Həmidə xanım Cavanşir-Məmmədquluzadə 1873-cü ildə Şuşa qəzasınınKəhrizli kəndində zəmanəsinin görkəmli maarifçi ziyalısı, tarixçi Əhməd bəyin ocağında dünyaya gəlmiş, Cəlil Məmmədquluzadənin həyat yoldaşı olmuşdur. Nəcib bir insanın ailəsində dünyaya göz açan Həmidə xanımın Azərbaycan mədəniyyətinə və ədəbiyyatına həsr olunan böyük ömür yolu da məhz "ot kökü üstə bitər" məsəli ilə tam uzlaşır. Ailə məktəbində təhsil alan Həmidə xanım hələ yeniyetmə illərində rus dilini səlis qavrayaraq, o dövrün kənd qızları üçün səciyyəvi olmayan yüksək intellektə, geniş dünyagörüşə malik olmuşdu. İlk həyat yoldaşı zadəgan nəslindən olan podpolkovnik İbrahim bəy Davatdarov cəbhədə həlak olandan və atasını itirəndən sonra Həmidə xanım Cavanşir Kəhrizlidə ata mülkünü idarə etmişdi. 1905-ci ildə Tiflisdə tanış olduğu Mirzə Cəlil Məmmədquluzadəyə iki il sonra ərə gedərkən bu izdivac çoxlarına xoş getməmiş, nikah onun əsilzadə nəslinə yaraşdırılmamışdı. Lakin Həmidə xanım bütün maneələrə cəsarətlə sinə gərərək, Mirzə Cəlilə vəfalı və fədakar ömür-gün yoldaşı olmaqla yanaşı, həm də ustad sənətkarın ən yaxın maarifçi silahdaşı, ziyalı həmdəmi, "Molla Nəsrəddin"in isə xeyirxah himayədarı olmuşdu. Bütün varidatını, sərvətini həyat yoldaşının yaradıcılığına böyük ürəklə sərf edən Həmidə xanım Cavanşir-Məmmədquluzadə Mirzə Cəlillə 25 il əsl məhəbbət və qarşılıqlı ehtiramla ömür sürmüşdü. Bu illərdə Mirzə Cəlil nə qədər kəskin zərbələrə, ittihamlara tuş gəlsə, nadanlıqla qarşılaşsa da, ən çətin günlərdə Həmidə xanım ona mənəvi dayaq olmuş, bu böyük insanı daim nikbin ovqata kökləmiş, onun bütün ağır sınaqlardan mətanətlə çıxmasına yardım göstərmişdi.
Qızı Mina xanım Davatdarova
Tarix Həmidə xanım Cavanşir-Məmmədquluzadəni böyük xeyriyyəçi və cəfakeş insan kimi yaddaşlara həkk edib. Tək Kəhrizli kəndinin deyil, cümlə Qarabağın ona kömək üçün pənah gətirən insanlarının əlindən tutan, qayğılarını həll edən bu xanım həm də o dövrün yardıma ehtiyacı olan ziyalılarının da problemlərini həll etmişdir. Ciddi xəstəliyi olan Mirzə Ələkbər Sabir məhz Həmidə xanımın məsləhəti ilə Mirzə Cəlil tərəfindən Tiflisə müalicə üçün dəvət alır.
Sabir bu hadisəni Abbas Səhhətə yazdığı məktubda belə xatırlayırdı: "Mirzə Cəlil və Həmidə xanım cənablarından çox razıyam. Bilmirsən mənə nə qədər ehtiram edirlər! Bu neçə müddətdə təmam məxaricimi və zəhəmatımı mütəhəmmil olmuşlar. Mənim mehmanxana, ya xəstəxanada yatmağıma razı olmadılar, öz evlərində mənzil vermişlər. Xülasə, bilmirəm nə dil ilə təşəkkür edim". Həmidə xanımın Sabirə göstərdiyi qayğı haqqında isə Azərbaycan ziyalılığının baş tacı olan Üzeyir bəy Hacıbəyli xüsusi məqalə yazmışdır. Məqalə bu sözlərlə bitirdi: "Qoy ədəbiyyat tarixinə yazılsın ki, Sabir kimi şairi diriliyində təqdir edən bir kişi olmadısa da, bir nəfər arvad oldu ki, şairin iadei-səhhəti üçün, milyonçu kişilərə rəğmən, öz varından keçəcək qədər böyük bir hamiyyət göstərdi". Bu hadisə Həmidə xanım Cavanşir-Məmmədquluzadənin vətəndaş mahiyyətini, xeyirxah əməllərini əks etdirən yüzlərlə faktdan yalnız biridir.
