Əgər əvvəllər hər 1000 doğuş üzrə 65 körpə ölümü baş verirdisə, həmin dövrdə bu rəqəm 29-a enmişdi.

Uşaq ölümü uşağın beşinci ad gününədək uşaq ölümünü nəzərdə tutur və 5 yaşınadək uşaq ölümü göstəricisi ilə ölçülür. Milli statistikalarda bəzən bu iki göstərici bir yerdə təqdim olunur. 2017-ci ildə dünya üzrə 5,4 milyon uşaq beşinci ad günündən əvvəl vəfat etmişdi. 1990-cı ildə uşaq ölümünün sayı 12,6 milyon idi. Bu ölümlərin 60%-dən çoxu davamlı ana südü ilə bəslənmə, peyvənd və təkmil qidalanma kimi az xərcli tədbirlərin görülməməsi ilə əlaqələndirilir.

2015-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Minilliyin İnkişaf Məqsədlərinin Dördüncü Məqsədinə doğru irəliləyişlərin izlənməsində istifadə olunan göstərici körpə ölümü göstəricisi deyil, məhz uşaq ölümü göstəricisi idi. Uşaq ölümünün azaldılması hazırda 3 nömrəli Məqsədə ("Sağlam həyatı təmin etmək və bütün yaşlarda hər kəs üçün rifahı təşviq etmək") çatmaq üçün Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərində bir hədəf kimi qeyd olunmuşdur.

Dünyada körpə ölümü sürətlə artır və Biotexnologiya və Səhiyyə Elmlərinə əsasən bir ölkədə təhsil və həyat ömrü körpə ölümü göstəricisinin aparıcı indikatorudur. Bu tədqiqat 11 il ərzində dünyanın 135 ölkəsində keçirilmişdir və ən yüksək göstərici Afrikada qeydə alınmışdır: hər 1000 doğuşa 68 ölüm.

Təsnifatı

Körpə ölümünün formaları:

  • Perinatal ölüm — hamiləliyin 22-ci həftəsindən doğuma qədər və ya doğuşdan sonra bir həftəyədək baş verən ölüm.
  • Neonatal ölüm — doğuşdan sonrakı 28 gün ərzində baş verən ölüm. Neonatal ölüm əsasən hamiləlik zamanı və ya doğuşdan sonra qeyri-qənaətbəxş tibbi xidmətin göstərilməsi ilə əlaqələndirilir.
  • Postneonatal ölüm — 29-cu gündən 1 ilədək uşaqların ölümü. Postneonatal ölümün əsas səbəbləri malnutrisiya, infeksion xəstəliklər, çətin keçən hamiləlik, qəfil körpə ölümü sindromu və ev şəraitindəki problemlərdir.

Həmçinin bax

  • Körpə və uşaq ölümü göstəricilərinə görə ölkələrin siyahısı
  • Uşaqsalma
  • Ölüdoğulma

İstinadlar

  1. "Under-Five Mortality". UNICEF. İstifadə tarixi: 2017-03-07.
  2. "Infant Mortality: What Is CDC Doing?". Infant Mortality | Maternal and Infant Health | Reproductive Health |. Centers for Disease Control and Prevention. İstifadə tarixi: 2017-03-07.
  3. "Labor and Delivery Complications -- the Basics". WebMD. İstifadə tarixi: 2017-03-16.
  4. "Infant Mortality & Newborn Health". Women and Children First. İstifadə tarixi: 2017-04-25.
  5. Hall ES, Venkatesh M, Greenberg JM (November 2016). "A population study of first and subsequent pregnancy smoking behaviors in Ohio". Journal of Perinatology. 36 (11): 948–953. doi:10.1038/jp.2016.119. PMID 27467563.
  6. Genowska A, Jamiołkowski J, Szafraniec K, Stepaniak U, Szpak A, Pająk A (July 2015). "Environmental and socio-economic determinants of infant mortality in Poland: an ecological study". Environmental Health. 14: 61. doi:10.1186/s12940-015-0048-1. PMC 4508882. PMID 26195213.
  7. ↑ Roser, Max (2013-05-10). "Child Mortality". Our World in Data.
  8. "Mortality rate, infant (per 1,000 live births) | Data". data.worldbank.org. İstifadə tarixi: 2019-03-24.
  9. "WHO | Child mortality". www.who.int. İstifadə tarixi: 2017-03-16.
  10. "Sustainable Development Knowledge Platform". UN-DESA. İstifadə tarixi: 23 April 2016.
  11. Alijanzadeh M, Asefzadeh S, Zare SA (2016-02-01). "Correlation Between Human Development Index and Infant Mortality Rate Worldwide". Biotechnology and Health Sciences. 3 (1). doi:10.17795/bhs-35330. ISSN 2383-028X.
  12. Andrews KM, Brouillette DB, Brouillette RT (2008). Mortality, Infant // Encyclopedia of Infant and Early Childhood Development. Elsevier. 343–359. doi:10.1016/B978-012370877-9.00084-0. ISBN 9780123708779.
  13. Norton M (April 2005). "New evidence on birth spacing: promising findings for improving newborn, infant, child, and maternal health". International Journal of Gynaecology and Obstetrics. 89 Suppl 1: S1–6. doi:10.1016/j.ijgo.2004.12.012. PMID 15820364.
  14. "Infant Mortality". Maternal and Infant Health | Reproductive Health. Centers for Disease Control and Prevention. İstifadə tarixi: 2017-03-07.

