Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqaləni lazımdır. |
Konrad Tsuze (alm. Konrad Ernst Otto Zuse; 22 iyun 1910[…] – 18 dekabr 1995[…]) — alman mühəndisi, ixtiraçısı və iş adamı, müasir kompüterin yaradıcılarından biri.
| Konrad Tsuze | |
|---|---|
| alm. Konrad Zuse | |
 | |
| Doğum adı | Konrad Ernst Otto Zuse |
| Doğum tarixi | 22 iyun 1910[…] |
| Vəfat tarixi | 18 dekabr 1995[…](85 yaşında) |
| Elm sahəsi | informatika |
| İş yerləri |
|
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |   |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Fəaliyyəti
1941-ci ildə düzəltdiyi Z3 hesablama maşını ilə o proqramlaşdırıla bilən kompyuterin və yüksək dilli proqramlaşdırmanın ixtiraçısı sayılır.
Tsuzenin düzəltdiyi hesablama maşını rəqəmlərin dual təsvirinə əsaslanaraq üğürla işləyir. O bu maşını hesabat işlərində yaranan çətinliyi aradan qaldırmaq üçün ixtira etmişdir.
Tsuze Berlində təyyarə zavodunda mühəndis kimi fəaliyyət göstərirdi. O, təyyarələrin statik hesabatları və riyazi məsələlərin həlli zamanı bu işlərin avtomatlaşdırılması üzərində düşünməyə başlayır. Tsuzenin ideyası dişli çarxlar və ştanqalardan imtina etmək və dual say sistemindən istifadə etməklə yeni bir məntiqə əsaslanan hesablama maşını düzəltməkdən ibarət idi. Artıq 1938-ci ildə, o, özünün ilk sınaq maşınını-Z1-i nümayiş etdirir. Bu maşın öz məntiqinə və yaddaş prinsipinə görə mexaniki maşınlara oxşayırdı. Maşında verilənləri daxil etmək, yaddaş, idarə etmək və xaric etmək üçün ayrıca proqramlar nəzərdə tutulmuşdur. Çusenin maşını hesablama əməliyyatlarını sırf düal məntiq əsasında yerinə yetirirdi. Burada "inkar etmək", "və", "yaxud" kimi əməliyyatların da aparılması mümkün idi. Sonra Tsuze öz hesablama maşınında telefon relelərindən istifadə edərək Z2-ni düzəldir.
Alman ixtiraçısı, proqramla işləyən ilk rəqəmli Z1 kompüterinin müəllifi Konrad Zus (Konrad Zuse) tərəfindən yaradılan Z1, Z2 və Z3 kompüterləri 1944-cü ildə Berlinin bombalanması zamanı məhv olur. Bir müddət sonra hazırlanma işləri tam başa çatmamış Z4 kompüteri daha təhükəsiz yerə aparılır. Məhz bu kompüter üçün Zus dünyada ilk yuxarı səviyyəli proqramlaşdırma dili hesab edilən Plankalkül dilini yaratmışdır.
Tsuze apardığı təkmilləşdirmələrdən sonra 1941-ci ildə yeni keyfiyyətdə işləyən Z3 maşınını nümayiş etdirir. Bu qurğu artıq proqramlaşdırıla bilən hesablama maşınının bütün vacib elementlərinə malik idi. Bununla Tsuze dünyada ilk dəfə olaraq, bu gün bizə məlum olan EHM ilə eyni konseptə malik olan, tam elektrik cərəyanı ilə işləyən elementlərlə təchiz olunmuş maşını düzəltmiş olur. Bu maşın 2600 reledən ibarət idi. Yaddaş hər biri 22 bitə malik 64 ədəddən ibarət idi. Verilənlər tastatura vasitəsilə daxil edilirdi. Maşın taktla işləyirdi. Bu takt saniyədə təxminən 5 dəfə fırlanan baraban tərəfindən yerinə yetirilirdi. Maşını dörd hesablama əməliyyatı üçün tətbiq etmək mümkün idi. Tsuze, maşınlarının planlı inkişafı sayəsində 1945-ci ildə dördüncü nəsil elektron hesablama maşını -Z4 yaradılır və bu maşın 1960-cı ilə qədər tətbiq olunur.
