Kiçik gülülcә
Lathyrus miniatus (lat. Lathyrus miniatus) — fəsiləsinin güllücə cinsinə aid biki növü.
| Kiçik gülülcә | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Lathyrus miniatus | |||||||||||||||||
| Elmi təsnifat | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Elmi adı | |||||||||||||||||
| Lathyrus miniatus M. Bieb. ex Steven | |||||||||||||||||
Arealı
Türkiyədən İrana qədər ərazilərdə yayılmışdır.
Qısa morfoloji təsviri
Kiçik gülülcә - Lathyrus miniatus Bieb. ex Stev. (L. rotundifolius Willd. subsp. miniatus (Bieb. ex Stev.) P.H. Davis)
Gövdəsi düz və ya qalxan, ilişən, əsasından budaqlanmış, şırımlı, 2 enli yaşıl qanadları olan çoxillik çılpaq ot bitkisidir. Yalançı zoğları yarımoxşəkillidir, uzunsovneştərvari və yaxud neştərvaridir, qısa sivriləşmişdir, saplaqdan 2-3 dəfə qısadır, bəzən isə ona bərabər olur. Saplaq ensiz qanadlı olub, uzunluğu 3 (4) sm-ə qədərdir, sonu sadə və ya budaqlanmış bığcıqlarla qurtarır.
Yarpaq
Yarpaqları bir cütdür; yarpaqcıqlarının uzunluğu 3-6 (7) sm, eni (1,5) 2-3 (4) sm-dir, düzgün ellipsvaridir, təpə hissəsinə və qaidə hissəsinə doğru bir ölçüdə daralandır, təpə hissədə dəyirmi, küt və ya sivridir, qısa sonluqludur, nadir hallarda uzunsov-ellipsvaridir, uzunluğu enini 2-3 dəfə üstələyir, yumurtavari, enli-yumurtavari və ya əksinəyumurtaşəkillidir.
Çiçək
Salxımlar birtərəflidir. Çiçək saplağı yarpaqlardan biraz və yaxud iki dəfə uzundur, 3-10 ədəd çiçəyi vardır. Tacın uzunluğu 15-20 mm, çəhrayıdır; yelkən köndələn dəyirmi-ovaldır, təpə hissədə girintili-çıxıntılıdır, qanadlardan qısadır; qanadlar qayıqcıqdan uzundur.
Meyvə
Paxlameyvələr xətvaridir, düz, sıxılmış və çılpaqdır, uzununa torvari-damarvaridir, qəhvəyi rəngdədir, uzunluğu 5-7 sm, eni 6-9 (10) mm-dir. Toxumlar 8-10 ədəddir, dəyirmitillidir, tünd qonur rəngli və az qabarıqdır, uzunluğu 4-5 mm-dir.
Çiçəkləməsi
May-İyul
Meyvə verməsi
(İyul)-Avqust
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanın meşəli rayonlarının hər yerində. Aşağı və əsasən orta dağ qurşağında (1800 m-ə qədər d.s.y.- də), bəzən ovalıqlarda.
Yaşayış mühiti
Meşələrdə, kolluqlarda, meşənin kənarlarında, talalarda, dağ çəmənlərində çınqıl çaqıl daşlı çayların yataqlarında əkin sahələrində, dincə qoyulmuş torpaqlarda alaq kimi rast gəlinir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Yem bitkisidir, yarpaqlarında 131,9 mq % C vitamini vardır, balverən bitkidir.
İstinadlar
- Eldar Şükürov. İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı,Bakı 2016
- Kiçik gülülcә:Plants of the World Online saytında takson barədə məlumat. (ing.)
- Lathyrus miniatus The Plant List saytında
| İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
