fbpx
Wikipedia

Kalmıkların deportasiyası

Kalmıkların deportasiyası və ya "Ulusı" əməliyyatı (rus. Operation «Улусы») -  28-31 dekabr 1943-cü ildə 93.000-dən çox kalmıkın və kalmıklarla evil olan qeyri-kalmık qadınların Sovet İttifaqı tərəfindən sürgün edilməsidir. Ailələr və ayrı-ayrılıqda insanlar məcburi əmək üçün zorla mal-qara vaqonlarında Sibirə, xüsusi yaşayış məntəqələrinə köçürüldülər. Kalmık olmayan kişilərlə evlənən kalmık qadınlar deportasiyalardan azad edildi. Hökumət sürgünlərin rəsmi səbəbi kimi 2-ci Dünya müharibəsində təxminən 5000 kalmıkın nasistlərə bağlı Kalmıkiya Süvari Korpusunda döyüşməsini göstərərək, onları Aksis qüvvələri ilə əməkdaşlıqda ittiham etmişdi. Ama iqtidar eyni zamanda 23 mindən çox kalmıkın Qızıl Orduda xidmət etdiyini və Aksis qüvvələrinə qarşı Sovetlərlə birlikdə vuruşduğunu qəbul etmirdi.

Kalmıkların deportasiyası
Əsas konflikt: SSRİ-də məcburi köçürülmələr, SSRİ-də siyasi repressiyaİkinci Dünya müharibəsi

Kalmıkiyadan Sibirə olan deportasiyanın xəritəsi (1943)
     Kalmıkiya     Omsk vilayəti, Krasnoyarsk diyarı, Altay diyarı, Novosibirsk vilayəti (destination of the deportees)
Ümumi məlumatlar
Hücumun yeri Kalmıkiya,SSRİ
Hücumun hədəfi Kalmıklar
Tarix
  • 28 dekabr 1943–31 dekabr 1943
Hücum metodu məcburi köçürmə, deportasiya
Ölü sayı 16 000 - 17 000
Təşkilatçı(lar)
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

NKVD rəisi Lavrenti Beriya və onun komissar müavini İvan Serov SSRİ hökumət başçısı İosif Stalinin birbaşa göstərişi ilə deportasiyanı həyata keçirdilər. Deportasiyada NKVD-NKGB qoşunlarından 10 minədək hərbçi iştirak etmişdir. Bu, 1930-1950-ci illər arasında bir neçə milyon sovet etnik azlığına təsir edən sovetlərin məcburi yerləşdirmə və əhali köçürmələri proqramının bir hissəsidir. Kalmıkların xüsusi hədəfə çevrilməsi bu entik qrup içindəki anti-kommunist əhval-ruhiyyə və Buddist mədəniyyəti kimi bir sıra səbəblərə əsaslanırdı.

Deportasiya 16 mindən çox insanın ölümünə səbəb oldu, bu da deportasiya edilmiş əhalinin 17%-nin ölməsi demək idi. Nikita Xruşşov SSRİ-nin yeni hökumət başçısı olduqdan və de-Stalinizasiya prosesini başlatdıqdan sonra 1956-cı ildə kalmıkların deportasiya edilmiş xalq status götürüldü. 1957-ci ildə kalmıklar xüsusi yaşayış məntəqələrindən azad edildi və Kalmık Muxtar Sovet Sosialist Respublikası olaraq rəsmiləşdirilən doğma torpaqlarına qayıtmalarına icazə verildi. 1959-cu ilə qədər sürgündə qalan kalmıkların 60% -dən çoxu evlərinə qayıtdı. Ancaq, bu gün də hiss olunan, insan itkisinin və sürgünlərin sosial-iqtisadi həyatda yaratdığı dəyişikliklər kalmıklara çox təsir etdi. 14 noyabr 1989-cu ildə Sovet İttifaqı Ali Şurası Stalinin bütün deportasiyalarını "qanunsuz və cinayətkar" elan etdi. Müasir tarixi təhlillər bu köçürmələri təqib və insanlığa qarşı cinayət nümunəsi hesab edir.

İstinadlar

  1. Polian, 2004. səh. 145
  2. Bugay, 1996. səh. 68
  3. Gedeeva, Babaev, 2016
  4. Bugay, 1996. səh. 65–66
  5. Buckley, Ruble və Hofmann, 2008. səh. 204
  6. Bugay, 1996. səh. 58
  7. Human Rights Watch, 1991. səh. 61
  8. Grannes, 1991. səh. 55
  9. Human Rights Watch, 1991. səh. 9
  10. Tolz, 1993. səh. 168
  11. Rywkin, 1994. səh. 67
  12. Polian, 2004. səh. 184
  13. Human Rights Watch, 1991. səh. 62
  14. Polian, 2004. səh. 199
  15. Mastyugina, Perepelkina və Perepelkin, 1996. səh. 86
  16. Statiev, 2005. səh. 285