İstinadlar
- Weiss E., Weiss E. A. Konrad Zuse Obituary (ing.). // IEEE Annals of the History of Computing IEEE, 1996. Vol. 18, Iss. 2. P. 3. ISSN 1058-6180; 1934-1547 doi:10.1109/MAHC.1996.489747
- Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- Konrad Zuse // filmportal.de. 2005.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- https://softech.informatik.uni-kl.de/homepage/teaching/ProseminarWS0506/Materialien/Zuse_Ausarbeitung.pdf. S. 3.
Mənbə
- Konrad Zuse: Der Vater des Computers. / Jürgen Alex, Hermann Flessner, Wilhelm Mons u. a. — Parzeller, 2000. — 264 S. , KNO-NR: 08 90 94 10
- Die Rechenmaschinen von Konrad Zuse / Hrsg. v. Raul Rojas. — Berlin: Springer, 1998. — VII, 221 S. , KNO-NR: 07 36 04 31
- Der Computer mein Leben. / Konrad Zuse.
- Знакомьтесь: компьютер = Understanding computers : Computer basics : Input/Output; Пер. с англ. К. Г. Батаева; Под ред. и с пред. В. М. Курочкина — Москва : Мир, 1989. — 240 с., ил. .
- Язык компьютера = Understanding computers : Software : Computer Languages; Пер. с англ. С. Е. Морковина и В. М. Ходукина; Под ред. и с пред. В. М. Курочкина — Москва : Мир, 1989. — 240 с., ил. .
- Rezo Əliyev. Maşınqayırmanın tarixinə dair. Bakı"Təhsil" NPM, 2008, 542 s.
- Əliquliyev R. M., Salmanova P. M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: "İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı, 2013, 169 səh.
Xarici keçidlər
- Çuze haqqında internet arxiv
- Tərcümeyi halı
- Qısa tərümeyi halı Arxivləşdirilib 2012-08-04 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Konrad Tsuze alm Konrad Ernst Otto Zuse 22 iyun 1910 2 3 18 dekabr 1995 4 2 alman muhendisi ixtiracisi ve is adami muasir komputerin yaradicilarindan biri Konrad Tsuzealm Konrad Zuse 1 Dogum adi Konrad Ernst Otto Zuse Dogum tarixi 22 iyun 1910 1910 06 22 2 3 Vefat tarixi 18 dekabr 1995 1995 12 18 4 2 85 yasinda Elm sahesi informatika Is yerleri Henschel amp Son 1935 1939 2 Siemens AG 1969 Tehsili Berlin Texniki Universiteti 1927 1935 5 Uzvluyu Leopoldin Alman Milli Elmler Akademiyasi 1 Mukafatlari nbsp Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Fealiyyeti 2 Istinadlar 3 Menbe 4 Xarici kecidlerFealiyyetiredakte1941 ci ilde duzeltdiyi Z3 hesablama masini ile o proqramlasdirila bilen kompyuterin ve yuksek dilli proqramlasdirmanin ixtiracisi sayilir Tsuzenin duzeltdiyi hesablama masini reqemlerin dual tesvirine esaslanaraq ugurla isleyir O bu masini hesabat islerinde yaranan cetinliyi aradan qaldirmaq ucun ixtira etmisdir Tsuze Berlinde teyyare zavodunda muhendis kimi fealiyyet gosterirdi O teyyarelerin statik hesabatlari ve riyazi meselelerin helli zamani bu islerin avtomatlasdirilmasi uzerinde dusunmeye baslayir Tsuzenin ideyasi disli carxlar ve stanqalardan imtina etmek ve dual say sisteminden istifade etmekle yeni bir mentiqe esaslanan hesablama masini duzeltmekden ibaret idi Artiq 1938 ci ilde o ozunun ilk sinaq masinini Z1 i numayis etdirir Bu masin oz mentiqine ve yaddas prinsipine gore mexaniki masinlara oxsayirdi Masinda verilenleri daxil etmek yaddas idare etmek ve xaric etmek ucun ayrica proqramlar nezerde tutulmusdur Cusenin masini hesablama emeliyyatlarini sirf dual mentiq esasinda