Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Konkord — orta məsafəli, 4 motorlu, dar gövdəli, supersonik (səsdən sürətli) və yüksək sürətli sərnişin təyyarəsidir.
| "Konkord" | |
|---|---|
 | |
| Tipi | Səsdən sürətli (Supersonik) |
| İstehsalçı | Sud Aviasiya, British Aircraft Corporation |
| İlk uçuş | 2 mart 1969 |
| İstismara verilmə tarixi | 21 yanvar 1976 |
| İstimarının bitmə tarixi | 26 noyabr 2003 |
| İstismarçılar | Air France |
| İstehsal ili | 1965 - 1979 |
| Buraxılış sayı | 20 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Sovet istehsalı Tu-144 təyyarəsindən sonra dünyanın ikinci supersonik təyyarəsidir.
Konkord: Fransız Aérospatiale ve İngilis British Aircraft Corporation (BAC) firmalarının ortaq istehsalıdır. Layihə, Fransa və İngiltərə arasında imzalanan ikitərəfli razılaşma çərçivəsində hazırlanmışdır və təyyarənin adı da bu razılaşmaya ithafən Concorde (az. razılaşma, harmoniya, birlik) olaraq seçilmişdir.
Təyyarənin prototip istehsalına 1965-ci ilin fevral ayında başlandı. Konkord’ların 50%-i aliminumdan hazırlanmışdı. İlk sınaq uçuşu 1969-cu il 2 mart tarixində həyata keçirildi. Və yalnız 7 il sonra 1976-cı il 21 yanvar tarixində rəsmi olaraq Konkord istifadəyə verildi.
British Airways: London – Bəhreyn
Air France: Paris – Rio de Janeyro
Maksimum 120 sərnişin ilə satta 2.170 km/s sürətlə 18.300 metr hündürlükdə uça bilən Konkord, Paris – Nyu York arasını 3.5 saata qət edə bilirdi. Sərnişinlərin böyük əksəriyyətini varlı və məşhurlar təşkil edirdi, çünki Konkord ilə New York-Paris səfəri, təkcə gediş bileti 12 min dollar təşkil edirdi.
Altısı sınaq məqsədli olmaqla Konkord’dan cəmi 20 ədəd istehsal olunmuşdu. 1 ədəd Konkord’un qiyməti isə 42 milyon dollar idi. Layihənin inkişaf mərhələsində sifariş verən hava yolu şirkəti sayının daha çox olmasına baxmayaraq, 1970-ci illərin iqtisadi şərtlərinə görə bu sifarişlər bir-bir ləğv edilmişdir.
(Air Canada, Air India, American Airlines, Braniff, CAAC, Continental Airlines, Iran Air, Japan Airlines, Lufthansa, Middle East Airlines, Olympic Airways, Pan Am, Panair do Brasil, Qantas, Singapore Airlines, TWA və United Airlines, ilk mərhələdə sifariş verib sonradan ləğv edən şirkətlərdir.) Bir mühəndislik, texnologiya və aviasiya möcüzəsi olaraq qəbul edilən Konkord, ticari baxımdan tam mənasıyla böyük bir ziyan içərisində idi.
Son Konkord, 1979-cu ildə istehsal olunmuş və British Airways hava yollarında istifadəyə verilmişdir. Təyyarə son uçuşunu 2003-cü il 26 noyabr tarixində həyata keçirdi və bir daha havalanmadı. Bunun səbəbi isə Konkord’un 2000-ci ildə keçirdiyi qəza idi.
25 iyul 2000-ci ildə baş verən Air France qəzası, Konkord tarixində yeganə qəza olmaqla yanaşı dünya daxilində də böyük sensasiyaya səbəb olmuş və Konkord’ların istifadədən qaldırılmasına səbəb olmuşdur. Qəza günü Konkord’un qarşısından qalxan McDonnell Douglas Dc 10-30 tipli sərnişin təyyarəsindən qopan bir hissə Konkord sürətlənib qalxarkən sol arxa təkərinə ilişmiş və təkəri parçalamışdı. Parçalanmış təkər təyyarənin yanacaq bakına dəyərək ani alovun yaranmasına səbəb olmuşdu. Təyyarə qalxışdan 1.5 dəqiqə sonra bir otelə çırpılır. Hadisə zamanı təyyarədə olan 113 nəfərdən sağ çıxan olmamışdır. Eyni zamanda təyyarənin çırpıldığı oteldə də bir çox insan həlak olmuşdu.
Parisdəki bu qəzadan sonra Konkord, təhlükəsizlik tədbirləri səbəbiylə istifadə edilməmiş, son uçuşunu isə 2003-cü ildə reallaşdırmışdır. Qəzaya səbəb olan McDonnell Douglas Dc 10-30 təyyarəsinin məxsus olduğu Continental Airlines, qəzadan sonra 200.000 avro dəyərində cərimə olundu. Qəzadan sonra Air France, qəzada ölən sərnişinlərin yaxınlarına ümumilikdə 100 milyon avro dəyərində təzminat ödədi.
İngiltərə Hava Yolları tərəfindən hazırlanan Supersonic 27 adlı qısa filmdə təyyarənin bəzi önəmli görüntülərini görmək mümkündür.
