fbpx
Wikipedia

Jozef Lui Laqranj

Jozef Lui Laqranj (25 yanvar 1736(1736-01-25)[…], Turin, İtaliya[…]10 aprel 1813(1813-04-10)[…], Paris) — fransız riyaziyyatçısı, mexanik və astronomu.

Jozef Lui Laqranj
fr. Joseph-Louis Lagrange
Doğum tarixi 25 yanvar 1736(1736-01-25)[…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 10 aprel 1813(1813-04-10)[…] (77 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Panteon[d]
Vətəndaşlığı
Elm sahəsi riyazi analiz, ədədlər nəzəriyyəsi, Fəza mexanikası
İş yeri
Təhsili
Tanınmış yetirmələri Jozef Furye, Simeon Deni Puasson
Üzvlüyü
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Statika və mexanika elmlərnin əsaslarını genişləndirən və "mümkün yerdəyişmələr" kimi də tanınan "ümumi formulanın" əks olunduğu klassik "Analitik mexanika" traktatının müəllifi. Sonlu artımların formulası ve bir neçə digər teoremlər onun adı ilə bağlıdır.

Deyilənə görə Laqranj əsərlərini yazılışda bir səhv belə buraxmadan tamamlayırdı. 20 yaşı tamam olmamış Turində kral artilleriya məktəbinin həndəsə professoru dərəcəsini alır. İyirmi yaşlarında isə dalğaların yayılması və əyrilərin maksimum və minimumuna dair əsərlərinə görə isə artıq bütün dövrlərin ən böyük canlı riyaziyyatçısı kimi qəbul olunur. Eyler və Dalambertin məsləhəti isə Laqranj Berlində Prussiya Elmlər Akademiyasının riyaziyyat bölməsinin direktoru təyin olunur. Birinci Fransa İmperiyası zamanında o senator və qraf seçilir.

Dahi riyaziyyatçı Panteonda dəfn olunur.

Fəaliyyəti

Variasiya hesablamasının əsasına çevriləcək izoperimetrik problemi də məhz Laqranj həll etmişdir. Laqranj differensial tənliklər nəzəriyyəsini işləmiş, ədədlər nəzəriyyəsinə Vilson teoremi də daxil olmaqla bir çox yeni həllər və teoremlər daxil edir. Laqranj Theorie des fonctions analytiques əsərində grup nəzəriyyəsinin əsasını qoyur. O eyni zamanda riyazi analizin fundamental teoremi və Teylor teoremini sübut edəcək orta qiymət teoremini də irəli sürür. Laqranj parametrlərin variyasiyası adlı differensial tənliklərin həlli metodunu da tapır, differensiallamanı ehtimallar nəzəriyyəsinə tətbiq edir. O Yerin, Günəşin və Ayın üçlük problemi və Yupiterin peyklərinin hərəkəti məsələləri ilə məşğul olur və 1772-ci ildə problemin Laqranj nöqtələri kimi tanınan həllni tapır. Lakin bütün bunlardan da əvvəl Laqranj mexanika sahəsində böyük işləri ilə tanınır. O Nyuton mexanikasını analiz sahəsinə çevirir və bu mexanika hal-hazırda Laqranj mexanikası kimi tanınır. Və mexaniki "prinsiplər"i variyası hesablamasının sadə nəticəsi kimi nümayiş etdirir.

Berlin və Paris elmlər akademiyasının üzvü,Peterburq akademiyasının isə fəxri üzvü olmuşdur.Napoleon onu "Laqranj riyaziyyat elminin möhtəşəm ehramıdır" sözləri ilə ifadə etmişdir.laqranjın riyaziyyata aid əsas əsərləri variasiya hesabına,analitik və nəzəri mexanikaya həsr olunmuşdur. "Analitik mexanika" əsəri onun ən klassik əsəridir.Laqranj bir sıra araşdırmalar apararaq Teylor sırasının qalıq həddinin düsturu,sonlu artımlar düsturu,şərti ekstremumlar nəzəriyyəsi, simmetrik funksiyalar,kəsilməz kəsrlər nəzəriyyəsi və s. kimi kəşflər etmişdir.

İstinadlar

  1. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
  2. MacTutor History of Mathematics archive
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1563"></a>
  3. Brockhaus Enzyklopädie
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5019"></a>
  4. Berry A. A Short History of AstronomyLondon: John Murray, 1898.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19939115"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q84"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19025604"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1232629"></a>
  5. Лагранж Жозеф Луи // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
  6. MacTutor History of Mathematics archive
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1563"></a>
  7. Academy of Sciences of Turin — 1757.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2822396"></a>
  8. "Uşaqlar üçün ensiklopediya. Riyaziyyat.", Bakı, "Şərq-Qərb", 2008. səh.608
  9. . 2010-12-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-12-19.