Mənbələr

  • Bormanshinov, Arash (1963). "The Kalmyks in America 1952–62". Journal of the Royal Central Asian Society. 50 (2): 149–151. doi:10.1080/03068376308731819.
  • Grannes, Alf (1991). "The Soviet deportation in 1943 of the Karachays: a Turkic Muslim people of North Caucasus". Institute of Muslim Minority Affairs Journal. 12 (1): 55–68. doi:10.1080/02666959108716187.
  • Bugay, Nikolay (1996). The Deportation of Peoples in the Soviet Union. New York City: Nova Publishers. ISBN 9781560723714.
  • Polian, Pavel (2004). Against Their Will: The History and Geography of Forced Migrations in the USSR. Budapest; New York City: Central European University Press. ISBN 9789639241688. LCCN 2003019544.
  • Human Rights Watch (1991). "Punished Peoples" of the Soviet Union: The Continuing Legacy of Stalin's Deportations" (PDF). OCLC 25705762.
  • Gedeeva, Darina; Babaev, Andrei (2016). "Polina Fedorova, About Cattle Breeding in Siberia". Apollo, the Cambridge University institutional repository. doi:10.17863/CAM.18278.
  • Buckley, Cynthia J.; Ruble, Blair A.; Hofmann, Erin Trouth (2008). Migration, Homeland, and Belonging in Eurasia. Woodrow Wilson Center Press. ISBN 978-0801890758. LCCN 2008-015571.
  • Tolz, Vera (1993). "New Information about the Deportation of Ethnic Groups in the USSR during World War 2". In Garrard, John; Healicon, Alison (eds.). World War 2 and the Soviet People: Selected Papers from the Fourth World Congress for Soviet and East European Studies. New York City: Springer. ISBN 9781349227969. LCCN 92010827.
  • Rywkin, Michael (1994). Moscow's Lost Empire. Armonk, N.Y.: M.E. Sharpe. ISBN 9781315287713. LCCN 93029308.
  • Statiev, Alexander (2005). "The Nature of Anti-Soviet Armed Resistance, 1942-44: The North Caucasus, the Kalmyk Autonomous Republic, and Crimea". Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History. 6 (2): 285–318. doi:10.1353/kri.2005.0029.
  • Mastyugina, Tatiana; Perepelkina, L.; Perepelkin, Lev (1996). An Ethnic History of Russia: Pre-revolutionary Times to the Present. Greenwood Publishing Group. ISBN 9780313293153. LCCN 96007141.

