fbpx
Wikipedia

Hindistanda din

Hindistanda konstitusiyası bu ölkənin hər bir vətəndaşı üçün din azadlığına zəmanət verir. Hindistanda əhalinin 83 faizi induistlərdir. İnduizm respublikanın bütün ştatlarında, cammu, Kəşmir və yeni yaranmış Naqalend istisna olmaqla hakim din hesab olunur. İnduizmin iki əsas istiqaməti vardır: vişnuizm və şivaizm. Hal-hazırda Vişna Allahının kultu daha geniş yayılıb. Lakin bir sıra hind xalqları arasında (tamilər, assamslar) şivai əsas götürülür. Bəzi yerlərdə, məsələn, nəsilin ana xətti ilə davam etdirildiyi malayalar arasında şaktizm inkişaf edib. Ortodoksal induistlərlə yanaşı ölkədə reformator induistlərin də ardıcılları vardır. Hindistanın müsəlman əhalisi 11 faiz təşkil edir. Müsəlmanların əksəriyyəti isə sünnülüyün hənəfi məzhəbinə etiqad edir. Malabar sahilində şafiilik yayılıb, Uttar-Pradeş və Qərbi Benqaliyada sünnülük özünün vahhabi tendensiyası ilə müşahidə olunur. Burada Əhmədiyyə təriqətinin ardıcıllarına da rast gəlmək mümkündür. Şiələr isə əsasən şəhərlərdə yaşayırlar. Onlar arasında ismaililər də vardır, amma onlar say etibarilə ortodoksal şiələrdən azdırlar. Hind ismaililəri nizarilər (xoca) və mustarilərə (boxra) bölünürlər. Hindistanda az sayda bəhailərdə yaşayırlar. Hindistanda 3-cü böyük dini qrup xristianlardır (əhalinin 3 %). cənubi Hindistana ilk xraitianlar hələ birinci minilliyin I əsrində gəlmişlər. Hal-hazırda Hindistan xristianlarının yarıdan çoxu ölkənin cənubunda (əsasən Kerala ştatında və mədrəsə rayonunda) məskunlaşıb. Naqelend ştatında da xeyli sayda xristian yaşayır. Ölkə xristianlarını iki qrupa bölmək olar. Birinci qrupa Hindistanın qədim xristian əhalisinin sonrakı nəsilləri aiddir. Portuqaliyalıların ölkəyə müdaxiləsindən sonra xristianlara məcburi şəkildə katolikliyi qəbul etdirmişlər. Onları Roma ilə uniyaya daxil olmağa məcbur etmiş, bunun nəticəsində də Hindistanda Silomalabar kilsəsi yaradılmışdır. Müəyyən zaman keçdikdən sonra bir qrup Roma ilə münasibətləri pozaraq kilsədən uzaqlaşmış, lakin öz əvvəlki nesterian ənənələrinə qayıtmamışlar. Onlar yakobit (monofizit) ehkamlarını qəbul etmişlər. Beləliklə, hal-hazırda cənubi Hindistanda qədim xristian kilsələri mövcuddur: Siro –malabar kilsəsi (xaldo-katolik, 2178 min nəfər), Siro-malankar kilsəsi (siro-katoliklər, 213 min nəfər), yakobit Malankar pravoslav kilsəsi (1,5 mln. nəfər), müqəddəs Foma Malabar kilsəsi (550 min nəfər), neonestorian Xaldey kilsəsi (5 min nəfər). Xristianların ikinci qrupunun formalaşması avropalı missionerlərin fəaliyyəti ilə bağlıdır. Onlar əsasən XIX-XX əsrlərdə öz fəaliyyətlərini daha da aktivləşdirmişlər. Hal-hazırda məhz bu qrup xristianlar say etibarilə üstünlük təşkil edirlər. Roma katolik kilsəsi daha çox nüfuza malikdir (9704 min nəfər ardıcılları var). Katoliklər daha çox ölkənin cənubunda, eləcə də bəzi Qərb rayonlarında məskunlaşıblar. Protestant kilsələri (4,3 mln nəfər) içərisində daha çox ardıcılları olanlar cənubi Hindistan kilsəsi (700 min nəfər) və Şimali Hindistan kilsəsidir (1530 min nəfər). cənubi Hindistan kilsəsi 1947-ci ildə ölkənin cənub hissəsində yaşayan protestant təşkilatlar tərəfindən yaradılıb. Bundan başqa, Hindistanda baptistlər (2,1 mln. nəfər), lüteranlar (1,1mln. nəfər), mennonitlər, qurtuluş ordusu (227 min nəfər) ardıcılları da vardır. İnduizmdən aralanmış siqxizm indiki zamanda Hindistanda müstəqil din kimi tanınır. Ölkə əhalisinin 2 faizini təşkil edir. Əsasən Pəncab əyalətində yaşayırlar. Hindistanda həmçinin 3,8 milyon buddist yaşayır. Onların əksəriyyəti Maxaraştrda məskunlaşıblar. Ölkənin müxtəlif ştatlarinda, əsasən də Dehli ətrafında 2,5 milyon bəhainin yaşaması haqqında məlumat vardır.Yeni Dehlidə bəhailərə məxsus məbəd fəaliyyət göstərir. Hindistanda çox kiçik dini qrup halında zərdüştilər-farslar (İrandan VII- XII əsrlərdə islam tərəfdarlarının təzyiqindən qaçıb gələnlərin nəsilləri) da vardır. Farsların sayı 120 min nəfər, digər məlumatlara görə 200 min nəfərdir. Bütün Hindistan zərdüştilərinin yarıdan çoxu Bombeydə yaşayır. Hindistanda iudaistlər 8 min nəfərdirlər. Onların əksəriyyəti maxaraştra və keralda məskunlaşıblar.