Xarici keçidlər

  Vikianbarda Körpə ölümü ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • Bütün ölkələr üzrə uşaq və körpə ölüm göstəriciləri - BMT Uşaq Fondunun veb-səhifəsi

September 18, 2021
körpə, ölümü, yaşınadək, uşaqların, ölümü, belə, ölümlərin, sayı, hər, 1000, doğuş, üzrə, yaşınadək, uşaqların, ölüm, sayını, göstərən, körpə, ölümü, göstəricisi, ilə, ölçülür, beş, yaşadək, ölüm, uşaq, ölümü, göstəricisi, hesab, edilir, burda, mühüm, statisti. Korpe olumu 1 yasinadek usaqlarin olumu Bele olumlerin sayi her 1000 dogus uzre bir yasinadek usaqlarin olum sayini gosteren korpe olumu gostericisi ile olculur Bes yasadek olum usaq olumu gostericisi hesab edilir ve burda da muhum statistika var 1 1 yasadek korpelerin olum gostericisi 2013 Korpe olumu daha cox erken dogum zamani bas verir 2 Diger esas sebebler bogulma pnevmaniya konjenital malformasiyalar dogus zamani fesadlar meselen dolun gobek kordunun anomaliyalari elece de uzunmuddetli emek 3 neonatal infeksiya ishal malyariya qizilca ve malnutrisiyadir 4 Korpe olumlerinin qarsisini almagin mumkun oldugu en genis yayilmis sebeblerinden biri de hamilelik zamani siqaret cekmekdir 5 Bir cox faktorlar korpe olumune munbit serait yaradir ananin tehsil seviyyesi etraf muhitin veziyyeti ve siyasi ve tibbi infrastruktur 6 Sanitariyanin tekmillesdirilmesi temiz icmeli suya catimliliq infeksion xesteliklere qarsi immunizasiya ve diger saglamliq tedbirleri yuksek seviyyedeki korpe olumunu azaltmaga komek ede biler 1990 ci ilde dunyada yasi 1 den asagi olan 9 milyon korpe olmusdu 2015 ci iledek bu reqem 4 6 milyona enmisdi 7 Eger evveller her 1000 dogus uzre 65 korpe olumu bas verirdise hemin dovrde bu reqem 29 a enmisdi 8 Usaq olumu usagin besinci ad gununedek usaq olumunu nezerde tutur ve 5 yasinadek usaq olumu gostericisi ile olculur Milli statistikalarda bezen bu iki gosterici bir yerde teqdim olunur 2017 ci ilde dunya uzre 5 4 milyon usaq besinci ad gununden evvel vefat etmisdi 1990 ci ilde usaq olumunun sayi 12 6 milyon idi 7 Bu olumlerin 60 den coxu davamli ana sudu ile beslenme peyvend ve tekmil qidalanma kimi az xercli tedbirlerin gorulmemesi ile elaqelendirilir 9 2015 ci ilde Birlesmis Milletler Teskilatinin Minilliyin Inkisaf Meqsedlerinin Dorduncu Meqsedine dogru irelileyislerin izlenmesinde istifade olunan gosterici korpe olumu gostericisi deyil mehz usaq olumu gostericisi idi Usaq olumunun azaldilmasi hazirda 3 nomreli Meqsede Saglam heyati temin etmek ve butun yaslarda her kes ucun rifahi tesviq etmek catmaq ucun Dayaniqli Inkisaf Meqsedlerinde bir hedef kimi qeyd olunmusdur 10 Dunyada korpe olumu suretle artir ve Biotexnologiya ve Sehiyye Elmlerine esasen bir olkede tehsil ve heyat omru korpe olumu gostericisinin aparici indikatorudur 11 Bu tedqiqat 11 il erzinde dunyanin 135 olkesinde kecirilmisdir ve en yuksek gosterici Afrikada qeyde alinmisdir her 1000 dogusa 68 olum Mundericat 1 Tesnifati 2 Hemcinin bax 