Xarici keçidlər

jozef, laqranj, yanvar, 1736, 1736, turin, italiya, aprel, 1813, 1813, paris, fransız, riyaziyyatçısı, mexanik, astronomu, joseph, louis, lagrangedoğum, tarixi, yanvar, 1736, 1736, doğum, yeri, turin, italiya, vəfat, tarixi, aprel, 1813, 1813, yaşında, vəfat, . Jozef Lui Laqranj 25 yanvar 1736 1736 01 25 1 2 3 Turin Italiya 4 5 6 10 aprel 1813 1813 04 10 1 2 3 Paris 5 7 fransiz riyaziyyatcisi mexanik ve astronomu 8 Jozef Lui Laqranjfr Joseph Louis LagrangeDogum tarixi 25 yanvar 1736 1736 01 25 1 2 3 Dogum yeri Turin Italiya 4 5 6 Vefat tarixi 10 aprel 1813 1813 04 10 1 2 3 77 yasinda Vefat yeri Paris Sena d Fransa 5 7 Defn yeri Panteon d Vetendasligi Sardiniya kralligi FransaElm sahesi riyazi analiz ededler nezeriyyesi Feza mexanikasiIs yeri Paris Ali Normal MektebiTehsili Turin Universiteti d Fransa Politexnik MektebiTaninmis yetirmeleri Jozef Furye Simeon Deni PuassonUzvluyu London Kral Cemiyyeti 6 Prussiya Elmler Akademiyasi d 4 Isvec Kral Elmler Akademiyasi Fransa Elmler Akademiyasi 4 Peterburq Elmler Akademiyasi Rusiya Elmler Akademiyasi Fransa Elmler Akademiyasi 6 Prussiya Elmler Akademiyasi d 6 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Fealiyyeti 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteStatika ve mexanika elmlernin esaslarini genislendiren ve mumkun yerdeyismeler kimi de taninan umumi formulanin eks olundugu klassik Analitik mexanika traktatinin muellifi Sonlu artimlarin formulasi ve bir nece diger teoremler onun adi ile baglidir Deyilene gore Laqranj eserlerini yazilisda bir sehv bele buraxmadan tamamlayirdi 20 yasi tamam olmamis Turinde kral artilleriya mektebinin hendese professoru derecesini alir Iyirmi yaslarinda ise dalgalarin yayilmasi ve eyrilerin maksimum ve minimumuna dair eserlerine gore ise artiq butun dovrlerin en boyuk canli riyaziyyatcisi kimi qebul olunur Eyler ve Dalambertin mesleheti ise Laqranj Berlinde Prussiya Elmler Akademiyasinin riyaziyyat bolmesinin direktoru teyin olunur Birinci Fransa Imperiyasi zamaninda o senator ve qraf secilir Dahi riyaziyyatci Panteonda defn olunur Fealiyyeti RedakteVariasiya hesablamasinin esasina cevrilecek izoperimetrik problemi de mehz Laqranj hell etmisdir Laqranj differensial tenlikler nezeriyyesini islemis ededler nezeriyyesine Vilson teoremi de daxil olmaqla bir cox yeni heller ve teoremler daxil edir Laqranj Theorie des fonctions analytiques eserinde grup nezeriyyesinin esasini qoyur O eyni zamanda riyazi analizin fundamental teoremi ve Teylor teoremini subut edecek orta qiymet teoremini de ireli surur Laqranj parametrlerin variyasiyasi adli differensial tenliklerin helli metodunu da tapir differensiallamani ehtimallar nezeriyyesine tetbiq edir O Yerin Gunesin ve Ayin ucluk problemi ve Yupiterin peyklerinin hereketi meseleleri ile mesgul olur ve 1772 ci ilde problemin Laqranj noqteleri kimi taninan hellni tapir Lakin butun bunlardan da evvel Laqranj mexanika sahesinde boyuk isleri ile taninir O Nyuton mexanikasini analiz sahesine cevirir ve bu mexanika hal hazirda Laqranj mexanikasi kimi taninir Ve mexaniki prinsipler i variyasi hesablamasinin sade neticesi kimi numayis etdirir Berlin ve Paris elmler akademiyasinin uzvu Peterburq akademiyasinin ise fexri uzvu olmusdur Napoleon onu Laqranj riyaziyyat elminin mohtesem ehramidir sozleri ile ifade etmisdir laqranjin riyaziyyata aid esas eserleri variasiya hesabina analitik ve nezeri mexanikaya hesr olunmusdur Analitik mexanika eseri onun en klassik eseridir Laqranj bir sira arasdirmalar apararaq Teylor sirasinin qaliq heddinin dusturu sonlu artimlar dusturu serti ekstremumlar nezeriyyesi simmetrik funksiyalar kesilmez kesrler nezeriyyesi ve s kimi kesfler etmisdir 9 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 MacTutor History of Mathematics archive lt a href https wikidata org wiki Track Q547473 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1563 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Brockhaus Enzyklopadie lt a href https wikidata org wiki Track Q237227 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5019 gt lt a gt 1 2 3 4 Berry A A Short History of Astronomy London John Murray 1898 lt a href https wikidata org wiki Track Q19939115 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q84 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19025604 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1232629 gt lt a gt 1 2 3 4 Lagranzh Zhozef Lui Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt 1 2 3 4 5 MacTutor History of Mathematics archive lt a href https wikidata org wiki Track Q547473 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1563 gt lt a gt 1 2 Academy of Sciences of Turin 1757 lt a href https wikidata org wiki Track Q2822396 gt lt a gt Usaqlar ucun ensiklopediya Riyaziyyat Baki Serq Qerb 2008 seh 608 Laqranj 2010 12 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 12 19 Xarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Jozef Lui Laqranj amp oldid 5498918, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.