Həmidə xanım 1912-ci ildən Kəhrizlidə öz vəsaiti hesabına məktəb açır və burada dərs deyir. Mirzə Cəlilin vəfatından sonra da ölkənin ictimai-ədəbi həyatında fəal mövqe tutan Həmidə xanım Yazıçılar İttifaqına üzv seçilmiş, ömür-gün yoldaşının əsərlərini tərcümə etməklə yanaşı, bu böyük sənətkarla bağlı kövrək xatirələrini böyük ustalıqla qələmə almışdır. 1955-ci ildə vəfat edən Həmidə xanım Cavanşir-Məmmədquluzadə Fəxri Xiyabanda Mirzə Cəlilin məzarı yanında dəfn olunmuşdur.
Xatirəsi
2005-ci ildən etibarən Ağcabədinin Kəhrizli kəndində Həmidə Məmmədquluzadənin ev muzeyi fəaliyyət göstərir. Muzeydə 210 eksponat sərgilənir.
Kitabları
Həmidə Məmmədquluzadə. "Mirzə Cəlil haqqında xatirələrim". "Azərnəşr", 1967.
İstinadlar
Lider TV (07.12.2016). "İki tarixi şəxsin nişanəsi" (azərb.). Youtube.com. İstifadə tarixi: 2016-12-08.
Xarici keçidlər
. "Virtual Qarabağ" İKT Mərkəzinin rəsmi portalı (azərb.). virtualkarabakh.az. 2013. 2017-12-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-10-14.
Mehriban Vəzirin tərcümə etdiyi "Həmidə Xanım Cavanşir – Xatirələrim" kitabının təqdimatı keçirildi — kitabklubu.org saytı
Avqust 01, 2021
həmidə, məmmədquluzadə, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhi. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz iyul 2021 Hemide Memmedquluzade 19 yanvar 1873 ci il Kehrizli Agcabedi Rusiya Imperiyasi 6 fevral 1955 ci il Baki Azerbaycanin ilk maarifci qadinlarindan biri Celil Memmedquluzadenin heyat yoldasi tarixci Ehmed bey Cavansirin qizi xeyriyyeci tercumeci Azerbaycan Yazicilar Ittifaqinin uzvu Hemide MemmedquluzadeHemide Ehmed bey qizi MemmedquluzadeDogum tarixi 19 yanvar 1873Dogum yeri Kehrizli Susa qezasi Yelizavetpol quberniyasi Qafqaz canisinliyi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 6 fevral 1955 82 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri Fexri xiyabanVetendasligi Rusiya Imperiyasi SSRIHeyat yoldasi Celil MemmedquluzadeAtasi Ehmed bey CavansirFealiyyeti feminist d xeyriyyeci publisist Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Xatiresi 3 Kitablari 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerHeyati RedakteHemide xanim Cavansir Memmedquluzade 1873 cu ilde Susa qezasinin Kehrizli kendinde zemanesinin gorkemli maarifci ziyalisi tarixci Ehmed beyin ocaginda dunyaya gelmis Celil Memmedquluzadenin heyat yoldasi olmusdur Necib bir insanin ailesinde dunyaya goz acan Hemide xanimin Azerbaycan medeniyyetine ve edebiyyatina hesr olunan boyuk omur yolu da mehz ot koku uste biter meseli ile tam uzlasir Aile mektebinde tehsil alan Hemide xanim hele yeniyetme illerinde rus dilini selis qavrayaraq o dovrun kend qizlari ucun seciyyevi olmayan yuksek intellekte genis dunyagoruse malik olmusdu Ilk heyat yoldasi zadegan neslinden olan podpolkovnik Ibrahim bey Davatdarov cebhede helak olandan ve atasini itirenden sonra Hemide xanim Cavansir Kehrizlide ata mulkunu idare etmisdi 1905 ci ilde Tiflisde tanis oldugu Mirze Celil Memmedquluzadeye iki il sonra ere gederken bu izdivac coxlarina xos getmemis nikah onun esilzade nesline yarasdirilmamisdi Lakin Hemide xanim butun maneelere cesaretle sine gererek Mirze Celile vefali ve fedakar omur gun yoldasi olmaqla yanasi hem de ustad senetkarin