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerTesnifati RedakteKorpe olumunun formalari Perinatal olum hamileliyin 22 ci heftesinden doguma qeder ve ya dogusdan sonra bir hefteyedek bas veren olum 12 Neonatal olum dogusdan sonraki 28 gun erzinde bas veren olum Neonatal olum esasen hamilelik zamani ve ya dogusdan sonra qeyri qenaetbexs tibbi xidmetin gosterilmesi ile elaqelendirilir 13 Postneonatal olum 29 cu gunden 1 iledek usaqlarin olumu Postneonatal olumun esas sebebleri malnutrisiya infeksion xestelikler cetin kecen hamilelik qefil korpe olumu sindromu ve ev seraitindeki problemlerdir 14 Hemcinin bax RedakteKorpe ve usaq olumu gostericilerine gore olkelerin siyahisi Usaqsalma OludogulmaIstinadlar Redakte Under Five Mortality UNICEF Istifade tarixi 2017 03 07 Infant Mortality What Is CDC Doing Infant Mortality Maternal and Infant Health Reproductive Health Centers for Disease Control and Prevention Istifade tarixi 2017 03 07 Labor and Delivery Complications the Basics WebMD Istifade tarixi 2017 03 16 Infant Mortality amp Newborn Health Women and Children First Istifade tarixi 2017 04 25 Hall ES Venkatesh M Greenberg JM November 2016 A population study of first and subsequent pregnancy smoking behaviors in Ohio Journal of Perinatology 36 11 948 953 doi 10 1038 jp 2016 119 PMID 27467563 Genowska A Jamiolkowski J Szafraniec K Stepaniak U Szpak A Pajak A July 2015 Environmental and socio economic determinants of infant mortality in Poland an ecological study Environmental Health 14 61 doi 10 1186 s12940 015 0048 1 PMC 4508882 PMID 26195213 1 2 Roser Max 2013 05 10 Child Mortality Our World in Data Mortality rate infant per 1 000 live births Data data worldbank org Istifade tarixi 2019 03 24 WHO Child mortality www who int Istifade tarixi 2017 03 16 Sustainable Development Knowledge Platform UN DESA Istifade tarixi 23 April 2016 Alijanzadeh M Asefzadeh S Zare SA 2016 02 01 Correlation Between Human Development Index and Infant Mortality Rate Worldwide Biotechnology and Health Sciences 3 1 doi 10 17795 bhs 35330 ISSN 2383 028X Andrews KM Brouillette DB Brouillette RT 2008 Mortality Infant Encyclopedia of Infant and Early Childhood Development Elsevier 343 359 doi 10 1016 B978 012370877 9 00084 0 ISBN 9780123708779 Norton M April 2005 New evidence on birth spacing promising findings for improving newborn infant child and maternal health International Journal of Gynaecology and Obstetrics 89 Suppl 1 S1 6 doi 10 1016 j ijgo 2004 12 012 PMID 15820364 Infant Mortality Maternal and Infant Health Reproductive Health Centers for Disease Control and Prevention Istifade tarixi 2017 03 07 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Korpe olumu ile elaqeli mediafayllar var Butun olkeler uzre usaq ve korpe olum gostericileri BMT Usaq Fondunun veb sehifesiMenbe https az wikipedia org w index php title Korpe olumu amp oldid 5772705, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.