Təyyarənin texniki xüsusiyyətləri
- sürət: 2.150 km/s
- uzunluğu: 61,6 m
- qanadlarının uzunluğu: 25,6 m
- boş ağırlıq: 75 ton
- maksimum ağırlıq: 185 ton
- sərnişin tutumu: 92-120 nəfər
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Konkord deqiqlesdirme Konkord orta mesafeli 4 motorlu dar govdeli supersonik sesden suretli ve yuksek suretli sernisin teyyaresidir Konkord Tipi Sesden suretli Supersonik Istehsalci Sud Aviasiya British Aircraft CorporationIlk ucus 2 mart 1969Istismara verilme tarixi 21 yanvar 1976Istimarinin bitme tarixi 26 noyabr 2003Istismarcilar Air FranceIstehsal ili 1965 1979Buraxilis sayi 20 Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk ucus 2 mart 1969 Sovet istehsali Tu 144 teyyaresinden sonra dunyanin ikinci supersonik teyyaresidir Konkord Fransiz Aerospatiale ve Ingilis British Aircraft Corporation BAC firmalarinin ortaq istehsalidir Layihe Fransa ve Ingiltere arasinda imzalanan ikiterefli razilasma cercivesinde hazirlanmisdir ve teyyarenin adi da bu razilasmaya ithafen Concorde az razilasma harmoniya birlik olaraq secilmisdir Teyyarenin prototip istehsalina 1965 ci ilin fevral ayinda baslandi Konkord larin 50 i aliminumdan hazirlanmisdi Ilk sinaq ucusu 1969 cu il 2 mart tarixinde heyata kecirildi Ve yalniz 7 il sonra 1976 ci il 21 yanvar tarixinde resmi olaraq Konkord istifadeye verildi British Airways London Behreyn Air France Paris Rio de Janeyro Maksimum 120 sernisin ile satta 2 170 km s suretle 18 300 metr hundurlukde uca bilen Konkord Paris Nyu York arasini 3 5 saata qet ede bilirdi Sernisinlerin boyuk ekseriyyetini varli ve meshurlar teskil edirdi cunki Konkord ile New York Paris seferi tekce gedis bileti 12 min dollar teskil edirdi Altisi sinaq meqsedli olmaqla Konkord dan cemi 20 eded istehsal olunmusdu 1 eded Konkord un qiymeti ise 42 milyon dollar idi Layihenin inkisaf merhelesinde sifaris veren hava yolu sirketi sayinin daha cox olmasina baxmayaraq 1970 ci illerin iqtisadi sertlerine gore bu sifarisler bir bir legv edilmisdir Air Canada Air India American Airlines Braniff CAAC Continental Airlines Iran Air Japan Airlines Lufthansa Middle East Airlines Olympic Airways Pan Am Panair do Brasil Qantas Singapore Airlines TWA ve United Airlines ilk merhelede sifaris verib sonradan legv eden sirketlerdir Bir muhendislik texnologiya ve aviasiya mocuzesi olaraq qebul edilen Konkord ticari baximdan tam menasiyla boyuk bir ziyan icerisinde idi Son Konkord 1979 cu ilde istehsal olunmus ve British Airways hava yollarinda istifadeye verilmisdir Teyyare son ucusunu 2003 cu il 26 noyabr tarixinde heyata kecirdi ve bir daha havalanmadi Bunun sebebi ise Konkord un 2000 ci ilde kecirdiyi qeza idi 25 iyul 2000 ci ilde bas veren Air France qezasi Konkord tarixinde yegane qeza olmaqla yanasi dunya daxilinde de boyuk sensasiyaya sebeb olmus ve Konkord larin istifadeden qaldirilmasina sebeb olmusdur Qeza gunu Konkord un qarsisindan qalxan McDonnell Douglas Dc 10 30 tipli sernisin teyyaresinden qopan bir hisse Konkord suretlenib qalxarken sol arxa tekerine ilismis ve tekeri parcalamisdi Parcalanmis teker teyyarenin yanacaq bakina deyerek ani alovun yaranmasina sebeb olmusdu Teyyare qalxisdan 1 5 deqiqe sonra bir otele cirpilir Hadise zamani teyyarede olan 113 neferden sag cixan olmamisdir Eyni zamanda teyyarenin cirpildigi otelde de bir cox insan helak olmusdu Parisdeki bu qezadan sonra Konkord tehlukesizlik tedbirleri sebebiyle istifade edilmemis son ucusunu ise 2003 cu ilde reallasdirmisdir Qezaya sebeb olan McDonnell Douglas Dc 10 30 teyyaresinin mexsus oldugu Continental Airlines qezadan sonra 200 000 avro deyerinde cerime olundu Qezadan sonra Air France qezada olen sernisinlerin yaxinlarina umumilikde 100 milyon avro deyerinde tezminat odedi Ingiltere Hava Yollari terefinden hazirlanan Supersonic 27 adli qisa filmde teyyarenin bezi onemli goruntulerini gormek mumkundur Teyyarenin texniki xususiyyetleri suret 2 150 km s uzunlugu 61 6 m qanadlarinin uzunlugu 25 6 m bos agirliq 75 ton maksimum agirliq 185 ton sernisin tutumu 92 120 neferIstinadlar