yerine yetirirdi Burada inkar etmek ve yaxud kimi emeliyyatlarin da aparilmasi mumkun idi Sonra Tsuze oz hesablama masininda telefon relelerinden istifade ederek Z2 ni duzeldir Alman ixtiracisi proqramla isleyen ilk reqemli Z1 komputerinin muellifi Konrad Zus Konrad Zuse terefinden yaradilan Z1 Z2 ve Z3 komputerleri 1944 cu ilde Berlinin bombalanmasi zamani mehv olur Bir muddet sonra hazirlanma isleri tam basa catmamis Z4 komputeri daha tehukesiz yere aparilir Mehz bu komputer ucun Zus dunyada ilk yuxari seviyyeli proqramlasdirma dili hesab edilen Plankalkul dilini yaratmisdir Tsuze apardigi tekmillesdirmelerden sonra 1941 ci ilde yeni keyfiyyetde isleyen Z3 masinini numayis etdirir Bu qurgu artiq proqramlasdirila bilen hesablama masininin butun vacib elementlerine malik idi Bununla Tsuze dunyada ilk defe olaraq bu gun bize melum olan EHM ile eyni konsepte malik olan tam elektrik cereyani ile isleyen elementlerle techiz olunmus masini duzeltmis olur Bu masin 2600 releden ibaret idi Yaddas her biri 22 bite malik 64 ededden ibaret idi Verilenler tastatura vasitesile daxil edilirdi Masin taktla isleyirdi Bu takt saniyede texminen 5 defe firlanan baraban terefinden yerine yetirilirdi Masini dord hesablama emeliyyati ucun tetbiq etmek mumkun idi Tsuze masinlarinin planli inkisafi sayesinde 1945 ci ilde dorduncu nesil elektron hesablama masini Z4 yaradilir ve bu masin 1960 ci ile qeder tetbiq olunur nbsp Tsuzenin Z3 masini Almaniya muzeyi Munxen nbsp Z4 masiniIstinadlarredakte 1 2 Weiss nbsp E Weiss nbsp E nbsp A Konrad Zuse Obituary nbsp ing IEEE Annals of the History of ComputingIEEE 1996 Vol nbsp 18 Iss nbsp 2 P nbsp 3 ISSN 1058 6180 1934 1547 doi 10 1109 MAHC 1996 489747 1 2 3 4 5 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi 1994 1 2 Konrad Zuse filmportal de 2005 1 2 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru nbsp fr aciq melumat platformasi 2011 https softech informatik uni kl de homepage teaching ProseminarWS0506 Materialien Zuse Ausarbeitung pdf S nbsp 3 MenberedakteKonrad Zuse Der Vater des Computers Jurgen Alex Hermann Flessner Wilhelm Mons u a nbsp Parzeller 2000 nbsp 264 nbsp S ISBN 3 7900 0317 4 KNO NR 08 90 94 10 Die Rechenmaschinen von Konrad Zuse Hrsg v Raul Rojas nbsp Berlin Springer 1998 nbsp VII 221 nbsp S ISBN 3 540 63461 4 KNO NR 07 36 04 31 Der Computer mein Leben Konrad Zuse Znakomtes kompyuter Understanding computers nbsp Computer basics nbsp Input Output Per s angl K G Bataeva Pod red i s pred V M Kurochkina nbsp Moskva nbsp Mir 1989 nbsp 240 nbsp s il ISBN 5 03 001147 1 Yazyk kompyutera Understanding computers nbsp Software nbsp Computer Languages Per s angl S E Morkovina i V M Hodukina Pod red i s pred V M Kurochkina nbsp Moskva nbsp Mir 1989 nbsp 240 nbsp s il ISBN 5 03 001148 X Rezo Eliyev Masinqayirmanin tarixine dair Baki Tehsil NPM 2008 542 s Eliquliyev R M Salmanova P M Informasiya cemiyyeti maraqli xronoloji faktlar Baki Informasiya Texnologiyalari nesriyyati 2013 169 seh Xarici kecidlerredakteCuze haqqinda internet arxiv Tercumeyi hali Qisa terumeyi hali Arxivlesdirilib 2012 08 04 at the Wayback Machine Menbe https az wikipedia org w index php title Konrad Tsuze amp oldid 8098224