kalmıkların, deportasiyası, ulusı, əməliyyatı, operation, Улусы, dekabr, 1943, ildə, dən, çox, kalmıkın, kalmıklarla, evil, olan, qeyri, kalmık, qadınların, sovet, ittifaqı, tərəfindən, sürgün, edilməsidir, ailələr, ayrı, ayrılıqda, insanlar, məcburi, əmək, üç. Kalmiklarin deportasiyasi ve ya Ulusi emeliyyati rus Operation Ulusy 1 28 31 dekabr 2 1943 cu ilde 93 000 den cox kalmikin ve kalmiklarla evil olan qeyri kalmik qadinlarin Sovet Ittifaqi terefinden surgun edilmesidir Aileler ve ayri ayriliqda insanlar mecburi emek ucun zorla mal qara vaqonlarinda Sibire xususi yasayis menteqelerine kocurulduler 3 Kalmik olmayan kisilerle evlenen kalmik qadinlar deportasiyalardan azad edildi Hokumet surgunlerin resmi sebebi kimi 2 ci Dunya muharibesinde texminen 5000 kalmikin nasistlere bagli Kalmikiya Suvari Korpusunda doyusmesini gostererek onlari Aksis quvveleri ile emekdasliqda ittiham etmisdi 4 Ama iqtidar eyni zamanda 23 minden cox kalmikin Qizil Orduda xidmet etdiyini ve Aksis quvvelerine qarsi Sovetlerle birlikde vurusdugunu qebul etmirdi 5 Kalmiklarin deportasiyasiEsas konflikt SSRI de mecburi kocurulmeler SSRI de siyasi repressiya ve Ikinci Dunya muharibesiKalmikiyadan Sibire olan deportasiyanin xeritesi 1943 Kalmikiya Omsk vilayeti Krasnoyarsk diyari Altay diyari Novosibirsk vilayeti destination of the deportees Umumi melumatlarHucumun yeri Kalmikiya SSRIHucumun hedefi KalmiklarTarix 28 dekabr 1943 31 dekabr 1943Hucum metodu mecburi kocurme deportasiyaOlu sayi 16 000 17 000Teskilatci lar NKVD NKQB Lavrenti Beriya 10 000 NKVD NKQB herbicisi Vikianbarda elaqeli mediafayllarNKVD reisi Lavrenti Beriya ve onun komissar muavini Ivan Serov SSRI hokumet bascisi Iosif Stalinin birbasa gosterisi 6 ile deportasiyani heyata kecirdiler 7 Deportasiyada NKVD NKGB qosunlarindan 10 minedek herbci istirak etmisdir Bu 1930 1950 ci iller arasinda bir nece milyon sovet etnik azligina tesir eden sovetlerin mecburi yerlesdirme ve ehali kocurmeleri proqraminin bir hissesidir 8 Kalmiklarin xususi hedefe cevrilmesi bu entik qrup icindeki anti kommunist ehval ruhiyye ve Buddist medeniyyeti kimi bir sira sebeblere esaslanirdi Deportasiya 16 minden cox insanin olumune sebeb oldu 9 10 11 bu da deportasiya edilmis ehalinin 17 nin olmesi demek idi 9 10 Nikita Xrussov SSRI nin yeni hokumet bascisi olduqdan ve de Stalinizasiya prosesini baslatdiqdan sonra 1956 ci ilde kalmiklarin deportasiya edilmis xalq status goturuldu 12 1957 ci ilde kalmiklar xususi yasayis menteqelerinden azad edildi ve Kalmik Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi olaraq resmilesdirilen dogma torpaqlarina qayitmalarina icaze verildi 13 1959 cu ile qeder surgunde qalan kalmiklarin 60 den coxu evlerine qayitdi 14 Ancaq bu gun de hiss olunan insan itkisinin ve surgunlerin sosial iqtisadi heyatda yaratdigi deyisiklikler kalmiklara cox tesir etdi 15 14 noyabr 1989 cu ilde Sovet Ittifaqi Ali Surasi Stalinin butun deportasiyalarini qanunsuz ve cinayetkar elan etdi 16 Muasir tarixi tehliller bu kocurmeleri teqib ve insanliga qarsi cinayet numunesi hesab edir 7 Istinadlar Redakte Polian 2004 seh 145 Bugay 1996 seh 68 Gedeeva Babaev 2016 Bugay 1996 seh 65 66 Buckley Ruble ve Hofmann 2008 seh 204 Bugay 1996 seh 58 1 2 Human Rights Watch 1991 seh 61 Grannes 1991 seh 55 1 2 Human Rights Watch 1991 seh 9 1 2 Tolz 1993 seh 168 Rywkin 1994 seh 67 Polian 2004 seh 184 Human Rights Watch 1991 seh 62 Polian 2004 seh 199 Mastyugina Perepelkina ve Perepelkin 1996 seh 86 Statiev 2005 seh 285Menbeler RedakteBormanshinov Arash 1963 The Kalmyks in America 1952 62 Journal of the Royal Central Asian Society 50 2 149 151 doi 10 1080 03068376308731819 Grannes Alf 1991 The Soviet deportation in 1943 of the Karachays a Turkic Muslim people of North Caucasus Institute of Muslim Minority Affairs Journal 12 1 55 68 doi 10 1080 02666959108716187 Bugay Nikolay 1996 The Deportation of Peoples in the Soviet Union New York City Nova Publishers ISBN 9781560723714 Polian Pavel 2004 Against Their Will The History and Geography of Forced Migrations in the USSR Budapest New York City Central European University Press ISBN 9789639241688 LCCN 2003019544 Human Rights Watch 1991 Punished Peoples of the Soviet Union The Continuing Legacy of Stalin s Deportations PDF OCLC 25705762 Gedeeva Darina Babaev Andrei 2016 Polina Fedorova About Cattle Breeding in Siberia Apollo the Cambridge University institutional repository doi 10 17863 CAM 18278 Buckley Cynthia J Ruble Blair A Hofmann Erin Trouth 2008 Migration Homeland and Belonging in Eurasia Woodrow Wilson Center Press ISBN 978 0801890758 LCCN 2008 015571 Tolz Vera 1993 New Information about the Deportation of Ethnic Groups in the USSR during World War 2 In Garrard John Healicon Alison eds World War 2 and the Soviet People Selected Papers from the Fourth World Congress for Soviet and East European Studies New York City Springer ISBN 9781349227969 LCCN 92010827 Rywkin Michael 1994 Moscow s Lost Empire Armonk N Y M E Sharpe ISBN 9781315287713 LCCN 93029308 Statiev Alexander 2005 The Nature of Anti Soviet Armed Resistance 1942 44 The North Caucasus the Kalmyk Autonomous Republic and Crimea Kritika Explorations in Russian and Eurasian History 6 2 285 318 doi 10 1353 kri 2005 0029 Mastyugina Tatiana Perepelkina L Perepelkin Lev 1996 An Ethnic History of Russia Pre revolutionary Times to the Present Greenwood Publishing Group ISBN 9780313293153 LCCN 96007141 Menbe https az wikipedia org w index php title Kalmiklarin deportasiyasi amp oldid 5029147, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.