Xarici keçidlər

hindistanda, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, hindistanda, konstitusiyası, ölkənin, hər, vətəndaşı, üçün, azadlığına, zəmanət, verir, hindistanda, əhalinin, faizi, induistl. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Hindistanda konstitusiyasi bu olkenin her bir vetendasi ucun din azadligina zemanet verir Hindistanda ehalinin 83 faizi induistlerdir Induizm respublikanin butun statlarinda cammu Kesmir ve yeni yaranmis Naqalend istisna olmaqla hakim din hesab olunur Induizmin iki esas istiqameti vardir visnuizm ve sivaizm Hal hazirda Visna Allahinin kultu daha genis yayilib Lakin bir sira hind xalqlari arasinda tamiler assamslar sivai esas goturulur Bezi yerlerde meselen nesilin ana xetti ile davam etdirildiyi malayalar arasinda saktizm inkisaf edib Ortodoksal induistlerle yanasi olkede reformator induistlerin de ardicillari vardir Hindistanin muselman ehalisi 11 faiz teskil edir Muselmanlarin ekseriyyeti ise sunnuluyun henefi mezhebine etiqad edir Malabar sahilinde safiilik yayilib Uttar Prades ve Qerbi Benqaliyada sunnuluk ozunun vahhabi tendensiyasi ile musahide olunur Burada Ehmediyye teriqetinin ardicillarina da rast gelmek mumkundur Sieler ise esasen seherlerde yasayirlar Onlar arasinda ismaililer de vardir amma onlar say etibarile ortodoksal sielerden azdirlar Hind ismailileri nizariler xoca ve mustarilere boxra bolunurler Hindistanda az sayda behailerde yasayirlar Hindistanda 3 cu boyuk dini qrup xristianlardir ehalinin 3 cenubi Hindistana ilk xraitianlar hele birinci minilliyin I esrinde gelmisler Hal hazirda Hindistan xristianlarinin yaridan coxu olkenin cenubunda esasen Kerala statinda ve medrese rayonunda meskunlasib Naqelend statinda da xeyli sayda xristian yasayir Olke xristianlarini iki qrupa bolmek olar Birinci qrupa Hindistanin qedim xristian ehalisinin sonraki nesilleri aiddir Portuqaliyalilarin olkeye mudaxilesinden sonra xristianlara mecburi sekilde katolikliyi qebul etdirmisler Onlari Roma ile uniyaya daxil olmaga mecbur etmis bunun neticesinde de Hindistanda Silomalabar kilsesi yaradilmisdir Mueyyen zaman kecdikden sonra bir qrup Roma ile munasibetleri pozaraq kilseden uzaqlasmis lakin oz evvelki nesterian enenelerine qayitmamislar Onlar yakobit monofizit ehkamlarini qebul etmisler Belelikle hal hazirda cenubi Hindistanda qedim xristian kilseleri movcuddur Siro malabar kilsesi xaldo katolik 2178 min nefer Siro malankar kilsesi siro katolikler 213 min nefer yakobit Malankar pravoslav kilsesi 1 5 mln nefer muqeddes Foma Malabar kilsesi 550 min nefer neonestorian Xaldey kilsesi 5 min nefer Xristianlarin ikinci qrupunun formalasmasi avropali missionerlerin fealiyyeti ile baglidir Onlar esasen XIX XX esrlerde oz fealiyyetlerini daha da aktivlesdirmisler Hal hazirda mehz bu qrup xristianlar say etibarile ustunluk teskil edirler Roma katolik kilsesi daha cox nufuza malikdir 9704 min nefer ardicillari var Katolikler daha cox olkenin cenubunda elece de bezi Qerb rayonlarinda meskunlasiblar Protestant kilseleri 4 3 mln nefer icerisinde daha cox ardicillari olanlar cenubi Hindistan kilsesi 700 min nefer ve Simali Hindistan kilsesidir 1530 min nefer cenubi Hindistan kilsesi 1947 ci ilde olkenin cenub hissesinde yasayan protestant teskilatlar terefinden yaradilib Bundan basqa Hindistanda baptistler 2 1 mln nefer luteranlar 1 1mln nefer mennonitler qurtulus ordusu 227 min nefer ardicillari da vardir Induizmden aralanmis siqxizm indiki zamanda Hindistanda musteqil din kimi taninir Olke ehalisinin 2 faizini teskil edir Esasen Pencab eyaletinde yasayirlar Hindistanda hemcinin 3 8 milyon buddist yasayir Onlarin ekseriyyeti Maxarastrda meskunlasiblar Olkenin muxtelif statlarinda esasen de Dehli etrafinda 2 5 milyon behainin yasamasi haqqinda melumat vardir Yeni Dehlide behailere mexsus mebed fealiyyet gosterir Hindistanda cox kicik dini qrup halinda zerdustiler farslar Irandan VII XII esrlerde islam terefdarlarinin tezyiqinden qacib gelenlerin nesilleri da vardir Farslarin sayi 120 min nefer diger melumatlara gore 200 min neferdir Butun Hindistan zerdustilerinin yaridan coxu Bombeyde yasayir Hindistanda iudaistler 8 min neferdirler Onlarin ekseriyyeti maxarastra ve keralda meskunlasiblar Hindistan ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Xarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Hindistanda din amp oldid 5642867, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.