Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Hüseyniyyə məscidi və ya Tatlar məscidi — Azərbaycanın Gəncə şəhərində yerləşən məscid.
| Hüseyniyyə məscidi | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər | Gəncə |
| Yerləşir | Hüseyn Cavid küçəsi |
| Tikilmə tarixi | 1825 |
| Üslubu | Arran memarlıq məktəbi |
| Vəziyyəti | stabil |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Məscidin 1303-cü (1886) ildə tikildiyi mehrabındakı kitabədə göstərilmişdir. Abidənin mehrabında hələlik yaxşı oxunan üç kitabə var. Qara yazıların yerliyi qızılı rəngdədir. cənub, qərb və Şərq istiqamətində olan divar kitabələrinin yazı tərzinin bir nəfərə məxsus olduğunu xəttin eyni qurluşa malikliyiylə müəyyənləşdirmək mümkündür. Minbərin qərb tərəfindəki kitabənin, birinci iki xətti ərəb və sonradan gələn sətirlər Azərbaycan dilindədir. Birinci və ikinci xətlərdə deyilir ki, abidənin mehrabını təbrizli müəllim, elmə qiymət verən Axund Molla Əsədulla oğlu 1321-ci (1906) ildə yazılarla bəzəmişdir. Azərbaycan dilində olan bu yazı bir bənd bu şerdən ibarətdir:
Memar çox olmaqdan bənnaları ləc düşdü, Hər kəs çəkib öz nəqşin, ta qibləsi gəc düşdü. Barmaq qədəri meyil et, sol səmtinə mehrabın, Kim, qiblə gəc olmaqdan tarixi ğəşəc düşdü.
Binanın içərisində mehraba yaxın divarın qərb hissəsində, indi suvağın altında qalan nəbati ornamentlər olmuşdur. Ornamentlərin olması, pəncərələrin böyüklüyü abidənin məscid deyil, mədrəsə, mehmanxana məqsədilə tikildiyini söyləməyə əsas verir. Çünki Şərqdə dini abidələri nəbati ornamentlərlə bəzəmək qadağan idi, lakin bu binadan uzun müddət məscid kimi istifadə edilmişdir. Mehrabın zehlərindəki yazılar da bunu sübut edir. Abidənin mehrabı naqis çıxmışdır. Bu nöqsanın kim tərəfindən düzəldilməsini divarın qərb istiqamətində olan kitabə aydınlaşdırır. Orada deyilir: "Bu mübarək, müqəddəs məkan Gəncədə bina olubdur ki, allah evi kimi qəriblərə xitmət etsin, lakin sonradan binadan məscid kimi istifadə etmək üçün ona mehrab qondarmışlarsa da, mehrabın qibləsi düzgün alınmamışdır. Buna görə də Fani təxəllüslü Mirzə Sadıq cənubdan qərbə tərəf bir barmaq mayili olan mehrabın əyrisini aradan qaldırmağa cəhd göstərmişdir".
Abidənin tikilməsi, adı və yazıları haqda kiçik bir tarixçəni müasir dövrə gətirib çıxaran kitabələrdən üçüncüsü daha maraqlı məlumat verir. Xəttat yazır: "Bu məscidin yerini, öz mülkindən, torpağından şahzadə Bəhmən Mirzə Qovanlı-Qacarın qızı vəqf edib. Burada yaşayan… başqa səxavət sahibləri də binanın tikilməsinə xərc çəkiblər…".
Şəkilləri
-
![image]()
Hüseyniyyə məscidi (XIX əsrin 2-ci yarısı) -
![image]()
Hüseyniyyə məscidi
Mənbə
- Sadıq Şükürov. Gəncənin tarixi abidələrindən.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Huseyniyye mescidi ve ya Tatlar mescidi Azerbaycanin Gence seherinde yerlesen mescid Huseyniyye mescidi40 40 51 sm e 46 21 26 s u Olke AzerbaycanSeher GenceYerlesir Huseyn Cavid kucesiTikilme tarixi 1825Uslubu Arran memarliq mektebiVeziyyeti stabilHuseyniyye mescidi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiMescidin 1303 cu 1886 ilde tikildiyi mehrabindaki kitabede gosterilmisdir Abidenin mehrabinda helelik yaxsi oxunan uc kitabe var Qara yazilarin yerliyi qizili rengdedir cenub qerb ve Serq istiqametinde olan divar kitabelerinin yazi terzinin bir nefere mexsus oldugunu xettin eyni qurlusa malikliyiyle mueyyenlesdirmek mumkundur Minberin qerb terefindeki kitabenin birinci iki xetti ereb ve sonradan gelen setirler Azerbaycan dilindedir Birinci ve ikinci xetlerde deyilir ki abidenin mehrabini tebrizli muellim elme qiymet veren Axund Molla Esedulla oglu 1321 ci 1906 ilde yazilarla bezemisdir Azerbaycan dilinde olan bu yazi bir bend bu serden ibaretdir Memar cox olmaqdan bennalari lec dusdu Her kes cekib oz neqsin ta qiblesi gec dusdu Barmaq qederi meyil et sol semtine mehrabin Kim qible gec olmaqdan tarixi gesec dusdu Binanin icerisinde mehraba yaxin divarin qerb hissesinde indi suvagin altinda qalan nebati ornamentler olmusdur Ornamentlerin olmasi pencerelerin boyukluyu abidenin mescid deyil medrese mehmanxana meqsedile tikildiyini soylemeye esas verir Cunki Serqde dini abideleri nebati ornamentlerle bezemek qadagan idi lakin bu binadan uzun muddet mescid kimi istifade edilmisdir Mehrabin zehlerindeki yazilar da bunu subut edir Abidenin mehrabi naqis cixmisdir Bu noqsanin kim terefinden duzeldilmesini divarin qerb istiqametinde olan kitabe aydinlasdirir Orada deyilir Bu mubarek muqeddes mekan Gencede bina olubdur ki allah evi kimi qeriblere xitmet etsin lakin sonradan binadan mescid kimi istifade etmek ucun ona mehrab qondarmislarsa da mehrabin qiblesi duzgun alinmamisdir Buna gore de Fani texelluslu Mirze Sadiq cenubdan qerbe teref bir barmaq mayili olan mehrabin eyrisini aradan qaldirmaga cehd gostermisdir Abidenin tikilmesi adi ve yazilari haqda kicik bir tarixceni muasir dovre getirib cixaran kitabelerden ucuncusu daha maraqli melumat verir Xettat yazir Bu mescidin yerini oz mulkinden torpagindan sahzade Behmen Mirze Qovanli Qacarin qizi veqf edib Burada yasayan basqa sexavet sahibleri de binanin tikilmesine xerc cekibler SekilleriHuseyniyye mescidi XIX esrin 2 ci yarisi Huseyniyye mescidiMenbeSadiq Sukurov Gencenin tarixi abidelerinden Hemcinin baxTatabad mehellesi