en yaxin maarifci silahdasi ziyali hemdemi Molla Nesreddin in ise xeyirxah himayedari olmusdu Butun varidatini servetini heyat yoldasinin yaradiciligina boyuk urekle serf eden Hemide xanim Cavansir Memmedquluzade Mirze Celille 25 il esl mehebbet ve qarsiliqli ehtiramla omur surmusdu Bu illerde Mirze Celil ne qeder keskin zerbelere ittihamlara tus gelse nadanliqla qarsilassa da en cetin gunlerde Hemide xanim ona menevi dayaq olmus bu boyuk insani daim nikbin ovqata koklemis onun butun agir sinaqlardan metanetle cixmasina yardim gostermisdi Qizi Mina xanim Davatdarova Tarix Hemide xanim Cavansir Memmedquluzadeni boyuk xeyriyyeci ve cefakes insan kimi yaddaslara hekk edib Tek Kehrizli kendinin deyil cumle Qarabagin ona komek ucun penah getiren insanlarinin elinden tutan qaygilarini hell eden bu xanim hem de o dovrun yardima ehtiyaci olan ziyalilarinin da problemlerini hell etmisdir Ciddi xesteliyi olan Mirze Elekber Sabir mehz Hemide xanimin mesleheti ile Mirze Celil terefinden Tiflise mualice ucun devet alir Sabir bu hadiseni Abbas Sehhete yazdigi mektubda bele xatirlayirdi Mirze Celil ve Hemide xanim cenablarindan cox raziyam Bilmirsen mene ne qeder ehtiram edirler Bu nece muddetde temam mexaricimi ve zehematimi mutehemmil olmuslar Menim mehmanxana ya xestexanada yatmagima razi olmadilar oz evlerinde menzil vermisler Xulase bilmirem ne dil ile tesekkur edim Hemide xanimin Sabire gosterdiyi qaygi haqqinda ise Azerbaycan ziyaliliginin bas taci olan Uzeyir bey Hacibeyli xususi meqale yazmisdir Meqale bu sozlerle bitirdi Qoy edebiyyat tarixine yazilsin ki Sabir kimi sairi diriliyinde teqdir eden bir kisi olmadisa da bir nefer arvad oldu ki sairin iadei sehheti ucun milyoncu kisilere regmen oz varindan kececek qeder boyuk bir hamiyyet gosterdi Bu hadise Hemide xanim Cavansir Memmedquluzadenin vetendas mahiyyetini xeyirxah emellerini eks etdiren yuzlerle faktdan yalniz biridir Hemide xanim 1912 ci ilden Kehrizlide oz vesaiti hesabina mekteb acir ve burada ders deyir Mirze Celilin vefatindan sonra da olkenin ictimai edebi heyatinda feal movqe tutan Hemide xanim Yazicilar Ittifaqina uzv secilmis omur gun yoldasinin eserlerini tercume etmekle yanasi bu boyuk senetkarla bagli kovrek xatirelerini boyuk ustaliqla qeleme almisdir 1955 ci ilde vefat eden Hemide xanim Cavansir Memmedquluzade Fexri Xiyabanda Mirze Celilin mezari yaninda defn olunmusdur Xatiresi Redakte2005 ci ilden etibaren Agcabedinin Kehrizli kendinde Hemide Memmedquluzadenin ev muzeyi fealiyyet gosterir Muzeyde 210 eksponat sergilenir 1 Kitablari RedakteHemide Memmedquluzade Mirze Celil haqqinda xatirelerim Azernesr 1967 Istinadlar Redakte Lider TV 07 12 2016 Iki tarixi sexsin nisanesi azerb Youtube com Istifade tarixi 2016 12 08 Xarici kecidler Redakte Qarabagin gorkemli sexsiyyetleri Hemide xanim Cavansir 1873 1955 Virtual Qarabag IKT Merkezinin resmi portali azerb virtualkarabakh az 2013 2017 12 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 10 14 Mehriban Vezirin tercume etdiyi Hemide Xanim Cavansir Xatirelerim kitabinin teqdimati kecirildi kitabklubu org saytiMenbe https az wikipedia org w index php title Hemide Memmedquluzade amp oldid 6010518, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
